.jpg)
គំនូរអាគ្រីលីកលើផ្ទាំងក្រណាត់ Puffer Fish Form និង Layers of Water Form។ រូបថត Prum Ero
ភ្នំពេញ: ស្នាដៃ «ក្បាច់ទឹក» ដែលនិយាយអំពីចលនារបស់ទឹក និងការវិវឌ្ឍរបស់ទឹកពីបុរាណកាលមកដល់បច្ចុប្បន្ន ជាប្រធានបទដ៏កម្រមួយ ដែលត្រូវបានលើកឡើង និងបង្កើតឡើង ដោយសិល្បករ ថន សុខ ហើយធ្លាប់ត្រូវបានយកទៅតាំងនៅប្រទេសឡាវ សិង្ហបុរី និងចុងក្រោយនៅបារាំង។
គំនូរដែលសិល្បកររូបនេះបានរំលេចលើក្រណាត់ ១៨ ផ្ទាំង ក្នុងពណ៌ទឹកសមុទ្រ បៃតង និងលឿង ត្រូវបានធ្វើឡើងលំនាំទម្រង់ចលនាទឹកទៅតាមភាវៈមានជីវិតក្នុងទឹក ដូចជារុក្ខជាតិ និងសត្វជាដើម។
ក្រៅពីជាម្ចាស់គំនូរគូល័រទឹកលើផ្ទាំងក្រណាត់នេះ លោក សុខ ក៏ជាអ្នកសិល្បៈពហុទម្រង់ រួមមាន ចម្លាក់ ការដំឡើង ការសម្ដែង និងការបង្កើតវីដេអូ ដែលអាចផ្សារភ្ជាប់ការងាររបស់លោកបានច្បាស់។
ពិព័រណ៍នៅវិចិត្រសាលឃ្វីនស្លែនឆ្នាំ ២០២១-២០២២។ រូបថត Chloe Callistemon
មុននឹងវិវឌ្ឍខ្លួនជាសិល្បករមានឱកាសបង្ហាញស្នាដៃទោល និងជាក្រុមនៅវិចិត្រសាលអន្តរជាតិតាំងពីបារាំង ប៉ូឡូញ មីយ៉ាន់ម៉ា ហុងកុង អូស្ត្រាលី ជប៉ុន ឡាវ និងប្រទេសឯទៀត លោក សុខ ធ្លាប់អាស្រ័យឈ្នាន់កង់ធ្វើដំណើរទៅរៀនគូរ និងធ្វើការលក់ស្នាដៃទ្រទ្រង់ជីវភាព។
សិល្បកររូបនេះបានរំឭកប្រាប់ ភ្នំពេញ ប៉ុស្តិ៍ថា៖ «ខ្ញុំរៀននៅសាលាគំនូរ រៃយំ ក្នុងឆ្នាំ ២០០០-២០០៥ ហើយបន្តទៅលើថ្នាក់សហសម័យ ២ ឆ្នាំទៀតដល់ ២០០៧។ ដំបូងឡើយយើងរៀនតែពីគំនូរមើលឃើញទូទៅ និងគំនូរបុរាណ។ តែ ២ ឆ្នាំចុងក្រោយ យើងមានសិល្បករមកពីខាងក្រៅ សិល្បករបរទេស បង្ហាត់បង្រៀន ដែលធ្វើឱ្យពេលហ្នឹងខ្ញុំចាប់អារម្មណ៍ការងារបែប Concept ទាំងគំនូរ ចម្លាក់ ការសម្ដែង»។
កាលណោះលោកថា កត្តាភាសា កត្តាជីវភាព និងទីផ្សារធ្វើឱ្យលោកលំបាក ដោយត្រូវធាក់កង់ ៧ ឆ្នាំទៅរៀននៅរៃយំ ទម្រាំចប់ តែលោកមិនរាថយឡើយ ដោយការរៀនបណ្ដើរធ្វើការបណ្ដើរតាមរយៈការឆ្លៀតទៅគូរគំនូរនៅផ្សាររាត្រី។
