.jpg)
ពិធីផ្សព្វផ្សាយសៀវភៅរដ្ឋធម្មនុញ្ញ។ រូបថត Phalthy Hap FB
ភ្នំពេញៈ ក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញកម្ពុជាបានបោះពុម្ពផ្សព្វផ្សាយសៀវភៅ រដ្ឋធម្មនុញ្ញព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា និងសៀវភៅគុណតម្លៃរដ្ឋធម្មនុញ្ញកម្ពុជាចំនួន ១០ ម៉ឺនក្បាល ដើម្បីចែកជូនដល់ស្ថាប័នជាតិ គ្រឹះស្ថានឧត្តមសិក្សា និងអង្គការសង្គមស៊ីវិលជាតិ និងអន្តរជាតិក្នុងឱកាសអបអរសាទរទិវារំឭកខួប ២៨ ឆ្នាំនៃការប្រកាសឱ្យប្រើរដ្ឋធម្មនុញ្ញនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា។
លោក អ៊ឹម ឈុនលឹម ប្រធានក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញកម្ពុជាថ្លែងនៅក្នុងពិធីផ្សព្វផ្សាយនៅថ្ងៃទី ២៣ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ ២០២១ នេះ ឱ្យដឹងថា ក្នុងឆ្នាំ ២០២១ នេះ ដើម្បីអបអរសាទរទិវារំឭកខួប ២៨ ឆ្នាំនៃការប្រកាសឱ្យប្រើរដ្ឋធម្មនុញ្ញនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញបានបោះពុម្ពសៀវភៅរដ្ឋធម្មនុញ្ញចំនួន ១០ ម៉ឺនក្បាល ដើម្បីចែកជូនទៅគ្រប់ក្រសួង ស្ថាប័ន អង្គភាពជាតិ ក្រុមប្រឹក្សា និងគណៈអភិបាលរាជធានី-ខេត្ត ក្រុមប្រឹក្សា និងគណៈអភិបាលក្រុង-ស្រុក-ខណ្ឌ ក្រុមប្រឹក្សាឃុំ-សង្កាត់ គណបក្សនយោបាយ សហជីព សមាគម អង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាលជាតិ និងអន្តរជាតិ ស្ថានទូត និងគ្រឹះស្ថានអប់រំទាំងសាធារណៈ ឯកជន ព្រមទាំងស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធមួយចំនួនទៀត។
លោកបន្តថា ការបោះពុម្ពគឺមានលក្ខណៈកាន់តែពិសេស និងកាន់តែងាយស្រួលថែមទៀត ដោយបន្ថែមនូវកំណត់សម្គាល់បង្ហាញនូវកម្រងមាត្រារដ្ឋធម្មនុញ្ញទាំងអស់តាមលំដាប់លេខរៀងនៃមាត្រានីមួយៗដែលត្រូវបានធ្វើវិសោធនកម្មទាំងមាត្រាដើម មាត្រាវិសោធនកម្មលើកទី១ ប្រើពាក្យថ្មីវិសោធនកម្មលើកទី២ ដោយប្រើពាក្យថ្មី (មួយ) ដើម្បីសម្រួលដល់អ្នកប្រើប្រាស់សៀវភៅរដ្ឋធម្មនុញ្ញឱ្យមានភាពងាយស្រួលមួយកម្រិតថែមទៀត ដោយអាចមើលឃើញក្នុងពេលតែមួយនូវខ្លឹមសារនៃមាត្រាដើម និងខ្លឹមសារវិសោធនកម្មនៃមាត្រានោះ ទោះបីមាត្រានោះត្រូវបានធ្វើវិសោធនកម្មប៉ុន្មានលើកក៏ដោយ។
