ភ្នំពេញ៖ លើផ្ទៃដីកន្លះហិកតា ផ្លែឪឡឹកធំៗមូលត្រវែងដេករដូករណែលនៅក្នុងចម្ការរបស់កសិករ អ៊ឹម ឈាន។ សណ្ឋានសម្បកបៃតងចាស់មិនខុសអីពីផ្លែឪឡឹកធម្មតាទេ តែនៅពេលវាត្រូវបានពុះ សាច់ពណ៌លឿងខ្ចីផុសឡើង។ រីឯរសជាតិក៏ផ្អែមឆ្ងាញ់ និងស្រួយខុសពីឪឡឹកទូទៅ។
ដំណាំឪឡឹកលឿងនេះ ត្រូវបានលោក អ៊ឹម ឈាន ជាកសិករខេត្តឧត្តរមានជ័យសាកល្បងដាំ ដោយប្រើពូជថ្មីនាំចូលពីក្រុមហ៊ុនតៃវ៉ាន់ ក្រោមការការណែនាំពីអង្គការអភិវឌ្ឍន៍ហូឡង់ (SNV)។
អង្គការអន្តរជាតិនេះ បានជ្រោមជ្រែងឱ្យមានការផ្លាស់ប្ដូរយូរអង្វែងសម្រាប់ប្រជាជនក្រីក្រ ដោយជួយឱ្យពួកគេអាចបង្កើនប្រាក់ចំណូល និងទទួលបានសេវាកម្មមូលដ្ឋានតាមរយៈការផ្ដោតទៅលើវិស័យកសិកម្ម ថាមពល ទឹក និងអនាម័យ។
លោក អ៊ឹម ឈាន បានទទួលបានការបណ្ដុះបណ្ដាលច្រើនតាំងពីការដាំដុះ ថែទាំ ប្រមូលផល វេចខ្ចប់ និងការពង្រឹងអាជីវកម្មពីអង្គការ។
ជាកសិករបង្គោលមួយរបស់អង្គការនេះអស់រយៈជាង ៥ ឆ្នាំមកហើយ លោកប្រាប់ ភ្នំពេញ ប៉ុស្តិ៍ ថា៖ «តាមរយៈអង្គការទើបឆ្នាំមុនក្លាយជាឆ្នាំដំបូងដែលខ្ញុំជាអ្នកទី១ សាកល្បងដាំឪឡឹកលឿងពូជពិសេសពីតៃវ៉ាន់»។
លោកបានរៀនរាល់បច្ចេកទេស និងដំណើរការផលិតកម្ម ដោយមានការគាំទ្រពីអ្នកជំនាញពីមន្ទីរកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ និងពីអង្គការ SNV ក្រោមកម្មវិធីឈេន (CHAIN) ដែលជាគម្រោងសាកវប្បកម្មនៅកម្ពុជាដើម្បីបង្កើនប្រាក់ចំណូលនិងអាហារូបត្ថម្ភ ពីរយៈកាលឆ្នាំ ២០១៤ ដល់ឆ្នាំ ២០២២។
លោក លឹម សុគន្ធដារុណ អនុប្រធានកម្មវិធីឈេនរបស់អង្គការ បានទទួលស្គាល់ថា កសិករ ឈាន ចាប់បានទិចនិកក្នុងការដាំដុះបែបទំនើបបានយ៉ាងលឿន។
លោក ដារុណ បានរៀបរាប់ទៀតថា៖ «គាត់ដាំឪឡឹកលឿងនេះតាមស្ដង់ដាខេមហ្គេប (CAMGAP) ជាមួយនឹងបច្ចេកទេសដោយការគ្របកៅស៊ូលើរង និងប្រព័ន្ធតំណក់ទឹក ដើម្បីធានាថា ឪឡឹកលឿងរបស់គាត់នឹងមានទឹកគ្រប់គ្រាន់ហើយនឹងផ្តល់នូវទិន្នផលខ្ពស់»។
