ការបង្រៀនជនបរទេសពីរបៀបធ្វើម្ហូបខ្មែរនៅភោជនីយដ្ឋានចង្ក្រានខ្មែរ កាលពីកន្លងមក។ រូបថត Changkran Khmer
សៀមរាបៈ ជាមួយបទពិសោធចម្អិនម្ហូបអន្តរជាតិជាង ២០ ឆ្នាំនៅតាមសណ្ឋាគារ និងរីសតលំដាប់ផ្កាយទាំងនៅកម្ពុជានិងបរទេសមេចុងភៅ ស៊ឹង សុភមង្គល បានត្រឡប់មកបើកភោជនីយដ្ឋានចង្ក្រានខ្មែរដើម្បីបម្រើអាហារអត្តសញ្ញាណកម្ពុជា និងរួមចំណែកផ្សព្វផ្សាយវប្បធម៌ម្ហូបខ្មែរតាមរយៈការបង្រៀនភ្ញៀវបរទេសនៅខេត្តសៀមរាប។
លោក មង្គល មានគំនិតបើកបង្រៀនចម្អិនម្ហូបក្នុងបំណងលើកស្ទួយម្ហូបខ្មែរក៏ដូចជាផ្ដល់បទពិសោធកម្សាន្តដល់ភ្ញៀវទេសចរ បន្ទាប់ពីពួកគេបានទស្សនាប្រាសាទបុរាណដ៏ល្បីល្បាញរបស់ខ្មែរ។
មេចុងភៅវ័យ ៤០ ឆ្នាំរូបនេះបានប្រាប់ ភ្នំពេញ ប៉ុស្ដិ៍ថា៖ «ភាគច្រើនបំផុតគឺភ្ញៀវអឺរ៉ុបភ្ញៀវបរទេស មកសៀមរាបអ៊ីចឹងបន្ទាប់ពីប្រាសាទអង្គរវត្តគាត់ព្យាយាមរកសកម្មភាពកម្សាន្តនៅក្នុងខេត្តរបស់យើងដូចជាជិះឡានហ្ស៊ីបម៉ូតូបើកជុំវិញអ៊ីចឹងទៅ ឬទៅមើលសៀក។ នៅសល់ពេលគាត់ក៏ចាប់យក Cooking Class [ថ្នាក់បង្រៀនធ្វើម្ហូប] អ៊ីចឹងទៅ»។
កើតក្នុងគ្រួសារមានជីវភាពក្រខ្សត់លោកមង្គលចាប់អារម្មណ៍នឹងការធ្វើម្ហូបដោយសារមានជីដូនជាចុងភៅរោងកម្មវិធីតាមភូមិ។
លោក ស៊ឹង សុភមង្គល និយាយថា៖ «ខ្ញុំរៀនសូត្របានច្រើនពីគាត់និងចាប់ផ្ដើមធ្វើម្ហូបឱ្យក្រុមគ្រួសារខ្ញុំបរិភោគតាំងពីអាយុ ១៥ ឆ្នាំ»។
លោកបានគិតគូរផ្លូវជីវិតរួចរាល់ហើយថា នឹងចាប់យកជំនាញចុងភៅដោយផ្ដើមពីការរៀនភាសាអង់គ្លេសជាមួយព្រះសង្ឃនៅវត្ត។ លោកមង្គលក៏ត្រូវបានព្រះសង្ឃ១អង្គទំនុកបម្រុងឱ្យលោករៀនធ្វើម្ហូប។
លោករំឭកប្រាប់ថា៖ «ក្នុងឆ្នាំ ២០០៣ ខ្ញុំមានសំណាងបានទៅនៅសាលាប៉ូលឌុយប្រ៊ុលដែលទើបនឹងបើកថ្មីថ្មោងនៅសៀមរាប។ នេះហើយជាដំណើរចាប់ផ្ដើមនៃអាជីពមេចុងភៅរបស់ខ្ញុំ»។
ក្រោយពីបញ្ចប់ការសិក្សាលោកបានចាប់ផ្ដើមការងារនៅសណ្ឋាគារលំដាប់ផ្កាយជាច្រើននៅខេត្តសៀមរាប និងរាជធានីភ្នំពេញ។ នៅឆ្នាំ ២០០៨ លោកទទួលបានឱកាសទៅបម្រើការជាមេចុងភៅឯកជននៅលើនាវាកម្សាន្តប្រណីតនៅឯប្រទេសក្រិក។
