ភ្នំពេញៈ ក្រណាត់ស្ត្រី មានវត្តមាននៅកម្ពុជាតាំងពីឆ្នាំ ២០១៦ ដែលបង្កើតឡើងដោយកញ្ញា ហុក សុវណ្ណវត្តី ក្នុងការផ្ដល់ជម្រើសឱ្យស្ត្រីប្រើប្រាស់ជំនួសសំឡីអនាម័យ ដើម្បីលើកស្ទួយបរិស្ថាន និងមិនប៉ះពាល់សុខភាពមាត់ស្បួនព្រមទាំងជួយសន្សំសំចៃថវិកា។
បន្ថែមពីលើការចុះបង្រៀនការដេរក្រណាត់ស្ត្រី និងពីវដ្តរដូវដូចកន្លងមក កញ្ញាមានទស្សនវិស័យចង់ឃើញ «ការដេរក្រណាត់ស្ត្រី» ត្រូវបានបញ្ចូលទៅក្នុងកម្មវិធីសិក្សារបស់រដ្ឋ ឱ្យសិស្សពី ១ ជំនាន់ទៅ ១ ជំនាន់ ដឹងពីជម្រើសផ្សេងសម្រាប់ពេលមករដូវ និងជាជំនាញជីវិតដែលគាត់អាចប្រើប្រាស់បាន។
ដោយរំឭកឡើងវិញទាក់ទងនឹងការបំផុសគំនិតបង្កើតក្រណាត់ស្ត្រីនេះឡើងកញ្ញា ហុក សុវណ្ណវត្តី បានអះអាងថាដំបូងឡើយដោយសារតែខ្លួនកញ្ញាផ្ទាល់មានបញ្ហាអាលែកហ្ស៊ីជាមួយនឹងសំឡីអនាម័យ។
សហគ្រិនស្នេហាបរិស្ថានដែលបានការសិក្សាការងារផ្នែកទំនាក់ទំនងនិងច្បាប់ភាសាអង់គ្លេសរូបនេះបានប្រាប់ ភ្នំពេញ ប៉ុស្តិ៍ថា៖ «កាលនោះ ខ្ញុំអត់មានជម្រើសទេ មានតែប្រើសំឡីអនាម័យ។ ពេលខ្ញុំបានទៅរៀននៅថៃ ចុងឆ្នាំ ២០១៦ ខ្ញុំក៏ស្គាល់អ្នកដែលគាត់លក់ក្រណាត់ស្ត្រីនៅឥណ្ឌា គាត់ក៏ឱ្យខ្ញុំប្រើ។ ខ្ញុំក៏ចាប់អារម្មណ៍ និងចង់យកមកចែករំលែកគំនិតហ្នឹងនៅខ្មែរ»។
កញ្ញាបានបន្ថែមថា ក្រណាត់ភាគច្រើនជាក្រណាត់ PUL ក្រណាត់ឆត្រ ឬក្រណាត់ដែលមិនជ្រាបទឹក ហើយស្ដើង យកមកប្រើការពារកុំឱ្យប្រឡាក់ខោ។
ពន្យល់ពីរបៀបដែលវាជួយដល់សុខភាពស្ត្រី និងស្រួលប្រើប្រាស់យ៉ាងណាខ្លះនោះ កញ្ញា បានរៀបរាប់ថាក្រណាត់នេះ ប្រើរួចបោកទឹកឡើងវិញ ដូចនេះវាជួយសន្សំសំចៃថវិកាបានច្រើន ដោយ១អាចប្រើបាន ៣-៥ឆ្នាំទៅតាមការថែររបស់អ្នកប្រើម្នាក់ៗ។
ស្ថាបនិក «Green Lady Cambodia» វ័យ២៧ឆ្នាំរូបនេះបានបញ្ជាក់ថា៖ «វាចំណេញបានទាំងសុខភាព និងលុយជាពិសេសអ្នកដែលអាលែកហ្ស៊ីដូចខ្ញុំឬអ្នកដែលចង់ផ្លាស់ប្ដូរទម្លាប់ល្អវិញដើម្បីជួយការពារបរិស្ថាន។ ធម្មតាសំឡីអនាម័យគេអត់ឱ្យប្រើលើសពី ៣-៤ ម៉ោងទេ តែក្រណាត់ស្ត្រីអាចពាក់បានយូរតាមដែលអាចធ្វើបានឱ្យតែវាអត់ទាន់ជ្រាប។ វាល្អចំពោះសុខភាពស្បែក និងមាត់ស្បូនយើងបានច្រើនជាងសំឡី»។
