ភ្នំពេញៈជាងពាក់កណ្តាលនៃអាជីវកម្មធុនតូច និងមធ្យមផ្នែកប្រមូលផលជលផលជាកម្មសិទ្ធិរបស់ស្ត្រី ហើយនៅក្នុងអាជីវកម្មកែច្នៃអាជីវកម្ម ដែលជាកម្មសិទ្ធិរបស់ស្ត្រីមានភាពលេចធ្លោ ។ នេះបើតាមសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានចេញផ្សាយរបាយការណ៍ស្តីពីការវិភាគ យេនឌ័រ នៅក្នុងផ្នែកប្រមូលផលជលផលក្នុងប្រទេសកម្ពុជានៅថ្ងៃទី ២៤ ខែមិថុនា ។
រដ្ឋបាលជលផលនៃក្រសួងកសិកម្មរុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទបានចេញផ្សាយរបាយការណ៍ស្តីពី “ការវិភាគយេនឌ័រ នៅក្នុងផែ្នកប្រមូលផលជលផលនៅកម្ពុជា” បង្កើតឡើងដោយ CAPFISH-Capture៖ កម្មវិធីជំរុញកំណើនវិស័យជលផល ប្រមូលផលប្រកបដោយចីរភាព និងបរិយាប័ន្ន ត្រូវបានអនុវត្តដោយអង្គការសហប្រជាជាតិ ដើម្បីអភិវឌ្ឍន៍ឧស្សាហកម្ម (UNIDO) និងផ្តល់ថវិកាដោយសហគមន៍អឺរ៉ុប។
របាយការណ៍នេះបានកំណត់បង្ហាញពីវិសមភាពយេនឌ័រ និងលទ្ធផលដែលពាក់ព័ន្ធ តាមរយៈការវិភាគលម្អិតអំពីតួនាទីរបស់ស្ត្រី និងបុរស នៅក្នុងវិស័យជលផល ក្រោយការប្រមូលផលនៅកម្ពុជា។
សេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានបានឱ្យដឹងថា៖ «ជាងពាក់កណ្តាលនៃអាជីវកម្មធុនតូច និងមធ្យមជាកម្មសិទ្ធិរបស់ស្ត្រី។ នៅក្នុងអាជីវកម្មកែច្នៃ អាជីវកម្មដែលជាកម្មសិទ្ធិរបស់ស្ត្រីមានភាពលេចធ្លោនៅលើវិស័យនេះ ដែលមានចំនួនច្រើនជាងពាក់កណ្តាល (៥៤%) នៃផលិតផលផ្អាប់ (ប្រហុក និងផ្អក) ៦៧% នៃផលិតផលត្រីសមុទ្រ និងប្រហិតត្រី ៧៥% នៃការផលិតទឹកត្រី និងពាក់កណ្តាលគឺជាផលិតកម្មបង្គាក្រៀម»។
សេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានបញ្ជាក់ថា ស្ត្រីគ្រប់គ្រងការងារភាគច្រើន ដែលត្រូវការជំនាញជាក់លាក់ដូចជាការទិញវត្ថុធាតុដើម ការជ្រើសរើសត្រី ការធ្វើចំណាត់ថ្នាក់ ការលាងសម្អាតការប្រឡាក់ត្រីការផ្អាប់ និងការឆ្អើរត្រី។
ទោះបីជាមានការចូលរួមចំណែកយ៉ាងសំខាន់របស់ស្ត្រីនៅគ្រប់ដំណាក់កាលនៃខ្សែសង្វាក់ផ្គត់ផ្គង់ និងការចូលរួមរបស់ពួកគេក្នុងការលក់ និងកែច្នៃត្រីក៏ដោយ ក៏តួនាទីរបស់ស្ត្រី ទំនងជាការបន្ថែមការងារក្នុងស្រុក និងមិនត្រូវបានគេឲ្យតម្លៃក្នុងផ្នែកសេដ្ឋកិច្ច។
ប្រភពដដែលបន្តថា បញ្ហាប្រឈមផ្នែកយេនឌ័រទាក់ទងនឹងការបំលាស់ទីពេលវេលា លទ្ធភាពទទួលបានការអប់រំ និងការកសាងសមត្ថភាពដែលធ្វើឱ្យឱកាសអាជីវកម្ម សម្រាប់ស្ត្រីមានកម្រិត។
ទោះបីជាមានការប្តេជ្ញាចិត្តយ៉ាងខ្លាំងចំពោះការងារប្រមូលផលជលផលក៏ដោយ ក៏ស្ត្រីនៅតែមានកាតព្វកិច្ច និងទទួលខុសត្រូវជាចម្បង ចំពោះការងារថែទាំតាមផ្ទះ មិនមានចំណូលដែលកម្រិតពីភ្នាក់ងារ និងទាញ ពេលវេលាពីការងាររកប្រាក់ចំណូល។
បើតាមសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មាន ការផ្តល់ការគាំទ្របន្ថែមទៀត ដល់ស្ត្រីទាំងផ្នែកបច្ចេកទេស និងហិរញ្ញវត្ថុគឺចាំបាច់ក្នុងការជួយបង្កើនភាពអង់អាចដល់ស្ត្រី ក្នុងវិស័យជលផលក្រោយការប្រមូលផលតាមរយៈការធ្វើឲ្យប្រសើរឡើងនូវសម្ភារបរិក្ខារបច្ចេកវិទ្យាជឿនលឿន និងពង្រឹងចំណេះដឹង និងជំនាញ ដើម្បីលើកកម្ពស់ សមភាពយេនឌ័រ និងការផ្តល់ភាពអង់អាចដល់ស្ត្រីក្នុងការធ្វើឲ្យប្រសើរឡើងនូវប្រាក់ចំណូល ក៏ដូចជាបង្កើនភាពទាក់ទាញក្នុងវិស័យនេះផងដែរ។
លោក ពុំ សុថា ប្រធានរដ្ឋបាលជលផលថ្លែងក្នុងសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មាននេះថា ស្ត្រីបានដើរតួនាទីយ៉ាងសំខាន់ ដោយរាប់ចាប់ពីការនេសាទ រហូតដល់ការលក់នៅទីផ្សារ និងជាពិសេសក្នុងវិស័យជលផលក្រោយប្រមូលផល។
យោងតាមការសិក្សាដែលធ្វើឡើងដោយអង្គការ UNIDO ដែលសហការជាមួយក្រុមការងារយេនឌ័រ និងកុមាររបស់រដ្ឋបាលជលផល (FiA) បានចង្អុលបង្ហាញថា ប្រហែលជា ៧៤ ភាគរយនៃការសហគ្រាសធុនតូច និងមធ្យម គឺជាកម្មសិទ្ធិរបស់ស្ត្រី។
លោក ពុំ សុថា ថ្លែងថា៖ «នេះជាព័ត៌មានដ៏សំខាន់ ដើម្បីផ្តល់ជូនដល់ដៃគូអភិវឌ្ឍន៍ និងអ្នកអនុវត្តការងារក្នុងវិស័យនេះទាំងអស់ត្រូវផ្តោតការយកចិត្តទុកដាក់ខ្ពស់លើបញ្ហានេះ។ លទ្ធផលនៃការសិក្សានេះនឹងចូលរួម ចំណែកក្នុងការបង្កើតផែនការ ៥ ឆ្នាំ បន្ទាប់ទៀត ដើម្បីលើកកម្ពស់សមភាពយេនឌ័រ និងការលុបបំបាត់ ពលកម្មកុមារ សម្រាប់ឆ្នាំ ២០២១-២០២៥ នៃរដ្ឋបាលជលផល»។
លោក សេតធី ស៊ីថារ៉ាម៉ាថម បាធូ ប្រធានទីប្រឹក្សាបច្ចេកទេសរបស់អង្គការ UNIDO ថ្លែងក្នុងសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មាននេះថា ស្ត្រីកម្ពុជាបានចូលរួមចំណែកយ៉ាងសំខាន់ក្នុងការលើកកម្ពស់សុវត្ថិភាពអាហារ អាហារូបត្ថម្ភ និងការកាត់បន្ថយភាពក្រីក្រ តាមរយៈសកម្មភាពការងារផ្សេងៗគ្នាក្នុងផ្នែកប្រមូលផលជលផល។
លោកបន្តថា ការលើកកម្ពស់សមភាពយេនឌ័រ និងការបង្កើនភាពអង់អាចដល់ស្ត្រី នឹងជួយឲ្យប្រទេសកម្ពុជា សម្រេចបាននូវការជំរុញកំណើនវិស័យជលផលប្រកបដោយចីរភាព និងបរិយាប័ន្ន។
លោក សេតធី ស៊ីថារ៉ាម៉ាថម បាធូ ថ្លែងថា៖ «អង្គការ UNIDO សូមអំពាវនាវឱ្យអ្នកពាក់ព័ន្ធទាំងអស់ជួយដល់ការបណ្តុះបណ្តាលជំនាញវិជ្ជាជីវៈ និងសេវាពាក់ព័ន្ធបន្ថែមលើបច្ចេកវិទ្យាជលផលប្រមូលផលដល់ស្ត្រីដើម្បីលើកកម្ពស់ការអនុវត្តន៍វិស័យជលផលនៅកម្ពុជា»៕