.jpg)
ភ្នំពេញៈ លោកស្រី ប្រាក់ សោភ័ណនារី រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងសុខាភិបាលថ្លែងថា ការសិក្សាស្រាវជ្រាវតាមបែបវិទ្យាសាស្ត្រជាច្រើនលើពិភពលោកបានបង្ហាញថា ការហាត់ប្រាណទៀងទាត់ និងបរិភោគអាហារចម្រុះមុខជាប្រចាំមានសារៈសំខាន់ណាស់សម្រាប់សុខភាពរបស់់យើងទាំងអស់គ្នា។
ការលើកឡើងរបស់លោកស្រី ប្រាក់ សោភ័ណនារី បែបនេះ ធ្វើឡើងក្នុងកម្មវិធីយុវជនជើងឯកអាហារូបត្ថម្ភពាក់កណ្តាលម៉ារ៉ាតុន ធ្វើឡើងនៅពហុកីទ្បដ្ឋានជាតិអូទ្បាំពិកដោយមានអ្នកចូលរួមជិត ១ ០០០ នាក់សម្រាប់រយៈចម្ងាយ ៣ គីឡូម៉ែត្រ និង ១០ គីឡូម៉ែត្រ នៅថ្ងៃទី២៣ ខែកក្កដា ឆ្នាំ ២០២២។
លោកស្រីបានលើកឡើងថា ការហាត់ប្រាណពិតជាអាចបង្កើនថាមពលខ្លាំងក្លាជាងមុន។ បើហាត់ប្រាណទៀងទាត់នឹងមានសាច់ដុំរឹងមាំ និងចេះអត់ធ្មត់ច្រើនជាងមុន។ វាជួយរាងកាយឱ្យបង្កើន អុកស៊ីហ្ស៊ែន និងនាំសារជាតិចិញ្ចឹមទៅកាន់ជាលិកាក្នុងខ្លួន ជួយសម្រួលប្រព័ន្ធសរសៃឈាមបេះដូង និងប្រព័ន្ធដង្ហើមដំណើរការល្អជាងមុនព្រមទាំងធ្វើឱ្យថាមពលក្នុងខ្លួនយើងកើនជាលំដាប់។
លោកស្រីបញ្ជាក់ថា៖ «ប្រសិនបើយើងហាត់ប្រាណតែមួយមុខមិនគិតគូរដល់របបអាហារ យើងក៏មិនអាចគ្រប់គ្រងទម្ងន់និងការពារសុខភាពយើងបានឡើយ។ អ្វីដែល យើងបរិភោគអាចប៉ះពាល់និងជះឥទ្ធិពលដល់សមត្ថភាពរាងកាយរបស់យើងក្នុងការការពារប្រយុទ្ធប្រឆាំងការឆ្លងជំងឺផ្សេងៗ»។
លោកស្រីបន្ថែមថា សារជាតិចិញ្ចឹមល្អអាចកាត់បន្ថយលទ្ធភាពនៃការវិវឌ្ឍន៍បញ្ហាសុខភាពផ្សេងៗបានផងដែរ ដូចជា ការលើសទម្ងន់ជំងឺបេះដូង ជំងឺទឹកនោមផ្អែម និង ជំងឺមហារីក ប្រភេទមួយចំនួន។ ចំពោះទារករបបអាហារសុខភាពមានន័យថា ការបំបៅកូនដោយទឹកដោះម្តាយតែមួយមុខក្នុងរយៈពេល ៦ ខែដំបូង នៃជីវិតរបស់ពួកគេ និង ការផ្តល់អាហារបន្ថែមមានសុវត្ថិភាព ដើម្បីបំពេញលើទឹកដោះម្តាយចាប់ពីអាយុ ៦ ខែដល់ ២ ឆ្នាំ និងលើសពីនេះ។
សម្រាប់កុមារតូចរបបអាហារសុខភាព និងតុល្យភាព គឺចាំបាច់សម្រាប់ការលូតលាស់ផ្នែករាងកាយនិងការអភិវឌ្ឍសតិបញ្ញាស្មារតីរបស់ពួកគាត់។ សម្រាប់មនុស្សចាស់របបអាហារសុខភាពអាចជួយធ្វើឱ្យជីវិតពួកគាត់មានសុខភាពល្អនិងសកម្មជាងមុន។ ចំពោះមនុស្សវ័យជំទង់និងយុវជនរបបអាហារសុខភាពសម្បូរទៅដោយសារជាតិចិញ្ចឹមអាចជួយដល់ការលូតលាស់ឆ្អឹង ការផ្លាស់ប្តូរអ័រម៉ូននិងការអភិវឌ្ឍសរីរាង្គនិងជាលិការួមទាំងខួរក្បាលផងដែរ។
លោកស្រីថ្លែងថា៖ «ពួកគេគួរតែបរិភោគអាហារសុខភាពនិងកំណត់បរិមាណសមស្របក្នុងការទទួលអាហារកែច្នៃ ភេសជ្ជៈមានជាតិស្ករ និងការញ៉ាំអាហារនៅខាងក្រៅផ្ទះ។ ទម្លាប់បរិភោគអាហារសុខភាព និង ការហាត់ប្រាណ អាចជួយឱ្យពួកគេបន្ថយហានិភ័យនៃបញ្ហាលើសទម្ងន់។