ក្នុងអាជីពសិល្បៈជាង ២ ទសវត្សរ៍ លោក សុខ បានឱ្យដឹងទៀតថា កាលនោះឆ្នាំ ២០០៩ មិនសូវមានអ្នកចាប់អារម្មណ៍ សិល្បៈសហសម័យទេ ដោយភាគច្រើនអ្នកបញ្ចប់ការសិក្សាពីគំនូរប្រភេទនេះត្រូវបង្ខំចិត្តចេញទៅប្រកបរបរផ្សេងដើម្បីចិញ្ចឹមជីវិត។
សម័យកាលអ៊ីនធើណិតក៏មិនទូលំទូលាយ បណ្ដាញសង្គមហ្វេសប៊ុកក៏អត់ ជាហេតុធ្វើឱ្យអ្នកចង់ស្វែងយល់ពីក្បាច់ខ្មែរ ពីគំនូរបុរាណ ត្រូវទៅស្រាវជ្រាវក្នុងវាំង ឬក៏វត្តអារាម។
ប៉ុន្តែបន្ទាប់ពីបញ្ចប់ការសិក្សាផ្នែកគំនូរ ដំបូងឡើយ លោក សុខ បានចូលរៀនសាកលវិទ្យាល័យផ្នែកស្ថាបត្យកម្មនៅសាកលវិទ្យាល័យន័រតុន តែដោយសារទឹកចិត្តស្រឡាញ់សិល្បៈច្រើនជាង លោកក៏ចាប់យកការងារខាងគំនូរមកដល់សព្វថ្ងៃ។
លោកប្រាប់តាមត្រង់ថា៖ «ខ្ញុំគិតរារែកម្ដងម្កាលដែរ ហើយដឹងថា កម្រមានអ្នកមានដោយសារសិល្បៈណាស់ ដូចខ្ញុំពិព័រណ៍ច្រើនដងហើយកម្រលក់ដាច់ណាស់ យូរៗបាន ១ តែធ្វើដោយសារស្រឡាញ់»។
លោក សុខ បន្ថែមថា៖ «តែជាការលើកទឹកចិត្តមួយដែរ ក្រោយមកមានវិចិត្រសាលដើរតួច្រើនដែរ អ៊ីចឹងមានអ្នកចូលរួមច្រើន។ អ្នកខ្លះគាត់ចាប់ជាក្រុមធ្វើសិល្បៈបានទៅក្រៅ មានគេចាប់អារម្មណ៍។ វាក៏ដូចជាការបើកផ្លូវមួយដល់សិល្បករខ្មែរយើងជំនាន់ក្រោយដែរ»។
សិល្បករ ថន សុខ ឱ្យដឹងដែរថា ស្នាដៃរបស់លោក ចាប់តាំងពីឆ្នាំ ២០០៩ ជាវេលាដែលលោកបានប្រឡូកចូលវិស័យសិល្បៈស៊ប់ ភាគច្រើនលោកផ្ដោតទៅលើប្រព័ន្ធជំនឿ និងពិធីបុណ្យ។
សិល្បកររូបនេះបានពន្យល់ប្រាប់ថា៖ «ដោយសារខ្ញុំមានបទពិសោធកាលពីតូចៗ និងចាប់អារម្មណ៍ពីការផ្លាស់ប្ដូររបស់ជំនឿពីមុន និងឥឡូវថា ខុសគ្នាយ៉ាងដូចម្ដេច ដោយសារមូលហេតុអី បរិបទអី។ ដូចនេះគំនិតបំផុស យើងតែងលើករឿងណាដែលយើងជួបមិនប្រក្រតី ឬមិនសមរម្យមកបង្ហាញក្នុងការងារសិល្បៈ ចែកជូនដល់ទស្សនិកជន»។
