ភ្នំពេញៈ សហរដ្ឋអាមេរិកផ្អាកការសិក្សារបស់និស្សិតយោធាកម្ពុជាចំនួន ៦ នាក់ ដែលកំពុងសិក្សានៅសាលាបណ្ឌិត្យសភាយោធាអាមេរិក នៅមុនឆ្នាំដែលត្រូវបញ្ចប់ការសិក្សា។ អ្នកវិភាគចាត់ទុកការសម្រេចកាត់ផ្តាច់អាហារូបករណ៍ទៅលើនិស្សិតកម្ពុជាទាំង ៦ រូបនេះថា ជាជំនួយដែលមានចំណង។
និស្សិតទាំង ៦ នាក់នោះ កំពុងសិក្សានៅសាលាបណ្ឌិត្យសភាយោធាចំនួន ៤ នៅសហរដ្ឋអាមេរិក ដែលក្នុងនោះ ២ នាក់ សិក្សានៅបណ្ឌិត្យសភាយោធាជើងគោក West Point, ២ នាក់សិក្សានៅបណ្ឌិត្យសភាទ័ពអាកាស ម្នាក់សិក្សានៅកងទ័ពជើងទឹក និងឆ្មាំសមុទ្រម្នាក់។ នេះបើតាមសេចក្តីរាយការណ៍របស់ VOA កាលពីថ្ងៃទី ១ ខែកក្កដា។
លោក គិន ភា ប្រធានវិទ្យាស្ថានទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិនៃរាជបណិ្ឌត្យសភាកម្ពុជាថ្លែងថា៖ «ជាសំណូមពរហ្នឹង គឺសុំឱ្យសហរដ្ឋអាមេរិកមេត្តាពិចារណាឡើងវិញនូវការសម្រេចចិត្តប្រកបដោយអមនុស្សធម៌របស់ខ្លួន ចំពោះអនាគតរបស់យុវជនដែលប្រកបដោយសក្តានុពលទាំងអស់នោះ ហើយប្រសិនបើគាត់ធ្វើរបៀបហ្នឹង គឺជំនួយរបស់គាត់ គឺជាជំនួយដែលមានចំណងផង ដែលមានបំណងផង ដែលមិនមែនជាជំនួយដោយសុទ្ធចិត្តសម្រាប់ការអភិវឌ្ឍធនធានមនុស្សនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាទេ»។
លោក Arend Zwartjes អ្នកនាំពាក្យស្ថានទូតអាមេរិកប្រចាំកម្ពុជា ប្រាប់ ភ្នំពេញ ប៉ុស្តិ៍ នៅថ្ងៃទី ១ កក្កដាថា៖ «បន្ទាប់ពីប្រទេសកម្ពុជាបានកាត់បន្ថយកិច្ចសហប្រតិបត្តិការនៅក្នុងវិស័យជាច្រើននៃការចូលរួមរវាងយោធា និងយោធាទ្វេភាគី តាមបែបប្រពៃណីប្រទេសកម្ពុជា បានបាត់បង់សិទ្ធិទទួលបានកម្មវិធីបណ្ឌិត្យសភា ផ្នែកយោធារបស់សហរដ្ឋអាមេរិក»។
លោកថ្លែងថា បន្ទាប់ពីធ្វើការឆ្លុះបញ្ចាំងការសិក្សារបស់និស្សិតទាំងនោះរួចហើយឃើញថាការសិក្សារបស់ពួកគេល្អ និស្សិតកម្ពុជាទាំងនោះដែលកំពុងរៀននៅសាលាបណ្ឌិត្យយោធាត្រូវបានអនុញ្ញាតឱ្យរៀនរហូតដល់ចប់កម្មវិធីសិក្សា។ ក៏ប៉ុន្តែ សហរដ្ឋអាមេរិកលើកទឹកចិត្តរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាជួយនិស្សិតរបស់ខ្លួនតាមរយៈការបង់ថ្លៃសិក្សាដែលនៅសេសសល់។
លោក Arend Zwartjes ថ្លែងថា និស្សិតទាំងនោះកំពុងសិក្សាក្នុងក្របខ័ណ្ឌកម្មវិធីអាហារូបករណ៍ពេញ ហើយអាហារូបករណ៍នេះនឹងត្រូវបញ្ចប់ក្នុងពេលឆាប់ៗនេះពីព្រោះប្រទេសកម្ពុជា លែងទទួលបានសិទ្ធិទទួលកម្មវិធីបណ្ឌិត្យសភាយោធានៅសហរដ្ឋអាមេរិកទៀតហើយ។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «ប៉ុន្តែប្រសិនបើពួកគេអាចបង់ថ្លៃសិក្សាដោយខ្លួនឯង ឬរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាចំណាយលើថ្លៃសិក្សារបស់ពួកគេ ពេលនោះពួកគេត្រូវបានស្វាគមន៍ឱ្យនៅតែបន្តការសិក្សារហូតដល់ចប់កម្មវិធីសិក្សា»។
នៅពេលសួរថា តើត្រូវធ្វើបែបណា ដើម្បីទទួលបានភាពស្របច្បាប់មកវិញនូវកម្មវិធីសិក្សាបណ្ឌិត្យសភាយោធានៅសហរដ្ឋអាមេរិក ហើយនិស្សិតមកពីប្រទេសផ្សេងទៀតធ្លាប់ត្រូវបានបញ្ចប់នៅពាក់កណ្តាលទីបែបនេះទេ ហើយថា តើនិស្សិតទាំងនោះត្រូវបានជូនដំណឹងឱ្យបានច្បាស់លាស់ដែរឬទេ អំពីលក្ខខណ្ឌអាហារូបករណ៍ ប្រសិនបើការសិក្សារបស់ពួកគេមានបញ្ហាកើតឡើង ហើយត្រូវបាត់បង់មុនពេលពួកគេចាកចេញទៅ កាន់សហរដ្ឋអាមេរិកដើម្បីសិក្សា លោក Arend Zwartjes បានបង្វែរសំណួរទៅក្រសួងការពារជាតិសហរដ្ឋអាមេរិក។
លោក ផៃ ស៊ីផាន អ្នកនាំពាក្យរាជរដ្ឋាភិបាលប្រាប់ ភ្នំពេញ ប៉ុស្តិ៍ នៅថ្ងៃទី ១ ខែកក្កដាថា៖ «ជាការសោកស្តាយ។ នេះមិនមែនដាក់ទណ្ឌកម្មមកកម្ពុជាទេ (តែ) ដាក់ទណ្ឌកម្មដល់យុវជនដែលស្រឡាញ់សហរដ្ឋអាមេរិក»។
លោកថ្លែងថា យុវជនដែលស្រឡាញ់សហរដ្ឋអាមេរិកគឺបាត់បង់នូវអ្វីដែលជាបំណងប្រាថ្នារបស់ពួកគាត់ហើយយុវជនដទៃទៀត អាចជ្រើសរើសប្រទេសដទៃទៀត ដូចជាបារាំង និងជប៉ុនជាដើម។ល។ ដើម្បីសិក្សា។
និស្សិតសាលាបណ្ឌិត្យសភាយោធាម្នាក់ក្នុងចំណោមនិស្សិតទាំង ៦ នាក់ លោក នូ ចាន់យុទ្ធា ដែលសិក្សានៅបណ្ឌិត្យសភាទ័ពអាកាស បានប្រកាសស្វែងរកមូលនិធិ តាមអ៊ីនធឺណិតដែលមានឈ្មោះថា GoFundMe ដើម្បីស្វែងរកការគាំទ្រ ដើម្បីបញ្ចប់ការសិក្សារបស់លោក បន្ទាប់ពីទទួលព័ត៌មានពីរដ្ឋាភិបាលអាមេរិកថាអាហារូបករណ៍របស់លោកត្រូវបានបញ្ចប់។
