ប៉ៃលិន: បុរសប៉ៃលិន វួច ធុច ខិតខំប្រវេប្រវាកវែកកឆ្នាំងផលិតស្រាចម្រាញ់ចេញពីផ្លែមៀនប៉ៃលិនលើកដំបូងបំផុតក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ជាមួយសមត្ថភាពជួយទិញផ្លែមៀនប៉ៃលិនរាយៗ ដែលត្រូវបានបោះចោលជាច្រើនតោនរៀងរាល់ឆ្នាំ និងបង្កើតយីហោផលិតផលថ្មីសម្រាប់អ្នកប៉ៃលិន។
យោងតាមលោក វេង សាខុន រដ្ឋមន្ដ្រីក្រសួងកសិកម្ម បានឱ្យដឹងថា នៅកម្ពុជាបច្ចុប្បន្នមៀនប៉ៃលិនមានដាំដុះភាគច្រើននៅខេត្តប៉ៃលិន បាត់ដំបងនិងផ្នែកខ្លះនៃខេត្តព្រះវិហារ។ គិតត្រឹមចុងឆ្នាំ ២០២០ ទិន្នផលដែលទទួលបានមានប្រមាណជិត ២០ ម៉ឺនតោន។
លោក វួច ធុច ម្ចាស់សិប្បកម្មស្រាមៀនប៉ៃលិន បានឱ្យដឹងថា ក្នុងបរិមាណផ្លែមៀនហុចផលមួយរដូវៗ ផ្លែមៀនរាយមានរហូតដល់ ៣០ ភាគរយ ដែលម្ចាស់ចម្ការត្រូវបោះចោល។
បុរសវ័យ ៣៩ ឆ្នាំរូបនេះ បានឱ្យដឹងថា ផ្លែមៀននេះ គឺជាប្រភេទមៀន ដែលជ្រុះចេញពីទង អន់សម្បក អន់ពណ៌ និងតូចខុសខ្នាត។ ក្នុង ១ ចម្ការៗ ប្រភេទមៀនរាយនេះសល់ច្រើន ហើយដើមកាន់តែធំ មៀនរាយកាន់តែសល់ច្រើន។
ដើម្បីជាប្រយោជន៍ចំពោះផ្លែមៀនបោះចោលទាំងនេះ បុរសដែលមានកំណើតមកពីខេត្តតាកែវរូបនេះ បានខិតខំរិះរកវិធីសាស្ដ្រកែច្នៃកសិផលដ៏ល្បីល្បាញរបស់អ្នកខេត្ដប៉ៃលិនជាផលិតផលថ្មី និងអាចនាំចេញទៅលក់នៅក្រៅប្រទេសថែមទៀត។
លោក ធុច បានប្រាប់ ភ្នំពេញ ប៉ុស្ដិ៍ថា៖ «ខ្ញុំសម្គាល់ទៅលើប្រភេទមៀនរាយ ដែលសល់ច្រើន។ ឈ្មួញអត់សូវឱ្យតម្លៃទេ។ អ៊ីចឹង ខ្ញុំចង់កែច្នៃអាមៀនរាយ ឱ្យវាមានតម្លៃវិញ។ ទោះវាមិនមានតម្លៃដូចផ្លែមៀនពេញទំហំ និងជាប់ទងល្អវានឹងមិនសេសសល់ចោល»។
កាលពីពេលថ្មីៗនេះ សិប្បករស្រាផ្លែមៀនរូបនេះ បានទទួលភ្ញៀវពិសេសម្នាក់ គឺឯកអគ្គរដ្ឋទូតសហរដ្ឋអាមេរិកប្រចាំប្រទេសកម្ពុជា លោក W. Patrick Murphy ដែលបានទៅដល់សិប្បកម្មស្រាមៀនប៉ៃលិនផ្ទាល់ កាលពីថ្ងៃទី ១៥ ខែកក្កដា។
លោក ធុច បានប្រាប់ថា លោក Murphy កោតសរសើរ ការកែច្នៃផលិតផលមៀនប៉ៃលិន ដែលប៉ុន្មានឆ្នាំនេះ កម្ពុជាមានវិបត្ដិការលក់កសិផលនៅលើទីផ្សារ និងត្រូវបានកែច្នៃជាផលិតផលស្រាថ្មី។
