ការបង្ហាញពីផលិតផលតម្បាញដែលផលិតចេញពីសរសៃឈូកកន្លងមក ។ រូបថត SAMATOA LOTUS TEXTILES
សៀមារាបៈ បើមិនចាប់អារម្មណ៍គេនឹងយល់ថា ដើមឈូកជារុក្ខជាតិសាមញ្ញដោយគេគ្រាន់តែគិតថា ត្រឹមតែយកស្លឹកវាមកខ្ចប់ម្ហូប ឬយកមើមរបស់វា (ក្រអៅឈូក) មកស្ល និងផ្ការបស់វាយកទៅប្រើក្នុងពិធីបុណ្យផ្សេងៗប៉ុណ្ណោះ។ ប៉ុន្តែដើមឈូកត្រូវបានកែច្នៃយកសរសៃរបស់វាមកត្បាញជាក្រណាត់ជាក្រមា និងលក់ក្នុង ១ ម៉ែត្រការ៉េ មានតម្លៃរហូតដល់ ៣០០ ដុល្លារឯណោះ ហើយក្នុងរយៈពេលជាង ១០ ឆ្នាំមកនេះ សិប្បកម្មមួយនេះនៅតែមានទីផ្សារដដែល។
មានពណ៌ផ្កាឈូកលាយឡឹនឹងពណ៌ផ្សេងៗទៀតដែលទ្រដោយស្លឹកពណ៌ខៀវប៉ប្រះនឹងផ្ទៃទឹកដែលយូរៗម្តងគេឃើញពត់ពេនទៅតាមកម្លាំងខ្យល់បក់នោះហើយ គឺជាចម្ការឈូករបស់លោកតូ វណ្ណារស់នៅភូមិភ្នំក្រោម សង្កាត់ភ្នំក្រោម ក្រុងខេត្តសៀមរាប។
លោក តូ វណ្ណា អាយុ ៤៤ ឆ្នាំ ដែលមានកូន ៦ នាក់ ក្នុងបន្ទុកបាននិយាយប្រាប់ ភ្នំពេញ ប៉ុស្តិ៍ថា លោកជួលដីបឹងគេចំនួន ៤ ហិកតា ដើម្បីដាំឈូកលក់ដោយក្នុងដី ១ ហិកតា ថ្លៃឈ្នួល ១ លានរៀល ក្នុង ១ ឆ្នាំ។ ចំពោះឈូកដែលលោកដាំមាន ៤ ប្រភេទ គឺទី១ ប្រភេទឈូកធ្ងន់ ដែលគេសម្គាល់ទៅលើវាមានផ្កាធំ, ទី២ ឈូកស្រាល មានផ្កាតូច, ទី៣ ឈូកផ្កាក្រហម ១០០ ស្រទាប់ និងទី៤- ឈូកផ្កាស ១០០ ស្រទាប់។
លោកបានរៀបរាប់បន្តថា លោកដាំឈូកនេះមិនមែនសម្រាប់លក់ដើមតែ ១ មុខទេ គឺមុននឹងលក់ដើមរបស់វាលោកត្រូវប្រមូលផលដោយបេះផ្កា បេះផ្លែ និងស្លឹកឈូកលក់សិន។ លុះក្រោយពេលលោកប្រមូលផលបានម្តងទៅ ២ ដងហើយនោះ ទើបលោកលក់ដើមដោយម៉ៅឱ្យអ្នកទិញក្នុង ១ ហិកតា បាន ៥០ ម៉ឺនរៀល។ ចំពោះដើមឈូកដែលមានសរសៃអាចហូតយកមកធ្វើជាក្រណាត់បាន គឺជាប្រភេទឈូកធ្ងន់មានផ្កាធំ, ទី២- ប្រភេទឈូកស្រាល ព្រោះប្រភេទឈូកទាំង ២ នេះ វាមានសរសៃល្អហើយវាមានអាយុ ៣ ខែ ឬជាង ៣ ខែ។
លោកថា៖ «ដើមឈូកខ្ញុំក៏ផ្គត់ផ្គង់ទៅឱ្យសិប្បកម្មកែច្នៃសរសៃឈូកនោះដែរតែច្រើនម៉ៅ ១ ហិកតាៗតែម្តង។ តែបើគេម៉ៅពីខ្ញុំ ហើយយកទៅលក់បន្តទៀតគឺក្នុងដើមឈូក ១ គីឡូក្រាម តម្លៃ ៤០០ រៀល»។
