.jpg)
សិស្សវិទ្យាល័យចតុមុខក្នុងខណ្ឌដូនពេញ កាលពីថ្ងៃទី ១១ ខែមករា ឆ្នាំ ២០២១។ ហេង ជីវ័ន
ភ្នំពេញៈ លោក រស់ សុវាចា អ្នកនាំពាក្យក្រសួងអប់រំ យុវជន និងកីឡាបានថ្លែងថា ការបើកឱ្យដំណើរការគ្រឹះស្ថានមធ្យមសិក្សាឡើងវិញជាជំហានៗ គឺនឹងអាចធ្វើឡើង នៅពេលការចាក់វ៉ាក់សាំងបង្ការវីរុសកូវីដ ១៩ ដល់កុមារប្រមាណ ២ លាននាក់ចប់រួចរាល់នាពេលខាងមុខ។
ការថ្លែងរបស់លោក រស់ សុវាចា នេះបានធ្វើឡើង បន្ទាប់ពីអង្គការសហប្រជាជាតិ (UN) តាមរយៈសេចក្ដីប្រកាសព័ត៌មានមួយកាលពីថ្ងៃទី ២០ ខែកក្កដា បានបន្តលើកទឹកចិត្ត និងគាំទ្រឱ្យរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ផ្តល់អាទិភាពដល់ការបើកដំណើរការ សាលារៀនឡើងវិញឱ្យបានឆាប់បំផុត តាមដែលអាចធ្វើទៅបាន ដើម្បីបញ្ចៀសការបន្តធ្លាក់ចុះនៃការអភិវឌ្ឍមនុស្ស។
លោក សុវាចា បានថ្លែងនៅថ្ងៃទី ២២ ខែកក្កដាថា៖ «ក្រសួងអប់រំ យុវជន និងកីឡា សូមគោរពថ្លែងអំណរគុណយ៉ាងជ្រាលជ្រៅជាទីបំផុត ជូនចំពោះសម្ដេចតេជោ នាយករដ្ឋមន្ត្រី ដែលបានសម្រេចដ៏ខ្ពង់ខ្ពស់ ឱ្យមានយុទ្ធនាការចាក់វាក់សាំងការពារជំងឺកូវីដ ១៩ តាមគោលការណ៍ស្ម័គ្រចិត្ត ដល់កុមារ និងយុវវ័យអាយុពី ១២ ឆ្នាំ ដល់ ១៧ ឆ្នាំ ដែលមានចំនួនសរុបប្រមាណ ២ លាននាក់»។
លោកបន្តថា ការសម្រេចចិត្តជាយុទ្ធសាស្ត្រនេះនឹងបង្កើនឱកាសកាន់តែច្រើនថែមទៀតដល់ការត្រៀមបើកដំណើរការគ្រឹះស្ថានមធ្យមសិក្សាឡើងវិញជាជំហានៗ នៅពេលការចាក់វ៉ាក់សាំង បង្ការវីរុសកូវីដ ១៩ រួចរាល់នាពេលខាងមុខ។
លោកបានឱ្យដឹងថា ក្រសួងអប់រំបាននិងកំពុងបន្តកិច្ចសហការជាមួយក្រសួង-ស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធដើម្បីចូលរួមរៀបចំយុទ្ធនាការបើកដំណើរការសាលារៀនឡើងវិញជាជំហានៗនេះ ហើយក្រសួងនឹងជម្រាបជូនដំណឹងលម្អិតស្ដីពីដំណើរការរៀបចំយុទ្ធនាការនេះ ជូនដល់មាតាបិតា អ្នកអាណាព្យាបាល និងគ្រប់ភាគីពាក់ព័ន្ធនាពេលខាងមុខឆាប់ៗនេះ។ តាមរយៈសេចក្ដីប្រកាស UN បានលើកឡើងថា ការអប់រំមានសារៈសំខាន់យ៉ាងខ្លាំង ចំពោះការអភិវឌ្ឍផ្ទាល់ខ្លួន និងសក្តានុពលពេញមួយជីវិតរបស់កុមារ។ ការអប់រំគឺជាគន្លឹះ ដើម្បីគេចចេញពីភាពក្រីក្រ កាត់បន្ថយវិសមភាព និងជំរុញការអភិវឌ្ឍដោយចីរភាព។
