ភ្នំពេញ៖ អនុព័ន្ធ​យោធា​ប្រចាំ​ស្ថានទូត​សហរដ្ឋ​អាមេរិក លោក Marcus M. Ferrara បាន​ចុះ​ធ្វើ​ទស្សនកិច្ច​មួយ​ទៅ​កាន់​មូលដ្ឋាន​ទ័ព​រាម​ ដែល​មន្ត្រី​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​តែង​សង្ស័យ​ថា មាន​វត្តមាន​យោធា​ចិន និង​សង្ស័យ​អំពី​ការ​សាងសង់​ជា​មូលដ្ឋាន​ទ័ព​ចិន​នៅ​ទីនោះ។

ការ​អនុញ្ញាត​ឲ្យ​មាន​ដំណើរ​ទស្សនកិច្ច​នៅ​ថ្ងៃទី ១១ មិថុនា​នេះ មាន​ឡើង​បន្ទាប់​ពី​លោក​នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន កាល​ពី​ថ្ងៃទី ១ មិថុនា បាន​ជួប​ពិភាក្សា​ជាមួយ​លោកស្រី​អនុរដ្ឋមន្រ្តី​ការបរទេស​សហរដ្ឋ​អាមេរិក Wendy Sherman ដែល​ពេល​នោះ លោក ហ៊ុន សែន អនុញ្ញាត​ឲ្យ​អនុព័ន្ធ​យោធា​ប្រចាំ​ស្ថានទូត​អាមេរិក​ចុះ​ធ្វើ​ទស្សនកិច្ច​ទៅ​មូលដ្ឋាន​ទ័ព​រាម។

ប៉ុន្តែ​ដំណើរ​ទស្សនកិច្ច​កាល​ពី​ថ្ងៃទី ១១ មិថុនា ត្រូវ​បាន​បញ្ចប់​តែ​ក្នុង​ពេល​មួយ​ព្រឹក ហើយ​ស្ថានទូត​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​ក៏​បាន​ចេញ​សេចក្ដី​ថ្លែងការណ៍​ថា៖ «នៅ​ក្នុង​ពេល​ទស្សនកិច្ច​ដ៏​ខ្លី​នោះ មន្រ្តី​យោធា​កម្ពុជា​មិន​បាន​អនុញ្ញាត​ឲ្យ​លោក​អនុព័ន្ធ​យោធា [Ferrara] ចេញ​ចូល​គ្រប់​ច្រក​ល្ហក នៅ​ក្នុង​មូលដ្ឋាន​កងទ័ព​ជើង​ទឹក​នោះ​ទេ»។

ដើម្បី​បញ្ជាក់​បន្ថែម​អំពី​ដំណើរ​ទស្សនកិច្ច​របស់​លោក Ferrara ភ្នំពេញ ប៉ុស្តិ៍ បាន​សាកសួរ​ទៅ​ស្ថានទូត​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​ថា តើ​ពាក្យ​ «ចេញ​ចូល​គ្រប់​ច្រក​ល្ហក» full access មាន​ន័យ​ដូច​ម្ដេច ហើយ​ថា តើ​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​ធ្លាប់​បាន​ធ្វើ​ដូច្នេះ​នៅ​ក្នុង​មូលដ្ឋាន​ទ័ព​នៃ​ប្រទេស​ដទៃ​ដែល​មិនមែន​ជា​សម្ព័ន្ធមិត្ត​របស់​ខ្លួន​នោះ ឬទេ? អ្នក​នាំពាក្យ​ស្ថានទូត លោក Chad Roedemeier ឆ្លើយ​ដោយ​ត្រឹម​ថា៖ «យើង​បាន​បញ្ជាក់​ក្នុង​សេចក្តី​ប្រកាស​ព័ត៌មាន​រួច​ហើយ»។

ភ្នំពេញ ប៉ុស្តិ៍ បាន​ដាក់​សំណួរ​បន្ថែម​ថា តើ​លោក Ferrara បាន​ឃើញ និង​មិន​បាន​ឃើញ​អ្វី​ដែល​លោក​សង្ស័យ​ទេ នៅ​មូលដ្ឋាន​ទ័ព​រាម ប៉ុន្តែ​អ្នក​នាំពាក្យ​ថ្លែង​ថា លោក​មិន​នៅ​ការិយាល័យ​រហូត​ដល់​ថ្ងៃទី ១៥ កក្កដា។

