ភ្នំពេញៈ ក្រសួងការបរទេសនិងសហប្រតិបត្តិការអន្តរជាតិកម្ពុជាបានប្រកាសដាក់ឲ្យប្រើប្រាស់សៀវភៅសិក្សាស្រាវជ្រាវគាំទ្រកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ី-អឺរ៉ុបលើកទី១៣ សម្រាប់ភាគីពាក់ព័ន្ធទាំងអស់ប្រើប្រាស់ជាប្រយោជន៍។ ការប្រកាសនេះធ្វើឡើងនៅវិទ្យាស្ថានជាតិការទូតនិងទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិនៅថ្ងៃទី ១១ ខែ វិច្ឆិកា ឆ្នាំ ២០២១។
លោក ប្រាក់ សុខុន ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រីរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេស និងសហប្រតិបត្តិការអន្តរជាតិនៃកម្ពុជាថ្លែងថា ពិធីផ្សព្វផ្សាយសៀវភៅសិក្សាស្រាវជ្រាវគាំទ្រកិច្ចប្រជុំកពូល ASEM13 ធ្វើឡើងក្រោមចំណងជើងថា «កិច្ចប្រជុំអាស៊ីអឺរ៉ុបលើកទី១៣៖ កិច្ចសហប្រតិបត្តិការពហុភាគីនិយម ដើម្បីអនាគតដែលមានភាពធន់ មានចីរភាពនិងផ្អែកលើច្បាប់សម្រាប់ ASEM»។
លោកថា សៀវភៅនេះ គឺជាការបោះពុម្ពផ្សាយរួមគ្នារវាងរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា និងវិទ្យាស្ថានស្រាវជ្រាវសេដ្ឋកិច្ចសម្រាប់អាស៊ាននិងអាស៊ីបូព៌ា (ERIA) ដោយទទួលបានការសាទរយ៉ាងខ្លាំងពីលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជា។ ការបោះពុម្ពផ្សាយសៀវភៅនេះគោលបំណងបង្ហាញនូវមហិច្ឆតារបស់ ASEM ក្នុងការត្រួសត្រាយផ្លូវរបស់ស្ថាប័នមួយនេះតាមរយៈកាលានុវត្តភាព និងបញ្ហាប្រឈមទូទៅនានានៅក្នុងពិភពលោកដែលកំពុងមានការប្រែប្រួលយ៉ាងឆាប់រហ័សនាពេលបច្ចុប្បន្នសំដៅសម្រេចបានអនាគតមួយប្រកបដោយបរិយាប័ន្ន ចីរភាពភាពធន់ និងផ្អែកលើវិធានច្បាប់សម្រាប់ ASEM។
លោក ប្រាក់ សុខុន បានលើកឡើងទៀតថា សៀវភៅនេះក៏បានគូសបញ្ជាក់ជាចម្បងលើមាគ៌ាធ្វើឲ្យប្រសើរឡើងវិញនូវពហុភាគីនិយមសម្រាប់កិច្ចសហប្រតិបត្តិការអាស៊ីអឺរ៉ុបឲ្យបានកាន់តែប្រសើរ និងរឹងមាំថែមទៀត។ សៀវភៅនេះបានរួមបញ្ចូលនូវការគិតដ៏ហ្មត់ចត់តាមរយៈអត្ថបទនានាដែលផ្តោតលើទិដ្ឋភាពសំខាន់ៗដោយរាប់ចាប់តាំងពីការតភ្ជាប់ផ្នែកនយោបាយ និងរូបវ័ន្តកិច្ចសហប្រតិបត្តិការសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុ ការតភ្ជាប់រវាងស្ថាប័ន និងប្រជាជនរហូតដល់ការអភិវឌ្ឍប្រកបដោយចីរភាព។