ប៉ុន្ដែការរាតត្បាតជាសកលនៃជំងឺកូវីដ ១៩ បានបង្កការរំខានដល់ការអប់រំ និងការចូលរៀននៅទូទាំងសកលលោក។ ចំណែកនៅកម្ពុជាសាលារៀនបានបិទទ្វារជាង ២០០ ថ្ងៃមកហើយ គិតតាំងពីខែមីនា ឆ្នាំមុនមក ដែលបង្កការរំខានដល់ការរៀនសូត្ររបស់សិស្សប្រមាណ ៣,២ លាននាក់។ UN បញ្ជាក់ថា ការខាតបង់ការអប់រំ នាំឱ្យការអភិវឌ្ឍមនុស្ស ត្រូវថយចុះយ៉ាងគំហុក។
ការប៉ាន់ប្រមាណពីសន្ទស្សន៍អភិវឌ្ឍន៍មនុស្ស (HDI) របស់កម្ពុជាសម្រាប់ឆ្នាំ ២០២០ បង្ហាញឱ្យឃើញពីការថយចុះ ៣,៩៣% ចាប់ពីឆ្នាំ ២០១៩ មកស្មើនឹងការលុបចោលនូវវឌ្ឍនភាពទាំងឡាយ ដែលសម្រេចបាននៅក្នុងរយៈពេល ៤ ឆ្នាំចុងក្រោយនេះ។
មុនពេលមានការរាតត្បាតជាសកលនេះ ប្រទេសកម្ពុជាបានងាកចេញពីគន្លង ដើម្បីឈានទៅសម្រេចគោលដៅអភិវឌ្ឍន៍ប្រកបដោយចីរភាព (SDG) ទី ៤ ស្តីពីការរៀនសូត្រ ប្រកបដោយគុណភាពរួចទៅហើយ ហើយការរាតត្បាតជាសកលនេះរឹតតែធ្វើឱ្យអន្តរាយ ដល់វឌ្ឍនភាពដែលសម្រេចបានកន្លងមក។ តាមរយៈសេចក្ដីប្រកាសព័ត៌មាន UN បានឱ្យដឹងថា គេមិនទាន់ដឹងនៅឡើយទេថា តើពេលណាទើបសាលារៀនអាចបើកដំណើរការឡើងវិញ។
នៅពេលដែលពេលវេលាកាន់តែអូសបន្លាយពេលយូរ ហានិភ័យដែលកុមារមិនអាចត្រឡប់ទៅសាលារៀនវិញ កើនឡើងកាន់តែខ្ពស់ជាពិសេសកុមារមកពីក្រុមងាយរងគ្រោះ។
UN បញ្ជាក់ថា៖ «ការអប់រំ គឺជាសិទ្ធិជាមូលដ្ឋាន និងជាកត្តាជំរុញឱ្យមានការសម្រេចវឌ្ឍនភាពនៃគោលដៅអភិវឌ្ឍន៍ប្រកបដោយចីរភាពទាំង ១៧។ អង្គការសហប្រជាជាតិបន្តលើកទឹកចិត្ត និងគាំទ្រឱ្យរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាផ្តល់អាទិភាពដល់ការបើកដំណើរការ សាលារៀនឡើងវិញឱ្យបានឆាប់បំផុតតាមដែលអាចធ្វើទៅបាន និងបន្តបើកសាលាឱ្យយូរបំផុត ដើម្បីបញ្ចៀសការបន្តធ្លាក់ចុះនៃការអភិវឌ្ឍមនុស្ស»។
បើតាម UN ការរាតត្បាតជាសកលនៃជំងឺកូវីដ ១៩ បានបង្កើនវិសមភាព ដែលមានរួចទៅហើយ និងអាចធ្វើឱ្យគម្លាតឌីជីថល កាន់តែរីកធំបន្ថែមទៀត។ ការបិទទ្វារសាលារៀនបង្កផលប៉ះពាល់ផ្សេងទៀត ក្រៅតែពីការរៀនសូត្រ ដូចជាបង្កផលប៉ះពាល់ដល់លទ្ធភាពរបស់មាតាបិតា និងអ្នកផ្តល់ការថែទាំជាច្រើន ជាពិសេសស្ត្រីក្នុងការធ្វើការងារធ្វើឱ្យកុមារជាច្រើននាក់ មិនសូវអាចទទួលបានអាហារដែលសម្បូរសារធាតុចិញ្ចឹម និងបង្កើនហានិភ័យនៃការប្រព្រឹត្តអំពើហិង្សាលើកុមារ។