ពាក់ព័ន្ធនឹងដំណាំឈូកនេះ អ្នកស្រី ជីម សាវិន អ្នកគ្រប់គ្រងសិប្បកម្មដែលមានយីហោថា [កសិដ្ឋានឈូក] បានប្រាប់ថា បច្ចុប្បន្នសិប្បកម្មរបស់អ្នកស្រីមានទីតាំងនៅភូមិភ្នំក្រោម សង្កាត់សៀមរាប ក្រុង-ខេត្តសៀមរាប ហើយសិប្បកម្មកំពុងដំណើរការលើការងារតម្បាញសរសៃឈូកកែច្នៃទៅជាក្រណាត់ជាក្រមាហើយក្រណាត់ដែលបានត្បាញរួចក៏យកមកកែច្នៃជាម៉ាស់ផងដែរ។ ដើមឈូកដែលជាវត្ថុធាតុដើមសម្រាប់ហូតយកសរសៃ គឺខាងសិប្បកម្មរបស់អ្នកស្រីប្រមូលទិញពីកសិករដាំឈូកនៅតំបន់ភ្នំក្រោម និងមួយផ្នែកទៀតជួយទិញពីកសិករដាំឈូកនៅខេត្តបាត់ដំបង។ ចំពោះកសិករនៅខាងខេត្តបាត់ដំបងវិញ គឺពួកគាត់ហូតយកសរសៃឈូករួចជាស្រេចទើបផ្ញើមកឱ្យសិប្បកម្មរបស់អ្នកស្រី។
អ្នកស្រី សាវិន បានឱ្យដឹងថា កាលពីប្រទេសមិនទាន់ជួបវិបត្តិជំងឺកូវីដ គឺសិប្បកម្មអ្នកស្រីបានជួយទិញដើមឈូកពីកសិករបានប្រមាណជាង ១០០ នាក់ ទាំងនៅខេត្តបាត់ដំបង ទាំងនៅខេត្តសៀមរាប។ រីឯបុគ្គលិកនៅក្នុងសិប្បកម្មផ្ទាល់វិញក៏មានចំនួនច្រើននាក់ដែរ តែបច្ចុប្បន្ននៅសល់តែប្រមាណ ១០ នាក់ប៉ុណ្ណោះ ឯកសិករនៅខេត្តបាត់ដំបងក៏នៅសល់តិចតួចដូចគ្នា។
ចំពោះសរសៃឈូកទិញពីកសិករនៅខេត្តបាត់ដំបង គឺខាងសិប្បកម្មទិញសរសៃឈូកក្នុង ១០០ ម៉ែត្រ តម្លៃ ៣ ដុល្លារកន្លះ។ ប៉ុន្តែកាលពីជំងឺកូវីដរាតត្បាតខ្លាំង គឺសិប្បកម្មកែច្នៃក្រណាត់ឈូកបានប្ដូរមកផលិតជាម៉ាស់លក់វិញ ខណៈដំណើរការលក់ក្រណាត់ និងក្រមា លុះត្រាតែមានអ្នកទិញទើបត្បាញជូន។
ពាក់ព័ន្ធនឹងវិធីយកសរសៃពីដើមឈូកមកច្នៃជាក្រណាត់វិញ អ្នកស្រី ជីម សាវិន បានពន្យល់ថាដំបូងគេយកដើមឈូកដែលកាត់តម្រឹមចុង និងគល់ទៅលាងទឹកជម្រះឱ្យអស់ដីទើបយកវាមកតម្រៀបជាបាច់ៗហើយគេក្តាប់ដើមឈូកទៅតាមទំហំដែលអាចក្តាប់បានមាន ៤ ទៅ ៥ ដើម។
អ្នកស្រីបន្ដថា ក្រោយមកគេកាត់វាត្រឹមពាក់កណ្តាលដើមនិងយកដៃទាំងសងខាងទាញដើមឈូកចេញបានជាសរសៃដាក់នៅលើបន្ទះក្តារហើយយកដៃសង្កត់ថ្នមៗលើសរសៃឈូកដើម្បីហូតចេញពីដើម។ លុះពេលហូតបានសរសៃឈូករួចមកទើបគេប្រើដៃទាំង ២ លញ់វេញត្រកួញបញ្ចូលគ្នាហើយដាក់ក្នុងកញ្ច្រែង។ ដើមឈូកដែលអាចហូតយកសរសៃបានកំណត់ចាប់ពី ១ ម៉ែត្រកន្លះទៅ ២ ម៉ែត្រហើយក្នុងដើមឈូក ១ គីឡូក្រាមអាចហូតយកសរសៃឈូកបានតែ ៥ ម៉ែត្រទេ។
