
អ្នកស្រី តាន់ ចន្ទ្រា និងស្វាម៉ី សៅ ចាន់ណា ព្រមទាំងកូនស្រីប្រុសទាំង ៣ នៅស្រុកមណ្ឌលបុរី ខេត្ដបន្ទាយមានជ័យ។ រូបថត សហការី
ខេត្ដបន្ទាយមានជ័យ៖ នៅក្នុងភូមិឋានមួយនៃស្រុកមង្គលបូរី ក្នុងខេត្តបន្ទាយមានជ័យ ភាគពាយព្យនៃប្រទេសកម្ពុជា គ្រួសារមួយធ្លាប់បែកបាក់គ្នាដោយសារភាពក្រីក្រ បានរកឃើញគោលបំណងថ្មី មិនមែនតាមរយៈសុបិនឆ្ងាយនៃការធ្វើចំណាកស្រុកនោះទេ តែសមិទ្ធផលចេញពីបាតដៃបង្កបង្កើនផលកសិកម្មបែបឆ្លាតវៃ។
ជាច្រើនឆ្នាំមកនេះ អ្នកស្រី តាន់ ចន្ទ្រា អាយុ ៣៤ ឆ្នាំ និងប្តីឈ្មោះ សៅ ចាន់ណា អាយុ ៤៣ ឆ្នាំ ស្ថិតក្នុងចំណោមពលរដ្ឋខ្មែររាប់ពាន់រាប់ម៉ឺននាក់ ដែលបានឆ្លងដែនខុសច្បាប់ចូលប្រទេសថៃ ដើម្បីស្វែងរកជីវិតប្រសើរជាងមុន។
ពួកគេបានទុកកូនបីនាក់នៅជាមួយជីដូន ដោយរំពឹងទាំងក្ដីសង្ឃឹមថា ជីវិតជាកម្មករឆ្លងដែនខុសច្បាប់អាចផ្តល់ប្រាក់ចំណូលដែលពួកគេត្រូវការ។
ប៉ុន្តែបន្ទាប់ពីបីឆ្នាំដ៏លំបាកដោយគ្មានការរីកចម្រើន និងការឈឺចាប់កាន់តែខ្លាំង ពួកគេបានសម្រេចចិត្ដវិលមកមាតុភូមិវិញទាំងដៃទទេ។
អាក្រក់ជាងនេះទៅទៀត កូនស្រីច្បងរបស់ពួកគេ ដែលធ្លាប់ជាកូនដ៏រស់រវើក បានចាប់ផ្តើមទទួលរងនូវជំងឺធ្ងន់ធ្ងរ។
អ្នកស្រីបានរំឭកពីស្ថានភាពរបស់កូនស្រីច្បងថា៖ «គាត់ចាប់ផ្ដើមយ៉ាប់នៅអាយុ ៤ឆ្នាំទន់ម្ដងបន្ដិចៗ។ គាត់ទន់ដៃ ទន់ជើងខ្លាំងនៅឆ្នាំ២០១៧ ងើបលែងរួច និងបោះបង់ការសិក្សាត្រឹមថ្នាក់ទី ២»។
អ្នកស្រី ចន្ទ្រា បាននិយាយថា ពួកគេវិលទៅប្រកបមុខរបរជាអ្នកស៊ីឈ្នួលបេះឈូក និងដាំដំណាំបន្ដិចបន្ដួចនៅបរិវេណផ្ទះ។
ស្ដ្រីរស់នៅស្រុកមង្គលបុរី ខេត្ដបន្ទាយមានជ័យរូបនេះ បានបន្ដថា៖ «យើងដាំតិចតួចសម្រាប់ផ្គត់ផ្គង់ការហូបចុក តែនៅតែមិនគ្រប់ ហើយថែមទាំងចំណាយដើមទុនខ្ពស់»។

ទិដ្ឋភាពដីចម្ការដំណាំបន្លែអាហារូបត្ថម្ភ ដែលទើបត្រូវបានភ្ជួររាល់ឡើងវិញក្រោយប្រមូលផល រួមទាំងស្រះទឹក និងផ្ទះសំណាញ់របស់គ្រួសារអ្នកស្រី តាន់ ចន្ទ្រា។ រូបថត សហការី
ស្ថានភាពនេះបានផ្លាស់ប្តូរនៅឆ្នាំ២០២២ ពេលអង្គការទស្សនៈពិភពលោកប្រចាំនៅកម្ពុជា (WVI-C) ដោយមានការគាំទ្រពីក្រសួងសហព័ន្ធ រដ្ឋាភិបាលអាល្លឺម៉ង់សម្រាប់កិច្ចសហប្រតិបត្តិការ និងអភិវឌ្ឍន៍សេដ្ឋកិច្ច (BMZ) និងអង្គការទស្សនៈពិភពលោកប្រចាំនៅអាល្លឺម៉ង់ បានចាប់ផ្តើមគម្រោងកែលម្អសន្តិសុខស្បៀង អាហារូបត្ថម្ភ និងភាពធន់របស់កសិករដែលងាយរងគ្រោះ (IFNSR)។
