សម្រាប់​ឆ្នាំ​ ២០២១ ​មាន​ព្រឹត្តិការណ៍​ជាច្រើន​បាន​កើតឡើង​នៅ​កម្ពុជា​ក៏​ដូច​ពិភពលោក​ ក៏ប៉ុន្តែ​អ្វីដែល​លេចធ្លោ​ជាងគេ​ហាក់​ពុំមាន​អ្វី​លើសពី​ករណី​រាតត្បាត​នៃ​ជំងឺ​កូវីដ​ ១៩ ​នោះ​​ទេ​។ ​ជុំវិញ​ព្រឹត្តិការណ៍​ទាំងនេះ​ភ្នំពេញ​ប៉ុស្ដិ៍​សូម​ដកស្រង់​ដោយ​សង្ខេប​មក​ផ្សព្វផ្សាយ​ដូចខាងក្រោម​៖

ការទទួលបាន​ជំនួយ​វ៉ាក់សាំង​ពី​ប្រទេស​ជា​មិត្ត ,WHO​ និង​ការបញ្ជាទិញ

ប្រទេស​កម្ពុជា​បាន​ទទួល​​ជំនួយ​វ៉ាក់សាំង​ការពារ​ជំងឺ​កូវីដ​ ១៩ ​ប្រភេទ​ Sinopharm ​ដំបូង​ពី​រដ្ឋាភិបាល​ចិន​ចំនួន​ ៦០ ​ម៉ឺន​ដូស​ក្នុង​គម្រោង​ដំបូង​ ១ ​លាន​​ដូស​នៅ​ថ្ងៃ​ ៧ កុម្ភៈ ឆ្នាំ​ ២០២១ មុនពេល​វ៉ាក់សាំង​កូវីសែល​​ជាង ៣២ ​ម៉ឺនដូស​ពី​ក្រុមហ៊ុន​ AstraZeneca ជា​ជំនួយ​ដំបូង​​របស់​ WHO តាម​កម្មវិធី​ (CO-VAX) ​មកដល់​កម្ពុជា​នៅ​យប់​ថ្ងៃទី​ ៣ ​មីនា និង​មាន​ការផ្ដល់​​ជា​បន្ដបន្ទាប់​បន្ថែមទៀត​រហូត​​ដល់​រាប់លាន​ដូស​។

ក្រៅពីនេះ កម្ពុជា​ទទួលបាន​​ជំនួយ​វ៉ាក់សាំង​ប្រភេទ​ Astra-Zeneca ផលិត​នៅ​ជប៉ុន​ជា​​លក្ខណៈ​ទ្វេភាគី​ចំនួន​ ៣៣ ​ម៉ឺនដូស​ដំបូង​កាលពី​ថ្ងៃ​ ២៣ កក្កដា​​ក្នុង​គម្រោង​ ១ ​លានដូស ដែល​បាន​សន្យា​ដំបូង រីឯ​អាមេរិក​បានផ្ដល់​វ៉ាក់សាំង​ Johnson&Johnson តាមរយៈ​យន្តការ​ Covax ចំនួន ៤៥០ ៥០០ ​ដូស​​នៅ​ថ្ងៃទី​ ៣០ កក្កដា​ក្នុង​គម្រោង​ ១ ០៦០ ១០០ ​ដូស មុនពេល​​អង់គ្លេស​ផ្ដល់​វ៉ាក់សាំង​ប្រភេទ OxfordAstraZeneca របស់​​ខ្លួន​ជា​លក្ខណៈ​ទ្វេភាគី​ចំនួន ៤១៥ ០០០ ​ដូស នៅ​ថ្ងៃទី​ ៤ ​សីហា​។ ចំណែកឯ​ប្រទេស​​អូស្ដ្រាលី​ក៏បានផ្ដល់​វ៉ាក់សាំង​ Pfizer-BioNTech ជា​ដំណាក់កាល​រាប់លាន​ដូស​ [២,៣ ​លាន​​ដូស​] ​ដល់​កម្ពុជា​ជា​លក្ខណៈ​ទ្វេភាគី​ផងដែរ​នៅក្នុង​ខែធ្នូ​។