បើតាមអ្នកស្រី សាវិន បច្ចុប្បន្នដំណើរការលក់ក្រមានិងក្រណាត់កែច្នៃពីសរសៃឈូកនេះ បើមានភ្ញៀវបញ្ជាទិញទើបត្បាញជូនគាត់តែអតិថិជនក៏ត្រូវរង់ចាំយូរថ្ងៃដែរទើបទទួលបានទំនិញទាំងនោះ។ ចំពោះក្រមា [សម្រាប់បង់ក] ១ ដែលមានទទឹង ០,៣០ ម៉ែត្រគុណ ១,៥០ ម៉ែតត្រូវប្រើពេលត្បាញ ៣ សប្តាហ៍ទើបរួចរាល់ ហើយបើគិតតម្លៃក្នុង ១ ម៉ែត្រការ៉េ គឺថ្លៃ ៣០០ ដុលា្លរ តែបើមានជនជាតិខ្មែរទិញ គឺចុះថ្លៃ ១០ ភាគរយជូន។ ផលិតផលក្រណាត់ និងក្រមាកែច្នៃពីសរសៃឈូកនេះ ភាគច្រើនសិប្បកម្មលក់ចេញទៅសហរដ្ឋអាមេរិក និងប្រទេសបារាំង ដែលមានទាំងជនបរទេសប្រើ និងជនជាតិខ្មែរនៅទីនោះ ឬពេលខ្លះភ្ញៀវជាជនជាតិខ្មែរមកទិញដល់កន្លែងតែម្តង។
អ្នកស្រីបានបញ្ជាក់ថា៖ «នៅក្នុងស្រុកមានភ្ញៀវខ្មែរគាត់ជួយគាំទ្រខ្លះដែរតែមិនមានច្រើនទេ។ ភ្ញៀវនៅក្រៅប្រទេសប្រហែល ៥ ភាគរយតែនៅក្នុងស្រុកបានតែ ១ ភាគរយអីហ្នឹង។ ទំនិញនាំទៅក្រៅស្រុកមានដូចជាកូនកន្សែងជូតដៃតូចៗ និងក្រណាត់ជូតវ៉ែនតា និងក្រមា [បង់ក] អ៊ីចឹងទៅ។ សរសៃឈូកនេះមិនមានជ្រលក់ពណ៌ ឬប្រើថ្នាំគីមីជ្រលក់ ដើម្បីឱ្យវាមានភាពជាប់ស្វិតទេ គឺរក្សាភាពដើមពីធម្មជាតិពិតៗតែម្តង។ បើប្រៀបធៀបក្រណាត់សូត្រ និងក្រណាត់កែច្នៃពីសរសៃឈូកមានភាពជាប់មាំដូចគ្នា»។
ពាក់ព័ន្ធនឹងការទាញយកសរសៃពីដើមឈូកនេះដែរ លោក ទា គឹមសុទ្ធ ប្រធានមន្ទីរកសិកម្មរុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ ខេត្តសៀមរាបឱ្យដឹងថា ករណីនេះលោកបានដឹងហើយថា ការចេះកែច្នៃសរសៃឈូកធ្វើជាក្រណាត់នេះជារៀងមួយល្អណាស់។ ប៉ុន្តែភាគច្រើនកាលណាដើមឈូកចាស់មិនសូវមានសរសៃទេតែបើដើមនៅខ្ចីមានសរសៃច្រើនជាង។
លោកបានបញ្ជាក់ថា៖ «ប៉ុន្តែបើយើងប្រមូលដើមពីនៅខ្ចីខ្លាំងពេកទៅក៏វាបាត់បង់ស្លឹកបាត់បង់ផ្កាវាបាត់បង់ផ្លែ។ វាជារឿងមួយគួរគិតដែរតែយើងធ្វើម៉េចឱ្យវាមានតុល្យភាពគ្នាអាចថា យើងយកដើមក្រោយពីការប្រមូលផលផ្កាផ្លែអីហើយយើងអាចប្រមូលដើមអាហ្នឹងអត់សូវចោទប៉ុន្មានទេ»៕