UN បន្តថា៖ «ភ័ស្តុតាងក្នុងសកលលោកទាំងមូល បន្តបង្ហាញឱ្យឃើញថា សាលារៀនមិនមែនជាកន្លែងដែលនាំឱ្យមានការចម្លងជំងឺខ្លាំងក្លាជាងគេនោះឡើយ ដូច្នេះសាលារៀនអាចបើកដំណើរការឡើងវិញ ប្រកបដោយសុវត្ថិភាព»។ ការវាយតម្លៃរួមគ្នាលើតម្រូវការនៃវិស័យអប់រំ ដែលធ្វើឡើងរួមគ្នា ដោយក្រសួងអប់រំយុវជន និងកីឡា និងក្រុមការងារវិស័យអប់រំ ដែលមានអង្គការសហប្រជាជាតិជាប្រធាន បានរកឃើញថា កុមារមានឱកាសមិនដូចគ្នាឡើយក្នុងការបន្តការរៀនសូត្ររបស់ពួកគេ ដែលនាំឱ្យមានការបាត់បង់ការរៀនសូត្រយ៉ាងច្រើននៅគ្រប់កម្រិត។
ខណៈមានកុមារប្រមាណ ៧០% អាចបន្តការអប់រំរបស់ខ្លួនមានកុមារប្រមាណ ៣០% ប៉ុណ្ណោះដែលមានលទ្ធភាពប្រើប្រាស់ខ្លឹមសារមេរៀន តាមប្រព័ន្ធអនឡាញ និង ៣២% ពឹងអាស្រ័យតែលើឯកសារមេរៀនតែប៉ុណ្ណោះ។ កុមារមកពីគ្រួសារក្រីក្រ ឬរស់នៅជាមួយពិការភាព បន្តជួបប្រទះនឹងបញ្ហាប្រឈមច្រើនជាងគេ។ កាលវិភាគបង្ហាញថា មានគ្រួសារ ៤០% រាយការណ៍ថា មានអាហារញ៉ាំតិចតួចជាងមុន ហើយមានក្មេងប្រុស និងក្មេងស្រី ២០% រាយការណ៍ដោយខ្លួនឯងថា បានប្រឈមនឹងហានិភ័យនៃអំពើហិង្សា ឬការរំលោភបំពានកាន់តែច្រើនជាងមុន ក្នុងអំឡុងពេលដែលសាលារៀនបិទទ្វារ។
តាមរយៈសារជាសំឡេងលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន កាលពីថ្ងៃទី ១៦ ខែកក្កដាឆ្នាំ ២០២១ បានសម្រេចផ្ដល់ការចាក់វ៉ាក់សាំងដល់កុមារ និងយុវវ័យអាយុចាប់ពី ១២ ដល់ ១៧ ឆ្នាំ ដែលមានប្រមាណ ២ លាននាក់នៅទូទាំងប្រទេស ដែលត្រូវការវ៉ាក់សាំងចំនួន ៤ លានដូស ដើម្បីឱ្យមានភាពស៊ាំនៅក្នុងសង្គមឈានទៅបើកឡើងវិញនូវសង្គមសេដ្ឋកិច្ច និងពិសេសសាលារៀន។
លោក ប៉ិច បូឡែន ប្រធានក្រុមប្រឹក្សាភិបាលសហព័ន្ធសេវាអប់រំនៅកម្ពុជារំពឹងថា ប្រសិនបើដំណើរការនៃការចាក់វ៉ាក់សាំង សម្រាប់កុមារ និងយុវវ័យមានល្បឿនលឿនអាចចាក់រួចរាល់នៅខែកញ្ញា ឬខែតុលាខាងមុខនេះ គឺបានជួយដល់ការដំណើរការនៃការបើកសាលារៀនឡើងវិញ សម្រាប់ផ្ដល់ការអប់រំ ការបង្រៀន និងការរៀនដល់សិស្សបានល្អ។