ក្រៅពី​ទទួលបាន​ជំនួយ​វ៉ាក់សាំង​ពី​ម្ចាស់ជំនួយ​នានា កម្ពុជា​ក៏បាន​បញ្ជា​ទិញ​វ៉ាក់សាំង​ខ្លួនឯង​ផងដែរ ដើម្បី​យកមក​ចាក់​ជូន​ពលរដ្ឋ​ដោយ​រដ្ឋាភិបាល​បាន​ធានា​មិនឱ្យ​ខ្វះ​ឡើយ​។

គិត​ចាប់តាំងពី​មាន​ការរកឃើញ​វ៉ាក់សាំង​បង្ការ​កូវីដ​ ១៩ ​ជាច្រើន​ប្រភេទ​នៅលើ​ពិភពលោក​រហូតមកទល់​ថ្ងៃទី​ ២៤ ធ្នូ ប្រទេស​កម្ពុជា​ទទួលបាន​វ៉ាក់សាំង​ទាំង​ការបញ្ជាទិញ ទាំង​​ជំនួយ​ពី​ប្រទេស​ជា​មិត្ត និង​តាមរយៈ​កម្មវិធី​កូវ៉ាក់​ (COVAX) ​សរុប​ជាង​ ៤០ ​លានដូស​ក្នុង​នោះ​ភាគច្រើន​មកពី​ប្រទេស​ចិន​ ដើម្បី​ចាក់​ជូន​ពលរដ្ឋ​តាម​គោលដៅ និង​អាយុ​ដែល​ក្រសួង​សុខាភិបាល​បានកំណត់​។

លោក​ ហ៊ុន ម៉ាណែត ពេល​ចាក់​វ៉ាក់សាំង​មុនគេ​ពីថ្ងៃ​ទី​ ១០ កុម្ភៈ​។ ហេង ជីវ័ន

ដំណើរការ​ចាក់​វ៉ាក់សាំង​បង្ការ​ជំងឺ​កូវីដ​ ១៩ ​នៅ​កម្ពុជា​​

បន្ទាប់ពី​បាន​ជំនួយ​វ៉ាក់សាំង​ Sinopharm ចំនួន​ ៦០ ​ម៉ឺនដូស​ពី​ចិន ប្រទេស​កម្ពុជា​បាន​ចាប់ផ្ដើម​ចាក់​វ៉ាក់សាំង​ដំបូង​នៅ​ថ្ងៃ​​ទី​ ១០ ​កុម្ភៈ ឆ្នាំ​ ២០២១ ​នៅតាម​មន្ទីរពេទ្យ​ចំនួន​ ៤ ​នៅ​ភ្នំពេញ​មុនពេល​បើក​យុទ្ធនាការ​ចាក់ទ្រង់ទ្រាយ​ធំ​ទូទាំងប្រទេស​នៅតាម​របៀប​ «​ផ្កា​រីក​» ​នៅ​ដើមខែ​មេសា ដោយ​ចាប់ផ្ដើម​ពី​រាជធានី​​ភ្នំពេញ និង​ខេត្ត​អាទិភាព​។

ការចាក់​វ៉ាក់សាំង​ដំបូង​នោះ​​ថ្វីបើ​លោក​ ហ៊ុន សែន បាន​ខកខាន​ចាក់ ដោយសារ​កត្តា​លើស​អាយុ​ក្ដី ក៏ប៉ុន្តែ​កូនប្រុស​ច្បង​របស់លោក គឺ​លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត បាន​ចាក់​មុនគេ​នៅ​មន្ទីរពេទ្យ​កាល់ម៉ែត​តាម​ការកំណត់​របស់​ក្រសួង​សុខាភិបាល ។