លោក W. Patrick Murphy បានសរសេរនៅលើគណនី Twitter របស់លោកថា៖ «ខ្ញុំបានភ្លក្សរសជាតិស្រាមៀនប៉ៃលិនលើកដំបូងនៅថ្ងៃនេះ នៅឯសិប្បកម្មបែបគ្រួសារ PailinLongan Wine Handicraft ។ សូមអបអរចំពោះសហគ្រិនវ័យក្មេង វួច ធុច សម្រាប់អាជីវកម្មធុនតូច និងបន្ដដំណើរការ»។
ការច្នៃបង្កើតអ្វីមួយថ្មី មិនមែនអាចធ្វើបានដោយងាយស្រួលដោយគ្មានការតស៊ូពុះពារនោះទេ ខណៈបុរសរូបនេះរស់នៅក្នុងជីវភាពជាកសិករជួលដីចម្ការគេនៅឡើយ។
អំឡុងឆ្នាំ ២០០៤ ដល់ឆ្នាំ ២០០៨ លោក ធុច បានជួលដីគេដាំដំណាំផ្សេងៗ ដូចជា ពោត ដំឡូង ដើម្បីតែមួយចម្អែតក្រពះ សម្រាប់ក្រុមគ្រួសារប៉ុណ្ណោះ។
ចន្លោះឆ្នាំ ២០០៨ ដល់ឆ្នាំ ២០១៣ លោកបានសិក្សាអំពីវិធីផលិតស្រាអំពីមៀននេះ។ ប៉ុន្ដែការសិក្សារបស់លោកមិនទទួលបានជោគជ័យ ហើយក៏ប្ដូរមុខរបរទៅជាអ្នកលក់ខោអាវ និងចិញ្ចឹមសត្វ ផ្គត់ផ្គង់ជីវភាពវិញ។
ការសាកល្បងផលិតស្រាមៀនប៉ៃលិនលើកដំបូងក្នុងឆ្នាំ ២០០៨ លោកចំណាយទុនច្រើនគួរសម ដែលវាមិនទាន់អាចហុចលទ្ធផលជាសាច់ការនៅឡើយ។ ក្រោយមក លោកបានបន្ថយការផលិតសាកល្បងត្រឹមតែបរិមាណផ្លែមៀន ៥០០ គីឡូក្រាម ដែលអាចឱ្យមនុស្សជាច្រើនភក្សសាកល្បង។
លោកបានឱ្យដឹងថា៖ «ក្នុងឆ្នាំ ២០១៣ ខ្ញុំបានជួបជនជាតិស្កុតលែនម្នាក់ ហើយខ្ញុំបានផ្លាស់ប្ដូរយោបល់ពីគាត់ ដោយគាត់បានបង្រៀនបច្ចេកទេសផលិតស្រាទំពាំងបាយជូរ។ ខ្ញុំមិនចាប់អារម្មណ៍លើទំពាំងបាយជូរ តែខ្ញុំចាប់អារម្មណ៍លើមៀនប៉ៃលិន។ ខ្ញុំគិតថា បើធ្វើទំពាំងបាយជូរ យើងត្រូវចំណាយដើមទុនច្រើនទៅលើដី លើការដាំ។ ប៉ុន្ដែដំណាំមៀន យើងមានច្រើនស្រាប់ ដោយសារកសិករប្រមាណ ៦៥ ភាគរយ នៃពលរដ្ឋខេត្ដប៉ៃលិនគាត់ដាំដំណាំមៀននេះសុទ្ធ»។
លោកយករូបមន្ដផលិតស្រាទំពាំងបាយជូរ មកកែច្នៃបន្ថែមជាច្រើនដំណាក់កាលទៀត ដោយសារវាមានលក្ខណៈខុសគ្នា។ ចន្លោះឆ្នាំ២០១៣ ឆ្នាំ២០១៥ លោកអាចផលិតស្រាផ្លែមៀនប៉ៃលិនប្រកបដោយជោគជ័យ។ តែដោយសារបញ្ហាខ្វះទុន លោកត្រូវពន្យាពេលរហូតដល់ឆ្នាំ ២០១៨ ទើបចាប់ផ្ដើមអនុវត្ដ។
បុរសដែលបានចូលរួមវគ្គសិក្សាខ្លីអំពីគីមីចំណីអាហារនៅវិទ្យាស្ថានបច្ចេកវិទ្យាកម្ពុជា និងសាលា TVET បាននិយាយថា៖ «ខ្ញុំចង់ជួយកែច្នៃប្រភេទផ្លែមៀនទាំងនេះឱ្យមានទីផ្សារ។ ដូច្នេះ ខ្ញុំក៏សម្រេចចិត្ដបើកសិប្បកម្មកែច្នៃផ្លែមៀនជាស្រានេះ កាលពីថ្ងៃទី ១៣ ខែ ឧសភា ឆ្នាំ ២០១៨»។