លោក សុភមង្គល បានរំឭកប្រាប់ថា៖ «វាជាតំណែងការងារដ៏ពិបាកមួយដោយខ្ញុំស្ថិតក្នុងផ្ទះបាយតែម្នាក់ឯង និងត្រូវនៅលើនាវាសម្រាប់ភ្ញៀវជាក្រុមតូចៗដែលសម្រាកលម្ហែពី ១ ទៅ ២ សប្ដាហ៍»។
រយៈពេលត្រឹមតែ ១០ ខែ នៃការងារលើនាវាលោកក៏បានវិលត្រឡប់មកមាតុភូមិវិញ និងបម្រើការជាចុងភៅនៅសណ្ឋាគារលំដាប់ផ្កាយក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ ជាទីដែលលោកភាគច្រើនចម្អិនម្ហូបខ្មែរ ថៃ និងវៀតណាម។
នៅឆ្នាំ ២០១២ លោកបានចាកចេញទៅបម្រើការនៅរីសតប្រណីត Amannyara នៅប្រជុំកោះ Turks និង Caicos មុននឹងត្រឡប់មកកម្ពុជាវិញ បង្កើតភោជនីយដ្ឋានផ្ទាល់ខ្លួន។
បង្កើតឡើងនៅឆ្នាំ ២០១៨ ភោជនីយដ្ឋានចង្ក្រានខ្មែរ ជាសំណង់ផ្ទះឈើបុរាណខ្មែរស្ថិតនៅទីតាំងស្ងប់ស្ងាត់ជាមួយបរិយាកាសស្រស់ស្រាយបែបឯកជន។
ផ្ទះឈើបុរាណដែលមានពិតានខ្ពស់បន្ទប់ធំទូលាយនិងកន្លែងទទួលទានធំស្រឡះនៅជាន់លើនេះក៏ជាថ្នាក់បង្រៀនធ្វើម្ហូបសម្រាប់ភ្ញៀវជាក្រុមតូចធំ។
លោក សុភមង្គល បាននិយាយថា៖ «ការបង្រៀនភ្ញៀវធ្វើម្ហូបយើងប្រើម៉ឺនុយឱ្យគាត់ជ្រើសរើស។ យើងរៀបចំតម្លៃរួចហើយសម្រាប់ភ្ញៀវម្នាក់»។
កម្មវិធីបង្រៀនធ្វើម្ហូបដែលមានរយៈពេលប្រមាណ ៣ ម៉ោងនេះ ក៏មានសកម្មភាពនៃភ្ញៀវដើរផ្សារ និងការអត្ថាធិប្បាយពីប្រវត្តិ និងប្រភពគ្រឿងផ្សំផងដែរ។
លោកលើកឡើងថា៖ «យើងរ៉ាយរ៉ាប់ទាក់ទងនឹងរបស់របរណាមកពីណារបស់ហ្នឹងដាំនៅណា។ ប្រជាជនយើងចូលចិត្តធ្វើអី្វអ៊ីចឹងទៅ។ យើងនិយាយពីរឿងរ៉ាវបន្លែថាបន្លែហ្នឹងអាចញ៉ាំបានអីខ្លះ? ធ្វើអីខ្លះ? ហើយអត្ថប្រយោជន៍របស់វាមានអីខ្លះ? យើងណែនាំគាត់អ៊ីចឹងទៅ»។
ភ្ញៀវត្រូវបានពន្យល់ប្រាប់ពីបន្លែគ្រឿងទេស និងប្រវត្តិប្រើប្រាស់វាក្នុងម្ហូបខ្មែរ។ ត្រឡប់មកដល់ភោជនីយដ្ឋានវិញពួកគេមានតុ និងសម្ភារចម្អិនរៀងៗខ្លួនក្រោមជំនួយរបស់មេចុងភៅជំនាញក្នុងការចម្អិនអាហារសម្រន់អាហារចម្បង និងបង្អែម។
