.jpg)
សកម្មភាពគ្រូសម្អាតសាលារៀនមួយកន្លែងក្នុងក្រុងភ្នំពេញ។ ហេង ជីវ័ន
ភ្នំពេញៈ តំណាងអង្គការសុខភាពពិភពលោក (WHO) ប្រចាំកម្ពុជា លោកស្រី លី អៃឡែន បានគាំទ្រការសម្រេចចិត្តរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាឱ្យបើកសាលារៀនឡើងវិញ ក្រោយពេលដែលស្ថានភាពនៃការឆ្លងរាលដាលនៃមេរោគកូវីដ ១៩ នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា មានការថមថយក្នុងរយៈពេលចុងក្រោយនេះ។
លោកស្រី លី អៃឡែន បានបង្ហាញនូវជំហរគាំទ្រនេះដល់មន្ត្រីនៃក្រសួងសុខាភិបាលក្នុងពេលចែកអំណោយ ទៅដល់លោកតា លោកយាយអាយុ ១០០ ឆ្នាំឡើង ចំនួន ៥ នាក់ នៅខេត្តកំពង់ធំ ដែលបានស្ម័គ្រចិត្តចាក់វ៉ាក់សាំងកូវីដ ១៩ កាលពីរសៀលថ្ងៃទី ៦ ខែកញ្ញា។
លោកស្រី លី អៃឡែន បានថ្លែងថា៖ «ការសម្រេចចិត្តឱ្យមានការបើកដំណើរការសាលារៀនឡើងវិញនេះគឺជាការសម្រេចចិត្តមួយដ៏ល្អខ្លាំងមែនទែន ហើយខ្ញុំសុំឆ្លៀតឱកាសនេះ សុំលើកយកហេតុផលសំខាន់ចំនួន ៣ ដើម្បីបញ្ជាក់ពីអ្វីដែលគួរតែចាប់ផ្តើមបើកដំណើរការសាលារៀនឡើងវិញជាដំណាក់កាលៗនេះ»។
លោកស្រីបញ្ជាក់ថា៖ «ប្រជាជនស្ទើរតែទាំងអស់ មិនថាជាកូនសិស្ស សិស្សានុសិស្ស ឪពុកម្តាយ អាណាព្យាបាល លោកគ្រូអ្នកគ្រូ ឬបុគ្គលិកអង្គការដៃគូដូចជាអង្គការ unicef unesco រួមទាំងខ្ញុំផ្ទាល់មានសេចក្តីសោមនស្សរីករាយនៅពេលដែលទទួលដំណឹងថាសាលានឹងបើកដំណើរការឡើងវិញនេះ»។
លោកស្រីបានបង្ហាញនូវហេតុសំខាន់ចំនួន ៣ សម្រាប់ការបើកដំណើរការសាលារៀនឡើងវិញនេះថា ហេតុផលទី ១ គឺ បានបញ្ជាក់តាមរយៈភ័ស្តុតាងច្បាស់លាស់ជាលក្ខណៈវិទ្យាសាស្ត្រ គឺថាសិស្សានុសិស្ស ឬមួយសាលារៀនផ្ទាល់មិនមែនជាចលករសំខាន់ក្នុងការធ្វើឱ្យមានការរីករាតត្បាតនៃវីរុសកូវីដ-១៩ធំនៅក្នុងសហគមន៍ទេ។
លោកស្រីថា៖ «ការផ្ទុះរាតត្បាតធំនៅក្នុងសហគមន៍គឺបណ្តាលមកពីទីតាំងទាំងឡាយដែលមានហានិភ័យខ្ពស់ ដែលហៅថា ទីតាំង ៣ ជ (ជិត) ដូចជា នៅតាមកាស៊ីណូ រោងចក្រ ពន្ធនាគារ ឬផ្សារទំនើបមួយចំនួន ហើយថ្មីៗនេះទៀត យើងឃើញការផ្ទុះការឆ្លងជំងឺនេះនៅក្នុងលក្ខណៈទ្រង់ទ្រាយគ្រួសារតាមរយៈការជួបជុំគ្នា ឬការផ្ទុះនៅកន្លែងការងារ កន្លែងប្រកបមុខរបរអាជីវកម្មនានា។ ដូចនេះហើយសាលារៀន ឬសិស្សានុសិស្ស មិនមែនជាចលករដែលបណ្តាលឱ្យមានការផ្ទុះការរីករាលដាលនៅក្នុងសហគមន៍នោះឡើយ»។
លោកស្រី លី អៃឡែន បានបន្ថែមថា បើទោះបីជាពួកគាត់ទទួលការចម្លង ប៉ុន្តែការវិវឌ្ឍជំងឺតាមអ្នកដែលមានវ័យក្មេងមានភាគរយតិចក្នុងការវិវឌ្ឍទៅជាជំងឺធ្ងន់ធ្ងរ។ វាមិនមែនមានន័យថា ពួកគាត់មិនមានឱកាសនឹងឈឺធ្ងន់នោះទេ ប៉ុន្តែភាគរយឱកាសដែលឈឺធ្ងន់នោះគឺមានតិចមែនទែន។ សម្រាប់ហេតុផលទី២ ការបិទសាលារៀនរយៈពេលយូរពិតជាមានផលប៉ះពាល់ធ្ងន់ធ្ងរណាស់ ជាពិសេសទាក់ទងនឹងការវិវឌ្ឍរាងកាយរបស់ក្មេងៗ រួមទាំងការវិវឌ្ឍផ្នែកផ្លូវចិត្តរបស់គាត់ផងដែរ។
