ភ្នំពេញៈ អង្គការ​ UNDP ​បាន​ជំរុញ​ឱ្យ​ប្រជាពលរដ្ឋ​ និង​តាម​ទីតាំង​អាជីវកម្ម​នានា ចូលរួម​ប្រើប្រាស់​សំណល់​សរីរាង្គ​ធ្វើជា​ជីកំប៉ុស ចៀសវាង​បោះចោល​សំណល់​ទាំងនោះ​នៅក្នុង​ទីលាន​ចាក់សំរាម ដែល​បង្កើតបានជា​ឧស្ម័ន​ផ្ទះ​កញ្ចក់ ធ្វើឱ្យប៉ះពាល់​ដល់​បរិស្ថាន និង​ភពផែនដី​។

អង្គការ UNDP បាន​សរសេរ​នៅលើ​ទំព័រ​ហ្វេសប៊ុក​របស់ខ្លួន​កាលពីពេល​ថ្មីៗ​នេះ​ថា ភាគច្រើន​នៃ​សំណល់​ទីក្រុង​នៅ​កម្ពុជា​គឺជា​សំណល់​សរីរាង្គ ហើយ​នៅពេល​ដែល​សំណល់​សរីរាង្គ​គរ​នៅក្នុង​ទីលាន​ចាក់សំរាម វា​បង្កើត​បាន​ជា​ឧស្ម័ន​ផ្ទះ​កញ្ចក់​ម្យ៉ាង​ហៅថា មេតាន​។

អង្គការ​នេះ​បាន​បញ្ជាក់ថា​ «​ដំណោះស្រាយ​មួយ​ដែល​វិស័យ​អាជីវកម្ម​អាច​ចូលរួម​ដោះស្រាយបាន​គឺ​ការប្រើប្រាស់​សំណល់​សរីរាង្គ​ធ្វើជា​ជីកំប៉ុស​។ ចាប់ផ្តើម​ធ្វើ​ជីកំប៉ុស​ឥឡូវនេះ​»​។

លោកស្រី Sonali Dayaratne មន្ត្រី​ទទួលបន្ទុក​នៃ​អង្គការ UNDP បានលើកឡើង​បន្ថែមថា​ជាង​ ៥០ ​ភាគរយ​នៃ​កាកសំណល់​នៅ​កម្ពុជា​គឺជា​សំណល់​សរីរាង្គ​។ ​ប្រសិនបើ​​អ្វីៗ​ទាំងអស់​នេះ​ត្រូវបាន​យកទៅ​ចាក់​នៅ​កន្លែង​ចាក់សំរាម​ថ្មី​ដែល​ទើប​សាងសង់​ ឬ​គ្រោង​សម្រាប់​ដាក់​សំរាម​នោះ​វា​នឹង​ធ្វើឱ្យ​កន្លែង​ចាក់សំរាម​ឆាប់​ពេញ​រហ័ស​។

លោកស្រី​បាន​ថ្លែងថា មានតែ​ការប្រើប្រាស់​កាកសំណល់​សរីរាង្គ​ជា​ធនធាន​ដើម្បី​ទទួលបាន​មកវិញ​នូវ​ជី​ ឬ​ប្រើប្រាស់​ជា​ជី​កំប៉ុស និង​ថាមពល​ដែល​អាច​ផលិត​បាន​ពី​សំណល់​ទេ ទើប​អាច​កាត់បន្ថយ​ផលប៉ះពាល់​ដល់​បរិស្ថាន​បាន​។

លោកស្រី​បាន​បញ្ជាក់ថា​៖ «​មាន​សក្តានុពល​ធំធេង​ណាស់​ក្នុង​ការធ្វើឱ្យ​ប្រសើរឡើង​នូវ​ការគ្រប់គ្រង​កាកសំណល់​សរីរាង្គ​នៅ​កម្ពុជា​។ វា​គួរតែ​ត្រូវបាន​ចាត់ទុកថា ជា​ធនធាន​ដែល​អាច​ត្រូវបាន​ប្រើ​សម្រាប់​ការផលិត​ជី​ (​ដោយ​ជីកំប៉ុស​) ​និង​ការផលិត​ថាមពល​ (​ដោយ​ឡ​ជីវឧស្ម័ន​)​។ ​បច្ចុប្បន្ននេះ​នៅពេល​ប្រមូល​កាកសំណល់​សរីរាង្គ វា​ត្រូវបាន​លាយឡំ​ជាមួយ​កាកសំណល់​ផ្សេងៗ​នៅលើ​កន្លែង​ចាក់សំរាម​ដែលនាំឱ្យ​មានការ​បញ្ចេញ​ឧស្ម័ន​មេតាន​ប៉ះពាល់​អវិជ្ជមាន​ដល់​​ការប្រែប្រួល​អាកាសធាតុ​»​។