ដឹកនាំដោយលោក ស៊ឹម សុផល ប្រធានគម្រោងជាន់ខ្ពស់នៃអង្គការទស្សន:ពិភពលោក អន្តរជាតិ ប្រចាំនៅកម្ពុជា គម្រោង (IFNSR) គឺជាគំនិតផ្តួចផ្តើមរយៈពេល ៣០ ខែ ដែលរៀបចំឡើងដើម្បីប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងកង្វះអាហារូបត្ថម្ភ និងអសន្តិសុខស្បៀងនៅក្នុងស្រុកចំនួន ៤ គឺស្រុកមង្គលបូរី ព្រះនេត្រព្រះ ភ្នំស្រុក និងថ្មពួក តាមរយៈកសិកម្មឆ្លាតវៃទប់ទល់នឹងបម្រែបម្រួលអាកាសធាតុ (CSA) និងកសិកម្មផ្ដោតលើអាហារូបត្ថម្ភ (NSA)។
លោកបាននិយាយថា៖ «បេសកកម្មរបស់យើងមានភាពច្បាស់លាស់៖ ធ្វើឱ្យប្រសើរឡើងនូវសន្តិសុខស្បៀង និងអាហារូបត្ថម្ភ និងពង្រឹងភាពធន់របស់កសិករខ្នាតតូចដែលងាយរងគ្រោះ ជាពិសេសអ្នកដែលមានកូនអាយុក្រោម ៥ឆ្នាំ និងស្ត្រីមានផ្ទៃពោះ ឬបំបៅដោះកូន»។
គម្រោងនេះជួយដល់ ៩០០ គ្រួសារជាមួយនឹងការបណ្តុះបណ្តាលក្នុងការធ្វើកសិកម្មដែលធន់នឹងអាកាសធាតុ ការចិញ្ចឹមបសុបក្សី និងការអនុវត្តអាជីវកម្មកសិកម្ម ខណៈពេលដែលការចែកចាយធាតុចូលសំខាន់ៗ ដូចជា គ្រាប់ពូជ ប្រព័ន្ធតំណក់ទឹក និងបសុសត្វ ដើម្បីធានានិរន្តរភាព។
លោក សុផល បានឱ្យដឹងថា ដោយទទួលស្គាល់តួនាទីរបស់ស្ថាប័នមូលដ្ឋាន គម្រោងនេះបានពង្រឹងសហគមន៍កសិកម្មចំនួនប្រាំបួន និងបង្កើតទីតាំងប្រមូលចំនួន ១០ ដើម្បីភ្ជាប់កសិករជាមួយនឹងទីផ្សារ ធ្វើឱ្យប្រសើរឡើងនូវសក្តានុពលប្រាក់ចំណូលរបស់ពួកគេ។ សម្រាប់គ្រួសាររបស់អ្នកស្រី ចន្ទ្រា ការផ្លាស់ប្តូរមានភាពស៊ីជម្រៅ។
អ្នកស្រី ចន្ទ្រា បានបន្ដថា៖ «ពេលបានចូលរៀនវគ្គបណ្ដុះបណ្ដាល ចំណុចដែលខ្ញុំចាប់អារម្មណ៍ដំណាំទប់ទល់នឹងការបម្រែបម្រួលអាកាសធាតុ ការធ្វើជីកំប៉ុសទឹក កំប៉ុសគោក កាត់បន្ថយការចំណាយ ចេះប្រើប្រព័ន្ធតំណក់ទឹក ថ្នាំពុលធម្មជាតិ សំខាន់បំផុត ស្វែងយល់ពីទីផ្សារ និងការដាំបន្លែទៅតាមរដូវកាល»។

ទិដ្ឋភាពដីចម្ការដំណាំបន្លែអាហារូបត្ថម្ភ ដែលទើបត្រូវបានភ្ជួររាល់ឡើងវិញក្រោយប្រមូលផល រួមទាំងស្រះទឹក និងផ្ទះសំណាញ់របស់គ្រួសារអ្នកស្រី តាន់ ចន្ទ្រា។ រូបថត សហការី
អ្នកចម្ការទាំងពីរបានបន្ថែមថា ជីវភាពរបស់ពួកគេមានការប្រែប្រួល ជាមួយការពង្រីកផ្ទៃដីដាំដំណាំ និងបន្ដជីកស្រះស្ដុបទឹកសម្រាប់ស្រោចស្រប ខណៈពួកគេទទួលបានផ្ទះសំណាញ់មួយ ជាអ្វីដែលអ្នកទទួលប្រយោជន៍ពីគម្រោងប្រាថ្នាចង់បាន។
អ្នកស្រីបានបញ្ជាក់ថា៖ «ជីវភាពយើងល្អប្រសើរជាងមុន។ យើងមានប្រាក់ចំណូល លែងចង់ចំណាកស្រុក។ យើងមានលុយផ្គត់ផ្គង់ជីវភាពគ្រួសារ មានលុយឱ្យកូនរៀន និងមានលុយទិញរបស់ឆ្ងាញ់ៗឱ្យកូនហូប ក៏ដូចជាបានស្វែងយល់ពីអាហារូបត្ថម្ភទៀត»។
