ពោធិ៍សាត់៖ «បើដីណាមានដើមត្នោត ដីនោះជាដីខ្មែរ» នេះគឺជាពាក្យ ១ ឃ្លា ដែលប្រជាជនខ្មែរតែងនិយាយតៗគ្នារហូតមក។ ការនិយាយបែបនេះពុំមែនជា ពាក្យនិយាយលេងសើចឬនិយាយចោលនោះទេ ដ្បិតអីដើមត្នោត គឺជានិមិត្តរូប ១ នៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ដែលប្រជាជនខ្មែរយកមកសម្គាល់នូវទឹកដីរបស់ខ្លួនតាំងពីបុរាណកាលរហូតមកដល់បច្ចុប្បន្ន។
ក្រៅតែពីតំណាងអត្តសញ្ញាណជាតិ និងជាដួងព្រលឹងជាតិខ្មែរដើមត្នោតជារុក្ខជាតិ ដែលផ្តល់នូវគុណសម្បត្តិច្រើនអនេក ដល់ប្រជាជនខ្មែររាប់តាំងពីដើមស្លឹក ផ្លែ។ផ្លែត្នោតខ្ចីគេអាចបរិភោគសាច់របស់វាគេអាចយកទៅធ្វើជាបង្អែម និងធ្វើជាមុខម្ហូបបានជាច្រើនមុខទៀតខណៈស្លឹកត្នោតគេអាចយកទៅប្រក់ដំបូលផ្ទះ ត្បាញធ្វើជាសម្ភារប្រើប្រាស់មួយចំនួន រួមមានមួក កន្ដ្រក កន្ទេល និងថែមទាំងអាចយកទៅធ្វើជាវត្ថុអនុស្សាវរីយ៍ស្រស់ស្អាតបានជាច្រើនប្រភេទផងដែរ។
មកទល់បច្ចុប្បន្ននេះ មួយផ្នែកធំនៃដើមត្នោតគេអាចច្នៃវាទៅជាសម្ភារប្រើប្រាស់ប្រចាំថ្ងៃ និងមានសិប្បករខ្លះពង្រីកការកែច្នៃទៅជាសិប្បកម្មដែលអាចបង្កើតឱកាសការងារជាច្រើនកន្លែង សម្រាប់ប្រជាសហគមន៍ដែលរស់នៅក្នុងតំបន់របស់ខ្លួនផងដែរ។
លោក សាន ពៅជាម្ចាស់សិប្បកម្មកែច្នៃដើមត្នោតចាស់ៗមួយរូប ដែលត្រូវបានគេកាប់ចោលធ្វើជាសម្ភារប្រើប្រាស់ទៅជាវត្ថុអនុស្សាវរីយ៍សម្ភារផ្ទះបាយ គ្រឿងសង្ហារិមគ្រឿងតាំងលម្អស្អាតៗជាច្រើនមុខនិងជាសិប្បកម្ម១ដែលផ្ដល់ឱកាសការងារជូនប្រជាជនក្នុងតំបន់ ចាស់ជរានិងពិសេសជនមានពិការភាពជាច្រើន។
ស្ថិតក្នុងភូមិបឹងឈូក ឃុំបត់កណ្ដាលស្រុកបាកានខេត្តពោធិ៍សាត់ លោក សានពៅ ដែលជាម្ចាស់អាជីវកម្មខាងលើបានរៀបរាប់ពីការចាប់ផ្តើមអាជីវកម្មរបស់ខ្លួន រហូតបន្តមកមានលទ្ធភាពផ្តល់ឱកាសការងារដល់ប្រជាជនប្រមាណ ៦០នាក់។
លោកប្រាប់ដូច្នេះថា៖«ដោយសារតែខ្ញុំជាកូនកសិករក្រីក្រហើយឃើញដើមត្នោតត្រូវបានគេកាប់ចោលច្រើនខ្ញុំបានចាប់ផ្ដើមអាជីវកម្មនេះឡើងដោយយកវាមកច្នៃជាស្លាបព្រានិងគ្រឿងប្រើប្រាស់តូចៗផ្សេងៗទៀតដល់តែមានការចាប់អារម្មណ៍ខ្ញុំក៏បានពង្រីកជាអាជីវកម្មជាបន្តបន្ទាប់»។
លោកសាន ពៅបានបន្តថា បច្ចុប្បន្ននេះ សិប្បកម្មរបស់លោកអាចផលិតបានគ្រឿងប្រដាប់ប្រើប្រាស់ផ្សេងៗដល់ទៅរាប់ពាន់មុខនិងអាចបត់បែនតាមការកុម្ម៉ង់របស់អតិថិជនហើយសម្ភារដែលពេញនិយមជាងគេគឺប្រភេទសម្ភារផ្ទះបាយដូចជា ចាន ស្លាបព្រា ចង្កឹះ វែក កែវ ដែលភាគច្រើនខាងហាង ក៏ដូចជាភោជនីយដ្ឋានគេត្រូវការច្រើន។
