យោងតាមរបាយការណ៍ឆ្នាំ២០១៣ របស់អង្គការពលកម្មអន្តរជាតិ ដែលមានចំណងជើងថា«Skills shortages and skills gaps in the Cambodian labour market: Evidence from employer skills needs survey» នៅចន្លោះពីឆ្នាំ ២០១០ ដល់ ២០១២ តម្រូវការធនធានមនុស្សចូលទៅបម្រើការវិស័យហិរញ្ញវត្ថុដែលមានទាំងជំនាញគណនេយ្យ មានកំណើន ២៣,២ ភាគរយ នាំឲ្យជំនាញនេះ ក្លាយជាវិស័យទីពីរ ដែលមានកំណើនតម្រូវការការងារខ្ពស់ បន្ទាប់ពីវិស័យសំណង់ដែលមានកំណើន ៥០,៤ ភាគរយ។ កាលពីដំណាច់ឆ្នាំ ២០១៤ កន្លងទៅនេះ ក្រុមហ៊ុន Great Alliance បានចាត់ចំណាត់ថ្នាក់ការងារជា គណនេយ្យករ និងហេរញ្ញិក គឺឈរនៅលំដាប់ទីមួយ ក្នុងចំណោមការងារកំពូលៗទាំង ៨ ដែលកំពុងមានតម្រូវការ។ ការងារប្រភេទនេះ អាចទទួលបានប្រាក់ចំណូលជាមធ្យមពី ២០០ ទៅ ១ ០០០ ដុល្លារក្នុងមួយខែ។ ស្របគ្នានេះដែរ បើតាមអនុប្រធានធនាគារ អេស៊ីលីដា ដែល បច្ចុប្បន្ន កំពុងផ្ដល់ការងារដល់បុគ្គលិកជាង ១១ ០០០ នាក់ ដែលភាគច្រើនជានិស្សិតមានបរិញ្ញាបត្រផ្នែក ធនាគារ និងហិរញ្ញវត្ថុ លោកស្រី សូផន ណារី មានសុទិដ្ឋិនិយមថា តម្រូវការធនធានមនុស្សក្នុងវិស័យគ្រប់គ្រងពាណិជ្ជកម្មគណនេយ្យធនាគារនេះ នៅតែមាន ផ្អែកលើការរីកលូតលាស់នៃអាជីវកម្មរបស់ធនាគារ និងគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ។ យោងតាមលោកស្រី នាវ ច័ន្ទថានា ទេសាភិបាលរងធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា ត្រឹមឆ្នាំ ២០១៣ វិស័យធនាគារ នៅកម្ពុជា បានផ្ដល់ការងារដល់បុគ្គលិកបម្រើការជាង ២ ម៉ឹន ៥ ពាន់នាក់ ហើយលោកស្រី បានគូសបញ្ជាក់ទៀតថា៖ «វិស័យធនាគារ និងហិរញ្ញវត្ថុរបស់យើងបានផ្លាស់ប្ដូរ និងវិវត្តយ៉ាងខ្លាំង»។ យ៉ាងណាក្ដី កាលពីដំណាច់ឆ្នាំ ២០១៤ កន្លងទៅ ក្រសួងអប់រំ យុវជន និងកីឡា បានចេញសេចក្ដីជូនដំណឹងមួយ ស្ដីពីការផ្អាកផ្ដល់អាជ្ញាប័ណ្ណថ្មីដល់គ្រឹះស្ថានឧត្តមសិក្សាក្នុងការបើកបង្រៀនជំនាញគ្រប់គ្រង គណនេយ្យ ធនាគារ និងហិរញ្ញវត្ថុ។ សេចក្ដីជូនដំណឹងដែលចុះហត្ថលេខាដោយលោក ហង់ ជួនណារ៉ុន បានលើកហេតុផលបញ្ជាក់ថា ការផ្អាកជាបណ្ដោះអាសន្ននេះគឺធ្វើឡើង «ដើម្បីជំរុញការអនុវត្តកំណែទម្រង់នៅថ្នាក់ឧត្តមសិក្សា ដើម្បីឆ្លើយតបនឹងតម្រូវការទីផ្សារការងារ និងការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ចក្នុងពេលបច្ចុប្បន្ន» និងដោយសារតែក្រសួងបានកត់សម្គាល់ឃើញថា «ការចុះឈ្មោះចូលរៀនរបស់និស្សិតនៅថ្នាក់ឧត្តមសិក្សាភាគច្រើនលើសលប់តែងតែផ្ដោតលើវិស័យធុរកិច្ច»។ បើតាមលោក រដ្ឋមន្ត្រី បច្ចុប្បន្នសិស្សកំពុងសិក្សានៅថ្នាក់ឧត្តមសិក្សា មានចំនួនប្រមាណ២២ម៉ឺននាក់ ក្នុងនោះប្រហែលជា ៥០ ភាគរយ កំពុងសិក្សាជំនាញ គ្រប់គ្រង ច្បាប់ គណនេយ្យ ជំនាញពាក់ព័ន្ធពាណិជ្ជកម្ម ហើយក្រសួង ចង់ផ្តល់អាទិភាពលើផ្នែកកសិកម្ម ផ្នែកបច្ចេកវិទ្យា និងផ្នែក កម្មន្តសាល និងផ្នែកមេកានិក ជាដើម ឲ្យច្រើនជាងមុន។ ទន្ទឹមនឹងនោះដែរ ក្រសួងអប់រំ កំពុងបន្តផ្សព្វផ្សាយដល់សិស្សនិស្សិត ឱ្យងាកមកសិក្សាមុខជំនាញបច្ចេកទេសដែលទីផ្សារបច្ចុប្បន្នកំពុងត្រូវការ ដោយសង្ឃឹមថា នៅក្នុងរង្វង់ ៤ ទៅ ៥ ឆ្នាំខាងមុខនេះ កម្ពុជានឹងអាចពង្រឹងគុណភាពអប់រំរបស់ខ្លួនពាក់ព័ន្ធនឹងជំនាញបច្ចេកទេស និងវិទ្យាសាស្ត្រពិត និងអាចបណ្តុះបណ្តាលធនធានស្របតាមតម្រូវការទីផ្សារតាមរយៈការផ្តោតលើការបង្រៀនមុខវិជ្ជាវិទ្យាសាស្ត្រតាំងពីនៅមធ្យមសិក្សាបន្តពង្រឹងសមត្ថភាពគ្រូបង្រៀន និងកម្មវិធីសិក្សា។ បច្ចុប្បន្នកម្ពុជាមានគ្រឹះស្ថានឧត្តមសិក្សាសរុបចំនួន១០៥ ស្ថាប័ន ក្នុងនោះ៣៩ ជាគ្រឹះស្ថានរដ្ឋ និង៦៦ទៀត ជាគ្រឹះស្ថានឯកជន ជា ចំនួនដែលលោករដ្ឋមន្ត្រីហៅថា «ច្រើនរួចមកហើយ»។ តើយុវជនដែលកំពុងសិក្សាមុខវិជ្ជាខាងលើមានប្រតិកម្មយ៉ាងណាចំពោះចំណាត់ការនេះ? អស់រយៈពេលប្រមាណជាកន្លះឆ្នាំមកហើយដែល កញ្ញា ចេង ម៉ានិត បានបញ្ចប់ការសិក្សាផ្នែកគណនេយ្យមកពីវិទ្យាស្ថានមួយ តែម៉ានិត មិនទាន់អាចរកការងារបានធ្វើនៅឡើយ បើទោះបីជាកន្លងមក កញ្ញា ធ្លាប់បានដាក់ពាក្យសុំធ្វើការនៅតាមធនាគារ ឬស្ថាប័នឯកជនមួយចំនួនក្តី។ យ៉ាងណាមិញ កញ្ញា មិនបានដាក់ការបន្ទោសទៅលើទីផ្សារការងារផ្នែកនេះថា មានលក្ខណៈចង្អៀត ឬប្រកួតប្រជែងខ្លាំងនោះទេ តែកញ្ញាគិតថា មកពីកត្តាកង្វះសមត្ថភាព និងបទពិសោធការងារលើជំនាញនេះទៅវិញទេ ដែលជាមូលហេតុនាំឲ្យពិបាកក្នុងការស្វែងរកការងារធ្វើ។ សម្រាប់ម៉ានិត ដែលជានិស្សិតសិក្សាផ្នែកនេះផ្ទាល់បានយល់ឃើញថា៖ «ការរៀនជំនាញធុរកិច្ចមិនមែនមានន័យថា សុទ្ធតែសម្រាប់បម្រើការផ្នែកនេះទាំងអស់ ឬទាល់តែមានតម្រូវការផ្នែកនេះ ទើបនិស្សិតគួរតែរៀននោះទេ។ បើតាមការពិតជំនាញនេះ គឺមានសារៈសំខាន់ណាស់ព្រោះថា គ្រប់ស្ថាប័នទាំងអស់សុទ្ធតែត្រូវការអ្នកដែលមានជំនាញមួយនេះដើម្បីបម្រើការងារ ម្យ៉ាងការរៀនផ្នែកគណនេយ្យនេះ គឺល្អសម្រាប់អ្នកដែលមានបំណងចង់គ្រប់គ្រងជំនួញដោយខ្លួនឯង ឬជួយគ្រួសារ»។ យុវតីវ័យ២១ឆ្នាំរូបនេះ បានសម្តែងការមិនយល់ស្របជុំវិញការជំរុញឲ្យនិស្សិតជ្រើសរើសយកការរៀនជំនាញដើម្បីស្របនឹងទីផ្សារការងារនាពេលបច្ចុប្បន្នដោយកញ្ញាគិតថា៖ «គេមិនអាចបង្ខំនិស្សិតឲ្យរៀនអ្វីដែលគេមិនចង់នោះទេ បើទោះបីជាគេអាចរៀនអ្វីដែលស្របនឹងទីផ្សារការងារទាំងដែលខ្លួនមិនស្រឡាញ់ក៏ដោយ ក៏សិស្សនិស្សិតនៅតែមិនអាចផ្តោតការយកចិត្តទុកដាក់ក្នុងការរៀនសូត្រហើយពេលរៀនចប់នៅតែមិនមានសមត្ថភាពគ្រប់គ្រាន់ដើម្បីបំពេញការងារដដែល»។ ស្របគ្នានេះដែរ លោក សួន កិត្តិគុណ និស្សិតផ្នែកគណនេយ្យដែលកំពុងសិក្សានៅវិទ្យាស្ថាន CamEd ក៏បានបញ្ចេញយោបល់ដែរថា ជំនាញទាក់ទងនឹងធុរកិច្ច និងគ្រប់គ្រងជាកិច្ចការចាំបាច់ដែលនិស្សិតមិនថារៀនជំនាញអ្វីក៏ដោយយ៉ាងហោចក៏ត្រូវចេះដឹង និងប្រើប្រាស់ជាជំនាញទន់ដែរ។ លោក កិត្តិគុណ បានបន្តថា វិធានការរបស់ក្រសួងអប់រំអាចនឹងជួយឱ្យមានការរក្សាចំនួន និងបរិមាណធនធានមនុស្សក្នុងវិស័យនេះ(ធុរកិច្ច)ហើយព្រមពេលជាមួយគ្នានេះអាចជួយសម្រាំងបាននូវបេក្ខជន ឬធនធានដែលឆ្លាតវាងវៃ និងមានសមត្ថភាពប្រកួតប្រជែងខ្ពស់។ កិត្តិគុណបាននិយាយថា៖ «វាអាចជាការជំរុញឱ្យសិស្សនិស្សិតគិត និងធ្វើការពិចារណាកាន់តែស៊ីជម្រៅដិតដល់ជាង[ពេលបច្ចុប្បន្ន]នេះ ក្នុងការសម្លឹងមើលទៅមុខជំនាញផ្សេងៗទៀតមិនមែនតែជំនាញធុរកិច្ច និងគ្រប់គ្រងនោះទេ»។ កញ្ញា ឡាំ គីមច័ន្ទសុភី និស្សិតឆ្នាំទី៣ ជំនាញ ធនាគារ និងហិរញ្ញវត្ថុ នៅសាកលវិទ្យាល័យភ្នំពេញអន្តរជាតិ (PPIU) បាននិយាយថា កញ្ញាមិនបានដឹងពីប្រកាសរបស់ក្រសួងអប់រំទេ។ យ៉ាងណាក៏ដោយ កញ្ញាគិតថានេះជាការល្អម្យ៉ាងដែរ ព្រោះថា បច្ចុប្បន្ននេះសិស្សដែលកំពុងសិក្សា និងបញ្ចប់ជំនាញនេះមានច្រើនដែលទីផ្សារការងារមិនអាចឆ្លើយតបនឹងតម្រូវការរបស់និស្សិតបាននោះទេ។ បើទោះបីជាយុវតីវ័យ ១៩ឆ្នាំរូបនេះគិតថា ចំណាត់ការរបស់ក្រសួងអប់រំ អាចនឹងធ្វើឲ្យទីផ្សារការងារផ្នែកនេះ កាត់បន្ថយការប្រកួតប្រជែងបានក៏ពិតមែន