ជាក់ស្ដែងស្នាដៃ «ក្បាច់ទឹក» ដែលត្រូវបានបង្កើតឡើងនៅឆ្នាំ ២០១៨ ហើយធ្លាប់ត្រូវបានដាក់តាំងនៅឡាវ ដែលមានឈ្មោះថា Elevations Laos ដោយលោកគូរលើក្រដាសទំហំធំជាងខ្នាត A4 បន្តិច។ វាជាជំហានដំបូង មុននឹងលោកបន្តវិវឌ្ឍជាស្នាដៃបច្ចុប្បន្នសម្រាប់ពិព័រណ៍នៅសិង្ហបុរីនៅឆ្នាំ ២០១៩ និងប៉ារីស នៅឆ្នាំ ២០២២ នេះ។
សិល្បករ ថន សុខ ម្ចាស់ស្នាដៃសិល្បៈ «ក្បាច់ទឹក»។ រូបថត សហការី
លោកបានប្រាប់ពីហេតុផលដែលលោកយក «ក្បាច់ទឹក» មកតាំងបង្ហាញថា៖ «ក្បាច់មានន័យទូលំទូលាយមានទាំងក្បាច់របាំ ក្បាច់ប្រដាល់ ក្បាច់រចនាលើប្រាសាទ ក្បាច់តុបតែងលើសម្ភារ។ បើនិយាយពីក្បាច់ទឹក វាទាក់ទងពីសរសៃទឹកពីជំនាន់មុន ដែលខ្ញុំឃើញគេគូរជាលក្ខណៈគំនូរបុរាណ ហើយភាគច្រើនគេគូរដដែលៗតមក»។
សិល្បករវ័យ ៣៨ រូបនេះបន្តថា៖ «ខ្ញុំចង់បង្កើតថ្មី។ ដូច្នេះ ពី ១ ដំណាក់កាលទៅ ១ ដំណាក់កាល ខ្ញុំចេះតែអភិវឌ្ឍរហូតទៅដល់ការតាំងនៅប៉ារីស ដែលត្រូវបានទម្លាក់ចុះកាលពីថ្ងៃទី ២៦ ខែកុម្ភៈ ហើយវាប្រហែលជាបញ្ចប់ត្រឹមហ្នឹងព្រោះ ខ្ញុំយល់ថា ឫសគល់ និងគោលដៅវាត្រូវចប់ត្រឹមហ្នឹង»។
ផ្ទាំងក្រណាត់ទាំង ១៨ ត្រូវបានគ្របដោយពណ៌ប្រដេញគ្នា បង្ហាញនូវសណ្ឋានទឹកខ្លះចេញពីចលនាកំប្លោក ព្រលិត សត្វខ្យង ពស់ ឬសត្វល្មូន។
ជម្រើសពណ៌មួយចំនួនពិពណ៌នាបទពិសោធរបស់វិចិត្រករអំពីទឹកផ្សេងៗគ្នា រាប់ពីពណ៌ក្រហមត្នោតនៃទន្លេមេគង្គក្នុងរដូវវស្សា រហូតដល់ពណ៌ខៀវនៃសមុទ្រ ពណ៌បៃតងនៃទំនាប និងពណ៌លឿងត្នោតនៃព្រៃកោងកាង។
ពណ៌ផ្សេងទៀតឧទ្ទិសដល់ទឹក ដែលរំលេចនៅលើប្រាង្គប្រាសាទ មិនថាទៅតាមអាយុកាល សំណឹក ការជួសជុលឡើងវិញ ឬបង្កើតថ្មី។
ស្របពេលក្បាច់ទឹក ត្រូវបានបញ្ចប់ សិល្បករ ថន សុខ បាននិយាយថា៖ «ខ្ញុំមិនដឹងទៅមុខយ៉ាងណា ដឹងត្រឹមតែថា ខ្ញុំនៅតែត្រូវបន្តសិល្បៈ ព្រោះខ្ញុំមិនចោលអ្វីដែលខ្ញុំស្រឡាញ់ទេ។ ខ្ញុំសង្ឃឹមប្រជាជនយើងមានការយល់ដឹងពីការងារសិល្បៈ និងឫសគល់អំពីគំនូរបន្ថែម ព្រោះវាបង្កប់ទៅដោយអត្ថន័យ ហើយក៏ចង់ឱ្យសិស្ស និងនិស្សិតចូលរួមកាន់តែច្រើន ជាពិសេសសិល្បៈបែបសហសម័យ»៕