កញ្ញា សុវណ្ណវត្តី ថា មុនដំបូងដែលចាប់ផ្ដើមធ្វើ កញ្ញាគ្រាន់តែចង់ចែករំលែកពីព័ត៌មានក្រណាត់ស្ត្រី ហើយធ្វើតែទៅលើវដ្តរដូវ តែពេលយូរៗទៅ វាបានរីកទៅជាការទាក់ទងការលូតលាស់ បញ្ហាសុខភាពផ្លូវភេទ និងបន្តពូជ។
សព្វថ្ងៃកញ្ញាថា កំពុងព្យាយាមសហការជាមួយអង្គការ United Nations Population Fund (UNFPA Cambodia) ទាក់ទងនឹងការបង្ហាត់បង្រៀនហើយក៏មានធ្វើការជាមួយអង្គការផ្សេងៗទៀត តាមរយៈកញ្ចប់សង្គមដែលអង្គការអាចកុម្ម៉ង់ក្រណាត់ស្ត្រីហើយក៏យកទៅបង្រៀនសិស្ស ឬចែកក្រណាត់ស្ត្រីនៅតាមបណ្ដាខេត្តផងដែរ។
កញ្ញាថា កញ្ញាមានជាកញ្ចប់ក្រណាត់ស្ត្រីសង្គមដែលផលិតឱ្យមានតម្លៃទាបសម្រាប់អង្គការដែលចង់ចែកចាយក្រណាត់ស្ត្រីឬបង្កើនឱ្យមានការយល់ដឹងពីអនាម័យវដ្តរដូវ ការដេរក្រណាត់ដោយខ្លួនឯងដល់សហគមន៍។ ការធ្វើនេះគឺដើម្បីលើកទឹកចិត្ត និងបង្កើតជាជម្រើស ជាការចែកក្រណាត់ស្ត្រី ជំនួសការចែកសំឡីអនាម័យប្លាស្ទិកដល់អង្គការនានាដែលធ្វើការ ឬមានគម្រោងទាក់ទងនឹងការគ្រប់គ្រងអនាម័យពេលមករដូវជាដើម។
កញ្ញាបានបញ្ជាក់ថា៖ «ជាក់ស្ដែងដូចជាខេត្តរតនគិរី ខ្ញុំបានធ្វើការជាមួយ UNFPA និងធ្វើការជាមួយសុខភាពសិក្សាដែលនៅជាមួយក្រសួងអប់រំ។ឯការទៅខេត្តកំពតនិងកំពង់សោម[ព្រះសីហនុ]គឺជាកញ្ចប់សង្គមដែលយើងតែងតែធ្វើ»។
នៅពេលសួរនាំពីមូលហេតុដែលនាំឱ្យកញ្ញាបានឈានទៅដល់ការគិតគូរអំពីការបូកបញ្ចូលការដេរក្រណាត់ស្ត្រី ទៅក្នុងកម្មវិធីសិក្សារដ្ឋ ដោយមិនចាំបាច់ត្រូវតែទៅបង្រៀនសិស្ស១ថ្នាក់ម្ដងៗ កញ្ញាបានថ្លែងថា មានការជំរុញពីខាងសុខភាពសិក្សាផង និងខាង UNFPA ផង ដែលមែនទែនទៅ វាជាទស្សនវិស័យរបស់កញ្ញាស្រាប់ដែរ។
កញ្ញាបន្ថែមថា៖ «យើងសហការធ្វើជាមួយគ្នាទៅ ហើយក៏អញ្ជើញខាងក្រសួងអប់រំឱ្យគាត់ចុះមក យើងបង្រៀនទាក់ទងជាមួយការលូតលាស់ និងបង្រៀនដេរដើម្បីសង់ជាភ័ស្តុតាង ហើយស្នើទៅថ្នាក់លើ។ ប្រសិនបើពួកគាត់យល់ព្រមយើងប្រហែលជាអាចមានវានៅក្នុងកម្មវិធីសិក្សា។ តែយើងដឹងថាវាប្រើពេលយូរទៀត»។
ក្រឡេកមកមើលពីអ្វីដែលកញ្ញាបានបង្រៀនសិស្សនៅតាមខេត្តដូចជា រតនគិរី កញ្ញា ថា កញ្ញាបានបង្រៀនពីរបៀបដេរក្រណាត់វដ្តរដូវ ហើយក៏មានធ្វើជាកូនសៀវភៅតូចមួយដែលនិយាយអំពីបទពិសោធបង្រៀនក្មេងស្រីកន្លងមក។
