ភ្នំពេញៈ តាមរយៈកិច្ចប្រជុំរដ្ឋមន្ត្រីការពារជាតិអាស៊ាន និងអាស៊ានបូករយៈពេល ២ ថ្ងៃចាប់ពីថ្ងៃទី ១៥ ដល់ថ្ងៃទី ១៦ ខែមិថុនា អង្គប្រជុំបានឯកភាព អនុម័តលើឯកសារទស្សនទាន ទាក់ទងនឹងការពង្រឹងកិច្ចសហប្រតិបត្ដិការគ្នា ខណៈកម្ពុជាបញ្ជាក់ថា ពេលធ្វើជាម្ចាស់ផ្ទះ កិច្ចប្រជុំនេះនៅឆ្នាំ ២០២២ នឹងដាក់បញ្ចូលនូវទស្សនវិស័យជាយុទ្ធសាស្ត្រមួយចំនួន។
កាលពីថ្ងៃទី ១៥-១៦ ខែមិថុនា លោក ទៀ បាញ់ រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការពារជាតិ បានដឹកនាំគណៈប្រតិភូចូលរួមកិច្ចប្រជុំរដ្ឋមន្ត្រីការពារជាតិអាស៊ានលើកទី ១៥ និងកិច្ចប្រជុំរដ្ឋមន្ត្រីការពារជាតិអាស៊ាន-បូកលើកទី ៨ រួមនឹងកិច្ចប្រជុំក្រៅផ្លូវការរដ្ឋមន្ត្រីការពារជាតិអាស៊ាន-ចិនតាមប្រព័ន្ធវីដេអូអនឡាញតបតាមការអញ្ជើញរបស់រដ្ឋមន្ដ្រីការពារជាតិនៃប្រទេសប្រ៊ុយណេដារុយសាឡឹម ដែលជាម្ចាស់ផ្ទះនៃកិច្ចប្រជុំនេះ។
សេចក្ដីប្រកាសព័ត៌មានរបស់ក្រសួងការពារជាតិកម្ពុជាកាលពីថ្ងៃទី ១៦ ខែមិថុនាបានឱ្យដឹងថា នៅក្នុងកិច្ចប្រជុំរដ្ឋមន្ត្រីការពារជាតិអាស៊ានលើកទី ១៥ រដ្ឋមន្ត្រីការពារជាតិអាស៊ានបានចូលរួមអនុម័តឯកសារទស្សនទានឯកសារពិភាក្សា និងវិធានប្រតិបត្តិការនិយាមសរុបចំនួន ៩។
ក្នុងនោះរួមមានឯកសារទស្សនទានចំនួន ៤ ត្រូវបានអនុម័តដោយផ្ដោតលើការធ្វើឱ្យប្រសើរឡើងនូវហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធទូរគមនាគមន៍ផ្ទាល់ក្នុងអាស៊ានការពង្រឹងការភ្ជាប់ទំនាក់ទំនងអាស៊ានជាមួយដៃគូខាងក្រៅការបង្កើនកិច្ចសហប្រតិបត្តិការលើវិស័យសន្តិសុខព័ត៌មានវិទ្យា ព្រមទាំងការបង្កើតមជ្ឈមណ្ឌលបច្ចេកវិទ្យា ព័ត៌មានវិទ្យា សម្រាប់វិស័យការពារជាតិអាស៊ាន។
អង្គប្រជុំបានកត់សម្គាល់លើឯកសារចំនួន ២ និងឯកភាពលើឯកសារបំពេញបន្ថែមចំនួន ៣។ ឯកសារទស្សនទានទាំងនោះ គឺដើម្បីពង្រឹងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការក្នុងក្របខ័ណ្ឌកិច្ចប្រជុំរដ្ឋមន្ត្រីការពារជាតិអាស៊ានឱ្យកាន់តែមានប្រសិទ្ធភាពពង្រឹងមជ្ឈភាពអាស៊ាន និងយន្តការពាក់ព័ន្ធផ្សេងៗដែលដឹកនាំដោយអាស៊ាន។
រដ្ឋមន្ត្រីការពារជាតិអាស៊ានក៏បានអនុម័តលើប្រកាសបើដាសេរីបេហ្គាវ៉ាន់ ក្នុងការប្រារព្ធខួបលើកទី១៥ របស់រដ្ឋមន្ត្រីការពារជាតិអាស៊ានឆ្ពោះទៅកាន់ការត្រៀមជាស្រេចសម្រាប់អនាគត សន្តិភាព និងវិបុលភាពអាស៊ាន ដែលជាឯកសារដ៏សំខាន់មួយរបស់កិច្ចប្រជុំរដ្ឋមន្ត្រីការពារជាតិអាស៊ានដោយផ្តោតលើការពង្រឹងមជ្ឈភាពអាស៊ាន និងការលើកកម្ពស់កិច្ចសហប្រតិបត្តិការការពារជាតិក្នុងចំណោមរដ្ឋសមាជិកអាស៊ាន។
