ភ្នំពេញ៖ ប្លែកពីសិល្បករដទៃដែលច្រើនផ្ដោតលើស្នាដៃតែមួយទម្រង់ វុធ លីណូ មានឧបនិស្ស័យបង្កើតបណ្ដុំសិល្បៈរួមមាន រូបថត គំនូរ ចម្លាក់ ពន្លឺ សំឡេង និងសិល្បៈផ្គុំដំឡើងក្នុងគោលបំណងបង្កើតបទពិសោធជាក់ស្ដែងពីប្រធានបទនីមួយៗដល់សាធារណជនស្វែងយល់។
យ៉ាងណាមិញ ទម្រាំរកឃើញទេពកោសល្យសិល្បៈជាចំណូលចិត្តផ្ទាល់ខ្លួន សិល្បករពហុទម្រង់រូបនេះបានឆ្លងកាត់បទពិសោធច្រើនវិស័យ។
លីណូ ប្រាប់ ភ្នំពេញ ប៉ុស្តិ៍ ថា៖ «ខ្ញុំចូលចិត្តច្នៃ បង្កើត រចនា រៀបចំសៀវភៅ ឬរូបភាពតាំងពីតូច។ តែកាលនោះ រៀនចប់ក្មេងពេក ខ្ញុំមិនទាន់ដឹងថា ខ្លួនឯងចង់បានអី ឬចូលចិត្តអី។
ក្រឡេកមើលទីផ្សារការងារឃើញវិទ្យាសាស្រ្តកុំព្យូរទ័រអំណោយផល តែពេលប្រឡូកមែនទែនទៅបែរជាមិនដូចចិត្ត»។
លោកបន្តថា៖ «ខ្ញុំក៏ទៅរៀនតអនុបណ្ឌិតផ្នែកអភិវឌ្ឍន៍អន្តរជាតិនៅអូស្រ្តាលី។ ក្រោយមកធ្វើការខាងទំនាក់ទំនង តាមការងារនេះក៏បានទៅរៀនវគ្គថតរូប ដែលធ្វើឱ្យខ្ញុំឃើញវិសាលភាពនៃការងាររូបថត ឬរូបភាព និងស្គាល់ពីសង្គមសិល្បៈច្រើន។ ខ្ញុំក៏បញ្ឈប់ពីផ្នែកអភិវឌ្ឍន៍អន្តរជាតិ ស្វែងរកអាហារូបករណ៍ទៅរៀននៅអាមេរិកពីវិស័យប្រវត្តិសិល្បៈ»។
លីណូ បាននិយាយថា ៤ កត្តាសំខាន់ៗជាកម្លាំងជំរុញចិត្តឱ្យលោកមកចតនៅវិស័យសិល្បៈគឺ ទី១ និស្ស័យមានតាំងពីក្មេង ទី២ មានជំនួបចិត្តជាមួយមិត្តរៀនវគ្គថតរូបរហូតបង្កើតបានជាក្រុម និងបង្កើតបានគម្រោងសិល្បៈ ស-ស។ ទី៣ ពេលមានសិស្សប្រាប់ថា ចង់រៀនតទៀត បន្ទាប់ពីវគ្គលោកបើកបណ្ដុះបណ្ដាលរូបថត និងសិល្បៈបានបញ្ចប់ និងចុងក្រោយសំខាន់បំផុត គឺពីសៀវភៅស្រាវជ្រាវរបស់សហនាយករៃយំ Ingrid Muan ពីសិល្បៈ និងទំនាក់ទំនងរបស់វាជាមួយសង្គម។
សិល្បករវ័យ ៣៩ ឆ្នាំរូបនេះថា៖ «កម្លាំងជំរុញទាំងនោះដូចជាពន្លឺមួយធ្វើឱ្យខ្ញុំភ្ញាក់ និងភ្លឺស្វាងចាប់ផ្ដើមមើលឃើញវិថីសិល្បៈ សក្ដានុពលដែលជាចលករអាចជះឥទ្ធិពលខ្លាំង»។
ចាប់តាំងពីឆ្នាំ ២០១១ មកដល់បច្ចុប្បន្ន ស្នាដៃរបស់លោកត្រូវបានតាំងបង្ហាញជិត ១០ ប្រទេសតាំងពីនៅអូស្ត្រាលី ចិន ឥណ្ឌូនេស៊ី ប៉ូឡូញ ហ្វីលីពីន សិង្ហបុរី និងថៃ។
លោកច្រើនប្រើសិល្បៈទាំងនេះ ក្នុងការលើកឡើងពីចំណាប់អារម្មណ៍លើប្រវត្តិសាស្រ្ត ជាពិសេសប្រវត្តិសិល្បៈវប្បធម៌ សហគមន៍ ទីកន្លែង ឬសាច់រឿងតូចៗដែលគេរមែងមើលរំលង។
បច្ចុប្បន្នជាសិល្បករ អ្នកអភិរក្ស អ្នកអប់រំរូបនេះថាចំណោមគម្រោងលោកទាំងអស់គម្រោង ២ ដែលលោកមានមោទនភាព និងស្រឡាញ់បំផុត គឺគម្រោងដំបូងឈ្មោះថា «ធម្មតា» និងចុងក្រោយ «សាលាសំណាក់»។
សហស្ថាបនិកគម្រោង ស-ស រូបនេះឱ្យដឹងដែរថា៖ «ខ្ញុំគិតថា ស្នាដៃ ២ នេះ វាឆ្លុះបញ្ចាំងអ្វីដែលខ្ញុំបានរៀនកន្លងមក។ វាបានបង្ហាញពីការអភិវឌ្ឍនៃភាសាសិល្បៈក៏ដូចជារបៀបដែលខ្ញុំធ្វើការក្នុងសិល្បៈ»។
