ភ្នំពេញៈ មជ្ឈមណ្ឌលសកម្មភាពកំចាត់មីនកម្ពុជា (CMAC) ចាប់ផ្តើមអនុវត្តគម្រោងបោសសម្អាតមីន នៅខេត្តកែប ដែលមានឈ្មោះថា «ខេត្តកែបគ្មានគ្រាប់មីន» នៅថ្ងៃទី ១ ធ្នូ ដោយបោសសម្អាតមីនក្នុងចម្ការមីន ដែលនៅសល់ចំនួន ៨ ចម្ការលើផ្ទៃដីប្រមាណជាង ១០០ ហិកតា ក្នុងខេត្តកែប។
លោក ហេង រតនា អគ្គនាយកមជ្ឈមណ្ឌលសកម្មភាពកំចាត់មីនកម្ពុជាថ្លែងនៅថ្ងៃទី ៣០ វិច្ឆិកាថា លោកបានចុះហត្ថលេខាលើកិច្ចសហប្រតិបត្តិការគម្រោង «ខេត្តកែបគ្មានគ្រាប់មីន» (Kep Mine-Free Province Project) នៅទីបញ្ជាការ CMAC ភ្នំពេញ ជាមួយ ប្រធានអង្គការ NPA ប្រចាំនៅកម្ពុជាកាលពីថ្ងៃទី ២៩ វិច្ឆិកា។
លោកបន្ថែមថា បច្ចុប្បន្នខេត្តកែបនៅសល់ចម្ការមីនចំនួន ៨ ដែលមានទំហំផ្ទៃដី ប្រមាណជាង ១០០ ហិកតា ហើយការចំណាយក្នុងការអនុវត្តគម្រោងនេះខ្ទង់ប្រមាណជិត ២០ ម៉ឺនដុល្លារ។ កម្លាំងស៊ីម៉ាក់នឹងប្រើពេលវេលាយ៉ាងយូរ ៤ ខែដើម្បីបញ្ចប់ការងារក្នុងគម្រោងនៅខេត្តកែបនេះ ដើម្បីប្រែក្លាយខេត្តមួយនេះជាខេត្តគ្មានគ្រាប់មីនដំបូងគេ។
លោកអគ្គនាយក CMAC បញ្ជាក់ ថា គម្រោងនេះនឹងចាប់ផ្តើមអនុវត្តពីថ្ងៃទី ១ ខែធ្នូ នេះតទៅ ដែលជំហានដំបូងនឹងត្រូវដាក់កម្លាំងស៊ីម៉ាក់ចំនួន ៣០ នាក់ ដោយបែងចែកជា ៤ ក្រុម ទៅកាន់ ៤ ចម្ការមីន ក្នុងចំណោមចម្ការមីនចំនួន ៨ នៅក្នុងខេត្តកែប។
លោកថ្លែងថា៖ «នេះជាគម្រោងថ្មីដែលយើងរំដោះខេត្តមួយៗឱ្យអស់ហ្មង។ ម្តងនេះអត់មានវិលត្រឡប់វិញទេ ដែលជាយុទ្ធសាស្ត្រ គេថា បោសសម្អាតខេត្តមួយណាឱ្យចប់ខេត្តហ្នឹង។ ខេត្តកែបតូចជាងគេ គ្រាប់មីនតិចជាងគេ ដែលកាលមុនយើងមិនបានធ្វើបញ្ចប់ដោយសារនៅតំបន់ភ្នំ តំបន់អី តែឥឡូវយើងត្រូវបញ្ចប់ដើម្បីទៅអនុវត្តអនុសញ្ញាបានងាយស្រួល»។
បើតាមលោក ហេង រតនា ក្នុងរយៈពេល ១០ ខែ ឆ្នាំ ២០២១ នេះ ស៊ីម៉ាក់បានរកឃើញ និងយកទៅកម្ទេចចោលគ្រាប់យុទ្ធភណ្ឌមិនទាន់ផ្ទុះប្រមាណជិត ៧ ម៉ឺនគ្រាប់ បោសសម្អាតរំដោះផ្ទៃដីបានជាង ៨៣ គីឡូម៉ែត្រក្រឡា។ បន្ទាប់ពីបោសសម្អាតនៅខេត្តកែប ស៊ីម៉ាក់នឹងបន្តចុះទៅបោសសម្អាតជាបន្តបន្ទាប់ទៀតនៅខេត្តតាកែវ ខេត្តកំពត ឬខេត្តព្រះសីហនុ។ ប៉ុន្តែយ៉ាងណា ពេលនេះស៊ីម៉ាក់កំពុងសិក្សាលម្អិតអំពីបញ្ហានៅតាមបណ្តាខេត្តទាំងនោះនៅឡើយ។
