ភ្នំពេញៈ សាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញនៅថ្ងៃទី ១៨ ខែសីហា បានប្រកាសសាលក្រមផ្តន្ទាទោស លោក រ៉ុង ឈុន ឱ្យជាប់ពន្ធនាគារ ២ ឆ្នាំ និងជនជាប់ចោទ ២ នាក់ទៀត ក្នុងម្នាក់ៗឱ្យជាប់ពន្ធនាគារ ២០ ខែ និងរួមគ្នាបង់ប្រាក់ពិន័យ និងសងជំងឺចិត្តទៅដើមបណ្តឹងនូវទឹកប្រាក់ជាង ៤០០ លានរៀលទៀត ក្រោមការចោទប្រកាន់ពីបទញុះញង់បង្កើតឱ្យមានភាពវឹកវរធ្ងន់ធ្ងរដល់សន្តិសុខសង្គមតាមមាត្រា ៤៩៤ និងមាត្រា ៤៩៥ នៃក្រមព្រហ្មទណ្ឌ។
លោកប្លង់ សុផល អ្នកនាំពាក្យសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញបានសរសេរសារតាមប្រព័ន្ធតេឡេក្រាមថា នៅព្រឹកថ្ងៃទី ១៨ ខែសីហា ឆ្នាំ ២០២១ ចៅក្រមជំនុំជម្រះនៃសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ បានប្រកាសសាលក្រមលើករណីជនជាប់ចោទ ឈ្មោះ រ៉ុង ឈុន ឈ្មោះ ស កណិការ និងឈ្មោះ តុន និមល ដោយបានសម្រេចផ្តន្ទាទោសឈ្មោះ រ៉ុង ឈុន ដាក់ពន្ធនាគារកំណត់ ២ ឆ្នាំ និងបង់ប្រាក់ពិន័យ ២ លានរៀលចូលរដ្ឋ។
ឈ្មោះ ស កណិការ និងឈ្មោះ តុន និមល ដាក់ពន្ធនាគារម្នាក់ ២០ ខែ និងពិន័យជាប្រាក់ម្នាក់ ២ លានរៀលចូលរដ្ឋ។ លើសពីនេះលោកថ្លែងថា៖ «ទាំង ៣ នាក់ រួមគ្នាសងសំណងជំងឺចិត្តទៅគណៈកម្មការកិច្ចការព្រំដែន [ដើមបណ្តឹងរដ្ឋប្បវេណី] ចំនួន ៤០០ លានរៀល»។
លោក ជូង ជូងី ជាមេធាវីការពារសិទ្ធិឱ្យលោក រ៉ុង ឈុន និងកញ្ញា ស កណិការ បានប្រាប់ភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍តាមទូរស័ព្ទថា ការផ្តន្ទាទោសរបស់តុលាការរាជធានីភ្នំពេញ លើលោក រ៉ុង ឈុន និងកញ្ញា ស កណិការ ជាកូនក្តីរបស់លោកនៅព្រឹកថ្ងៃទី ១៨ សីហានេះ លោកនឹងពិភាក្សាជាមួយកូនក្តីទៀត ដើម្បីប្រឹក្សាផ្លូវច្បាប់រឿងនេះ។
លោកប្រាប់ថា៖ «ការផ្តន្ទារទោសលើកូនក្តីខ្ញុំ គឺអយុត្តិធម៌បំផុត សម្រាប់កូនក្តីខ្ញុំ។ ពីព្រោះពួកគាត់អត់ញុះញង់ដូចការចោទប្រកាន់ហ្នឹងទេ។ បើកញ្ញា ស កណិការ វិញ គឺអត់ពាក់ព័ន្ធទាល់តែសោះ»។
រីឯលោក សំ សុគង់ ជាមេធាវីការពារសិទ្ធិឱ្យជនជាប់ចោទ តុន និមល ភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍ មិនអាចសុំសម្ភាសបានទេនៅថ្ងៃទី ១៨ សីហា ដោយលោកមិនលើកទូរស័ព្ទ។
លោកស្រី អ៊ុក ឆាយ៉ាវី ប្រធានសមាគមគ្រូបង្រៀនកម្ពុជាឯករាជ្យ ដែលបានចូលស្តាប់ការប្រកាសសាលក្រមនេះបានឱ្យដឹង បន្ទាប់ពីលោកស្រីចេញពីបន្ទប់តុលាការថា សាលក្រមនេះត្រូវបានប្រកាសនៅចំពោះមុខជនទាំង ៣ នាក់ ដោយលោកចៅក្រម លិ សុខា។ នៅក្នុងបន្ទប់ប្រកាសសាលក្រមនោះដែរមានតំណាងសមាគម សង្គមស៊ីវិលអង្គការលីកាដូ និងសមាគមអាដហុករួមទាំងតំណាងស្ថានទូតអាមេរិក ប្រចាំកម្ពុជា និងតំណាងអង្គការសង្គមស៊ីវិលមួយចំនួនទៀត ចូលស្តាប់ការប្រកាសសាលក្រមនេះ។
លោកស្រីថ្លែងថា លោកស្រីមានការសោកស្តាយយ៉ាងខ្លាំងដែល «តុលាការកម្ពុជា គ្មានភាពឯករាជ្យ»។ លោកស្រី ឆាយ៉ាវី បន្តថា៖ «តុលាការគិតតែពីយករឿងនយោបាយមកឡូកឡំជាមួយការផ្តល់យុត្តិធម៌ជូនពលរដ្ឋ ដូចជាលោក រ៉ុង ឈុន ជាដើម គឺធ្វើឱ្យពលរដ្ឋអស់ជំនឿលើស្ថាប័នតុលាការ»។