នៅក្នុងនោះ វាមានទាក់ទងនឹងការលូតលាស់ ភាពពេញវ័យ ការប្រែរូបរាង និងការមានផ្ទៃពោះ និយាយរួមគឺទាំងសុខភាពផ្លូវភេទ សុខភាពបន្តពូជ វដ្ដរដូវ ដែលសៀវភៅនោះផ្ដល់ប្រយោជន៍សម្រាប់ទាំងក្មេងប្រុសនិងក្មេងស្រី។ រីឯចំពោះការបង្រៀនគឺចាប់ពីថ្នាក់អនុវិទ្យាល័យទៅដោយមានការបែងចែកថ្នាក់បង្រៀនស្រី និងប្រុសផ្សេងគ្នា។
យ៉ាងណាក្ដី កញ្ញាបានថ្លែងថា៖«ប៉ុន្តែខ្ញុំកំពុងយកមតិយោបល់ពីក្មេងៗពេលទៅបង្រៀនម្ដងៗហ្នឹងត្រឡប់មកវិញទាក់ទងនឹងចំណាប់អារម្មណ៍របស់គាត់ និងអ្វីដែលគាត់ត្រូវដឹងទៅតាមអាយុ ហើយសង្ឃឹមថា វានឹងកាន់តែល្អទៅៗជាមួយនឹងយោបល់របស់អ្នកទាំងអស់គ្នា។ខ្ញុំក៏ចង់បញ្ចូលវិធីសាស្ត្រពន្យារកំណើតខ្លះនៅពេលក្រោយផងដែរ»។
បើតាមកញ្ញា ហុក សុវណ្ណវត្តី លទ្ធផលគឺមានការល្អប្រសើរ មានការចាប់អារម្មណ៍ និងចូលរួមច្រើនទាំងក្មេងប្រុស និងស្រី។តែចំពោះកញ្ញាផ្ទាល់គឺចង់ទៅខាងរតនគិរីច្រើនដងទៀតដោយសារមានបំណងចង់ទៅដល់សាលាដែលនៅឆ្ងាយដាច់ស្រយាល។
កញ្ញាបានឱ្យដឹងថា ក្មេងៗមានការចាប់អារម្មណ៍ ហើយវាបានប្រយោជន៍ច្រើនដល់សិស្ស ជាពិសេសអ្នកដែលនៅក្នុងសាលា ហើយពួកគាត់អត់សូវមានលុយទេ ១ខែគាត់បានតែ ៥-៦ពាន់ ។ ប្រសិនបើគាត់ជាមនុស្សស្រីគាត់ត្រូវទិញសំឡីអនាម័យទៀត ដូច្នេះ ការដេរក្រណាត់ស្ត្រីជួយសន្សំលុយ និងថែរក្សាសុខភាពគាត់។
បន្ថែមពីនេះទៀត កញ្ញាបានបង្ហាញពីសារៈសំខាន់នៃការបង្រៀនពីបញ្ហាទាំងអស់នេះដល់ក្មេងៗថា៖ «ដំបូងបំផុតខ្ញុំចង់ឱ្យពួកគាត់ដឹងថា គាត់មានជម្រើសផ្សេងពីសំឡីអនាម័យ។ទី២ភាពអៀនខ្មាសវាប៉ះពាល់ដល់សុខភាពគាត់ខ្លាំង។ ខ្ញុំគិតថា គ្រប់គ្នាដឹងថាផ្លូវភេទ និងសុខភាពបន្តពូជមានសារៈសំខាន់ក្នុងជីវិតមនុស្ស។ ដូច្នេះយើងមានតែត្រូវដឹង ហ៊ានបើកចិត្តស្ដាប់ទាំងអស់គ្នា។ ខ្ញុំគិតថាការងារនឹងត្រូវតែបន្តរហូតដល់ក្មេងៗបានដឹងហ៊ាននិយាយ និងបើកចិត្ត»។