លោក សុខស៊ីឡូ អគ្គលេខាធិការក្រុមប្រឹក្សាស្តារអភិវឌ្ឍន៍វិស័យកសិកម្មនិងជនបទថ្លែងថា ការសម្រេចបាននូវការកាត់បន្ថយបរិមាណកាឡូរីតាមរយៈការផ្លាស់ប្តូរវិជ្ជមាននូវរបបអាហារ គឺជាគន្លឹះសម្រាប់ការទប់មិនឱ្យរាងកាយយើងឡើងទម្ងន់ខ្លាំងដែលនាំឱ្យមានហានិភ័យខ្ពស់ដល់សុខភាព ខណៈដែលការហាត់ប្រាណទៀងទាត់ផ្តល់នូវអត្ថប្រយោជន៍ជាច្រើនដែលជួយទ្រទ្រង់លទ្ធផលសុខភាពល្អប្រសើរទាំងនេះឱ្យមានចីរភាពក្នុងរយ:ពេលយូរ។
លោកបន្តថា ការសិក្សាជាច្រើនបានបង្ហាញថា នៅពេលដែលរាងកាយមានភាពសកម្មជាប្រចាំរួមជាមួយនឹងការអនុវត្តរបបអាហារសុខភាពបានទៀងទាត់អាចជួយកាត់បន្ថយហានិភ័យនៃជំងឺបេះដូង ជំងឺលើសឈាម លើសជាតិស្ករនិងខ្លាញ់ ជួយបង្កើនសាច់ដុំរាងកាយ និងធ្វើឱ្យសុខភាពផ្លូវកាយនិងសុខភាព ផ្លូវចិត្តរបស់យើងម្នាក់ៗមានលក្ខណ:ប្រសើរឡើង។
ចំណែកលោកស្រី Sanne Sigh តំណាងគម្រោង MUSEFO នៃអង្គការ GIZ បានថ្លែងថា របបអាហារដែលមានសុខភាពល្អរួមមានការលាយបញ្ចូលគ្នានៃបន្លែនិងផ្លែឈើ ត្រី ស៊ុត សាច់ និង គ្រាប់ធញ្ញជាតិ។ នេះក៏រួមបញ្ចូលផងដែរនូវអាហារមានកំណត់ជាតិស្ករខ្លាញ់និងអំបិលខ្ពស់ដើម្បីឱ្យមានជីវិតដែលមានសុខភាពល្អ។ របបអាហារដែលមានសុខភាពល្អជួយការពារនូវបញ្ហាអាហារូបត្ថម្ភគ្រប់ទម្រង់ទាំងអស់ក៏ដូចជាជំងឺឆ្លង ជំងឺទឹកនោមផ្អែម ជំងឺបេះដូងនិងប្រភេទមហារីកមួយចំនួន។
លោកស្រីបញ្ជាក់ថា៖ «មិនត្រឹមតែរបបអាហារមានសារៈសំខាន់ប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែសកម្មភាពរាងកាយក៏មានសារៈសំខាន់ខ្លាំងដែរ។ នៅពេលយើងគិតអំពីសកម្មភាពរាងកាយយើងតែងតែគិតថា យើងត្រូវរត់ម៉ារ៉ាតុង ឬ ជិះកង់ចម្ងាយ ៥០ គីឡូម៉ែត្រ។ ប៉ុន្តែ សកម្មភាពរាងកាយត្រូវបានកំណត់ដោយ WHO ដូចជា ចលនារាងកាយណាមួយដោយសាច់ដុំរបស់យើងដែលត្រូវការថាមពល»។
លោកស្រីលើកឡើងទៀតថា ការសិក្សាជាច្រើនបានបង្ហាញថា នៅពេលដែលរាងកាយយើងមានភាពសកម្មជាប្រចាំ រួមជាមួយនឹងការអនុវត្តន៍របបអាហារសុខភាពបានទៀងទាត់ អាចជួយកាត់បន្ថយហានិភ័យនៃជំងឺបេះដូង ជំងឺលើសឈាម លើសជាតិស្ករនិងខ្លាញ់ ជួយបង្កើនសាច់ដុំរាងកាយ និងធ្វើឱ្យសុខភាពផ្លូវកាយ និង សុខភាពផ្លូវចិត្តរបស់យើងម្នាក់ៗមានលក្ខណ:ប្រសើរឡើង។
ដើម្បីសុខភាពនិងសុខុមាលភាពល្អប្រសើរ អង្គការសុខភាពពិភពលោក បានណែនាំថា មនុស្សពេញវ័យម្នាក់គួរហាត់ប្រាណដោយការដើរ ការស្រោចទឹកដំណាំ ការលេងកីឡា ការធ្វើចលនាខ្លួនប្រាណក្នុងពេលកំពុងអង្គុយមើលទូរទស្សន៍ និង កម្មវិធីផ្សងៗការដើរឡើងជណ្ដើរជាដើម ឱ្យបានយ៉ាងហោចណាស់ពី ១៥០ ទៅ ៣០០ នាទីក្នុងមួយសប្តាហ៍ហើយសម្រាប់កុមារនិងយុវវ័យគួរធ្វើឱ្យរាងកាយមានសកម្មភាពឬហាត់ប្រាណយ៉ាងហោចណាស់បានរយៈពេល ៦០ នាទីក្នុង ១ មួយថ្ងៃ។
លោកស្រីបន្តថា ទោះបីមានភ័ស្តុតាងវិទ្យាសាស្ត្រជាច្រើនបានបង្ហាញពីគុណតម្លៃនៃការហាត់ប្រាណនិងការធ្វើឱ្យរាងកាយមានភាពសកម្មក៏ដោយក៏មានមនុស្សពេញវ័យ ២៧,៥% និងមនុស្សវ័យជំទង់ ៨១% នៅលើពិភពលោកមិនបានអនុវត្តតាមអនុសាសន៍និងគោលការណ៍ណែនាំរបស់អង្គការសុខភាពពិភពលោកឆ្នាំ ២០១០ ក្នុងការធ្វើឱ្យរាងកាយមានភាពសកម្មជាប្រចាំដើម្បីលើកកម្ពស់សុខភាពនិងសុខុមាលភាពឡើយ៕