លោកថ្លែងថា៖ «ទន្ទឹមនឹងនេះក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញក៏បានចងក្រង និងបោះពុម្ពចំនួន ៨០០ ក្បាល ខួរឯកសារទស្សនទាន ចម្រុះដែលប្រមូលបានពីសន្និសីទរៀបចំកាលពីឆ្នាំ ២០១៩ ដោយក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញ ក្រោមប្រធានបទ គុណតម្លៃទំនើប និងគុណតម្លៃខ្មែរ ដែលមានក្នុងរដ្ឋធម្មនុញ្ញនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ដើម្បីអបអរទិវារំឭកខួបទី ២៨ ឆ្នាំនៃការប្រកាសឱ្យប្រើរដ្ឋធម្មនុញ្ញនេះផងដែរ»។
លោក អ៊ូ ច័ន្ទរ័ត្ន ស្ថាបនិកគណបក្សកែទម្រង់កម្ពុជាប្រាប់ ភ្នំពេញ ប៉ុស្តិ៍ នៅថ្ងៃទី ២៣ ខែ កញ្ញា ឆ្នាំ ២០២១ នេះឱ្យដឹងថាលោកបានសម្តែងការស្វាគមន៍ចំពោះការបោះពុម្ពសៀវភៅនេះ ដើម្បីលើកតម្លៃរដ្ឋធម្មនុញ្ញកម្ពុជាក្នុងឱកាសទិវារំឭកខួប ២៨ ឆ្នាំ នៃការប្រកាសឱ្យប្រើ និងផ្តល់ផលប្រយោជន៍ដល់អ្នកអានផងដែរ ប៉ុន្តែអ្វីដែលបារម្ភនោះគឺ វាបានត្រឹមតែបោះពុម្ព គ្មានបានផ្តល់គុណតម្លៃដល់ប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជា។
លោកបន្តថា ចំពោះសៀវភៅដែលបានបោះពុម្ពនេះ មិនទាន់ដឹងថា មានមនុស្សប៉ុន្មាននាក់ដែលនឹងបានអាននោះទេ ដែលភាគច្រើនបានត្រឹមតែយកទៅតាំងលើទូ មិនសូវជាបានយកមកអានទេ។ មួយវិញទៀត គុណតម្លៃនៃរដ្ឋធម្មនុញ្ញនេះ បើពិនិត្យឱ្យបានស៊ីជម្រៅ គឺមានគុណប្រយោជន៍យ៉ាងធំធេងសម្រាប់ប្រទេសកម្ពុជា ប៉ុន្តែមាត្រាមួយចំនួនត្រូវបានធ្វើវិសោធនកម្មប្រើប្រាស់ សម្រាប់ផលប្រយោជន៍នយោបាយ និងបក្ខពួក។
លោកថ្លែងថា៖ «យើងដឹងហើយ នៅពេលដែលជាប់គាំងនយោបាយ យើងប្រើប្រាស់រដ្ឋធម្មនុញ្ញ ដើម្បីកែ បង្កើតតំណែងរបស់អ្នកនយោបាយ រួមជាមួយនឹងកែពី ២ / ៣ មក ៥០ បូក ១ អីហ្នឹង យើងយកមកកែបែបនេះ បានធ្វើឱ្យគុណតម្លៃនៃរដ្ឋធម្មនុញ្ញរបស់យើងវាបាត់បង់។ កន្លែងខ្លះវា អ៊ីចឹង»។
បើតាម លោក អ៊ូ ច័ន្ទរ័ត្ន រដ្ឋធម្មនុញ្ញត្រូវបង្កើតឡើងដើម្បីផលប្រយោជន៍ដល់ប្រទេសទាំងមូល មិនមែនដើម្បីប្រយោជន៍ដល់ក្រុមអ្នកនយោបាយណាមួយទេ គឺធ្វើដើម្បីការពារផលប្រយោជន៍រាស្ត្រ និងប្រជាជាតិទាំងមូល។ ប៉ុន្តែកន្លងមកនេះ អ្នកនយោបាយកម្ពុជា ដើម្បីចង់បានឈ្នះចាញ់គ្នា តែងតែយករដ្ឋធម្មនុញ្ញដែលជាច្បាប់កំពូលរបស់ជាតិ យកមកលេងសើច ដែលធ្វើឱ្យគុណតម្លៃត្រូវបានធ្លាក់ចុះ។