នៅមុន​ពេល​បើក​ «​យុទ្ធនាការចាក់​វ៉ាក់សាំង​នៅ​ទូទាំងប្រទេស​» រាជរដ្ឋាភិបាល​បាន​បង្កើត​គណៈកម្មការ​ចំពោះ​កិច្ចចាក់​វ៉ាក់​បង្ការ​កូវីដ​ ១៩ ​ក្នុង​ក្របខ័ណ្ឌ​ទូទាំងប្រទេស​នៅ​ថ្ងៃទី​ ១៧ ​មីនា ដោយមាន​លោកស្រី ឱ វណ្ណឌីន រដ្ឋលេខាធិការ និង​​ជា​អ្នកនាំពាក្យ​ក្រសួង​សុខាភិបាល​ជា​ប្រធាន ហើយក៏​មានការ​បង្កើត​អនុគណៈកម្មការ​នេះ​នៅតាម​ខេត្ត​ផងដែរ​។

យុទ្ធនាការ​នេះ​មាន​ការចូលរួម​​ចាក់​ថ្នាំ​ពី​ក្រុមគ្រូពេទ្យ​ស៊ីវិល​ និង​ក្រុមគ្រូពេទ្យ​មកពី​ក្រសួងការពារជាតិ​ដោយ​តម្រូវឱ្យ​ចាក់​​រហូតដល់​ ៣ ​ដូស ដើម្បី​បណ្ដុះ​ឱ្យមាន​ភាពស៊ាំ​នៅក្នុង​សព៌ាង្គកាយ​ដែល​អាច​ការពារ​ការឆ្លង​វីរុស​កូវីដ​ ១៩​។

គិត​រហូតមកទល់​ថ្ងៃទី​ ១ ​មករា​​ ឆ្នាំ​ ២០២២ កម្ពុជា​បាន​ចាក់​វ៉ាក់សាំង​ដល់​មនុស្ស​អាយុ​ចាប់​​ពី​ ១៨ ​ឆ្នាំ​ឡើង​បាន ១០១,៥១% នៃ​គោលដៅ​ ១០ ​លាន​នាក់​,​អ្នកមាន​អាយុ​ពី​ ១២ ​ឆ្នាំ ដល់​​ក្រោម​ ១៨ ​ឆ្នាំ​បាន​ ៩៩,១២% ​នៃ​គោលដៅ​ ១ ៨២៧ ៣៤៨ ​នាក់​,​អាយុ​ ៦ ​ឆ្នាំ ដល់​ក្រោម​ ១២ ​ឆ្នាំ ចាក់​បាន​ ១០៥,២៣% ​នៃ​គោលដៅ ១ ៨៩៧ ៣៨២ ​នាក់ និង​​កុមារ​អាយុ​ ៥ ​ឆ្នាំ​បាន​ ៩៩,៨៥% នៃ​គោលដៅ​ ៣០៤ ៣១៧ នាក់​។

ការផ្ទុះ​ព្រឹត្តិការណ៍​ឆ្លង​កូវីដ-១៩​ចូល​សហគមន៍​ ២០ ​កុម្ភៈ​​

ប្រទេស​កម្ពុជា​បាន​ផ្ទុះ​ព្រឹត្តិការណ៍​ឆ្លង​ជំងឺ​កូវីដ​ ១៩ ​ចូល​​សហគមន៍​លើក​ទី​ ៣ ​នៅ​ថ្ងៃទី​ ២០ ​កុម្ភៈ ឆ្នាំ​ ២០២១ ​ដោយ​បាន​​រកឃើញ​ដំបូង​លើ​ជនជាតិចិន​ចំនួន​ ៣២ ​នាក់​នៅ​ក្លិប​កម្សាន្ត​ N8 ម្ដុំ​ជិត​អាងទឹក​ពហុកីឡដ្ឋាន​ជាតិ​អូឡាំពិក បន្ទាប់ពី​ផ្ទុះ​ព្រឹត្តិការណ៍​សហគមន៍​ចំនួន​ ២ ​លើក កាលពី​ថ្ងៃទី​ ៣ វិច្ឆិកា និង​ថ្ងៃទី​ ២៨ ​វិច្ឆិកា ឆ្នាំ​ ២០២០​។

