ភ្នំពេញ: អ្នកស្រី ធុល ចិន្ដា មិនខ្វល់ថា មិនបានឡើងសាលាឆាន់ដើម្បីប្រគេនចង្ហាន់ និងទេយ្យវត្ថុដល់ព្រះសង្ឃ ក៏ដូចជារៀបចំពិធីបង្សុកូលឧទ្ទិសកុសលជូនដល់បុព្វការីជន នៅថ្ងៃកាន់បិណ្ឌនេះដូចសព្វមួយដងយ៉ាងណាក៏ដោយ ក៏អ្នកស្រីនៅតែធ្វើកិច្ចសង្ខេបនៅត្រឹមខ្លោងទ្វារវត្ដដដែល។
ស្ដ្រី វ័យ ៥៦ ឆ្នាំ ដែលមានជំនឿថា ដួងព្រលឹងឪពុកបានចែកឋានតាំងពីសម័យប៉ុលពត មកទទួលយកកុសលផលតែងតែយកចង្ហាន់ និងទេយ្យវត្ថុទៅធ្វើបុណ្យនៅអារាមឧត្ដរាវតី នៅសង្កាត់ឫស្សីនេះជារៀងរាល់ឆ្នាំ។
អ្នកស្រីនិយាយថា៖ «មិនមានបញ្ហាអ្វីទេ ខ្ញុំជឿថា ដួងព្រលឹងឪពុកខ្ញុំនឹងមកទទួលយកបុណ្យកុសលដែលកូនបានឧទ្ទិសជូនគាត់ ដូចរាល់ឆ្នាំ ទោះបីជាមានការរឹតបន្ដឹងសុវត្ថិភាពយ៉ាងណាក៏ដោយ»។
ថ្វីដ្បិតតែរាជរដ្ឋាភិបាលប្រកាសផ្អាកការរៀបចំពិធីបុណ្យកាន់បិណ្ឌ និងភ្ជុំបិណ្ឌឆ្នាំ ២០២១ ដើម្បីទប់ស្កាត់ការរីករាលដាលនៃជំងឺកូវីដ និងបន្ដអនុញ្ញាតឱ្យវត្ដអារាមទទួលចង្ហាន់ និងទេយ្យវត្ថុត្រឹមខ្លោងទ្វារ ពុទ្ធបរិស័ទត្រូវបានលើកទឹកចិត្ដឱ្យបង្វែរការធ្វើទានតាមរយៈប្រព័ន្ធឌីជីថលវិញ។
លោកស្រី ឱ វណ្ណឌីន រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងសុខាភិបាល បាននិយាយទៅកាន់ក្រុមអ្នកសារព័ត៌មានអំឡុងពេលពិធីបិទបញ្ចប់ការចាក់វ៉ាក់សាំងក្នុងខេត្ដសៀមរាបថ្មីៗនេះថា៖ «យើងសុខចិត្ដធ្វើតាមរបៀបថ្មីរបស់យើង ដូចជាការប្រគេនព្រះសង្ឃនូវបច្ច័យ យើងអាចវេរតាមវីង ឬតាមធនាគារ។ បើយើងចង់បានសូត្រធម៌សូត្រអីទៀត [បង្សុកូល] យើងអាចធ្វើតាមរយៈប្រព័ន្ធទូរស័ព្ទ។ ខ្ញុំជឿថា បុណ្យបានដូចគ្នា»។
លោកស្រីបានបន្ដថា៖ «ឬក៏ចាត់ចែងធ្វើមេ៉ច កាត់ផ្ដាច់ជាអតិបរមានូវការជួបជុំគ្នាមនុស្សច្រើន ឱ្យមានមនុស្សតិចបំផុត ដើម្បីចៀសវាងនូវហានិភ័យនៃការចម្លងតគ្នានេះ»។
ជាពុទ្ធសាសនិកមិនដែលរំលងការធ្វើបុណ្យទាននៅវត្តអារាមរៀងរាល់រដូវកាលបុណ្យប្រពៃណី យុង វ៉ាន់ឌី អាយុ ៦៩ ឆ្នាំ បាននិយាយថា លោកគ្រោងទៅវត្តនៅបិណ្ឌទី៧ ទី៨ តាំងពីព្រលឹមដោយយល់ថា ជាវេលាមិនសូវមានមនុស្សអ៊ូអរ ជាមួយស្រាក់ម្ហូបអាហារ និងគ្រឿងឧបភោគបរិភោគក្រៀមៗ ដូចជា មី ត្រីខ គ្រឿងកំប៉ុងសម្រាប់ទុកឆាន់ក្រោយចប់រដូវកាន់បិណ្ឌ។