ភ្នំពេញ ប៉ុស្តិ៍ ក៏​បាន​សុំ​ការ​បញ្ជាក់​ពី​ភាគី​កម្ពុជា​ថា តើ​លោក Ferrara ត្រូវ​បាន​អនុញ្ញាត​ឲ្យ​ទៅ​មើល​កន្លែង​ណា​ខ្លះ​ ហើយ​កន្លែង​ណា​ដែល​លោក​មិន​បាន​មើល។ ឧត្តមសេនីយ៍ឯក សួន សំណាង អគ្គនាយក​រង​អគ្គនាយកដ្ឋាន​នយោបាយ និង​កិច្ចការ​បរទេស​ក្រសួង​ការពារ​ជាតិ តំណាង​ក្រសួង​ការពារជាតិ ដែល​ទទួល​ស្វាគមន៍​ លោក Ferrara បាន​បញ្ជាក់​ប្រាប់​ថា លោក Ferrara បាន​ទៅ​មើល​កន្លែង​ជា​ច្រើន​គាត់​សង្ស័យ​ថា មាន​វត្តមាន​យោធាចិន ជា​ពិសេស​កន្លែង​ដែល​មាន​ការ​រុះរើ​ទីបញ្ជាការដ្ឋាន​ជួរ​មុខ​របស់​គណៈកម្មការ​ជាតិ​លម្ហ​សមុទ្រ។

លោក​ថា លោក Ferrara បាន​ទៅ​មើល​កំពង់ផែរាម មើល​នាវា មើល​រោង​ជាង​ដែល​ជា​ជំនួយ​របស់​អូស្រ្តាលី ដែល​នៅ​ក្បែរ​នោះ មន្ទីរពេទ្យ និង​ទីបញ្ជាការដ្ឋាន​ជួរ​មុខ របស់​គណៈកម្មការជាតិ​លម្ហ​សមុទ្រ​នៅ​កោះព្រាប។

លោក​ថ្លែង​ដូច្នេះ​ថា៖ «យើង​បាន​រៀបចំ​កន្លែង​សំខាន់ៗ​ដែល​គាត់​ចង់​ទៅ​ ដើម្បី​ជម្រះ​ការ​មន្ទិល​សង្ស័យ​របស់​គាត់ ដូចជា​ការ​ចោទ​ប្រកាន់​ថា មាន​មូលដ្ឋាន​យោធា​ចិន​ជាដើម»។

ស្រដៀង​គ្នា​នេះ លោក ណឹម សុវត្ថិ ទីប្រឹក្សា​របស់​រដ្ឋមន្ត្រី​ការពារ​ជាតិ លោក ទៀ បាញ់ និង​ជា​អគ្គនាយក​នៃ​អគ្គនាយកដ្ឋាន​នយោបាយ និង​កិច្ចការ​បរទេស​នៃ​ក្រសួង​ការពារ​ជាតិ​បាន​បង្ហាញ​ការ​ភ្ញាក់ផ្អើល និង​ប្រតិកម្ម​ទៅ​នឹង​សេចក្ដី​ថ្លែងការណ៍​របស់​ស្ថានទូត​សហរដ្ឋ​អាមេរិក។

លោក​ថ្លែង​ដូច្នេះ​ថា៖ «អ្វី​ដែល​យើង​ឃើញ​ព័ត៌មាន​ចេញ​ពី​ស្ថានទូត គឺ​ប្រាស​ចាក​ពី​ភាព​ជាក់ស្តែង និង​ការ​ពិត។ វា​ជា​ការ​យល់​ខុស​មួយ​យ៉ាង​ធំ​ដែល​ថា យើង​មិន​សហការ​នោះ គឺ​យើង​បាន​ធ្វើ​យ៉ាង​ល្អ​តាម​ក្បួន​ខ្នាត​ដែល​មាន ហើយ​ដែល​លើក​ឡើង​ដោយ​ថ្នាក់​ដឹកនាំ»។