លោក ទៀ បាញ់ បានវាយតម្លៃខ្ពស់លើកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់ឧត្តមមន្ត្រីការពារជាតិអាស៊ាន និងក្រុមការងារ ឧត្តមមន្ត្រីការពារជាតិអាស៊ានក្នុងការជម្នះលើឧបសគ្គទាំងឡាយ ដើម្បីសម្រេចបាននូវការឯកភាពគ្នាលើឯកសារទាំងអស់។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «នៅពេលដែលកម្ពុជាធ្វើជាម្ចាស់ផ្ទះនៃកិច្ចប្រជុំ រដ្ឋមន្ត្រីការពារជាតិអាស៊ានឆ្នាំ ២០២២ កម្ពុជានឹងដាក់បញ្ចូលនូវទស្សនវិស័យជាយុទ្ធសាស្ត្រមួយចំនួនដែលនៅក្នុងនោះមានការពង្រឹងតួនាទីរបស់កងទ័ពនៃបណ្តាប្រទេសអាស៊ាន ដើម្បីឆ្លើយតបទៅនឹងជំងឺរាតត្បាតឆ្លងព្រំដែន និងការពង្រឹងយន្តការ គាំទ្រស្ត្រីអាស៊ានក្នុងប្រតិបត្តិការរក្សាសន្តិភាព»។
អង្គប្រជុំក៏បានអនុម័តលើគោលការណ៍នៃកិច្ចប្រជុំរដ្ឋមន្ត្រីការពារជាតិអាស៊ាន-បូកជារៀងរាល់ឆ្នាំ និងការឯកភាពឱ្យមានកិច្ចប្រជុំក្រៅផ្លូវការរដ្ឋមន្ត្រីការពារជាតិអាស៊ាន-អូស្ត្រាលី និងកិច្ចប្រជុំក្រៅផ្លូវការរដ្ឋមន្ត្រីការពារជាតិអាស៊ាន-សាធារណរដ្ឋកូរ៉េនៅក្នុងកិច្ចប្រជុំចង្អៀតរដ្ឋមន្ដ្រីការពារជាតិអាស៊ាននៅខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ ២០២១។
នៅក្នុងកិច្ចប្រជុំរដ្ឋមន្ត្រីការពារជាតិអាស៊ាន-បូកលើកទី៨ រដ្ឋមន្ដ្រីការពារជាតិអាស៊ាន-បូកបានផ្លាស់ប្តូរទស្សនៈស្តីពីបរិយាកាសសន្តិសុខតំបន់ និងអន្តរជាតិតាមការយល់ឃើញ និងការកំណត់អាទិភាពរបស់ប្រទេសនីមួយៗ ដូចជាបញ្ហា ឥណ្ឌូ-ប៉ាស៊ីហ្វិក បញ្ហាសមុទ្រចិនខាងត្បូង ស្ថានភាពនៅប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ាបញ្ហាភេរវកម្ម បញ្ហាឧបទ្វីបកូរ៉េ បញ្ហាបម្រែបម្រួលអាកាសធាតុ និងបញ្ហាប្រកួតប្រជែងរវាងមហាអំណាចក្នុងតំបន់។
លោក ទៀ បាញ់ បានចែករំលែកទស្សនៈតាមរយៈកិច្ចប្រជុំនេះ ដោយបានលើកបញ្ហាសន្តិសុខ ដែលកំពុងប្រឈមមួយចំនួនដូចជាការប្រយុទ្ធប្រឆាំងជំងឺកូវីដ ១៩ បញ្ហាភេរវកម្មជាពិសេសពីគុណតម្លៃនៃនយោបាយឈ្នះ-ឈ្នះរបស់កម្ពុជាក្នុងការបញ្ចប់សង្គ្រាមស៊ីវិល និងនាំមកនូវឯកភាពពេញលេញនៅកម្ពុជា។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «កម្ពុជាគាំទ្រលើវិស័យរក្សាសន្តិភាពក្នុងក្របខ័ណ្ឌអង្គការសហប្រជាជាតិ ដែលកម្ពុជាបានចូលរួមយ៉ាងសកម្មតាំងពីឆ្នាំ ២០០៦ មកជាពិសេសប្តេជ្ញាចិត្តក្នុងការជំរុញឱ្យមានការចូលរួមពីស្ដ្រីកាន់តែច្រើនក្នុងបុព្វហេតុរក្សាសន្តិភាព»។
បើតាមសេចក្ដីប្រកាសព័ត៌មាន កិច្ចប្រជុំក្រៅផ្លូវការរដ្ឋមន្ត្រីការពារជាតិអាស៊ាន-ចិនរដ្ឋមន្ត្រីការពារជាតិចិន និងរដ្ឋមន្ត្រីការពារជាតិអាស៊ានបានវាយតម្លៃខ្ពស់លើសមិទ្ធផល និងបទពិសោធជោគជ័យនៃកិច្ចសហប្រតិបត្តិការអាស៊ាន-ចិនរយៈពេល ៣ ទសវត្សរ៍កន្លងទៅ ព្រមទាំងពិនិត្យមើលសំណើកិច្ចសហប្រតិបត្តិការការពារជាតិក្នុងឱកាសនៃការប្រារព្ធខួប ៣០ ឆ្នាំនៃការបង្កើតទំនាក់ទំនងកិច្ចសន្ទនាអាស៊ាន-ចិន និងធ្វើការផ្លាស់ប្តូរទស្សនៈពីស្ថានភាពអន្តរជាតិ និងតំបន់ផងដែរ៕