ជាមួយគ្នានេះដែរ ការបិទសាលារៀនយូរ ក៏អាចធ្វើឱ្យមានការថមថយនូវការរៀនសូត្រ និងចំណេះដឹងរបស់ពួកគាត់ផងដែរ។ ហេតុផលទី ៣ វាគ្មានដំណើរការណាមួយដែលគ្មានហានិភ័យសោះនោះឡើយ ដូចនេះហើយអ្វីៗសុទ្ធតែមានហានិភ័យ ប៉ុន្តែអ្វីដែលគ្រប់គ្នាអាចធ្វើទៅបានគឺត្រូវធ្វើការកាត់បន្ថយហានិភ័យនោះឱ្យមកនៅតិចបំផុតតាមដែលអាចធ្វើទៅបាន។
លោកស្រីថ្លែងថា៖ «ជាការពិតណាស់ ដើម្បីឱ្យប្រទេសមួយមានការរីកចម្រើនផែ្នកសេដ្ឋកិច្ច ផ្នែកសង្គមនៅពេលអនាគតគឺតម្រូវឱ្យមានប្រជាជនដែលមានសុខភាពល្អ ដូចនេះវិស័យអប់រំនិងសុខាភិបាលត្រូវតែដើរទន្ទឹមគ្នា។ ការដែលយើងផ្អាកដំណើរការរៀន ឬសាលារៀនយូរនោះ វានឹងធ្វើឱ្យមានផលប៉ះពាល់ទៅដល់ផ្នែកអប់រំ ហើយវាក៏អាចធ្វើឱ្យមានការប៉ះពាល់ដល់ផ្នែកសេដ្ឋកិច្ច ឬសុខភាពផងដែរនៅពេលអនាគត»។ «ការបើកសាលារៀនបានវិញនេះ គឺវាស្ថិតនៅក្នុងការគ្រប់គ្រងរបស់យើងបានដោយយើងដាក់បញ្ចូលនូវវិធានការទាំងឡាយ ដើម្បីកាត់បន្ថយហានិភ័យនៅពេលបើកដំណើរការ។ វិធានការ ៣កុំ ៣ការពារគឺនៅតែមានប្រសិទ្ធភាពនៅតាមទីតាំងនានា ក៏ដូចជានៅសាលារៀនជាដើម»។
លោកស្រីថ្លែងថា ជាការពិតណាស់ ការផ្ទុះរាតត្បាតអាចកើតមានឡើងនៅពេលដំណើរការសាលារៀនឡើងវិញ ប៉ុន្តែប្រសិនបើមានប្រព័ន្ធតាមដានដើម្បីរុករកក្នុងករណីដែលមានការសង្ស័យនៅក្នុងសាលារៀន ហើយអាចឆ្លើយតបទាន់ពេលវេលាតាមរយៈការដាក់វិធានការមុនពេលបើកសាលារៀននេះវានឹងធ្វើឱ្យហានិភ័យដែលអាចកើតមានគឺទាបបំផុត។
កាលពីថ្ងៃទី ៣១ ខែសីហា លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានស្នើឱ្យក្រសួងអប់រំ យុវជន និងកីឡា ធ្វើការពិភាក្សាជាមួយនឹងអភិបាល និងមន្ទីរអប់រំ យុវជន កីឡា រាជធានីខេត្តទាំងអស់ ពិនិត្យ និងវាយតម្លៃក្នុងការបើកសាលារៀនឡើងវិញនៅតាមតំបន់ដែលមានហានិភ័យទាបនៃការឆ្លងវីរុសកូវីដ ១៩។ សាលារៀនមួយចំនួននៅក្នុងរាជធានី-ខេត្តទូទាំងប្រទេស បាននិងកំពុងត្រៀមបើកដំណើរការឡើងវិញជាបណ្តើរៗផងដែរចាប់ពីដើមសប្តាហ៍ក្រោយនេះ ដែលក្នុងនោះមានរាជធានីភ្នំពេញ ខេត្តកំពង់ស្ពឺ ខេត្តព្រះសីហនុ ខេត្តព្រះវិហារ ខេត្តកំពង់ចាម និងខេត្តមួយចំនួនទៀត។
យោងតាមរបាយការណ៍របស់អង្គការសង្គ្រោះកុមារអន្តរជាតិកាលពីថ្ងៃទី ១ ខែកញ្ញា បានឱ្យដឹងថា កុមារជាង ៣ លាននាក់នៅប្រទេសកម្ពុជាមិនបានទៅសាលារៀនឡើយនាឆ្នាំកន្លងទៅ ដោយសារការបិទសាលារៀនចំនួន ២ ដង ចាប់ពីខែមីនា ឆ្នាំ ២០២០ មក។
នៅទូទាំងសកលលោក កុមារជាង ១,៥ ពាន់លាននាក់មិនបានទៅសាលារៀន ដោយសារការបិទសាលារៀន ដែលបណ្តាលមកពីជំងឺកូវីដ ១៩ ចាប់តាំងពីដើមឆ្នាំ ២០២០ មក។ នេះជាលើកដំបូងនៅក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រ ដែលកុមារទាំងអស់ទទួលរងការរំខានចំពោះការអប់រំរបស់ពួកគេ។ នេះបើតាមការបញ្ជាក់ពីអង្គការដដែលនេះ៕