ដោយឡែកជុំវិញការបង្កើតឱកាសការងារ លោក សានពៅ បានឱ្យដឹងថាសិប្បកម្មរបស់លោកមាន បុគ្គលិកចេញចូលៗ ចន្លោះពី ៤០ ទៅ ៦០នាក់ជាប្រចាំ។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «បុគ្គលិកយើងមានមនុស្សចាស់ខ្លះនិងពិការខ្លះ សម្រាប់បុគ្គលិកពិការ មានពិការងងឹតភ្នែក២នាក់ពិការជើង និងមានមនុស្សចាស់អាយុពី ៦០ឆ្នាំ ៧០ឆ្នាំនិយាយរួមមនុស្សចាស់មានច្រើន គឺគាត់ជរាតែម្ដង គាត់ពិបាកធ្វើការជាងជនពិការទៅទៀត ប៉ុន្តែប្រសិនបើយើងមិនផ្ដល់ការងារឱ្យគាត់គឺពួកគាត់មិនមានអីហូបទេ»។
ដោយសារតែបំណងចង់ជួយដល់មនុស្សគ្មានទីពឹងម្ចាស់សិប្បកម្មរូបនេះនិយាយថាលោកសុខចិត្តពិបាកតែម្នាក់ឯងដោយមិនព្រមទទួលការវិយោគពីអ្នកដទៃឡើយ។
លោកសាន ពៅបញ្ជាក់ថា៖ «សិប្បកម្មនេះប្រសិនបើខ្ញុំព្រមឱ្យគេដាក់ទុនគេនឹងដាក់រាប់រយលានប៉ុន្តែខ្ញុំគិតថាបើគេគិតតែលុយ១មុខវាមិនកើតទេរឿងលុយវាអាចរកបានទេតែរឿងគុណធម៌វាមិនងាយរកទេរឿងហ្នឹងហើយបានខ្ញុំមិនព្រមឱ្យគេចូលទុនសុខចិត្តពិបាកតែម្នាក់ឯងជួយមនុស្សពិការចាស់ជរា ខ្វិនដៃខ្វិនជើងដែលគ្មានទីពឹង សូម្បីតែស្ថិតក្នុងពេលលំបាកខ្លាំងគឹពេលកូវីដ១៩វាយលុកក៏ដោយ»។
យ៉ាងណាក្រោយភ្លៀង មេឃចាប់ផ្តើមស្រឡះឡើងវិញ បច្ចុប្បន្នលោក សានពៅ បានឱ្យដឹងថាអាជីវកម្មរបស់លោកកំពុងមានការគាំទ្រខ្លាំង និងអាចទាញចំណូលបានខ្ពស់ផងដែរ។
លោក សាន ពៅបន្តថ្លែងថា៖ «សម្រាប់ទីផ្សារបច្ចុប្បន្នសម្ភារធ្វើពីត្នោតគឺមានការគាំទ្រខ្លាំងពីសំណាក់បងប្អូនអតិថិជនដែលពេលខ្លះយើងផ្គត់ផ្គង់ស្ទើរមិនទាន់ មានទាំងខាងភោជនីយដ្ឋាន ខាងអាជីវករយកទៅលក់បន្តនិងផ្សារទំនើបជាដើម»។
សម្រាប់ចំណូលលោកបញ្ជាក់ថា សិប្បកម្មរបស់លោកអាចរកចំណូលបានចន្លោះពី៥០ ទៅ ៦០លានរៀលក្នុង១ខែ។
បន្ថែមពីលើនេះ លោកសាន ពៅ បានបញ្ជាក់អំពីការច្នៃវត្ថុធាតុដើមថា លោកយកតែដើមត្នោតណាដែលចាស់ៗលែងឱ្យផល ឬត្រូវបានគេកាប់ចោលប៉ុណ្ណោះមកផលិតដែលជាទូទៅលោកបានទិញមកក្នុងតម្លៃពី១៥០០០ទៅ២០០០០រៀល ក្នុង១ដើមដើម្បីយកមកច្នៃជាសម្ភារលក់។
គួរបញ្ជាក់ថាអាជីវកម្មដែលបានបង្កើតឡើងតាំងពីឆ្នាំ២០០៤ មកនេះជាជម្រកនៃជនចាស់ជរា និងជនពិការជាច្រើនស្នាក់នៅព្រមទាំងទទួលបានកម្រៃសមរម្យផងដែរ ពីការកែច្នៃដើមត្នោត៕