ផ្ដើមអាជីវកម្មដំបូងជាមួយបញ្ហាហិរញ្ញវត្ថុ លោក ធុច និងភរិយា សម្រេចចិត្ដលក់ដីកេរយកប្រាក់មកធ្វើការវិនិយោគលើសិប្បកម្មស្រាមៀនប៉ៃលិនជាលើកដំបូង ដែលទទួលបានការសើចចំអកយ៉ាងខ្លាំងពីអ្នកភូមិ។
លោកបានប្រាប់ថា៖ «ខ្ញុំលក់ដីចម្ការ ជាកេរខាងគ្រួសារចំនួនមួយហិកតា និងចាប់ផ្ដើមផលិតស្រាដំបូងជាមួយបរិមាណត្រឹម ២ ០០០ ដប ដោយសារជីវភាពខ្សត់ខ្សោយ ខ្ញុំខ្លាចខាតបង់។ ខ្ញុំទិញដបច្រកក្នុងតម្លៃ ៥ ដុល្លារមួយដប ដែលត្រូវចំណាយទុនប្រមាណ ១ ម៉ឺនដុល្លារ និងសល់លុយទិញឡានមួយគ្រឿងតម្លៃជាង ១ ម៉ឺនដុល្លារ។
លោកបន្ដថា៖ «ជាមួយសមត្ថភាព ២ ០០០ ដប អ្នកភូមិនាំគ្នានិយាយថា ខ្ញុំជាមនុស្សឆ្កួត ដោយលក់ដីចម្ការ មកចំណាយលុយរាប់ម៉ឺនដុល្លារផលិតស្រា។ អ្នកខ្លះមកបញ្ឆេះឱ្យគ្រួសារខ្ញុំលែងលះខ្ញុំ»។
ក្នុងពិព័រណ៍នៅខេត្ដកោះកុង ស្រាមៀនប៉ៃលិន បង្ហាញវត្ដមានលើកដំបូង ជាមួយការគាំទ្រពីមហាជន ដែលនិយមផលិតផលក្នុងស្រុក។
ស្រាមៀន ២ ០០០ ដប ត្រូវបានលក់អស់ ក្នុងការតាំងពិព័រណ៍រយៈពេលប៉ុន្មានថ្ងៃ ហើយដល់ថ្នាក់ខាងមន្ទីរស្នើឱ្យផលិតផលរបស់លោកចុះបញ្ជីតាមច្បាប់ត្រឹមត្រូវ។
លោក ធុច បានឱ្យដឹងថា៖ «ពេលនោះ ខ្ញុំនៅខ្វះទុនផង និងត្រូវរត់ច្បាប់ផង ខ្ញុំក៏សម្រេចចិត្ដលក់ឡាននោះតម្លៃជាង ៨ ០០០ ដុល្លារ ដើម្បីរត់សេវាបង្កើតជាសិប្បកម្មលក្ខណៈគ្រួសារ និងបង្កើនការផលិត»។
នៅក្នុងការផលិតដំណាក់កាលទី២ លោកបានទិន្នផលស្រា ៤ ០០០ ដប ដោយត្រូវលក់ចេញអស់ត្រឹមរយៈពេល ១ ខែ តាមរយៈការផ្សព្វផ្សាយលើហ្វេសប៊ុក និងការតាំងពិព័រណ៍ផលិតផលខ្មែរ ដូចជា នៅពិព័រណ៍កោះពេជ្រ វិមានឈ្នះ-ឈ្នះ និងនៅខេត្តសៀមរាប។
លោក ជាតិ សុឃាង ជាគ្រូបង្រៀន ដែលរស់នៅបុរីកួរស្រូវ ៣ បានឱ្យដឹងថា លោកជាអ្នកគាំទ្រផលិតផលស្រាផ្លែមៀនប៉ៃលិនម្នាក់ ដោយលោកបានទិញមកទទួលទានខ្លួនឯងផង និងលក់សម្រាប់អ្នកជិតខាងក្នុងបុរីផង។
លោកបានឱ្យដឹងថា៖ «ដោយសារខ្ញុំខ្វះលទ្ធភាព ក្នុងការកាត់ស្រាមកលក់បន្ដ ខ្ញុំទិញបន្ដិចបន្ដួច មកទទួលទានខ្លួនឯង និងលើសតិចតួចសម្រាប់អ្នកជិតខាងចង់ភ្លក្ស។ ចំពោះខ្ញុំ រសជាតិអាចទទួលយកបាន គ្រាន់តែជាតិអាកុលរាងខ្សោយបន្ដិច»។