អនុប្រធានកម្មវិធីឈេនរូបនេះបានបន្តថា៖ «ភាពរីកចម្រៀនលើឪឡឹកលឿងរបស់គាត់ធ្វើឱ្យមានគេស្គាល់ច្រើននៅខេត្តឧត្តរមានជ័យ។ គាត់រួមទាំងអាចបង្កើនប្រាក់ចំណូលតាមរយៈការចុះកុងត្រាជាមួយក្រុមហ៊ុននៅភ្នំពេញជាច្រើនផងដែរ។ ឯដំណាំផ្សេងទៀតក៏គាត់ធ្វើបានល្អដែរ»។
ក្នុងរយៈពេល ១ ឆ្នាំកន្លងទៅលោក ឈាន ប្រមូលផលបាន ២ ដងរួចមកហើយ និងបានជិត ១០ តោនម្ដងៗ ក្នុងដីកន្លះហិកតា។
លោក ឈាន បានលើកឡើងថា៖ «ខ្ញុំដាំឪឡឹកលឿងនេះពេញ ១ ឆ្នាំ។ ខ្ញុំពិតជារីករាយដែលបានឃើញការដាំនេះផ្តល់ផ្លែផលល្អ បើទោះបីជានៅជួបប្រទះបញ្ហាសត្វល្អិតមួយចំនួន ប៉ុន្តែសង្ឃឹមថា នឹងមានភាពប្រសើរឡើងនៅពេលខាងមុខ»។
ក្រៅពីទឹកដីឧត្តរមានជ័យ ឪឡឹកលឿងក៏ត្រូវបានដាំតាមការអនុវត្តកម្មវិធីឈេននៅខេត្តព្រះវិហារ សឹ្ទងត្រែង និងក្រចេះ។
វាជាប្រភេទដំណាំអាចដាំប្រមូលផលពេញ ១ ឆ្នាំ អាស្រ័យលើពូជនៃផ្លែឪឡឹក និងសណ្ឋានដី។ លោក ឈាន ថា បើដីទួលមិនសូវជោកជាំទឹក កសិករអាចប្រមូលផលបន្ទាប់ពីដាំបានប្រហែល ២ ទៅ ៣ ខែ ហើយវេលា ដែលល្អដាំជាងគេគឺ ខែមេសា និង ខែឧសភា។
កសិករវ័យ ៣៤ ឆ្នាំរូបនេះ បានប្រាប់ពីភាពខុសគ្នារវាងឪឡឹកលឿង និងឪឡឹកក្រហមទាំងបច្ចេកទេស ការមើលថែ តម្លៃ និងរសជាតិ។
លោកបានបញ្ជាក់ប្រាប់ថា៖ «ការដាំឪឡឹកលឿងទាមទារបច្ចេកទេសច្បាស់លាស់ហើយការថែទាំក៏ត្រូវដិតដល់ជាង។ ទឹក និងការដាក់ជីត្រូវសមាមាត្រ ដើម្បីទទួលបាននូវរសជាតិ និងទំហំដែលចង់បាន។ បើយើងថែទាំដិតដល់ គឺទទួលបានផ្លែធំៗវាអាចចាប់ពី ៦-៨ គីឡូ។ តម្លៃវាថ្លៃខ្លាំងជាង តែរសជាតិវាផ្អែមឆ្ងាញ់ហើយស្រួយ ហូបទៅមិនក្ដៅក»។
ក្រៅពីនេះកសិករ ឈាន ក៏បានឱ្យដឹងដែរថា ដំណាក់កាលដែលពិបាកជាងគេ គឺពេលដំណាំចេញក្ដិប។ បើមើលថែទាំមិនដិតដល់ វាងាយស្អុយរលួយ អាចស្រួចក្បាលស្រួចកន្ទុយ ឬមិនចេញរាងពងក្រពើស្អាតទេ។