លោកថ្លែងថា៖ «គុណភាពនៃការសិក្សារបស់សិស្ស គឺយើងអាចធ្វើតាមអនឡាញបានអាចផ្ដល់ការសិក្សាឱ្យសិស្សបាន ប៉ុន្ដែយើងមានការបារម្ភទៅលើសុខភាពផ្លូវចិត្ដ និងរាងកាយរបស់សិស្សក្នុងវ័យ ១៣ ឆ្នាំទៅ ១៨ ឆ្នាំនេះ ដែលពួកគាត់កំពុងស្ថិតនៅក្នុងឆ្នាំប្រឡងសំខាន់ៗថែមទៀត សម្រាប់ថ្នាក់ទី ៩ និងថ្នាក់ទី ១២»។
អង្គការសហប្រជាជាតិបានវាយតម្លៃខ្ពស់ដល់គំនិតផ្តួចផ្តើមរបស់កម្ពុជា ដែលចាត់ទុកការផ្តល់វ៉ាក់សាំងដល់គ្រូបង្រៀនថាជាអាទិភាព។ កម្ពុជាគឺជាប្រទេស ១ ក្នុងចំណោមប្រទេស ១៧ ដែលផ្តល់អាទិភាពដល់ការចាក់វ៉ាក់សាំងគ្រូបង្រៀនហើយរហូតមកដល់បច្ចុប្បន្ននេះ មានគ្រូបង្រៀននៅសាលារដ្ឋ និងឯកជនប្រមាណ ៨៥ ភាគរយបានទទួលវ៉ាក់សាំងគ្រប់ដូស។
អង្គការសហប្រជាជាតិក៏បានទទួលស្គាល់ពីការប្រកាសដែលធ្វើឡើងកាលពីពេលថ្មីៗនេះ ដោយរាជរដ្ឋាភិបាល ដែលបញ្ជាក់ថា ប្រទេសនេះកំពុងពិចារណាចាក់វ៉ាក់សាំងដល់កុមារអាយុពី ១២ ដល់ ១៧ ឆ្នាំ។ ប៉ុន្តែ បច្ចុប្បន្ននេះគេនៅកំពុងប្រមែប្រមូលភ័ស្តុតាង និងគោលនយោបាយណែនាំស្តីពីការចាក់វ៉ាក់សាំងកូវីដ ១៩ ដល់កុមារនៅឡើយ។ នេះបើតាមសេចក្ដីប្រកាស។
បើតាមលោក រស់ សុវាចា បច្ចុប្បន្ន ក្រសួងអប់រំ បាននិងកំពុងបន្តផ្តល់ប្រយោជន៍ដល់សិស្ស-និស្សិត ក្នុងការបំពេញគោលបំណងនៃការសិក្សា និងស្វ័យសិក្សាគ្រប់កម្រិត។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «ចំពោះវត្តមានកូវីដ ១៩ ក្រសួងអប់រំបានផលិតនូវយន្តការរៀនពីចម្ងាយ និងតាមប្រព័ន្ធអេឡិចត្រូនិកដើម្បីឆ្លើយតបបានទាន់ពេលវេលា។ ថ្នាក់ដឹកនាំក្រសួង និងបុគ្គលិកអប់រំគ្រប់លំដាប់ថ្នាក់បានប្រឹងប្រែងយ៉ាងស្រួចស្រាល់បំផុតដើម្បីបំពេញតម្រូវការសិក្សាឱ្យសិស្ស និស្សិតបានបន្តរៀនសូត្រតាមរយៈយន្តការសិក្សាពីចម្ងាយ និងតាមប្រព័ន្ធអេឡិចត្រូនិក ដែលផ្តល់សុវត្ថិភាពសុខភាពដល់អ្នកសិក្សា»។
លោក សុវាចា ថា៖ «ជារួមចំពោះមុខនេះ សាលារៀនបង្រៀនតាមបែបចម្រុះគឺ ១ បង្រៀនតាមប្រព័ន្ធអេឡិចត្រូនិកដូចជាតាមការប្រើប្រាស់វីដេអូ ប្រព័ន្ធអនឡាញរបស់ក្រសួង។ ២ ការបង្រៀនដោយប្រើឯកសារដូចជាសន្លឹកកិច្ចការចំពោះសិស្សគ្មានឧបករណ៍អេឡិចត្រូនិក។ ៣ ការបង្រៀនតាមវិទ្យុ និងទូរទស្សន៍។ ៤ ការរៀនតាមបណ្ដុំតូចៗ ដែលសាលាត្រូវពិនិត្យលទ្ធភាពជាក់ស្តែង»៕