មន្ត្រីចូលនិវត្តន៍រូបនេះបានប្រាប់ ភ្នំពេញ ប៉ុស្ដិ៍ថា៖ «គ្រោងថាឱ្យកូនជូនឡានទៅវត្ត នៅស្រុកពញាឮ ខេត្តកណ្ដាលយើងហ្នឹង ស្រាប់តែគេបិទ ក៏អត់បានទៅ អ៊ីចឹងក៏តេទៅព្រះតេជគុណនៅវត្ត ទូលលោកថា កុណាចង់វេរបច្ច័យតាមទូរស័ព្ទជូនតេជគុណ ព្រោះអត់បានទៅវត្តទេ»។
ពុទ្ធបរិស័ទដែលបានវេរប្រាក់ ២០ ម៉ឺនរៀល តាមទូរស័ព្ទជូនព្រះចៅអធិការវត្តមួយជាបច្ច័យជំនួសឱ្យអាហារទេយ្យទានបានបន្តថា៖ «ខ្ញុំរក្សាធាតុឪពុកម្ដាយ គ្រោងសង់ចេតិយឱ្យលោកនៅទីនោះ អ៊ីចឹងទោះជាអត់បានទៅវត្ត ក៏មិនគួរខកខានធ្វើបុណ្យទាន ចូលបច្ច័យលោកទីនោះដែរ»។
មិនខុសពីអារាមនៅរាជធានីភ្នំពេញ និងទីប្រជុំជននានា អារាមកំពង់ស្លែង ស្ថិតក្នុងសង្កាត់រកាក្រៅ ក្រុងដូនកែវ ខេត្ដតាកែវ ក៏ប្រណិប័តន៍តាមគន្លងថ្មី ដោយការទទួលចង្ហាន់ និងទេយ្យវត្ថុនៅមាត់ខ្លោងទ្វារវត្ដ ខណៈអ្នកតំណាងក្រុមវេនតែប៉ុន្មាននាក់អាចប្រារឰកម្មវិធីបង្សុកូលក្នុងវត្ដបាន។
ព្រះតេជគុណ សម វិជ្ជា ចៅអធិការវត្ដកំពង់ស្លែង និងជាវិន័យធម៌អនុគណក្រុងដូនកែវ មានសង្ឃដីកាថា៖ «ឆ្នាំមុនៗ ពុទ្ធបរិស័ទអញ្ជើញចូលដល់សាលាឆាន់ តែពេលនេះ ដោយសារបម្រាមរាជរដ្ឋាភិបាល យើងទទួលពុទ្ធបរិស័ទធម្មតា តែនៅខាងក្រៅវត្ដវិញ។ យើងមានការរៀបចំតុរាប់បាត ដោយមានការចូលរួមពីតំណាងពុទ្ធបរិស័ទតាមវេននីមួយៗ ៣-៤ នាក់ ដែលមកប្រគេនចង្ហាន់»។
ព្រះចៅអធិការវត្ដ ដែលអះអាងថា អារាមទាំងអស់ក្នុងខេត្ដតាកែវនៅតែបន្ដទទួលចង្ហាន់ និងទេយ្យវត្ថុពីពុទ្ធបរិស័ទជាហូរហែ បើទោះបីជាថមថយពីឆ្នាំកន្លងមកក្ដី មានសង្ឃដីកាថា បុណ្យកើតឡើងពីចិត្ដ។
ព្រះតេជគុណ វិជ្ជា មានសង្ឃដីកាសំដៅលើពុទ្ធបរិស័ទប្រគេនចង្ហាន់ និងទេយ្យវត្ថុនៅត្រឹមខ្លោងទ្វារដោយមិនទាន់បានទទួលការធ្វើកិច្ចបង្សុកូលថា៖ «សទ្ធាជ្រះថ្លាកើតចេញពីចិត្ដ ហើយវាបានបុណ្យស្មើគ្នា ដោយមិនចាំបង្សុកូលនៅទីនេះក៏បានដែរ។ ព្រះសង្ឃទទួលផល នឹងធ្វើពិធីបង្សុកូលនៅកុដិ ដោយលោក ចម្រើន អជ្ជ:យថា បដិសង្ឃ ទៅបានហើយ»។
ចម្រើន អជ្ជៈយថា បដិសង្ឃ ជាការឧទ្ទិសដល់ម្ចាស់ទាន ទៅតាមក្បួនវិន័យរបស់ព្រះពុទ្ធសាសនា មុនពេលព្រះសង្ឃចាប់ផ្ដើមឆាន់ចង្ហាន់ដែលប្រគេនថ្វាយដោយពុទ្ធបរិស័ទ។
ព្រះសង្ឃបន្តមានសង្ឃដីកាថា៖ «បើទោះបីជាព្រះសង្ឃបង្សុកូលហើយយ៉ាងណាក៏ដោយ ក៏ចិត្ដយើងអត់ជ្រះថ្លា បុណ្យនេះនឹងមិនឧទ្ទិសទៅដល់បុព្វការីជនដែរ»។