លោកថា៖ «កម្លាំងស៊ីម៉ាក់មានមហិច្ឆតាបន្តភារកិច្ចបោសសម្អាត តំបន់រងផលប៉ះពាល់គ្រាប់មីនឱ្យក្លាយជាខេត្តគ្មានគ្រាប់មីន សម្រាប់ខេត្តកំពត តាកែវ កំពង់ស្ពឺ ព្រះសីហនុ និងខេត្តកោះកុង ជាបន្តបន្ទាប់ចាប់ពីឆ្នាំ ២០២២ តទៅ។ ស៊ីម៉ាក់ក៏បន្តខិតខំអនុវត្តតាមផែនការយុទ្ធសាស្ត្រជាតិរបស់រាជរដ្ឋាភិបាល ដោយសហការជាមួយអាជ្ញាធរមីន និងដៃគូអភិវឌ្ឍន៍ ដើម្បីកម្ពុជាអស់ការគំរាមកំហែងដោយសារគ្រាប់មីនប្រឆាំងមនុស្សត្រឹមចុងឆ្នាំ ២០២៥»។
ហ្វេសប៊ុកអង្គការ NPA នៅថ្ងៃទី ២៧ វិច្ឆិកា សរសេរថា ក្រោមជំនួយនៃប្រជាពលរដ្ឋន័រវេសអង្គការប្តេជ្ញាគាំទ្រជួយប្រទេសកម្ពុជាគ្មានមីននៅឆ្នាំ ២០២៥ ដោយបច្ចុប្បន្នបាននិងកំពុងចាប់ផ្តើមជំហានដំបូងធ្វើការជាមួយអាជ្ញាធរមីន និងស៊ីម៉ាក់ដើម្បីធ្វើការកម្ចាត់មីនឱ្យអស់នៅខេត្តកែប។
ហ្វេសប៊ុកដដែលសរសេរថា៖ «ថ្ងៃនេះយើងបានចាប់ផ្តើមជំហានដំបូងដោយធ្វើការជាមួយ អាជ្ញាធរមីន-Cambodian Mine Action Authority និង មជ្ឈមណ្ឌលសកម្មភាពកំចាត់មីនកម្ពុជា-CMACដែលជាអាជ្ញាធរ និងប្រតិបត្តិករជាតិនៃសកម្មភាពកំចាត់មីនកម្ពុជា ក្នុងការចុះទស្សនកិច្ច ចម្ការមីនដែលសេសសល់ក្នុងខេត្តកែប ដើម្បីស្វែងយល់ពីស្ថានភាពបច្ចុប្បន្ន និងរៀបចំផែនការការងារដើម្បីឱ្យខេត្តកែបក្លាយជាខេត្តដែលគ្មានមីនដំបូងគេនៅប្រទេសកម្ពុជា»។
លោកទេសរដ្ឋមន្ត្រី លី ធុជ អនុប្រធានទី ១ អាជ្ញាធរមីន ថ្លែងនៅថ្ងៃទី ៣០ វិច្ឆិកាថា ដោយមានការអនុញ្ញាតពីលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន អាជ្ញាធរមីនបានទំនាក់ទំនងជាមួយសហគមន៍ផ្តល់ជំនួយមួយចំនួនដែលថ្មីៗនេះប្រទេសហុងគ្រីផ្តល់ជំនួយបោសសម្អាតបាន ១ ចម្ការមីនក្នុងខេត្តកែប។
លោកថា៖ «យើងបានគោលការណ៍ពីសម្តេចនាយករដ្ឋមន្ត្រី [ហ៊ុន សែន] ឱ្យខិតខំរកធនធាន ដើម្បីទៅបញ្ចប់ខេត្តហ្នឹង។ អ៊ីចឹងយើងបានមកគ្រប់គ្រាន់ហើយ។ ឥឡូវយើងកំពុងពង្រាយកម្លាំងរបស់ស៊ីម៉ាក់ ដើម្បីបោសសម្អាតឱ្យបានចប់។ អ៊ីចឹងពេលយើងចប់យើងនឹងប្រកាសខេត្តហ្នឹងមុនគេជាខេត្តអត់មានមីន»៕