មេចុងភៅរូបនេះបន្តថា៖ «នៅក្នុង Cooking Class ហ្នឹងវាមាន ៣ មុខសម្រាប់ឱ្យគាត់រៀនមានជាសាលាដ ឬក៏ Appetizer ហើយបន្ទាប់មកយើងធ្វើ Main Course ហើយមាន Dessert [បង្អែម] មួយទៀត»។
ចុងបញ្ចប់នៃកម្មវិធី គឺជាការភ្លក្សស្នាដៃខ្លួនឯងយ៉ាងរីករាយ និងមោទនភាពជាពិសេសចំពោះភ្ញៀវខ្លះ ដែលពុំធ្លាប់ចូលផ្ទះបាយឬសូម្បីតែកាន់កាំបិតចិតបន្លែ។
លោក សុភមង្គល និយាយថា៖ «ពួកគាត់ធ្វើហើយពួកគាត់ញ៉ាំនៅហ្នឹង។ គាត់រីករាយជាមួយម្ហូបគាត់។
ភ្ញៀវខ្លះគាត់មិនដែលធ្លាប់បានកាន់កាំបិតអីផង។នៅពេលដែលទទួលពាក់អៀម និងមួកចុងភៅឈរធ្វើម្ហូបដោយមានយើងប្រាប់យើងណែនាំទៅគាត់ដូចមានអារម្មណ៍ស្រស់ស្រាយគាត់សប្បាយចិត្ត»។
ជាការតបស្នង ភ្ញៀវបរទេសមួយចំនួនសរសេរណែនាំពីភោជនីយដ្ឋានចង្ក្រានខ្មែរលើ Trip Advisor និងណែនាំភ្ញៀវជាបន្តបន្ទាប់មករៀនធ្វើម្ហូបនៅទីនេះ បើទោះជាទីតាំងមានផ្លូវចូលតូចចង្អៀតមិនសូវអំណោយផលដល់ការធ្វើដំណើរដោយរថយន្តក៏ដោយ។
មេចុងភៅរូបនេះបន្តថា៖ «និយាយឱ្យត្រង់ទៅកន្លែងរបស់ខ្ញុំផ្លូវក្នុងតូចផ្លូវចូលចង្អៀត។ អ៊ីចឹងទៅភ្ញៀវក្នុងស្រុកមានឡានគាត់ពិបាកមក។ ដល់ភ្ញៀវភ្នាក់ងារទេសចរណ៍គាត់ប្រើឡានទេសចរណ៍ ឡានក្រុង អ៊ីចឹងទៅគាត់ក៏ពិបាកមកដែរដើរចូលមកក្នុងរាងឆ្ងាយបន្ដិចដែរផ្លូវរាងតូច»។
ការផ្សព្វផ្សាយតគ្នាពីមាត់មួយទៅមាត់មួយនិងបណ្ដាញសង្គមបានធ្វើឱ្យលោកបានជោគជ័យដោយមានភ្ញៀវស្នាក់នៅសណ្ឋាគារលំដាប់ផ្កាយល្បីៗមកទទួលទាននៅកន្លែងរបស់លោក។
លោក សុភមង្គល បញ្ជាក់ថា៖ «យើងស្ថិតនៅជិតសណ្ឋាគារធំៗដែលភ្ញៀវមកស្នាក់នៅទីនោះសុទ្ធតែភ្ញៀវល្អៗហើយពេលគាត់មកសម្រាកអ៊ីចឹងគាត់ឃើញហាងយើង ពួកគាត់ចាប់អារម្មណ៍ច្រើនមានដើរចូលមកសាកភាគច្រើន»។
កាលពីមុនវិបត្តិកូវីដសកលថ្នាក់បង្រៀនធ្វើម្ហូបនៅភោជនីយដ្ឋានចង្ក្រានខ្មែរក៏បានទទួលភ្ញៀវក្នុងស្រុកមកជាលក្ខណៈអង្គការ ឬក្រុមហ៊ុន ដើម្បីរៀនធ្វើកិច្ចការជាក្រុមតាមរយៈសកម្មភាពធ្វើម្ហូបកម្សាន្ត។
មេចុងភៅដែលចូលចិត្តម្ហូបខ្មែររូបនេះនិយាយថា៖ «គាត់មកធ្វើ Team Building។ គាត់មានក្រុមច្រើនគ្នាចង់មកធ្វើម្ហូបជាមួយយើង។ ដូចជាមានគ្នា ២០ នាក់អីអ៊ីចឹងទៅ យើងបែងចែកដើម្បីរៀនធ្វើការជាមួយគ្នាជាក្រុម»។