ភ្លាមៗ បន្ទាប់ពី​មាន​ព្រឹត្តិការណ៍​នេះ លោកនាយក​រដ្ឋមន្ត្រី​ ហ៊ុន សែន បានចេញ​សារពិសេស​ដោយបាន​ឱ្យឈ្មោះ​ថា​ជា​ «​ព្រឹត្តិការណ៍​សហគមន៍​ ២០ ​កុម្ភៈ​» ​និង​បាន​ចាត់ទុកថា​ជា​ «​ស្ថានភាព​ដ៏អាក្រក់​» ​ហើយ​សម្រេច​ឱ្យ​បិទ​ក្លិប​កម្សាន្ត និង​​តំបន់​ជិត​នោះ ហើយ​បាន​តម្រូវឱ្យ​ស្វែងរក​អ្នកពាក់ព័ន្ធ​យកមក​ធ្វើតេស្ត និង​ធ្វើ​ចត្តាឡីស័ក​ឱ្យបាន​ត្រឹមត្រូវ ។

យ៉ាងណាក្ដី ចាប់ពីពេលនោះ​មក ការឆ្លង​រីករាលដាល​ជំងឺ​កូវីដ​ ១៩ ​នៅ​កម្ពុជា បាន​បន្ត​​កើត​មាននៅ​ទូទាំងប្រទេស ប៉ុន្តែ​​ក៏មាន​ករណី​នាំចូល​ច្រើន​ផងដែរ រីឯ​ករណី​ស្លាប់​ក៏បាន​កើតឡើង​ជា​បន្តបន្ទាប់​ចាប់ពី​ថ្ងៃទី​ ១១ ខែមីនា ឆ្នាំ​ ២០២១ មក​។

គិត​រហូតមក​ត្រឹម​ថ្ងៃទី​ ៣១ ​ខែធ្នូ ឆ្នាំ​ ២០២១ កម្ពុជា​មាន​ករណី​ឆ្លង​ជំងឺ​កូវីដ​ ១៩ ​សរុប​ចំនួន​ ១២០ ៥០៧ ​នាក់​អ្នកជាសះស្បើយ​ចំនួន ១១៦ ៩២៩ ​នាក់ និង​អ្នកស្លាប់​ដោយសារ​ជំងឺ​កូវីដ​ ១៩ ​នេះ​មាន​ចំនួន​ ៣ ០១២ ​នាក់​។

ការប្រកាស​ឱ្យប្រើ​ច្បាប់​ស្ដីពី​វិធានការ​ទប់ស្កាត់​ការឆ្លង​រាលដាល​នៃ​ជំងឺ​កូវីដ-១៩ និង​ជំងឺ​កាចសាហាវ និង​ប្រកបដោយ​គ្រោះថ្នាក់​ធ្ងន់ធ្ងរ​ផ្សេងទៀត​​

ច្បាប់​ស្ដីពី​វិធានការ​ទប់ស្កាត់​​ការឆ្លង​រាលដាល​នៃ​ជំងឺ​កូវីដ​ ១៩ និង​ជំងឺ​កាចសាហាវ និង​ប្រកបដោយ​គ្រោះថ្នាក់​ធ្ងន់ធ្ងរ​ផ្សេងទៀត ត្រូវបាន​ប្រមុខរដ្ឋស្ដីទី​លោក សាយ ឈុំ ចុះ​ហត្ថលេខា​ដាក់​ឱ្យប្រើ​ជា​ការប្រញាប់​នៅ​ថ្ងៃទី​ ១១ មីនា ឆ្នាំ​ ២០២១ ​ខណៈ​ការឆ្លង​រាលដាល​ជំងឺ​កូវីដ កំពុងមាន​សម្ទុះ​កាន់តែ​​ខ្លាំង​ឡើង​នៅ​កម្ពុជា​។