តាមការសង្កេតរបស់លោក ការសម្គាល់ឪឡឹកដែលអាចប្រមូលផលបានគឺ ទី១ វាងាប់ដៃតោង និងទងវា។ ទី២ មើលទៅលើតួឪឡឹកឡើងម្សៅ និងពេលជូតចេញឃើញសណ្ឋានរលោង។ ចំណុចសំខាន់ គឺត្រូវដឹងថា ឪឡឹកហ្នឹងវាកាន់ក្តិបថ្ងៃណា។ បើអ្នកដាំដឹងហើយ ត្រូវរាប់ពីចំនួន ២៧-២៨ ថ្ងៃ ជាវេលាឪឡឹកអាចកំណត់ថ្ងៃបេះបានហើយ។
លោកបានរៀបរាប់ពីអត្ថប្រយោជន៍របស់ផ្លែឪឡឹកលឿងដែរថា៖ «វាជួយរក្សាសុខភាពភ្នែក លើកកម្ពស់ការរំលាយអាហារឱ្យមានសុខភាពល្អ ជំនួយក្នុងការគ្រប់គ្រងទម្ងន់ បង្កើនមុខងារប្រព័ន្ធភាពស៊ាំ ពង្រឹងសុខភាពបេះដូង លើកកម្ពស់មុខងារតម្រងនោមឱ្យមានសុខភាពល្អ ជួយកាត់បន្ថយហានិភ័យជំងឺមហារីក បន្ថយការឈឺសាច់ដុំ និងអស់កម្លាំង និងមុខងារជាច្រើនទៀត»។
លោកក៏បានអរគុណដល់អង្គការជាខ្លាំង ព្រោះកន្លងមកអង្គការតែងតែជួយទាំងការបណ្ដុះបណ្ដាល និងទាំងទំនាក់ទំនងទីផ្សារផលដំណាំ។
កសិករល្បីដាំដំណាំឪឡឹកលឿងបានល្អរូបនេះបាននិយាយថា៖ «មុនពេលមានអង្គការខ្ញុំដាំតិចតួចប៉ុណ្ណោះ តែក្រោយទទួលបានការបង្ហាត់បង្ហាញច្រើន ខ្ញុំបានពង្រីកការដាំដុះ ហើយមានទាំងទៀប មៀន ប៉េងប៉ោះ ខាត់ណា ស្ពៃក្ដោប។ ខាងអង្គការគេមិនទាមទារអ្វីក្រៅពីរីករាយឃើញយើងទទួលបានជោគជ័យ និងតែងតែព្យាយាមរកបច្ចេកទេសថ្មីៗជួយដល់កសិករយើង»។
អនុប្រធានកម្មវិធីឈេនរបស់អង្គការ ដារុណ ក៏សង្ឃឹមថា កម្មវិធីឈេនអាចបន្តក្នុងការពង្រីកទីផ្សារសម្រាប់បន្លែក្នុងស្រុក បើទោះជាជំងឺកូវីដកំពុងរីករាលដាល។
លោកបានបន្តថា៖ «យើងចង់ពង្រឹងបច្ចេកវិទ្យាសម្រាប់ការផលិតអាហារដោយសុវត្ថិភាព បង្កើតលក្ខខណ្ឌអាកាសធាតុសមស្រប និងកិច្ចសហការភាពជាដៃគូឯកជន និងសាធារណៈ»។
លោក ដារុណ បានបន្ថែមទៀតថា៖ «លើសពីនេះយើងត្រូវការការកែលម្អ ការត្រួតពិនិត្យគុណភាពបន្លែក្នុងស្រុកក្នុងគោលបំណងបង្កើនការប្រកួតប្រជែងក្នុងស្រុក និងគោរពតាមស្តង់ដាសុវត្ថិភាពប្រទេស។ ដូច្នេះវានឹងទាក់ទាញហើយទទួលបានការជឿទុកចិត្តកាន់តែច្រើនពីការគាំទ្រក្នុងស្រុក ហើយកសិករនឹងមានទីផ្សារប្រសើរជាងមុន ដើម្បីផ្គត់ផ្គង់»៕