.jpg)
ប្រាសាទតោ ក្នុងតំបន់ប្រាសាទសំបូរព្រៃគុកក្នុងខេត្តកំពង់ធំ។ ហុង មិនា
ភ្នំពេញៈ រាជរដ្ឋាភិបាលនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា និងមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់តាមក្រសួងនានា បានថ្លែងសារអបអរសាទរ ទិវា ៨ កក្កដា ជាខួប ៤ ឆ្នាំនៃការដាក់បញ្ចូលតំបន់ប្រាសាទសំបូរព្រៃគុកជាសម្បត្តិបេតិកភណ្ឌពិភពលោក (៨ កក្កដា ២០១៧-៨ កក្កដា ២០២១)។
លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន នៅថ្ងៃទី ៨ ខែកក្កដា ឆ្នាំ ២០២១ នេះ បានសរសេរនៅលើបណ្តាញសង្គមរបស់លោកថា ក្រោយចុះបញ្ជីជាសម្បត្តិបេតិកភណ្ឌពិភពលោក ប្រាសាទសំបូរព្រៃគុក បានក្លាយជាតំបន់ទេសចរណ៍វប្បធម៌ប្រវត្តិសាស្ត្រដ៏ទាក់ទាញ ហើយក៏បានអំពាវនាវដល់ពលរដ្ឋចូលរួមថែរក្សាការពារប្រាសាទបុរាណទាំងអស់នៅទូទាំងប្រទេសឱ្យបានគង់វង្ស ដើម្បីកូនចៅខ្មែរគ្រប់ៗជំនាន់។
លោក ហ៊ុន សែន ថ្លែងថា៖ «ការដាក់សម្បត្តិវប្បធម៌ និងប្រាសាទបុរាណទាំងនេះមិនត្រឹមតែទទួលបានការគាំពារជាអន្តរជាតិនោះទេ តែក៏បានជួយផ្សព្វផ្សាយសម្បត្តិវប្បធម៌ និងប្រាសាទបុរាណរបស់ខ្មែរទៅកាន់ឆាកអន្តរជាតិផងដែរ»។
ទន្ទឹមគ្នានេះផងដែរ លោក ហេង សំរិន ប្រធានរដ្ឋសភា បានសរសេរនៅលើទំព័រហ្វេសប៊ុកផ្លូវការរបស់លោកដែរថា ការសម្រេចដាក់បញ្ចូលតំបន់ប្រាសាទសំបូរព្រៃគុកជាសម្បត្តិបេតិកភណ្ឌពិភពលោកនេះ គឺជាព្រឹត្តិការណ៍ប្រវត្តិសាស្ត្របង្ហាញពីកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលក្នុងការថែរក្សា ការពារសម្បត្តិវប្បធម៌ជាតិដ៏មានតម្លៃរហូតត្រូវបាន UNESCO ដាក់បញ្ចូលជាសម្បត្តិបេតិកភណ្ឌពិភពលោក នៅថ្ងៃទី ៨ ខែកក្កដា ឆ្នាំ ២០១៧ ក្នុងកិច្ចប្រជុំនៅទីក្រុង Krakow ប្រទេសប៉ូឡូញ។
លោក ហេង សំរិន ថ្លែងថា៖ «យើងពិតជាមានមោទនភាពយ៉ាងក្រៃលែងចំពោះអតីតព្រះមហាក្សត្រ និងបុព្វបុរសខ្មែរយើង ដែលបានសាងសង់ ប្រាសាទសំបូរព្រៃគុក និងប្រាសាទបុរាណដទៃទៀតជាច្រើននៅពាសពេញប្រទេសទុកឱ្យកូនចៅរហូតសព្វថ្ងៃនេះ ធ្វើឱ្យអន្តរជាតិ ស្ញប់ស្ញែងចំពោះពូជសាសន៍របស់យើងជាទីបំផុត»។
