ក្រុងញូវយ៉ក៖ បុរាណវត្ថុវិទូមួយក្រុម ដែលត្រួតពិនិត្យសំណល់ធាតុជនរងគ្រោះពីការផ្ទុះភ្នំភ្លើង Mount Vesuvius ក្នុងឆ្នាំ ៧៩ បានរកឃើញថា មនុស្សរស់នៅតំបន់ឆ្នេរទទួលទានត្រីច្រើនជាងពលរដ្ឋអ៊ីតាលីសម័យទំនើប ដោយបុរសៗមានអាទិភាពទទួលទានអាហារច្រើនជាងស្ដ្រី។
ក្រុមអ្នកស្រាវជ្រាវដឹកនាំដោយក្រុមការងារមកពីសាកលវិទ្យាល័យយ៉ក បានធ្វើការវិភាគលើអាមីណូអាស៊ីដ ដែលផលិតប្លុកប្រូតេអ៊ីន ចំពោះឆ្អឹងមនុស្សពេញវ័យ ១៧ នាក់ ត្រូវបានធ្វើកំណាយពីទីក្រុង Herculaneum ជារីសតមាត់ឆ្នេរដ៏ពេញនិយម ដែលនៅកប់ក្រោមផេះផង់ភ្នំភ្លើងរហូតដល់សតវត្សរ៍ទី១៨។
ក្រុមស្រាវជ្រាវ បានសរសេរននៅក្នុងព្រឹត្ដិបត្រ Science Advances កាលពីថ្ងៃពុធថា ដោយសិក្សាពីរវាងកាបោន និងអាតូម អាមីណូ អាស៊ីដ អ៊ីដ្រូសែន ពួកគេអាចញែកភាពខុសគ្នារវាងក្រុមអាហារជាមួយកម្រិតវិធិសាស្ដ្រញែកល្បាយប្រភេទថ្មី។
ជាអ្នកដឹកនាំ និងនិស្សិតបេក្ខភាពបណ្ឌិត ស៊ីលវីយ៉ា សុនស៊ីន បានប្រាប់ AFP ថា ទីក្រុង Herculaneum បានផ្ដល់នូវ «ស្លាកស្នាមវិសេស» ក្នុងការសិក្សាអំពីរបបអាហារប្រវត្ដិសាស្ដ្រ ដោយសារគ្រោះមហន្ដរាយធម្មជាតិបានផ្ដល់ពន្លឺដល់ក្រុមបុរាណវត្ថុវិទូផ្ដោតលើពេលវេលាជាក់លាក់។
លោក សុនស៊ីន បាននិយាយថា៖ «យើងបានរកឃើញចំនួនសត្វសមុទ្រដ៏ច្រើនសន្ធឹកសន្ធាប់ស្ដីពីរបបអាហាររបស់មនុស្សសម័យនោះ ជាពិសេស បើធៀបនឹងមនុស្សនៅមេឌីទែរណេសម័យទំនើប ដោយពួកគេទទួលទានគ្រឿងសមុទ្រលើស ៣ដងនាពេលបច្ចុប្បន្ន»។
ប្រព័ន្ធលូបង្ហូរទីក្រុង Herculaneum ពេញទៅដោយឆ្អឹងត្រី ជាអ្វីដែលការស្រាវជ្រាវបានបង្ហាញច្បាស់។ ពពួកសត្វសមុទ្រមួយចំនួនមាន ត្រីផរជី ត្រីធូណា និងពពួកអយស្ទើរ។
ពួកគេក៏បានរកឃើញគម្លាតភេទខុសគ្នាឆ្ងាយក្នុងចំណោមក្រុមអាហារទាំងនោះ ដោយជាមធ្យមបុរសទទួលទានប្រូតេអ៊ីនគ្រឿងសមុទ្រ ៥០ ភាគរយលើសស្ដ្រី។
លោករំពឹងថា ការស្រាវជ្រាវបន្ទាប់អំពីរបៀបនៃការផ្លាស់ប្ដូររបបអាហារយ៉ាងឆាប់រហ័ស ពេលមនុស្សបុរេប្រវត្ដិចេះប្ដូរពីសកម្មភាពប្រមាញ់ប្រមូលផ្ដុំមកជាការបង្កបង្កើនផលវិញ៕ AFP/HR