លោកថ្លែងថា៖ «ខ្ញុំជឿជាក់ថា ការបោះពុម្ពផ្សាយសៀវភៅនេះនឹងក្លាយជាសមិទ្ធផលមួយក្នុងចំណោមសមិទ្ធផលសំខាន់ជាច្រើនទៀតនៃកិច្ចប្រជុំកំពូល ASEM13 ពោលគឺការបោះពុម្ពផ្សាយនេះអាចផ្តល់នូវធាតុចូលដ៏មានតម្លៃជាច្រើនសម្រាប់ដៃគូ ASEM និងភាគីពាក់ព័ន្ធនានា ធ្វើការរួមគ្នាយ៉ាងមានប្រសិទ្ធភាព ដើម្បីប្រែក្លាយ ASEM ទៅជាសហគមន៍មួយប្រកបដោយថាមវន្តមានភាពធន់និងចីរភាពសម្រាប់ប្រជាជនក្នុងតំបន់អាស៊ីនិងអឺរ៉ុបក្នុងរយៈ ២៥ ឆ្នាំខាងមុខនេះ និងទៅអនាគត»។
លោក ប្រាក់ សុខុន បានឲ្យដឹងថា រយៈពេល ២៥ ឆ្នាំ កន្លងមកនេះ ASEM បានធ្វើឲ្យមានការផ្លាស់ប្តូរស្ថានប័នដ៏គួរឲ្យកត់សម្គាល់ និងបានចូលរួមដោះស្រាយបញ្ហាស្មុគស្មាញនានានៅក្នុងតំបន់និងសកលដែលទាមទារឱមានកិច្ចសហប្រតិបត្តិការជិតស្និទ្ធ រវាងបណ្តាប្រទេសនៃទ្វីបទាំង ២។
បើតាមលោក ប្រាក់ សុខុន ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ASEM មិនធ្លាប់ជួបប្រទះក្នុងការដោះស្រាយវិបត្តិសង្គម សេដ្ឋកិច្ច និងសុខភាពដ៏ធ្នន់ធ្ងរមិនធ្លាប់មានក្នុងកម្រិតពិភពលោកដូចបច្ចុប្បន្ននេះទេ។ជំងឺរាតត្បាតកូវីដ ១៩ បង្ហាញឲ្យឃើញថា ប្រធានបទនៃកិច្ចប្រជុំកំពូល ASEM13 គឺ «ការពង្រឹងពហុភាគីនិយមសម្រាប់កំណើនរួម» ពិតជាមានសារៈសំខាន់ជាងពេលណាៗទាំងអស់ ។
លោកថ្លែងថា៖ «ផលប៉ះពាល់នៃជំងឺកូវីដ ១៩ បានជ្រាបចូលគ្រប់ផ្នែកទាំងអស់នៃសង្គមរបស់យើងហើយការស្តារឡើងវិញ ពីជំងឺនេះគឺជាដំណើរដ៏វែងឆ្ងាយ និងលំបាកយ៉ាងពិតប្រាកដ។អនាគតមិនមានភាពប្រាកដប្រជាឡើយហើយសៀវភៅនេះ បានគូសបញ្ជាក់ពីសកម្មភាពរួមគ្នាលើកកម្ពស់ពហុភាគីនិយតាមរយៈមធ្យោបាយកាន់តែមានប្រសិទ្ធភាពជាងមុនដើម្បីឆ្ពោះទៅរកការស្តារឡើងវិញក្រោយជំងឺរាតត្បាតនេះ» ។
ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រីបញ្ជាក់ថា ការធ្វើជាម្ចាស់ផ្ទះកិច្ចប្រជុំកំពូល ASEM13 ក្នុងអំឡុងពេលនៃជំងឺរាតត្បាតនេះ គឺជាឱកាសពិសេសសម្រាប់កម្ពុជា ដើម្បីលើកកម្ពស់កិច្ចប្រជុំកំពូលនេះឲ្យក្លាយជាវេទិកាមួយសម្រាប់ថ្នាក់ដឹកនាំ ASEM ទាំងអស់ដោះស្រាយបញ្ហាប្រឈមនៅក្នុងតំបន់ និងសកលជាអាទិ៍សុខភាព សាធារណៈការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ កំណែទម្រង់អង្គការពាណិជ្ជកម្មពិភពលោក (WTO) បញ្ហាការងាររបស់យុវជននិងយេនឌ័រជាដើមក្នុងចំណោមបញ្ហាប្រឈមជាច្រើនទៀត។
លោកថា ការសង្កត់ធ្ងន់លើការតភ្ជាប់រវាងទ្វីបអាស៊ីនិងអឺរ៉ុបតែងតែជាវិស័យអាទិភាពមួយរបស់ ASEM។ ដូច្នេះនេះ គឺជាពេលវេលាដែលត្រូវប្រែក្លាយការប្តេជ្ញាចិត្តទាំងនេះទៅជាសកម្មភាពជាក់ស្តែង។ ជាចុងក្រោយទ្វីបទាំង២ចាំបាច់ត្រូវផ្តោតលើអភិក្រមរួមមួយដើម្បីឲ្យការតភ្ជាប់អាស៊ី អឺរ៉ុបក្លាយជាស្ពានតភ្ជាប់ទ្វីបទាំង ២ លើគ្រប់វិស័យទាំងអស់៕