ការបង្កើត​ច្បាប់​ដែលមាន​ ៦ ​ជំពូក និង​ ១៨ ​មាត្រា​នេះ ត្រូវបាន​លោក កើត រិទ្ធ រដ្ឋមន្ត្រី​ក្រសួង​យុត្តិធម៌​ពន្យល់ថា ជា​ការចាំបាច់ ដើម្បី​ផ្ដល់​សិទ្ធិ​អំណាច​ដល់​រាជរដ្ឋាភិបាល​ក្នុង​​ការដាក់ចេញ​នូវ​វិធានការ​ចាំបាច់ ទាំង​វិធានការ​សុខាភិបាល និង​វិធានការ​រដ្ឋបាល ដើម្បី​​ការពារ​អាយុជីវិត​ពលរដ្ឋ សុខភាព​សាធារណៈ និង​សណ្ដាប់ធ្នាប់​សាធារណៈ​ព្រមទាំង​កាត់បន្ថយ​ផលប៉ះពាល់​ដល់វិស័យ​សង្គម និង​សេដ្ឋកិច្ច​នៅ​កម្ពុជា​។

ច្បាប់​នេះ ក៏មាន​ចែង​ពី​ទោសប្បញ្ញត្តិ​ផងដែរ ចំពោះ​អ្នក​ដែល​​មិន​អនុវត្តតាម​វិធានការ​នានា​ដោយមាន​ទាំង​ការពិន័យ​ជា​ប្រាក់​ចាប់ពី​ ១ ​លាន ដល់​ ២០ ​លាន​រៀល និង​ផ្ដន្ទាទោស​ដាក់​ពន្ធនាគារ​ពី​ ៦ ​ខែ​ដល់​ ២០ ​ឆ្នាំ​ជាដើម​។​ល​។

ការចេញ​អនុក្រឹត្យ និង​​វិធានការ​នានា​ដើម្បី​ទប់ស្កាត់​​ការរីក​រាលដាល​ជំងឺ​កូវីដ​ ១៩

បន្ទាប់ពី​មានច្បាប់​ស្ដីពី​វិធានការ​ទប់ស្កាត់​ការឆ្លង​រាលដាល​​នៃ​ជំងឺ​កូវីដ​ ១៩ និង​ជំងឺ​កាចសាហាវ និង​ប្រកបដោយ​គ្រោះថ្នាក់​ធ្ងន់ធ្ងរ​ផ្សេងទៀត រាជរដ្ឋាភិបាល​បានចេញ​អនុក្រឹត្យ​ថ្មី​​មួយ​ស្ដីពី​វិធានការ​សុខាភិបាល​នៅ​ថ្ងៃទី​ ១២ មីនា និង​អនុក្រឹត្យ​ស្ដីពី​វិធានការ​រដ្ឋបាល​នៅ​ថ្ងៃទី​ ៣១ មីនា រួមទាំង​លិខិត​បទដ្ឋាន​ជាច្រើន​ទៀត ដើម្បី​ទប់ស្កាត់​ការឆ្លង​ជំងឺ​កូវីដ​ ១៩​។

អនុក្រឹត្យ​ស្ដីពី​វិធានការ​សុខាភិបាល​មានចែង​ពី​ការធ្វើ​អនាម័យ ការវាស់​កម្ដៅ ការពាក់​ម៉ាស់ ការរក្សា​គម្លាត ការយក​សំណាក​ទៅពិនិត្យ ការធ្វើ​ចត្តាឡីស័ក ការព្យាបាល ការចាក់​វ៉ាក់សាំង ការគ្រប់គ្រង និង​ការចាត់ចែង​សព​ជាដើម ព្រមទាំង​មានការ​តម្រូវឱ្យ​ផាកពិន័យ​ចំពោះ​អ្នក​មិន​អនុវត្តតាម​វិធានការ​នេះ​ផងដែរ​។