លោកចង់ប្រើសិល្បៈ ដើម្បីផ្សារភ្ជាប់ទំនាក់ទំនងក្នុងសហគមន៍ ចែករំលែកពិភាក្សា និងផ្ដល់បទពិសោធផ្ទាល់ទៅដល់សាធារណជន។ ដូច្នេះទើបលោកតែងព្យាយាមបង្កើតនូវទម្រង់សិល្បៈថ្មីៗតាមប្រធានបទមួយៗ។
ជាក់ស្ដែងស្នាដៃ «ធម្មតា» លោកជ្រើសរើសវិធីសាស្រ្តរូបថតដោយធ្វើជាសិក្ខាសាលាឱ្យបុរសៗបញ្ចេញទស្សនៈហើយប្រើប្រាស់រូបតំណាងគូរលើមុខ។ ចុងក្រោយក៏ដំឡើងរូបថតជារង្វង់បង្កើតជាបរិយាកាសដូចអង្គុយជុំគ្នា ហើយក្នុងរង្វង់ហ្នឹងទស្សនិកជនអាចមើលពីក្រៅក៏បាន ឬដើរចូលក្នុងក៏បាន។
លោកបានពន្យល់ថា៖ «គម្រោង «ធម្មតា» ដែលខ្ញុំធ្វើការជាមួយសហគមន៍បុរសស្រឡាញ់បុរសមានសារៈសំខាន់សម្រាប់ខ្ញុំ ២ យ៉ាង។ ១ ការរកអត្តសញ្ញាណភេទខ្លួនឯង ២ ស្វែងរកការងារខ្លួនឯងក្នុងសិល្បៈ»។
លីណូ បន្តថា ក្នុងការបង្កើតសិល្បៈ លោកមិនចង់ឱ្យវាជារបស់លោកតែម្នាក់ ឬគ្រាន់តែនិយាយតំណាងឱ្យនរណាទេ។ លោកចង់ទាញឱ្យអ្នកដែលធ្វើការជាមួយចូលរួមបង្កើតជាមួយគ្នា ផ្ដល់លទ្ធភាព សិទ្ធិអំណាចក្នុងការបញ្ចេញមតិ និងអនុវត្តភាពជាបុគ្គលនូវសំឡេងរបស់ពួកគាត់។
ស្នាដៃថ្មីចុងក្រោយដែលត្រូវបានដាក់តាំងនៅវិចិត្រសាលក្នុងស្រុក និងបរទេសឈ្មោះថា «សាលាសំណាក់» ជាសិល្បៈដំឡើងដែលលោកបានប្រើប្រាស់អំពូលអេណុងទម្រង់ជាគ្រោងឆ្អឹងសំណង់ដោយផ្អែកទៅលើរូបរាងខ្នាតដើមនៃសាលាសំណាក់។ វាមើលទៅស្ទើរតែដូចគំនូរ 3D អណ្ដែតលើសុញ្ញកាស។
លោកបានពន្យល់ពីគំនិតនៅពីក្រោយស្នាដៃនេះថា៖ «សាលាសំណាក់ ជាកន្លែងដែលប្រជាជនស្រុះគ្នាសាងឡើង ដើម្បីផ្ដល់ជូនជាទានសម្រាប់អ្នកដំណើរឆ្លងកាត់អាចសម្រាកអង្គុយលេង បង្កើតទំនាក់ទំនងជាមួយគ្នា។ ខ្ញុំចង់រំឭកពីទស្សនៈដ៏មានគុណតម្លៃនេះ ព្រោះបរិយាកាសក្នុងទីក្រុងយើងមិនសូវឃើញមានច្រើនតែនៅតាមខេត្ត»។
ដំណើរលើវិថីសិល្បៈពហុទម្រង់នេះ លីណូ មិនខ្វល់ថា ស្នាដៃជាសិល្បៈប្រភេទអ្វីទេ តែអ្វីដែលសំខាន់ថា តើសិល្បៈអាចធ្វើអីបាន។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «សិល្បៈដែលមានឥទ្ធិពលជាសិល្បៈដែលទៅដល់សតិបញ្ញាយើង បង្កើនការស្រមើស្រមៃ ហើយផ្សារភ្ជាប់យើងជាមួយគ្នា។ វាអនុញ្ញាតឱ្យយើងមើលឃើញការតភ្ជាប់របស់យើងហើយបង្កើតការយល់ចិត្ត និងគុណតម្លៃ»។
ពេលនេះ លីណូ កំពុងបង្កើតស្នាដៃថ្មីដែលជាការដំឡើងឥន្ធនូ។ ឥន្ធនូកើតឡើងដោយចំណាំងប្លាតនៃពន្លឺទៅក្នុងទឹកដែលស្រក់ចុះមកក្នុងបរិយាកាសផែនដី និងបង្ហាញឡើង នូវវិសាលភាពនៃពន្លឺដែលមានពណ៌ចម្រុះច្រើននៅលើមេឃ។
លោកថា៖ «ខ្ញុំចង់បង្កើតអ្វីមួយពីវត្ថុធាតុដែលមនុស្សមិនអាចប៉ះបាន។ ខ្ញុំចង់លើកឡើងអំពីភាពខុសគ្នារបស់មនុស្សជាតិ សហគមន៍ស្រឡាញ់ភេទដូចគ្នា ក៏ដូចជាពីសក្ដានុពល ភាពអស្ចារ្យដែលកើតឡើងដោយធាតុផ្សំធម្មជាតិ។ ខ្ញុំ និងក្រុមការងារកំពុងសាកល្បង សង្ឃឹមអាចបង្ហាញសាធារណជននៅចុងឆ្នាំនេះ»៕