តែមិនមែនមានន័យថា និស្សិតបញ្ចប់ការសិក្សាទាំងអស់នឹងអាចមានលទ្ធភាពទទួលបានការងារផ្នែកនេះទាំងអស់នោះទេ។ កញ្ញាបាននិយាយថា៖ «ការកំណត់បែបនេះរបស់ក្រសួងប្រហែលជាអាចកាត់បន្ថយចំនួនសិស្សដែលរៀនជំនាញនេះ ហើយទីផ្សារការងារអាចបើកទូលាយជាងមុន ក៏ប៉ុន្តែនិស្សិតត្រូវតែពង្រឹងសមត្ថភាពខ្លួនឯងជាចម្បង បើមិនអ៊ីចឹងទេ គេនៅតែមានការលំបាកក្នុងការប្រកួតប្រជែងជាមួយនិស្សិតដទៃទៀតដដែល»។ ជាមួយគ្នានេះដែរ កញ្ញា អាង សុដាឡែន និស្សិតឆ្នាំទី ៣ ជំនាញធនាគារ និងហិរញ្ញវត្ថុ នៅសាកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទនីតិសាស្ត្រ និងវិទ្យាសាស្ត្រសេដ្ឋកិច្ច (RULE) បានបញ្ចេញមតិយល់ស្របលើការកំណត់របស់ក្រសួងអប់រំដោយសំអាងហេតុផលថា ទីផ្សារការងារផ្នែកនេះ គឺមានលក្ខណៈចង្អៀតរួចទៅហើយសម្រាប់និស្សិតដែលកំពុងស្វែងរកការងារធ្វើ ដូច្នេះវាជាការល្អ ប្រសិនបើក្រសួងអាចផ្អាកជាបណ្តោះអាសន្ននូវការបើកគ្រឹះស្ថានអប់រំថ្មី ក៏ដូចជាកំណត់ចំនួនអ្នករៀនជំនាញនេះ។ ក៏ប៉ុន្តែ យុវតីវ័យ ២២ ឆ្នាំរូបនេះ ក៏បានសម្តែងការបារម្ភដែរថា៖ «ខ្ញុំយល់ស្របការធ្វើបែបនេះរបស់ក្រសួង តែសម្រាប់ខ្ញុំផ្ទាល់ក៏គិតថានេះជាសញ្ញាមួយមិនល្អផងដែរ វាហាក់ដូចជាការដាស់តឿនដល់ពួកខ្ញុំដែលកំពុងតែសិក្សានៅឡើយឲ្យដឹងថា ជំនាញនេះគឺនឹងមានការប្រកួតប្រជែងខ្លាំង ដែលអាចនឹងពិបាក ឬ មិនអាចនឹងរកការងារធ្វើផងក៏ថាបាន»។ កញ្ញា ជុំ សម្បតិ្តទេពី ជានិស្សិតឆ្នាំទី ៣ ជំនាញធនាគារ និងហិរញ្ញវត្ថុ នៅវិទ្យាស្ថានឯកទេសសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុ (ISEF) ដែលបានដឹងពីសេចក្តីប្រកាសរបស់ក្រសួងតាមរយៈហ្វេសប៊ុកបានសម្តែងការគាំទ្រ ដោយសារកញ្ញាគិតថា នេះជាការលើកទឹកចិត្ត និងដាស់តឿនឲ្យសិស្សដែលនឹងត្រៀមរើសជំនាញចូលសាកលវិទ្យាល័យបានដឹងជាមុនថា ជំនាញមួយនេះគឺ មានការប្រកួតប្រជែងខ្លាំង ហើយទីផ្សារការងារមានលក្ខណៈចង្អៀតដែលមិនទាន់អាចឆ្លើយតបនឹងតម្រូវការបាននៅឡើយ។ កញ្ញា ទេពី បាននិយាយថា៖ «ខ្ញុំគិតថាក្រសួងធ្វើបែបនេះគឺអាចនឹងជួយឲ្យសិស្សមួយចំនួនងាកមកចាប់អារម្មណ៍រៀនជំនាញផ្សេងៗវិញដើម្បីឲ្យឆ្លើយតបនឹងតម្រូវការទីផ្សារ ព្រោះថាយើងនឹងមានសមាហរណកម្មឆាប់ៗនេះហើយ យើងមិនអាចឲ្យ យុវជនយើងមានតែជំនាញហិរញ្ញវត្ថុ និងធនាគារមួយមុខនោះទេ គឺគួរតែមានគ្រប់ជំនាញទាំងអស់»។ លោកស្រី ងួន សុខា ជារដ្ឋលេខាធិការក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុ ធ្លាប់បាននិយាយ កាលពីឆ្នាំ ២០១៣ គ្រាដែលលោកស្រីកំពុងបំពេញតួនាទីជាអគ្គនាយកធនាគារជាតិនៃកម្ពុជាថា៖ «ពិតណាស់គ្រឹះស្ថានធនាគារ និងមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ បានស្រូបយកបុគ្គលិកជាច្រើនក្នុងមួយឆ្នាំៗ តែទោះយ៉ាងនេះក្តី វិស័យនេះមិនអាចទ្រទ្រង់កំណើនតម្រូវការងារដ៏ច្រើនដែលនិស្សិតបានបញ្ចប់ការសិក្សាត្រូវការនោះទេ»៕
ឡាំ គីមច័ន្ទសុភី
«ការកំណត់បែបនេះរបស់ក្រសួងប្រហែលជាអាចកាត់បន្ថយចំនួនសិស្សដែលរៀនជំនាញនេះ ហើយទីផ្សារការងារអាចបើកទូលាយជាងមុន ក៏ប៉ុន្តែនិស្សិតត្រូវតែពង្រឹងសមត្ថភាពខ្លួនឯងជាចម្បង បើមិនអ៊ីចឹងទេ គេនៅតែមានការលំបាកក្នុងការប្រកួតប្រជែងជាមួយនិស្សិតដទៃទៀតដដែល»។
|
ចេង ម៉ានិត
«គេមិនអាចបង្ខំនិស្សិតឲ្យរៀនអ្វីដែលគេមិនចង់នោះទេ បើទោះបីជាគេអាចរៀនអ្វីដែលស្របនឹងទីផ្សារការងារទាំងដែលខ្លួនមិនស្រឡាញ់ក៏ដោយ សិស្សនិស្សិតនៅតែមិនអាចផ្តោតការយកចិត្តទុកដាក់ក្នុងការរៀនសូត្រ ហើយពេលរៀនចប់នៅតែមិនមានសមត្ថភាពគ្រប់គ្រាន់ដើម្បីបំពេញការងារដដែល»។
|
អាង សុដាឡែន
«ខ្ញុំយល់ស្របការធ្វើបែបនេះរបស់ក្រសួង តែសម្រាប់ខ្ញុំផ្ទាល់ក៏គិតថានេះជាសញ្ញាមួយមិនល្អផងដែរ វាហាក់ដូចជាការដាស់តឿនដល់ពួកខ្ញុំដែលកំពុងតែសិក្សានៅឡើយឲ្យដឹងថា ជំនាញនេះគឺនឹងមានការប្រកួតប្រជែងខ្លាំង ដែលអាចនឹងពិបាក ឬមិនអាចនឹងរកការងារធ្វើផងក៏ថាបាន»។
|
ជុំ សម្បតិ្តទេពី
«ខ្ញុំគិតថាក្រសួងធ្វើបែបនេះគឺអាចនឹងជួយឲ្យសិស្សមួយចំនួនងាកមកចាប់អារម្មណ៍រៀនជំនាញផ្សេងៗវិញដើម្បីឲ្យឆ្លើយតបនឹងតម្រូវការទីផ្សារ ព្រោះថា យើងនឹងមានសមាហរណកម្មឆាប់ៗនេះហើយ យើងមិនអាចឲ្យ យុវជនយើងមានតែជំនាញហិរញ្ញវត្ថុ និងធនាគារមួយមុខនោះទេ គឺគួរតែមានគ្រប់ជំនាញទាំងអស់»។
|
Contact PhnomPenh Post for full article
Post Media Co LtdThe Elements Condominium, Level 7
Hun Sen Boulevard
Phum Tuol Roka III
Sangkat Chak Angre Krom, Khan Meanchey
12353 Phnom Penh
Cambodia
Telegram: 092 555 741
Email: webmasterpppost@gmail.com