រីឯ​អនុក្រឹត្យ​ស្ដីពី​វិធានការ​រដ្ឋបាល​មានចែង​ពី​ការរឹតត្បិត​ ឬ​ការហាម​ធ្វើដំណើរ ការជួបជុំ​មនុស្ស​ដែល​អាច​នាំឱ្យ​ឆ្លង​ជំងឺ​កូវីដ​ ១៩ ការហាម​ធ្វើ​សម្មភាព​ការងារ ឬ​មុខរបរ ដែលមាន​​ហានិភ័យ​ ឬ​ជា​ប្រភព​នៃ​ការឆ្លង​ជំងឺ​កូវីដ​ ១៩ ការរឹតត្បិត​ ឬ​ការហាមឃាត់​ការធ្វើ​ចរាចរណ៍​ចេញ-ចូល​តំបន់​ដែលមាន​ការឆ្លង​​ជំងឺ​កូវីដ​ ១៩ បម្រាម​គោចរ ការបិទ​ខ្ទប់​តំបន់ ឬ​កន្លែង​ដែល​​មាន​ឆ្លង​ជំងឺ​កូវីដ​ ១៩ ការរឹតត្បិត ឬ​ការហាម​ធ្វើ​ពាណិជ្ជកម្ម​ទំនិញ​​ដែលជា​ប្រភព​នៃ​ការឆ្លង​ជំងឺ​កូវីដ ​១៩ និង​វិធានការ​រដ្ឋបាល​ផ្សេងទៀត​ដែល​ចាំបាច់​។

តាមរយៈ​អនុក្រឹត្យ​ទាំងនេះ​នៅតាម​រាជធានី​ខេត្ត​នានា មានការ​បង្កើត​ទីតាំង​ធ្វើ​ចត្តាឡីស័ក ទីតាំង​ព្យាបាល ទីតាំង​ចាក់​វ៉ាក់សាំង និង​ទីតាំង​បូជាសព​ជាដើម​។ ជាមួយនេះ​ក៏មាន​ការកំណត់​តំបន់​ទៅតាម​កម្រិត​ហានិភ័យ​ផងដែរ​ (​តំបន់​ក្រហម​តំបន់​លឿងទុំ និង​តំបន់​លឿង​) ​ហើយ​បាន​បិទ​ខ្ទប់​ ឬ​ហាម​សកម្មភាព​ការងារ​ ឬ​មុខរបរ​មាន​ហានិភ័យ​ទៅតាម​ទំហំ​នៃ​ការឆ្លង​ជំងឺ​កូវីដ​ ១៩ ​ក្នុង​តំបន់​នីមួយៗ​។

ទន្ទឹមនឹងនេះ មាន​ការរឹតបន្តឹង​​ការធ្វើដំណើរ​ឆ្លងកាត់​រាជធានី-ខេត្ត​មួយរយៈ ការដាក់​បម្រាម​គោចរ​ពេលយប់ ការបិទ​ផ្សារ បិទ​សាលារៀន ការហាម​រៀបចំ​ពិធីបុណ្យ​ចូលឆ្នាំ ពិធី​ដាក់​បិណ្ឌ ភ្ជុំបិណ្ឌ ផ្អាក​ការរៀប​អាពាហ៍ពិពាហ៍ ការបិទ​ការឆ្លង​ដែន និង​បាន​​តម្រូវឱ្យធ្វើ​ចត្តាឡីស័ក​ចំពោះ​​អ្នក​ដែល​ចូលមក​កម្ពុជា​ពី​គ្រប់​ច្រកចេញ-ចូល​ជាដើម​។​ល​។