ការផលិតស្រាមៀនរបស់សិប្បកម្មមៀនប៉ៃលិន ក្រោមស្លាកយីហោ PALOWIN ត្រូវធ្វើឡើង ដោយដៃទាំងការកិនម៉ាស៊ីនទឹកក្រឡុក ច្រោះ និងប្រើធុងទឹកខៀវ រហូតដល់មានការផ្លាស់ប្ដូរសម្ភារបន្ដិចម្ដងៗ ឧបករណ៍វ៉ៃបញ្ចូលឆ្នុក និងការឌីហ្សាញឡូហ្គូបែបថ្មីៗ។
ផលិតផលស្រាមៀនប៉ៃលិន ត្រូវឆ្លងកាត់ការធ្វើតេស្ដពីមន្ទីរពិសោធន៍របស់ក្រសួងឧស្សាហកម្មច្រើនលើកច្រើនសា និងកែច្នៃរូបភាពឡូហ្គូជាបន្ដបន្ទាប់ ទើបទទួលការចុះបញ្ជីក្នុងឆ្នាំ២០១៨ ហើយក្នុងឆ្នាំ២០២០ លោកសុំកម្មសិទ្ធិបញ្ញានូវឈ្មោះផលិតផលតែម្ដង។
យុវជន ធុច ដែលខិតខំកែច្នៃទិន្នផលផ្លែមៀនសេសសល់ បានបន្ដសាងសង់ឃ្លាំងទំហំ ១១x១៦ម៉ែត្រ សម្រាប់ផ្ទុកស្រា ១៥ ០០០ដប និងទិញម៉ាស៊ីនធំសម្រាប់កិនផ្លែមៀន។
សម្រាប់ទិន្នផលស្រា ១៥ ០០០ ដបនេះ លោកនឹងបញ្ចេញលក់ជា២ដំណាក់កាល គឺ ៥ ០០០ ដប អំឡុងខែតុលាខាងមុខ ហើយនៅសល់ ១ ម៉ឺនដបទៀត ត្រូវចេញអំឡុងខែមីនា និងមេសា ឆ្នាំក្រោយ។ ដោយសារជាទូទៅ ប្រើធុងស្ដុកជ័រ លោកត្រូវអប់វាត្រឹមរយៈពេល ៦ ខែប៉ុណ្ណោះ ដែលខុសពីធុងឈើ អាចបន្ទំស្រារហូតដល់ពី ៥ ទៅ ១០ ឆ្នាំ។
លោក ធុច បាននិយាយថា៖ «នៅក្នុងផែនការរបស់ខ្ញុំ ចាប់ពីឆ្នាំ២០២៣ ខ្ញុំចង់ផលិតឱ្យបានមួយខែ ៥ ០០០ ដប ចេញជារៀងរាល់ខែ។ ចំពោះសិប្បកមម្មលក្ខណៈគ្រួសារ ខ្ញុំអត់ទាន់ត្រូវការបុគ្គលិកបន្ថែមជាប្រចាំទេ។ ប៉ុន្ដែពេលត្រូវការធ្វើ ខ្ញុំត្រូវការបុគ្គលិកបកផ្លែមៀនចន្លោះពី ២០ ទៅ ៣០ នាក់ ក្នុងរយៈពេល ១០ ថ្ងៃ ដោយមួយគ្រួសារអាចបកបានពី ១០០ ទៅ ២០០ គីឡូក្រាមក្នុងមួយថ្ងៃ»។
លោកបានឱ្យដឹងថា បរិមាណផ្លែមៀនរាយ ១ តោន លោកផលិតស្រាបាន ៥០០ ដប ហើយបើសិនជាប្រភេទផ្លែមៀនល្អ លោកអាចផលិតបានរហូតដល់ ១ ០០០ ដបក្នុងបរិមាណមៀន ១ តោនដូចគ្នា។
ម្ចាស់ដេប៉ូស្រាបោះដុំ និងលក់រាយស្រាជាង ២០០ ប្រភេទ ក្នុងក្រុងសៀមរាប នៅក្បែរតំបន់ Pub Street លោក រស់ បូរ៉ា បានបង្ហាញចំណាប់អារម្មណ៍ថា៖ «ចំពោះខ្មែរយើង រសជាតិចត់ជូរផ្អែមនេះ អាចទទួលយកបាន។ ប៉ុន្ដែចំពោះភ្ញៀវអឺរ៉ុប ពួកគាត់មិនសូវត្រូវជាមួយជាតិផ្អែមខ្ពស់ជាងស្រាទំពាំងបាយជូរនោះទេ។ បើអាច គួរតែទម្លាក់ជាតិផ្អែមបន្ថែមទៀត ដោយសារមៀនប៉ៃលិនពិតជាផ្អែមមែន»។