ពុទ្ធបរិស័ទខ្លះមិនបានទៅដោយផ្ទាល់ តែពួកគាត់ផ្ញើជាបច្ច័យចំពោះថ្ងៃបិណ្ឌវេនរបស់ពួកគាត់។ មិនសម្បូរដូចពេលមុនទេ តែមិនដាច់នោះទេ។
ព្រះអង្គបានលើកយកឧទាហរណ៍ ដែលពុទ្ធបរិស័ទធ្លាប់ធ្វើកន្លងមកថា៖ «ពួកគាត់និយាយថា ខ្ញុំករុណាបវរណាបច្ច័យ ៤ សម្រាប់ចាត់ចែងក្នុងវេនរបស់ខ្ញុំករុណានេះជាមួយចំនួនទឹកប្រាក់ប៉ុណ្ណេះៗ ហើយសុំឱ្យព្រះអង្គចាត់ចែងចង្ហាន់ព្រះសង្ឃបង្សុកូលឱ្យខ្ញុំករុណាផង។ តែប៉ុណ្ណឹងបានហើយពរ»។
ព្រះតេជគុណ វិជ្ជា បានលើកឡើងថា ចំពោះសម័យកាលនេះ ការធ្វើបុណ្យពីចម្ងាយមិនមានបញ្ហាចោទអ្វីទេ អនុគ្រោះបាន។ ពួកគាត់អាចផ្ញើបច្ច័យតាមប្រព័ន្ធឌីជីថល។ មិនខុសគ្នានោះទេ ដូចសព្វរាល់ដង មានបងប្អូនខ្មែរយើងរស់នៅក្រៅប្រទេស ក៏តែងតែផ្ញើបច្ច័យកសាងនេះ កសាងនោះជាហូរហែផងដែរ។
ព្រះអង្គបន្ដថា៖ «ពុទ្ធបរិស័ទខ្លះយល់ថា ពួកគេមិនបានប្រគេនចង្ហាន់ និងទេយ្យវត្ថុផ្ទាល់ដៃ បុណ្យកុសលដែលខ្លួនបានធ្វើនឹងមិនទៅដល់បុព្វការីជននោះទេ។ បើចិត្ដយើងជ្រះថ្លា បុណ្យក៏បានទទួលដូចគ្នា ទៅតាមសម័យកាលកូវីដនេះ។ យើងធ្វើនៅទីណាក៏បានដែរ ឱ្យតែយើងធ្វើបុណ្យពិតប្រាកដ»។
អ្នកស្រី យាន សុខម៉េង អាយុ ៥៦ ឆ្នាំ ដែលបានទៅវត្តតាំងពីបិណ្ឌដំបូង និងមានបំណងទៅធ្វើបុណ្យធ្វើទានបន្ដទៀត នៅតាមទីអារាមស្រុកស្រែឆ្ងាយ ដោយឃើញពីអារាមខ្លះអត្ដខាត់ មិនសូវមានចង្ហាន់ និងបច្ច័យ។
អាជីវករលក់ចាប់ហួយ ដែលឆ្នាំមុនផ្ទុះវីរុសកូរ៉ូណាតែងខ្នះខ្នែងទៅឱ្យបាន ៧ វត្ត តាមជំនឿតៗគ្នា រូបនេះបានបន្តថា៖ «ដល់ឮការបិទវត្ដអ៊ីចឹងទៅ ម្សិលមិញក៏ឱ្យកូនយកអង្ករ មី ទឹកសុទ្ធ ទឹកស៊ីអ៊ីវ អីប្រគេនលោក។ យើងស្គាល់អាចារ្យស្រាប់ ក៏តេប្រាប់មុនទៅថាទៅដល់ម៉ោងប៉ុន្មានៗ ហើយលោកក៏ចាំនៅមាត់ទ្វារ លោកក៏សូត្រធម៌ អាចារ្យសូត្រយំកិញ្ចិ យើងច្រូចទឹកពីចម្ងាយអ៊ីចឹងទៅ ឧទ្ទិសដល់កុងម៉ាសាច់ញាតិ ៧ សន្ដានយើងអ៊ីចឹងណា»។
ស្ត្រីដែលជ្រើសរើសយកការប្រគល់ទេយ្យទានត្រឹមខ្លោងទ្វារវត្តជាជាងវេរប្រាក់តាមទូរស័ព្ទជាបច្ច័យដល់ព្រះសង្ឃរូបនេះ បានលើកឡើងទៀតថា៖ «ចេះតែមិនអស់ចិត្តដែរហ្នឹងអូន យើងធ្វើកាត់ៗអ៊ីចឹង តែធ្វើម៉េចបើអាកូវីដហ្នឹងវាអត់ទាន់អស់អ៊ីចឹង។ បន់ព្រះអង្គឱ្យវារលាយអស់ទៅឆាប់ៗទៅ នឹងអាលស្រួលរកស៊ីលក់ដូរអី ទៅណាមកណា ទៅវត្តទៅវ៉ាអីធ្វើបុណ្យទានដូចមុនអ៊ីចឹង»៕