តាមរយៈការសម្ភាសរបស់អង្គការ លោកនាយក ទិត្យ វីរ៉ា ជាគណៈគ្រប់គ្រងនៃវិទ្យាល័យ ប៊ូ ថង អូរជុំ ដែលមានទីតាំងស្ថិតនៅក្នុងភូមិអូរជុំ ឃុំអូរជុំ ស្រុកអូរជុំ ខេត្តរតនគិរី បានថ្លែងអំណរគុណចំពោះអង្គការ UNFPA ដែលបានសហការគ្នាជាមួយក្រសួងអប់រំយុវជន និងកីឡា បានផ្ដល់នូវបទពិសោធ និងផ្ដល់នូវគ្រូឧទ្ទេស ដើម្បីចុះមកអប់រំ បណ្ដុះបណ្ដាល សិស្សដែលជានារី ជាកុមារី ឱ្យទទួលបានការយល់ដឹងអំពីបញ្ហាសុខភាពបន្ដពូជ សុខភាពផ្លូវភេទ សុខភាពសិក្សា ដែលជាវត្ថុបំណងដ៏សំខាន់ ដែលសាលាក៏ដូចជាសហគមន៍ទាំងមូលចង់បាន។ចំណេក សិស្សក៏បានចែករំលែកពីបទពិសោធដែលរៀនបានផងដែរ។
សិស្សម្នាក់ដែលត្រូវបានសម្ភាសដោយអង្គការ UNFPA នោះបានលើកឡើងថា៖ «វគ្គដែលខ្ញុំចាប់អារម្មណ៍ជាងគេគឺវគ្គកាត់ដេរក្រណាត់ស្ត្រី ព្រោះខ្ញុំគិតថា បច្ចុប្បន្ននេះយើងចំណាយថវិកាទៅលើសំឡីអនាម័យច្រើន។ ដល់ពេលយើងចេះការធ្វើក្រណាត់ស្ត្រីខ្លួនឯង វាប្រើបានយូរឆ្នាំ វាចំណេញទាំងថវិកា ហើយនៅពេលដែលយើងបានចែករំលែកទៅអ្នកផ្សេងទៀត វាជួយសន្សំសំចៃប្រាក់ថែមទៀត»។
កញ្ញា ហុក សុវណ្ណវត្តី បានឱ្យដឹងថា បច្ចុប្បន្នមានគេស្គាល់ក្រណាត់ស្ត្រីច្រើនដែរ ជាពិសេសអង្គការដែលស្គាល់តៗគ្នា ហើយកញ្ញាក៏ចាប់ផ្ដើមមានភ្ញៀវចាស់រួមទាំងមានការដាក់ផ្ញើលក់នៅក្នុងហាង ៣-៤ កន្លែងផងដែរ។
ម្យ៉ាងទៀតអ្វីដែលកញ្ញាចង់សាកល្បងធ្វើនៅជំហានបន្ទាប់គឺកញ្ញាចង់ផលិតកប្បាសដើម្បីបង្កើតចេញជាក្រណាត់ខ្លួនឯង ដោយកញ្ញាក៏ឱ្យគ្រាប់កប្បាសទៅក្មេងដាំ ព្រោះចង់ឱ្យក្មេងដឹងថា វាមិនមែនជារបស់មកពីណាទេ វាសុទ្ធតែជារបស់ខ្មែរ។ មួយទៀតកញ្ញាមានការសហការជាមួយ Stoptheshameperiod.com ដែលចង់ផលិតសំឡីដែលអាចរលាយក្នុងដីវិញបាន ដោយប្រើហើយបោះចោលតែម្ដង ដើម្បីចែកវាដល់ក្មេងស្រីនៅតំបន់ឆ្ងាយដែលអត់មានទឹកស្អាត។
កញ្ញាបន្ថែមទៀតថា អ្វីដែលកញ្ញាសប្បាយចិត្តហើយចង់ឃើញបន្តគឺក្មេងជំនាន់ក្រោយមានអ្នកធ្វើការទាក់ទងនឹងវដ្តរដូវ រួមទាំងមានជាកម្មវិធីទាក់ទងនឹងរោគស្ត្រី។
កញ្ញា សុវណ្ណវត្តី ថា៖ «ខ្ញុំមានមោទនភាពដែលគាត់ក្លាហាន ហើយខ្វាយខ្វល់ពីសង្គម សហគមន៍គាត់ ហ៊ានធ្វើទាក់ទងនឹងរោគស្ត្រីយើង ព្រោះយើងដឹងថា ស្រុកខ្មែរយើង នៅមានភាពខ្មាសអៀនច្រើន។ខ្ញុំមានតែផ្ដាំផ្ញើឱ្យក្មេង និងស្ត្រីដឹងថា គាត់មានជម្រើសនិងចង់ឱ្យគាត់បើកចិត្តទូលាយឱ្យយល់ដឹងពីរឿងហ្នឹងទាំងសុខភាពគាត់និងគ្រួសារគាត់»៕