ក្រសួងវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈក៏បានផលិតវីដេអូអបអរសាទរខួប ៤ ឆ្នាំនៃការដាក់បញ្ចូលតំបន់ប្រាសាទសំបូរព្រៃគុកជាសម្បត្តិបេតិកភណ្ឌពិភពលោក របស់អង្គការយូណេស្កូនេះ ផ្សព្វផ្សាយនៅលើបណ្តាញសង្គមផងដែរ។
តំបន់ប្រាសាទសំបូរព្រៃគុកបានក្លាយជាតំបន់ប្រវតិ្តសាស្ត្រទី៣ របស់កម្ពុជា ដែលត្រូវបានចុះនៅក្នុងបញ្ជីបេតិកភណ្ឌពិភពលោកនៅក្នុងកិច្ចប្រជុំកំពូលលើកទី៤១ នៃគណៈកម្មាធិការបេតិកភណ្ឌពិភពលោក ដែលរៀបចំឡើងចាប់ពីថ្ងៃទី ២ ដល់ថ្ងៃទី ១២ ខែ កក្កដា ឆ្នាំ ២០១៧ ដែលមាន ១៩៣ ប្រទេសជាសមាជិក និង ២១ ប្រទេសជាគណៈកម្មាធិការអចិន្រៃ្តយ៍ បន្ទាប់ពីប្រាសាទអង្គរវត្តដែលបានចុះក្នុងបញ្ជី នៅឆ្នាំ ១៩៩២ និងប្រាសាទព្រះវិហារ នៅឆ្នាំ ២០០៨។
លោក ផាន់ ណាឌី អគ្គនាយកអាជ្ញាធរជាតិសំបូរព្រៃគុកបានប្រាប់ភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍នៅថ្ងៃទី ៨ ខែកក្កដា ឆ្នាំ ២០២១ នេះថា៖ «នៅក្នុងខួប ៤ ឆ្នាំនៃការដាក់បញ្ចូលតំបន់ប្រាសាទសំបូរព្រៃគុក ជាសម្បត្តិបេតិកភណ្ឌពិភពលោកសម្រាប់ឆ្នាំនេះ រាជរដ្ឋាភិបាលមិនបានអនុញ្ញាតឱ្យមានការរៀបចំជួបជុំប្រារព្ធពិធីធំដុំទេ ដោយបញ្ហាជំងឺកូវីដ ១៩ ប៉ុន្តែ អាជ្ញាធរបានរៀបចំបដាអបអរសាទរនៅជុំវិញរមណីយដ្ឋានសំបូរព្រៃគុក និងនៅក្នុងបណ្តាញសង្គម»។
លោក ផាន់ ណាឌី ថ្លែងបន្តថា ក្នុងរយៈពេល ៤ ឆ្នាំ បន្ទាប់ពីការដាក់បញ្ចូលតំបន់ប្រាសាទសំបូរព្រៃគុកជាសម្បត្តិបេតិកភណ្ឌពិភពលោក អាជ្ញាធរជាតិសំបូរព្រៃគុកបានធ្វើកិច្ចការសំខាន់ៗជាច្រើន ដោយក្នុងនោះបានរៀបចំឱ្យមានស្លាកសញ្ញាបង្ហាញទិសច្រកចូលប្រាសាទ រៀបចំឱ្យមានបន្ទប់ទឹក ៣ ទីតាំង កែលម្អកន្លែងអាហារដ្ឋានឱ្យមានរបៀបរៀបរយ និងសណ្តាប់ធ្នាប់ល្អនៅមួយកន្លែង និងកិច្ចការជួសជុលប្រាសាទ ជាដើម។
