ភ្នំពេញៈ កម្ពុជា​មាន​ទុង​ប្រផេះ​ដែល​ជា​ប្រភេទ​សត្វ​កម្រ​ចំនួន ១ ៥០០គូ ស្មើ​នឹង​ ៣០​ភាគរយ នៃ​ចំនួន​ ទុងប្រផេះសរុប​ទូទាំង​ពិភព​លោក។

ទុងប្រផេះ មាន​ឈ្មោះ​ជា​ភាសា​អង់គ្លេស Spot-billed Pelican និង ឈ្មោះ​វិទ្យាសាស្រ្ត Pelecanus philippensis។

លោក នេត្រ ភក្ត្រា រដ្ឋលេខាធិការ និង​ជា​អ្នក​នាំ​ពាក្យ​ក្រសួង បរិស្ថាន សរសេរ​នៅ​លើ​ហ្វេសប៊ុក​របស់​លោក​កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី​២៩ ខែ​តុលា ថា ទុង​ប្រផេះ​ជា​ប្រភេទ​សត្វ​កម្រ​និង​ទទួល​រង​ការ​គំរាម​កំហែង​លើ​ពិភពលោក​ក្នុង​បញ្ជី​ក្រហម​របស់​អង្គការ​សហភាពអន្តរជាតិ​ដើម្បី​អភិរក្ស​ធម្មជាតិ (IUCN) ហើយ​បក្សី​ប្រភេទ​នេះ​មាន​វត្តមាន​នៅ​ប្រទេស នេប៉ាល់ ឥណ្ឌូនេស៊ី ថៃ វៀតណាម ឡាវ និង​មាន​កន្លែង​បន្ត​ពូជ​តែ​នៅ​ឥណ្ឌា ស្រីលង្កា និង​កម្ពុជា​ប៉ុណ្ណោះ។ ប្រទេស​កម្ពុជា គឺជា​ជម្រក​ពង​កូន​របស់​វា​ចុងក្រោយ​បំផុត​តែ​មួយ​គត់​នៅ​ក្នុង​តំបន់​អាស៊ី​អាគ្នេយ៍​យើង​នេះ។

លោក​បន្ត​ថា កត្តា​គំរាម​កំហែង​សំខាន់ៗ​​ទៅ​លើ​បក្សី​ប្រភេទ​នេះ​គឺ​ការ​ប្រមាញ់ និង​ប្រមូល​ពងកូន​ពី​កន្លែង​បន្ត​ពូជ ការ​ជួញដូរ ការ​បាត់​បង់​ទី​ជម្រក និង​ការ​រំខាន​ដោយ​សកម្មភាព​មនុស្ស។

លោក នេត្រ ភក្ត្រា សរសេរថា៖ «ប្រភេទ​ទុង​ប្រផេះ​នេះ ត្រូវ​បាន​ការពារ​យ៉ាង​តឹង​រ៉ឹង​នៅ​តាម​តំបន់​ការពារ​ធម្មជាតិ ដោយ​មន្ត្រី​ឧទ្យានុរក្ស​ក្រសួង​បរិស្ថាន និង​អង្គការ​ដៃគូ WCS (អង្គការ​សមាគម​អភិរក្ស​សត្វព្រៃ​កម្ពុជា) ជាពិសេស កន្លែង​បន្ត​ពូជពង​កូន នៅ​តំបន់​រ៉ាមសារ​ព្រែកទាល់ ហើយ​ក៏​បាន​និង​កំពុង​អនុវត្ត​កម្មវិធី​ពិនិត្យ អង្កេត តាមដាន​ពី​បម្រែបម្រួល​ចំនួន​ប្រភេទនេះ​ផង​ដែរ ដែល​បច្ចុប្បន្ន​មាន​ចំនួន​សរុប ១៥០០គូ ដែល​ចំនួន​នេះ​ស្មើ​នឹង​ ៣០​ភាគរយ នៃ​ចំនួន​សរុប​ទូទាំង​ពិភព​លោក។ ទុងប្រផេះ នៅ​លើ​ពិភព​លោក ត្រូវ​បាន​ប៉ាន់​ស្មាន​ថា​មាន​ចន្លោះ​ពី ៨៧០០ ទៅ ១២០០០ ក្បាល»។

ទុងប្រផេះ មាន​ប្រវែង​ខ្លួន​ពី ១២៧​សង់ទីម៉ែត្រ ទៅ ១៤០​សង់​ទីម៉ែត្រ។ នៅ​ពេល​បន្ត​ពូជ វា​មាន​មាឌ​ធំ ខ្លួន​ស​ប្រផេះ ចំពុះ​ធំវែង ដែល​ចំពុះ​ក្រោម​រាង​ជា​ថង់ និង​មាន​អុជៗ​ខ្មៅ​ពាសពេញ។ ពេល​ពេញ​វ័យ នៅ​លើ​ចំពុះ និង​ថង់​មិនមាន​អុជៗ​ខ្មៅ​ទេ។ ទីជម្រក​របស់​វា​គឺ​រស់​នៅ​តាម​បឹង ត្រពាំង តាម​មាត់​សមុទ្រ ស្ទឹងធំៗ វាល​ភក់ តំបន់​វាល​ទំនាប។

លោក នេត្រ ភក្ត្រា បញ្ជាក់ថា វា​មាន​បនា្ទយ​ពងកូន​តែ​មួយ​គត់​នៅ​កម្ពុជា​គឺ តំបន់​រ៉ាមសារ​ព្រែកទាល់ ហើយ​ក៏​ជា​កន្លែង​បន្ត​ពូជពងកូន​ចុង​ក្រោយ​បំផុត​របស់​បក្សី​ប្រភេទ​នេះ នៅ​តំបន់​អាស៊ី​អាគ្នេយ៍។ រដូវ​បន្ត​ពូជ​របស់​វា​គឺ​ចាប់​ពី​ខែ​វិច្ឆិកា ដល់ ខែ​ឧសភា មាន​ពង​ពី ៣ ទៅ ៤។

បន្ទាប់​ពី​បន្ត​ពូជពងកូន​នៅ​តំបន់​បឹងទន្លេសាប បក្សី​ប្រភេទ​នេះ​បាន​នាំកូន​ចៅ​ផ្លាស់ទី រាយប៉ាយ​ទៅ​កាន់​តំបន់​ដីសើម​ផ្សេងៗទៀត​ក្នុង​ប្រទេស និង​មួយ​ចំនួន​រាយប៉ាយ​ដល់​ប្រទេស​ជិត​ខាង ដើម្បី​រស់នៅ និង​រក​ចំណី និង​ត្រឡប់​មក​កាន់​តំបន់​បឹងទន្លេ​សាប​វិញ​នៅ​រដូវ​បន្តពូជ៕

វីដេអូ៖