លោក គិន ភា ប្រធាន​វិទ្យាសា្ថន​ទំនាក់ទំនង​អន្តរជាតិ​នៃ​រាជបណ្ឌិត្យ​សភា​កម្ពុជា​ជឿជាក់​ថា គ្មាន​ប្រទេស​ណា​មួយ​ដែល​អនុញ្ញាត​ឲ្យ​មាន​ការ​ដើរ​មើល​គ្រប់​កន្លែង​ដោយ​គ្មាន​លក្ខខណ្ឌ​សម្រាប់​អនុព័ន្ធ​យោធា​បរទេស ប្រៀប​ដូច​ព្រះរាជអាជ្ញា​ចុះ​ឆែកឆេរ​តាម​ដីកា​នោះ​ទេ។

លោក​ថ្លែង​ថា ការ​ជម្រះ​មន្ទិល​សង្ស័យ​រឿង​វត្តមាន​មូលដ្ឋាន​យោធា​ចិន គួរ​ត្រូវ​បាន​ធ្វើ​ឡើង​ដោយ​មាន​បែប​បទ​ច្បាស់លាស់​មួយ​ ដើម្បី​ធានា​មិន​ឲ្យ​មាន​ការ​រំលោភ​លើ​ការ​សម្ងាត់​ដែល​មិន​ពាក់ព័ន្ធ​នឹង​បញ្ហា​វត្តមាន​កងទ័ព​ចិន។

លោក​ថ្លែង​យ៉ាង​ដូច្នេះ​ថា៖ «កុំ​ថា ឡើយ​អនុព័ន្ធ​យោធា​បរទេស សូម្បី​ពលរដ្ឋ​សាមញ្ញ​ធម្មតា​ក៏​គេ​មិន​ឲ្យ​ចូល​ទៅ​គ្រប់​ទីកន្លែង​ក្នុង​មូលដ្ឋាន​យោធា​ដែរ។ សំណួរ​ដែល​យើង​គួរ​សួរ​ទៅ​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​វិញ​គឺ​ថា តើ​ពលរដ្ឋ​សាមញ្ញ​អាច​ចូល​ទៅ​មូលដ្ឋាន​យោធា​របស់​អាមេរិក​នៅ​បរទេស​ប្រមាណ ៨០០ កន្លែង​ទេ? យើង​មិន​ចាំបាច់​និយាយ​ពី​មូលដ្ឋាន​ទ័ព​នៅ​ក្នុង​ប្រទេស​អាមេរិក​ទេ»។

លោក​បន្ត​ថា៖ «ការ​ដែល​អនុញ្ញាត​ឲ្យ​អនុព័ន្ធ​យោធា​ប្រចាំ​ស្ថានទូត​ចូល​ទៅ​មើល​មូលដ្ឋាន​ទ័ព​ជើង​ទឹក​នេះ ជា​កាយវិកា​ទន់ភ្លន់​ណាស់​ទៅ​ហើយ។ ប៉ុន្តែ​ដូច​គេ​បាន​ដឹង​ហើយ យោធា គឺ​ជា​បេះដូង និង​ព្រលឹង​របស់​សន្តិសុខ​ជាតិ ដែល​ត្រូវ​មាន​ការ​សម្ងាត់»។

លោក​នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន និង​រដ្ឋមន្ត្រី​ការពារ​ជាតិ ទៀ បាញ់ ធ្លាប់​បាន​ច្រានចោល​ការ​សង្ស័យ​ពី​មូលដ្ឋាន​ទ័ព​ចិន​នេះ ជា​ច្រើន​លើក​រួច​មក​ហើយ ដោយ​លោក​បញ្ជាក់​ថា រដ្ឋធម្មនុញ្ញ​កម្ពុជា​មិន​អនុញ្ញាត​ឲ្យ​មាន​មូលដ្ឋាន​ទ័ព​បរទេស​នៅ​លើ​ទឹក​ដី​របស់​កម្ពុជា​ឡើយ៕