លោក ចាន់យុទ្ធា ថ្លែងក្នុងវីដេអូមួយ ដែលបង្ហោះនៅលើគេហទំព័រស្វែងរកមូលនិធិ (GoFundMe ) នេះថា៖ «ចាប់ពីថ្ងៃទី ២៧ ខែឧសភា ខ្ញុំបានទទួលដំណឹងមិនល្អពីរដ្ឋាភិបាលសហរដ្ឋអាមេរិកថា អាហារូបករណ៍របស់ខ្ញុំនឹងត្រូវបញ្ឈប់ភ្លាមៗដោយសារតែបញ្ហាទំនាក់ទំនងការទូត។ ឥឡូវដោយគ្មានការគាំទ្រពីរដ្ឋាភិបាលសហរដ្ឋ-អាមេរិក ខ្ញុំមិនអាចបញ្ចប់ការសិក្សាថ្នាក់បរិញ្ញាបត្ររបស់ខ្ញុំបានទេ»។ លោកថ្លែងថា៖ «ដូច្នេះ នេះជាមូលហេតុដែលខ្ញុំកំពុងព្យាយាមទាក់ទងអ្នកទាំងអស់គ្នាដើម្បីអ្នកទាំងអស់គ្នាអាចជួយខ្ញុំឱ្យបញ្ចប់សញ្ញាបត្រនេះនៅកន្លែងណាមួយនៅសហរដ្ឋ-អាមេរិក»។
យុទ្ធនាការរៃអង្គាសប្រាក់របស់លោក ចាន់យុទ្ធា បានចាប់ផ្តើមនៅថ្ងៃទី ១៩ ខែមិថុនាដោយកំណត់គោលដៅប្រាក់សរុបជាង ១១២ ០០០ ដុល្លារ សម្រាប់រយៈពេលសិក្សា ២ ឆ្នាំនៅសាកលវិទ្យាល័យមួយនៅសហរដ្ឋអាមេរិក។ គិតត្រឹមខែកក្កដា ប្រាក់ជិត ២៤ ០០០ ដុល្លារត្រូវបានបរិច្ចាគ។
សមយុទ្ធយោធារួមគ្នា រវាងអាមេរិក និងកម្ពុជា ដែលមានឈ្មោះថា ឆ្មាំអង្គរត្រូវបានពន្យារពេលចាប់តាំងពីឆ្នាំ ២០១៧ នៅពេលដែលប្រទេសកម្ពុជាកំពុងមមាញឹកក្នុងការរៀបចំការបោះឆ្នោតឃុំ-សង្កាត់ នៅឆ្នាំ ២០១៧ និងបោះឆ្នោតថ្នាក់ជាតិឆ្នាំ ២០១៨។ ក្រសួងការពារជាតិកម្ពុជាបានថ្លែងនៅគ្រានោះថា វាគ្រាន់តែជាការពន្យារពេលជាបណ្តោះអាសន្នប៉ុណ្ណោះ ហើយទំនាក់ទំនងយោធាកម្ពុជា និងយោធាអាមេរិកនៅតែរឹងមាំដដែល។
លោក ចាន់យុទ្ធា ថ្លែងថា មិនថា ចំណងយោធារវាងសហរដ្ឋអាមេរិក និងកម្ពុជាជាអ្វីនោះទេគឺវាមិនមានការជាប់ពាក់ព័ន្ធជាមួយការខិតខំរៀនសូត្ររបស់លោកឡើយ។
លោកថ្លែងថា៖ «ខ្ញុំមិនមានការជាប់ពាក់ព័ន្ធ ក្នុងការសម្រេចចិត្តរបស់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជានោះទេ។ គោលបំណងសំខាន់មួយដែលខ្ញុំត្រូវបានជ្រើសរើសឱ្យមករៀននៅបណ្ឌិត្យសភាកងទ័ពអាកាសសហរដ្ឋអាមេរិក គឺដើម្បីខិតខំធ្វើឱ្យប្រសើរឡើងនូវទំនាក់ទំនងរវាងប្រទេសទាំង ២»។