អ្នកស្រីពន្យល់ពីសារសំខាន់នៃផ្ទះសំណាញ់ថា៖ «ច្បាស់ណាស់ ផ្ទះសំណាញ់ទប់ទល់នឹងបម្រែបម្រួលអាកាសធាតុ។ យើងអាចដាំបានគ្រប់រដូវទាំងរដូវភ្លៀង ហើយបន្លែមានសុវត្ថិភាព ជាពិសេស លែងចំណាយលើការប្រើប្រាស់ថ្នាំពុល»។
នៅពេលទទួលបានអត្ថប្រយោជន៍ពីកសិកម្មវៃឆ្លាត ពួកគេបានចែករំលែកចំណេះដឹង និងពូជដំណាំដល់ប្រជាកសិករដទៃទៀត ដែលមានបំណងចង់ចាប់យករបរកសិកម្មនិរន្ដរភាពនេះ។
ដោយមានតួនាទីជាអ្នកបណ្ដុះបណ្ដាលស្ដីពីការដាំដុះ និងអាហារូបករណ៍ លោក ហន អឿន មន្ដ្រីមន្ទីរកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទខេត្ដបន្ទាយមានជ័យ បានឱ្យដឹងថា បម្រែបម្រួលអាកាសធាតុមានផលពិបាក និងជះឥទ្ធិពលទៅលើការធ្វើកសិកម្ម។
លោកបាននិយាយថា៖ «ដល់រដូវភ្លៀង តែវាអត់មានភ្លៀង ហើយនៅក្នុងស្រះ អត់មានទឹកសម្រាប់ប្រើប្រាស់។ ទោះបីជាមានទឹក ពួកគេប្រើប្រាស់តាមទម្លាប់ដោយមានការខ្ជះខ្ជាយ ដែលធ្វើឱ្យប្រភពទឹករបស់ពួកគាត់មិនគ្រប់។ ពួកគាត់មិនអាចដាំដុះដំណាំគ្រប់រដូវកាលទេ»។
នៅពេលពួកគេអនុវត្ដកសិកម្មឆ្លាតវៃនេះ ពួកគេអាចដាំដុះបាន កាត់បន្ថយជំងឺ អាចប្រើប្រាស់ទឹកគ្រប់គ្រាន់ ដោយសារមានបច្ចេកទេសប្រើប្រាស់សន្សំសំចៃ។
លោកបន្ដថា ទាក់ទងអាហារូបត្ថម្ភ ប្រជាកសិករចាំបាច់ត្រូវដាំដុះបន្លែ និងចិញ្ចឹមសត្វ។ ពួកគេនឹងទទួលបានផលបន្លែគ្រប់មុខ និងសត្វដែលសុវត្ថិភាពសម្រាប់គ្រួសារ។
លោក សុផល បន្ថែមថា គ្រួសារដែលត្រូវបានជ្រើសរើសជាអ្នកទទួលផល មានកូន ឬអ្នកស្ថិតក្នុងបន្ទុកយ៉ាងហោចណាស់ម្នាក់អាយុក្រោម ៥ឆ្នាំ។
ចាប់តាំងពីការចាប់ផ្តើមរបស់ខ្លួនក្នុងខែធ្នូ ឆ្នាំ ២០២២ គម្រោង IFNSR ដែលមានតម្លៃ ១.០១ លានដុល្លារបានឈានដល់មនុស្សជិត ៥ពាន់នាក់ ដោយជាងពាក់កណ្តាលនៃពួកគេជាស្ត្រីនៅទូទាំង ៧៣ ភូមិ។
គម្រោងបានសាងសង់ផ្ទះសំណាញ់ចំនួន ២៣ ខ្នង ផ្គត់ផ្គង់សត្វពាហនៈចំនួន ២៤៦ គ្រួសារ ចែកដើមឈើហូបផ្លែដល់ ៨២ គ្រួសារ និងបានពង្រឹងសហគមន៍កសិកម្មចំនួន ៩។
លោក សុផល បានឱ្យដឹងថា ៖ «ការផ្តល់អំណាចដល់សហគមន៍ក្នុងការគ្រប់គ្រងការអភិវឌ្ឍដោយខ្លួនឯងគឺជាស្នូលនៃអ្វីដែលយើងធ្វើ។ យើងមិនត្រឹមតែផ្ដល់ជួយដល់វិស័យកសិកម្មប៉ុណ្ណោះទេ យើងកំពុងតែបង្កើតភាពធន់»។
លោកបានទទួលស្គាល់ថា មិនមែនគ្រួសារទាំង ៩០០ បានទទួលជោគជ័យក្នុងកម្មវិធី CSA នោះទេ។ ជាក់ស្ដែង ៣១គ្រួសារបានបោះបង់ចោល ហើយមិនចង់បន្តគម្រោងនេះទេ។ ពួកគេត្រូវបានជំនួសដោយគ្រួសារថ្មី៕