យ៉ាងណាមិញក្នុងអំឡុងវិបត្តិកូវីដភោជនីយដ្ឋានបានផ្អាកដំណើរការ ដោយទើបតែបើកទ្វារឡើងវិញបានជាង ១ ខែ។
មេចុងភៅនិងម្ចាស់ហាងរូបនេះថា៖ «ក្រោយពីបើកដំណើរការទទួលភ្ញៀវនៅក្នុងខែ ៨ សម្រាប់តែ cooking class យើងទទួលបានភ្ញៀវចូល ១០ ក្រុមដែរ ១ ក្រុមមាន ២ នាក់ ៤ នាក់ ៦ នាក់ ពេលខ្លះដល់ ៨ នាក់ក៏មានដែរ។និយាយទៅបើប្រៀបធៀបមុនកូវីដគឺយើងនៅខ្សោយនៅឡើយ»។
នៅសៀមរាបមានភោជនីយដ្ឋានច្រើនផ្ដល់ការបង្រៀនធ្វើម្ហូបស្រដៀងគ្នានេះដែរដល់ភ្ញៀវបរទេសតែភាពខុសប្លែកគ្នាគឺការជ្រើសរើសមេចុងភៅ ការប្រើប្រាស់ភាសា និងចំណេះដឹងក្នុងការពន្យល់ភ្ញៀវពីរឿងរ៉ាវនៅពីក្រោយម្ហូបដែលពួកគេចម្អិន។
លោក សុភមង្គល លើកឡើងថា៖ «នៅកន្លែងផ្សេងខ្លះគាត់ប្រើអ្នកបង្ហាត់មានបទពិសោធតិចហើយការនិយាយភាសាក្នុងការពន្យល់ជួនកាលក៏អត់ក្បោះក្បាយប៉ុន្តែយើងធ្វើអ្វី យើងស្រាវជ្រាវបានច្រើន»។
នៅភោជនីយដ្ឋានចង្ក្រានខ្មែរភ្ញៀវបរទេសចាប់អារម្មណ៍ម្ហូបឆាសាច់គោអង្ក្រងដែលចុងភៅរីករាយនឹងបង្ហាត់បង្ហាញពីប្រភពគ្រឿងផ្សំជាក់ស្ដែង។
លោកនិយាយថា៖ «អាហ្នឹងពេញនិយម។ភ្ញៀវខ្លះគាត់មិនដែលស្គាល់អង្ក្រងយ៉ាងម៉េចផង។ ភ្ញៀវខ្លះគាត់ខ្លាចភ្ញៀវខ្លះគាត់ចូលចិត្តសាកល្បង។ ណាមួយនៅកន្លែងខ្ញុំនេះសុទ្ធតែដើមឈើមានសម្បុកអង្ក្រង ក្បែរៗហ្នឹងទៅក៏យើងពន្យល់ប្រាប់គាត់ជាមួយភាពជាក់ស្ដែងគាត់ក៏យល់ច្បាស់»។
ម្ហូបខ្មែរត្រូវបានមេចុងភៅផ្កាយមីឆែលីនដេវីដថមសិន (Michelin-starred chef David Thompson) ពិពណ៌នាថា ជាម្ហូបអាស៊ីដែលពុំសូវទទួលបានការផ្ដល់តម្លៃខ្ពស់ដែលជាក់ស្ដែងវាមានប្រវត្តិយូរលង់មកហើយតាំងពីអាណាចក្រខ្មែរ។ ក្រៅមាតុភូមិម្ហូបខ្មែរពុំសូវត្រូវបានបរទេសស្គាល់ច្រើននោះទេហើយចំនួនភោជនីយដ្ឋានខ្មែរនៅបរទេសក៏ពុំសូវមានច្រើនដែរ។
ក្រៅពីទទួលឥទ្ធិពលខ្លះពីចិន និងឥណ្ឌាម្ហូបខ្មែរសព្វថ្ងៃក៏ទទួលឥទ្ធិពលខ្លះពីបារាំង ដែលបានធ្វើអាណានិគម ៩០ ឆ្នាំលើកម្ពុជា។