លោក ផាន់ ណាឌី ថ្លែងថា ចំពោះការជួសជុលប្រាសាទវិញ អាជ្ញាធរជាតិសំបូរព្រៃគុកបានរៀបចំសិក្សាចងក្រងជាផែនទីហានិភ័យនៃប្រាសាទនីមួយៗដោយក្នុងនោះអាជ្ញាធរបានចាប់ផ្តើមជួសជុលប្រាសាទណាដែលមានហានិភ័យខ្ពស់។ នៅក្នុងរយៈពេល ៤ ឆ្នាំនេះ អាជ្ញាធរបានជួសជុលប្រាសាទដែលមានហានិភ័យខ្ពស់ ស្ទើរតែអស់ហើយក្នុងចំណោមប្រាសាទផ្សេងទៀត។
លោក ផាន់ ណាឌី បញ្ជាក់ថា គណៈកម្មការ ICC Angkor ក៏បានចុះមកពិនិត្យមើល និងផ្តល់យោបល់មួយចំនួនក្នុងពេលដែលអាជ្ញាធរបានធ្វើការជួសជុលដែរ។ ក្រៅពីនេះអាជ្ញាធរក៏បានទប់ស្កាត់ការសាងសង់សំណង់ និងការចាក់ដីចូលមកក្នុងតំបន់រមណីយដ្ឋានសំបូរព្រៃគុកនេះដែរ រួមជាមួយនឹងការធ្វើផ្លូវភ្លើង នៅពេលមានភ្លើងឆេះ កុំឱ្យរាលដាលដល់ប្រាសាទ ដើម្បីកាត់ផ្តាច់ពីដីស្រែចម្ការរបស់ពលរដ្ឋកុំឱ្យរាលដាលដល់ប្រាសាទ។
លោក ផាន់ ណាឌី បញ្ជាក់ថា អ្វីដែលសំខាន់គឺអាជ្ញាធរជាតិសំបូរព្រៃគុកបានរៀបចំធ្វើសិក្ខាសាលា អប់រំ និងផ្សព្វផ្សាយពីសារៈសំខាន់នៃបេតិកភណ្ឌពិភពលោកជូនដល់ពលរដ្ឋនៅក្នុងមូលដ្ឋាន ដើម្បីឱ្យពួកគាត់បានយល់កាន់តែច្បាស់ និងឱ្យមានការចូលរួមក្នុងការការពារ អភិរក្ស ដើម្បីធ្វើយ៉ាងណាផ្តល់ចំណូលជូនដល់ពួកគាត់វិញតាមរយៈភ្ញៀវទេសចរដែលមកលេងកម្សាន្ត។
លោក ផាន់ ណាឌី ថ្លែងថា៖ «បេតិកភណ្ឌមួយដែលរក្សាបានគង់វង្ស លុះត្រាតែមានការចូលរួម ជាពិសេសការចូលរួមពីសហគមន៍នៅក្នុងមូលដ្ឋាន។ ដូច្នេះ បើគាត់យល់នឹងទទួលបានផលប្រយោជន៍ ទើបគាត់ចូលរួម បើសិនអត់ទទួលបានផលទេ គាត់អត់មកចូលរួម គាត់មិនខ្វល់ទេ»។
លោក ផាន់ ណាឌី ថ្លែងថា កាលពីមិនទាន់មានផ្ទុះជំងឺកូវីដ ១៩ រមណីយដ្ឋានសំបូរព្រៃគុក (២០១៨- ២០១៩) មាន ភ្ញៀវទេសចរកើនយ៉ាងខ្លាំង ១ ជា ១០ ដង ដែលអាចផ្តល់ចំណូលជូនពលរដ្ឋនៅក្នុងមូលដ្ឋាននេះ យ៉ាងច្រើនដោយពលរដ្ឋមិនបាច់បញ្ជូនកូនចៅរបស់ពួកគាត់ទៅស្វែងរកការងារនៅក្រៅប្រទេស ឬនៅឆ្ងាយនោះទេ។
បើតាមលោក ផាន់ ណាឌី រមណីយដ្ឋានសំបូរព្រៃគុកជាក្រុងបុរាណ ឦសានបុរៈ ដែលត្រូវបានសាងសង់ឡើងនៅសតវត្សរ៍ទី៦ និងដើមសតវត្សរ៍ទី៧ (ក្នុសម័យចេនឡា) ដោយ ស្តេចឦសានវរ្ម័នទី១ នៅសម័យចេនឡា។ នៅក្នុងរមណីយដ្ឋាននេះមានទីទួលបុរាណ និងប្រាសាទចំនួន ២៩៣ កន្លែង៕