យ៉ាងណាក្ដី លោកស្រី Sonali Dayaratne មើលឃើញ​ថា ភាគច្រើន​នៃ​ពលរដ្ឋ​និង​អាជីកម្ម​នានា​ហាក់​នៅមាន​កម្រិត​ក្នុង​ការកែច្នៃ​សំរាម​សរីរាង្គ​ឱ្យមាន​ប្រយោជន៍ ព្រោះតែ​ចំណេះដឹង​របស់​ពួកគេ​នៅមាន​កង្វះខាត​។

តាម​បទពិសោធ​នៅ​ប្រទេស​ជាច្រើន​បង្ហាញថា ការចូលរួម​របស់​ស្ថាប័នរដ្ឋ ក្នុង​ការកំណត់​កាព្វកិច្ច និង​តម្រូវឱ្យ​គ្រប់ភាគី​ពាក់ព័ន្ធ ជាពិសេស​ក្រុមហ៊ុន​សំរាម​ត្រូវ​ចូលរួម​កែច្នៃ និង​ប្រើប្រាស់​សំរាម​ឱ្យ​អស់ពី​លទ្ធភាព ទើប​មាន​ប្រសិទ្ធភាព​។

លោកស្រី​បន្ថែមថា​៖ «​បញ្ហា​បរិស្ថាន​គួរតែ​ត្រូវបាន​គ្រប់គ្រង​កាកសំណល់​ឱ្យបាន​ត្រឹមត្រូវ​តាម​បទដ្ឋាន​បរិស្ថាន​ដែល​ទាមទារ​ឱ្យ​មាន​បទបញ្ជា​ និង​តួអង្គ​សាធារណៈ​ជា​អ្នកអនុវត្ត​។ ​ប្រជាជន​នៅក្រៅ​ទីក្រុង​ធំៗ អាច​រៀន​ពី​របៀប​ធ្វើ​ជីកំប៉ុស ដែល​បន្សល់​ចេញពី​កាកសំណល់​សរីរាង្គ​របស់​ដែល​ពួកគេ​ប្រើប្រាស់​ដោយផ្ទាល់​»​។

លោកស្រី​បន្តថា​៖ «​ប្រសិនបើ​ជីកំប៉ុស​ដែល​ផលិត​ដោយ​ខ្លួន​​ឯង​នោះ គឺ​វា​សម្បូរ​ដោយសារ​ធាតុ​ចិញ្ចឹម​សម្រាប់​ដី​ដោយ​អាច​ត្រូវបាន​ប្រើប្រាស់​នៅក្នុង​សួន​របស់​ពួកគេ ដែល​វា​អាច​ផ្តល់នូវ​លក្ខខណ្ឌ​លូតលាស់​ល្អ​ និង​ផ្តល់​ទិន្នផល​ខ្ពស់​ដល់​ដំណាំ​ដាំដុះ​ផ្សេងៗ​»​។

អ្នកស្រី សែម សុផល ជា​ពលរដ្ឋ​ម្នាក់​រស់នៅក្នុង​ខេត្ត​​កណ្តាល​បាន​ប្រាប់ ​ភ្នំពេញ ​ប៉ុស្តិ៍​ នៅ​ថ្ងៃទី​ ៨ កញ្ញា​ថា ការចោល​សំរាម​សរីរាង្គ​ទាំងនេះ​មិនបាន​ត្រឹមត្រូវ​គឺជា​ការខ្ជះខ្ជាយ​មួយ​។

ដូច្នេះ​អ្នកស្រី​តែងតែ​ប្រមូល​សំរាម​​សរីរាង្គ​ពី​ផ្ទះបាយ​របស់ខ្លួន និង​ផ្ទះ​អ្នកជិតខាង​យក​មកប្រើ​ជា​ប្រយោជន៍​សម្រាប់​ដំណាំ​ដាំដុះ​ហើយ​ក៏​ទទួលបាន​ផល​ល្អ​។ ​អ្នកស្រី​រំពឹងថា ពលរដ្ឋ​ដទៃទៀត​ក៏​ងាក​មក​ប្រើ​សំរាម​ទាំងនេះ​ឱ្យទៅ​ជា​ប្រយោជន៍​ទាំងអស់​គ្នា​ ព្រោះ​បាន​ផល​ចំណេះ និង​ជួយ​ដល់​បរិស្ថាន​ទៀតផង​។

អ្នកស្រី​ថ្លែងថា​៖ «​សំណល់​ដែល​ខ្ញុំ​ប្រមូល​ទាំងអស់​ហ្នឹង គឺ​ពិតជា​មាន​ប្រយោជន៍​ខ្លាំង​សម្រាប់​ការដាំដុះ​ហើយ​ប្រើ​សំរាម​សរីរាង្គ​ទាំងនេះ ក៏​មិនមាន​អ្វី​ពិបាក​ដែរ ខ្ញុំ​បាន​ធ្វើ​វា​ជា​ជីកំប៉ុស ហើយ​តែង​យក​វា​ទៅ​ចាក់​នឹង​គល់​ចេក និង​ដំណាំ​នានា ឃើញ​ថា​ទទួល​បាន​ផល​ល្អ​ណាស់​»​។

ប៉ុន្តែ​យ៉ាងណា អ្នកស្រី​មើលឃើញ​ថា ពលរដ្ឋ​ក្នុងភូមិ​អ្នកស្រី​ហាក់​មិនបាន​យកចិត្ត​ទុកដាក់​ពី​សារប្រយោជន៍​នៃ​សំរាម​សរីរាង្គ​ទេ ហើយ​ពួកគេ​តែង​បោះបង់​សំរាម​សរីរាង្គ​ជាមួយ​សំរាម​ផ្សេង ។

អ្នកស្រី​ថ្លែងថា​៖ «​ខ្ញុំ​ចង់ឱ្យ​អ្នកជិតខាង​ខ្ញុំ ទុក​ដាក់​សំរាម​សរីរាង្គ​ជា​ប្រយោជន៍​ដែរ​។ ​កុំ​បោះចោល​អី​គ្រាន់តែ​ញែក​សំរាម​ទាំងនោះ​ចេញពី​សំរាម​ប្លាស្ទិក ហើយ​យកទៅ​ចាក់​នឹង​គុម្ព​ដំណាំ​របស់​យើង​​ក៏បាន​ផល​ល្អ​ដែរ​មិន​ពិបាក​ទេ​»​។

លោក នេត្រ ភក្ត្រា អ្នកនាំពាក្យ​ក្រសួងបរិស្ថាន​បាន​ប្រាប់​ ភ្នំពេញ​ ប៉ុស្តិ៍ នៅ​ថ្ងៃទី​ ៩ កញ្ញា​ថា បញ្ហា​នេះ​ក្រសួង​ក៏បាន​ជំរុញ និង​ផ្សព្វផ្សាយ​ឱ្យ​ពលរដ្ឋ​ញែក​សំរាម​ទៅតាម​ប្រភេទ​នីមួយៗ​ផងដែរ​។ តាម​គោលនយោបាយ ក្រសួង​ក៏​​បានកំណត់​ឱ្យមាន​ការញែក​សំរាម​​មិន​ត្រឹមតែ​តាម​ខ្នង​ផ្ទះ​ទេ តែ​ក៏បាន​កំណត់​ឱ្យ​មាន​ការញែក​សំរាម​បន្តទៀត​នៅពេល​សំរាម​ទាំងនោះ​មក​ដល់​ទីលាន​ចាក់សំរាម​ ដើម្បី​បែងចែក​សំរាម​ដែល​មិនអាច​ច្នៃ​បាន​យកទៅ​ចាក់ចោល​។

លោក​បាន​បញ្ជាក់ថា​៖ «​ជា​ការជំរុញ​ឱ្យ​មាន​ការកែច្នៃ​ឱ្យបាន​ច្រើន​បំផុត​តាម​ដែល​អាច​ធ្វើ​ទៅបាន​ និង​ដើម្បី​កាត់បន្ថយ​សំណល់​សំរាម​យកទៅ​ចាក់ចោល​នៅលើ​ទីលាន​។

បច្ចុប្បន្ននេះ​សំណល់​ ១០០ ​ភាគរយ​នៅតាម​ទីប្រជុំជន ហើយ​នៅ​តំបន់​ខ្លះ​គឺ​សំណល់​ពី​ ៧០ ​ទៅ​ ៨០ ​ភាគរយ ត្រូវបាន​យកទៅ​ចាក់​នៅលើ​ទីលាន​។ ចំណែក​តំបន់​​ខ្លះ​ត្រឹមតែ​ ៥០ ​ភាគរយ​ទេ ហើយ​ ៥០ ​ភាគរយ​ទៀត​គឺ​បោះចោល​នៅតាម​ផ្លូវ​»​។

បន្ថែម​ពីនេះ លោក​បាន​អះអាង​ថា ចំពោះ​ការជំរុញ​ឱ្យប្រើ​សំរាម​សរីរាង្គ​ធ្វើជា​ជីកំប៉ុស​នេះ​ក៏​ជា​គោលនយោបាយ​មួយ​របស់​ក្រសួងបរិស្ថាន​ផងដែរ ដើម្បី​កាត់បន្ថយ​សំរាម​នៅ​ទីលាន​ចាក់សំរាម​ ខណៈ​កសិដ្ឋាន​មួយចំនួន​ក៏បាន​ចូលរួម​ប្រើ​សំរាម​សរីរាង្គ​នេះ​។

បើតាម​លោក នេត្រ ភក្ត្រា ក្នុង​សំរាម ១០០ ​ភាគរយ គឺមាន​សំណល់​សរីរាង្គ ៨៦ ​ភាគរយ​ដែល​ជា​សំណល់​ផ្ទះបាយ​ងាយ​នឹង​រលួយ​។ ចំពោះ​សំណល់​ប្លាស្ទិក គឺ​មាន​ជាង ២០ ​ភាគរយ ខណៈ​ ១០ ​ភាគរយ គឺជា​សំណល់​គ្រោះថ្នាក់​៕