មេចុងភៅ សុភមង្គល ដែលជាអ្នកចូលចិត្តទទួលទានម្ហូបខ្មែរបានលើកឡើងថាភាគច្រើនម្ហូបខ្មែរនិយមប្រើម្ទេស និងខ្ទឹមស។វាជាម្ហូបសាមញ្ញតែវាមានអ្វីពិសេសពីភាពសាមញ្ញនេះ។ ម្ហូបខ្មែរ គឺជាម្ហូបប្រពៃណីដែលមានប្រវត្តិអាយុកាលដ៏ចំណាស់មួយហើយពេលខ្លះវាអាចនឹងពិបាកក្នុងការបង្កើតរូបមន្តពីបុរាណឡើងវិញ។
លោកបានបន្តថា៖ «ទោះជាយើងមានបទពិសោធម្ហូបអន្តរជាតិច្រើនតែដោយសារតែយើងចូលចិត្តញ៉ាំម្ហូបខ្មែរដល់ពេលមកបើកចង្ក្រាននេះក៏យើងស្រាវជ្រាវខ្លះដែរទាក់ទងនឹងម្ហូបណា ម្ហូបខ្មែរដែលគេពេញនិយម ហើយម្ហូបណាដែលយើងអាចណែនាំទៅកាន់ភ្ញៀវបរទេស»។
លោក សុភមង្គល បញ្ជាក់ថា៖ «យើងចង់លើកស្ទួយម្ហូបខ្មែរយើងដើម្បីឱ្យបរទេសស្គាល់។ យើងមានម្ហូបខ្លះជាប្រភេទ Authentic គឺម្ហូបពីដើម។ រសជាតិយើងអត់ចោលគ្រឿងខ្មែរយើងទេគ្រាន់តែយើងកែច្នៃតុបតែងវាឱ្យស្អាត»។
លើសពីការបម្រើម្ហូបខ្មែរមេចុងភៅរូបនេះតែងតែចេញពីផ្ទះបាយមករាក់ទាក់ជួបភ្ញៀវ ដើម្បីផ្ដល់បទពិសោធកក់ក្ដៅបន្ថែមលើរសជាតិអាហារ។
លោកថា៖ «ភាគច្រើនខ្ញុំចេញមកជួបពួកគាត់មកនិយាយសួស្ដី។ ភាគច្រើនយើងចង់ផ្ដល់ឱ្យគាត់នូវអារម្មណ៍ផាសុកភាពរីករាយជាមួយយើងព្រោះតាមធម្មតាមិនថាភ្ញៀវខ្មែរ ឬភ្ញៀវអឺរ៉ុបទេត្រូវការអ្នកមកនិយាយលេងមកសួរសុខទុក្ខ»។
អ្នកនាំពាក្យក្រសួងទេសចរណ៍លោក តុប សុភ័ក្រ ឱ្យដឹងថា ក្នុងចំណោមអាជីវកម្មទេសចរណ៍ដែលរងផលប៉ះពាល់ពីវិបត្តិជំងឺកូវីដ ១៩ ទាំងអស់នៅខេត្តសៀមរាបអាជីវកម្មទេសចរណ៍ប្រហែល ៤៦ ភាគរយ បានបើកដំណើរការឡើងវិញស្របនឹងការវិលត្រឡប់មកនៃភ្ញៀវទេសចរបរទេស។
នៅភោជនីយដ្ឋានចង្ក្រានខ្មែរថ្នាក់បង្រៀនធ្វើម្ហូបមានភ្ញៀវភាគច្រើនមានមកពីកាណាដាអាមេរិក អង់គ្លេស បារាំង អូស្ត្រាលី សិង្ហបុរី ម៉ាឡេស៊ី និងប្រទេសជិតខាងដូចជា ថៃជាដើម។
លោក សុភមង្គល រំពឹងថា ស្ថានភាពកូវីដសកលនឹងធូរស្រាលហើយអាជីវកម្មរបស់លោកនឹងវិវឌ្ឍទៅមុខដោយរលូនដោយលោកអាច «ចូលរួមផ្សព្វផ្សាយវប្បធម៌ម្ហូបអាហារខ្មែរទោះមិនបានទូលំទូលាយក៏បាន ១ ផ្នែកដែរទៅកាន់ពិភពលោក»៕