លោក ចាន់យុទ្ធា ថ្លែងថា ការសម្រេចបញ្ចប់អាហារូបករណ៍របស់លោក គឺមិនអាចត្រឡប់វិញបានទេ ដោយសារហេតុផលយុទ្ធសាស្ត្រ។ ប៉ុន្តែលោកសង្ឃឹមថា លោកនឹងអាចបញ្ចប់ការសិក្សាដោយទទួលបានសញ្ញាបត្របរិញ្ញាបត្រនៅកន្លែងផ្សេងទៀតនៅសហរដ្ឋអាមេរិក។
លោក ឈាង វណ្ណារិទ្ធិ នាយកវិទ្យាស្ថានចក្ខុវិស័យអាស៊ី ប្រាប់ភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍នៅថ្ងៃទី ១ ខែកក្កដាថា នេះគឺជាការអភិវឌ្ឍមិនល្អនៅក្នុងទំនាក់ទំនងទ្វេភាគី។
លោកបញ្ជាក់ថា ទំនាក់ទំនងរវាងប្រជាជន និងប្រជាជន គួរតែត្រូវបានថែរក្សា ទោះបីជាមានភាពចម្រូងចម្រាសអំពីបញ្ហាជាយុទ្ធសាស្ត្រក៏ដោយ។
លោកថ្លែងថា៖ «ខ្ញុំសង្ឃឹមថា ភាគីទាំងសងខាងអាចរកឃើញនូវមូលដ្ឋានរួមមួយដើម្បីកាត់បន្ថយភាពតានតឹង និងស្តារការយោគយល់គ្នាជាយុទ្ធសាស្ត្រទៅវិញទៅមក និងការទុកចិត្តគ្នាខាងនយោបាយក្នុងកម្រិតមួយ ដែលថេរជាពិសេស រក្សាបាននូវការផ្លាស់ប្តូរការអប់រំ និងវប្បធម៌»។
ជាមួយគ្នានេះ លោក គិន ភា ក៏បានបញ្ជាក់បន្ថែមទៀតថា លោកមានការសោកស្តាយ ចំពោះសហរដ្ឋអាមេរិក ដែលហាក់ដូចជាភ្ជាប់រឿងនយោបាយ និងរឿងទំនាក់ទំនងដែលស្ថិតនៅក្នុងល្បែងនៃភូមិសាស្ត្រនយោបាយរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក ទៅពាក់ព័ន្ធនឹងជោគវាសនារបស់យុវជន ដែលកំពុងតែមានក្តីរំពឹង មោទនភាព ឬចំណងនៃការសិក្សា «ដែលហាក់ដូចជាយកពួកគាត់ ទៅបោះចោលកណ្តាលទន្លេ ហើយឱ្យហែលមករកច្រាំងដោយខ្លួនឯង»។
លោក គិន ភា បានគូសបញ្ជាក់ថា៖ «វាជារឿងដែលមិនគួរឱ្យកើតមានឡើងចំពោះស្ថានភាពសម្រាប់និស្សិតកម្ពុជាទាំង ៦ នាក់ហ្នឹង។ សហរដ្ឋអាមេរិកតែងតែនិយាយអំពីគុណធម៌ តែងនិយាយអំពីតម្លៃនៃសិទ្ធិមនុស្ស សិទ្ធិទទួលបានការអប់រំអ៊ីចឹង។ អ៊ីចឹងអាហារូបករណ៍របស់ពួកគាត់ជាអាហារូបករណ៍ក្នុងវិស័យអប់រំ មិនគួរមានការភ្ជាប់សាច់រឿងជាមួយនឹងចំណុចផ្សេងៗជាច្រើន ដែលធ្វើឱ្យពួកគាត់ខូចអនាគតអាចបាក់ទឹកចិត្តទៅទៀត»៕