បើតាម លោកស្រី អ៊ុក ឆាយ៉ាវី ថា បន្ទាប់ពីចៅក្រមប្រកាសសាលក្រមចប់ភ្លាម គឺលោក រ៉ុង ឈុន បានស្រែកក្នុងបន្ទប់សវនាការថា លោកសូមអរគុណដល់មន្ត្រីទូត និងអង្គការសង្គមស៊ីវិល ដែលបានចូលតាមដានសង្កេតការណ៍ក្នុងរឿងក្តីរបស់លោក។ បន្ទាប់មកកងសន្តិសុខ ពន្ធនាគារបានរុញលោក រ៉ុង ឈុន ហើយចាប់ដៃទាំង ២ ដាក់ខ្នោះ រួចបណ្តើរចេញពីបន្ទប់សវនាការតែម្តង។
លោក ស៊ឹង សែនករុណា អ្នកនាំពាក្យសមាគមការពារសិទ្ធិមនុស្សអាដហុកបានថ្លែងថា ករណីលោក រ៉ុង ឈុន និងករណីជនជាប់ចោទ ២ នាក់ទៀតនេះ លោកមើលឃើញតាំងពីដំបូងមកថា គឺជាការប្រើប្រាស់សិទ្ធិសេរីភាពក្នុងការបញ្ចេញមតិរបស់ពួកគាត់ក្នុងនាមជាពលរដ្ឋកម្ពុជា។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «អ្វីដែលយើងមើលឃើញរួមទាំងអង្គការសង្គមស៊ីវិលជាតិ និងអន្តរជាតិមើលឃើញនោះ គឺជាសកម្មភាពមួយដែលពួកគាត់បានធ្វើឡើងក្នុងន័យបុព្វហេតុការពារផលប្រយោជន៍របស់ប្រជាពលរដ្ឋ ក៏ដូចជាសង្គមជាតិ។ លោក រ៉ុង ឈុន បញ្ចេញមតិទៅតាមអ្វីដែលជាការមើលឃើញរបស់គាត់តែប៉ុណ្ណោះ»។ លោក ករុណា បន្តថា ចំណុចទាំងអស់នេះហើយដែលមានការទទូចឱ្យដោះលែងដល់ពួកគាត់ឱ្យមានសេរីភាពឡើងវិញ។
បន្ទាប់ពីតុលាការប្រកាសសាលក្រម ស្ថានទូតអាមេរិកប្រចាំកម្ពុជាបានចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍ថា ការកាត់ទោសលោក រ៉ុង ឈុន បានចោទជាបញ្ហាខ្លាំងអំពីសេរីភាពបញ្ចេញមតិក្នុងច្បាប់រដ្ឋធម្មនុញ្ញកម្ពុជា និងសំខាន់ណាស់ចំពោះដំណើរការប្រជាធិបតេយ្យ។ ស្ថានទូតបន្តថា៖ «ប្រព័ន្ធតុលាការមិនគួរត្រូវបានរំលោភបំពាន ដើម្បីបំបិទសំឡេងសកម្មជននោះទេ»។
ប៉ុន្តែលោក ជិន ម៉ាលីន អ្នកនាំពាក្យក្រសួងយុត្តិធម៌នៅរសៀលថ្ងៃទី ១៨ សីហា បានតបសាររបស់ស្ថានទូតអាមេរិកថា ការលើកឡើងរបស់ស្ថានទូតអាមេរិកនេះមិនបានផ្អែកលើទិដ្ឋភាពច្បាប់រដ្ឋធម្មនុញ្ញនៃប្រទេសកម្ពុជាសោះ។ ដំណើរការកាត់ទោស ដំណើរការចោទប្រកាន់ មិនមែនដោយសារការអនុវត្តសិទ្ធិសេរីភាពតាមផ្លូវច្បាប់នោះទេ តែដោយសារការប្រព្រឹត្តបទល្មើស។ ចំពោះសមត្ថកិច្ចលោកមានភ័ស្តុតាងសក្ខីកម្មក្នុងការចោទប្រកាន់ និងដំណើរការនីតិវិធីតាមផ្លូវតុលាការ ទើបឈានដល់ការសម្រេចផ្តន្ទាទោសនេះ។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «បើភាគីណាមួយដែលចង់ជួយហើយយល់ថា អាហ្នឹងមិនមែនជាបទល្មើស គឺត្រូវបង្ហាញភ័ស្តុតាងដោះបន្ទុក។ តែភ័ស្តុតាងដោះបន្ទុក វាអត់មានក្រៅតែពីការចោទប្រកាន់។ អ៊ីចឹងធ្វើម៉េចជួយដល់ជនជាប់ចោទបាន»។
លោកបន្ថែមថា អ៊ីចឹងភាគីណាក៏ដោយ ដែលចង់ជួយដល់ជនជាប់ចោទនេះ គឺចូលរួមក្នុងដំណើរការនីតិវិធីរបស់តុលាការ។ បង្ហាញសក្ខីកម្មឱ្យរឹងមាំកុំចេះតែចោទប្រកាន់ ហើយអត់មានភ័ស្តុតាងសក្ខីកម្ម ក្នុងការដោះបន្ទុកហើយធ្វើការប្តឹងទៅសាលាឧទ្ធរណ៍បន្តទៀតទៅ ដើម្បីធ្វើការការពារខ្លួនតាមផ្លូវច្បាប់៕
វីដេអូ៖