លោកបន្ដថា៖ «ប៉ុន្ដែទោះបីជាជាតិអាល់កុលត្រឹមកម្រិត ១២ វ៉ុលមែន តែស្រាផ្លែមៀនប៉ៃលិននេះខ្លាំងជាងស្រាទំពាំងបាយជូរដែលមានជាតិអាល់កុល ១៤ វ៉ុលទៅទៀត គ្រាន់តែវាផ្អែមជាង»។
ជាក់ស្ដែងណាស់ ចំពោះវត្ថុធាតុដើម ជាផ្លែមៀនប៉ៃលិន គឺមិនខ្វះទេ ដោយបច្ចុប្បន្ននេះសមាជិកបណ្ដុំមៀនខេត្ដប៉ៃលិននេះ គាត់សុំឱ្យលោកកុងត្រាទិញផ្លែមៀនរាយ ពីព្រោះវាសល់ច្រើន។ លោកបានជួយទិញពួកគេ បើសិនជាមិនទិញយកទៅកែច្នៃ វាប្រាកដជាសល់ចោល។
វត្ថុធាតុដើម កម្លាំងពលកម្ម មិនមានបញ្ហានោះទេ តែដើមទុននៅតែជាបញ្ហាចោទសម្រាប់បុរសរូបនេះ។ ដូច្នេះ អ្វីដែលលោកត្រូវការគឺដៃគូវិនិយោគ សម្រាប់អ្នកមានថវិកា និងការស្រឡាញ់ចូលចិត្ដមុខរបរនេះ។ លោកត្រូវការសម្ភាររាងទំនើប ដូចជាម៉ាស៊ីនស្វ័យប្រវត្ដិ និងឃ្លាំង ដោយសារឃ្លាំងបច្ចុប្បន្នមានទំហំតូច ផលិតបានត្រឹមតែ ៣ម៉ឺនដប។
ទោះបីជាលោកបានទទួលកាដូជាឈើពពេលដែលអាចផលិតធុងបន្ទំប្រហែលពី ៤០០-៥០០ ធុងពីលោក សុខ ទូច ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ក៏លោក ធុច នៅតែមិនមានលទ្ធភាពយកឈើនោះផលិតជាធុងអប់ស្រាបាននៅឡើយទេ។
លោក ធុច បានឱ្យដឹងថា៖ «បើសិនជាខ្ញុំមានដៃគូវិនិយោគ ខ្ញុំមិនត្រឹមតែអាចជួយប្រមូលទិញមៀនរាយពីអ្នកប៉ៃលិនប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្ដែថែមទាំងអាចទិញពីបណ្ដាខេត្ដ ៣-៤ ទៀត ដែលនៅជុំវិញ»។
លោកបាននិយាយពីមហិច្ឆតាថា៖ «មិនដឹងថា ទៅរួចឬមិនរួច ផែនការឆ្នាំ ២០២៧ ខ្ញុំនឹងនាំយកផលិតផលស្រាផ្លែមៀនរបស់ខ្ញុំចេញទៅក្រៅប្រទេស មិនថា តាមរូបភាពណាមួយនោះទេ ខ្ញុំត្រូវនាំចេញតាមលទ្ធភាព»។
លោកបានរៀបរាប់អំពីរសជាតិស្រាផ្លែមៀនប៉ៃលិនថា ពេលដាក់ចូលមាត់ភ្លាម យើងដឹងអំពីរសជាតិចត់ បន្ទាប់មកជូរតិចៗ ផ្អែម និងល្វីង ហើយពេលយើងលេបទឹកមាត់ទិញ វាបង្កើតបានជារសជាតិចត់តិច និងផ្អែមមកវិញទៀត។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «មៀនប៉ៃលិនមិនភាយក្លិនប្រអូបដូចផ្លែមៀនធម្មតានោះទេ។ វាមានជាតិស្ករខ្ពស់ដែលយើងត្រូវកាត់ជាតិស្ករធម្មជាតិវាចោលខ្លះមកត្រឹមបរិមាណតិចបំផុត។
ដោយសារតែដបច្រកមានការឡើងថ្លៃ ស្រាមៀនប៉ៃលិនបានកើនតម្លៃពី ១២ ដុល្លារ ក្នុង ១ ដប ដល់ ៦ ម៉ឺនរៀល (១៥ ដុល្លារ) ១ ដបនាពេលបច្ចុប្បន្ន៕