លោក សុខ ទូច ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជាប្រាប់ភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍នៅថ្ងៃទី ២៣ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ ២០២១ ឱ្យដឹងដែរថា រដ្ឋធម្មនុញ្ញ គឺជាច្បាប់គោលរបស់ប្រទេសកម្ពុជា នៅពេលដែលក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញបានបោះពុម្ពចែកជូនដល់ស្ថាប័នជាតិ និងអន្តរជាតិ និងជូនដល់អ្នកវិភាគជាដើម វាគឺការល្អមួយបំផុត។
លោកបន្តថា សៀវភៅទាំងនេះនឹងក្លាយជាផែនទីចង្អុលផ្លូវមួយឱ្យដឹងថា យើងដើរទៅតាមផ្លូវណា? រដ្ឋធម្មនុញ្ញ គ្របដណ្តប់ដល់ណា? ដើម្បីចៀសវាងនូវអ្វីដែលយើងមិនបានដឹង ហើយយើងជាពលរដ្ឋម្នាក់ៗ ត្រូវតែស្គាល់ពីច្បាប់នេះ ព្រោះជាច្បាប់គោលសម្រាប់អ្នកទាំងអស់គ្នា ឈានទៅធ្វើអ្វីមួយ ឬក៏ការប្រើប្រាស់ពាក់ព័ន្ធនឹងសិទ្ធិ ត្រូវមើលរដ្ឋធម្មនុញ្ញជាគោល។
បើតាម លោក អ៊ឹម ឈុនលឹម រដ្ឋធម្មនុញ្ញនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា គឺជាសមិទ្ធផលប្រវត្តិសាស្ត្រ បន្ទាប់ពីប្រជាជាតិខ្មែរសម្រេចបានកិច្ចព្រមព្រៀងស្តីពីដំណោះស្រាយនយោបាយរួមមួយនៃជម្លោះកម្ពុជានៅក្នុងសន្និសីទទីក្រុងប៉ារីសស្ដីពីកម្ពុជាថ្ងៃទី ២៣ ខែ តុលា ឆ្នាំ ១៩៩១។ ប្រទេសកម្ពុជាបានរៀបចំការបោះឆ្នោតសកលនៅក្នុងខែឧសភា ឆ្នាំ ១៩៩៣ ដោយបង្កើតបានសភាធម្មនុញ្ញ ដើម្បីរៀបចំតាក់តែងព្រាងរដ្ឋធម្មនុញ្ញថ្មីមួយ។
លោកបន្តថា មកដល់ថ្ងៃទី ២១ ខែ កញ្ញា ឆ្នាំ ១៩៩៣ រដ្ឋធម្មនុញ្ញថ្មីមួយ ត្រូវបានសភាធម្មនុញ្ញអនុម័តយល់ព្រម ហើយព្រះមហាក្សត្រទ្រង់ឡាយព្រះហស្តលេខាលើព្រះរាជក្រមប្រកាសឱ្យប្រើរដ្ឋធម្មនុញ្ញ នៅថ្ងៃទី ២៤ ខែ កញ្ញា ឆ្នាំ ១៩៩៣ ដែលរដ្ឋធម្មនុញ្ញនេះបានក្លាយជារដ្ឋធម្មនុញ្ញទី ៦ ចាប់តាំងពីប្រទេសកម្ពុជា ទទួលយកធម្មនុញ្ញនិយមទំនើប។ ស្ថាបនិកដំបូងបង្កើតឱ្យមានរដ្ឋធម្មនុញ្ញនេះឡើង គឺព្រះករុណាព្រះបាទសម្ដេចព្រះនរោត្តម សីហនុ (ព្រះបរមរតនកោដ្ឋ) និងលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន៕