នៅក្នុងពេល​អនុវត្ត​វិធានការ​ទាំងនេះ​សមត្ថកិច្ច​ក៏បាន​ឃាត់ខ្លួន​មនុស្ស​ដែល​ប្រព្រឹត្តល្មើស​​ជាច្រើន​នាក់​យកមក​អប់រំ និង​​ផាកពិន័យ​តាមច្បាប់​ផងដែរ ហើយ​មាន​ករណី​ប្រព្រឹត្តល្មើស​ធ្ងន់ធ្ងរ​ខ្លះ ត្រូវបាន​ចាប់បញ្ជូន​​ទៅកាន់​តុលាការ​ទៀតផង​។​

ប្រកាស​ឱ្យប្រើ​ច្បាប់​ដែល​កំណត់ឱ្យ​ថ្នាក់ដឹកនាំ​ស្ថាប័ន​កំពូល​ ៤ មាន​សញ្ជាតិ​តែ​ ១

ច្បាប់​ដែល​កំណត់ឱ្យ​ប្រធាន​ស្ថាប័ន​កំពូល​ចំនួន​ ៤ ​មាន​សញ្ជាតិ​​ខ្មែរ​តែ​ ១ ត្រូវបាន​ព្រះមហាក្សត្រ​កម្ពុជា​ព្រះបាទ នរោត្តម សីហមុនី ឡាយព្រះហស្តលេខា​លើ​ព្រះរាជក្រម​ប្រកាស​ឱ្យប្រើ​កាលពី​ថ្ងៃទី​ ៣ ខែវិច្ឆិកា បន្ទាប់ពី​រដ្ឋសភា ព្រឹទ្ធសភា បោះឆ្នោត​អនុម័ត និង​មានការ​ត្រួតពិនិត្យ​ពី​ក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញ រួចមក​។​

ច្បាប់​ធម្មនុញ្ញ​ស្ដីពី​វិសោធនកម្ម​មាត្រា​ ១៩ ​ថ្មី មាត្រា​ ៨២ ​ថ្មី​មាត្រា​ ១០៦ ​ថ្មី​ (​មួយ​) ​មាត្រា​ ១១៩ ​ថ្មី និង​មាត្រា​ ១៣៧ ​ថ្មី​នៃ​រដ្ឋធម្មនុញ្ញ​ព្រះរាជាណាចក្រ​កម្ពុជា និង​មាត្រា​ ៣ និង​មាត្រា​ ៤ ​នៃ​ច្បាប់​ធម្មនុញ្ញ​បន្ថែម​បានកំណត់​ឱ្យ​ប្រធាន​ព្រឹទ្ធសភា​ប្រធានរដ្ឋសភា នាយករដ្ឋមន្ត្រី និង​ប្រធាន​ក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញ​មាន​សញ្ជាតិ​ខ្មែរ​តែ​ ១​។

ការសម្រេច​បែបនេះ បន្ទាប់ពី​លោកនាយក​រដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ឱ្យ​រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួង​យុតិ្តធម៌​រៀបចំ​ធ្វើ​វិសោធនកម្ម​រដ្ឋ​ធម្មនុញ្ញ​នៅ​ដើមខែ​កញ្ញា ក្រោយ​ពេល​លោក សម រង្ស៊ី បាន​ចោទ​លោក​ដោយ​ផ្អែកលើ​ការចុះផ្សាយ​របស់​កាសែត​បរទេស​ថា បាន​ទិញ​សញ្ជាតិ Cyprus ដែលជា​ដែន​កោះ​មួយ​នៅក្នុង​តំបន់​អឺរ៉ុប​។

ការបើក​ប្រទេស​ឡើងវិញ​​លើ​គ្រប់​វិស័យ​នៅ​កម្ពុជា

លោកនាយក​រដ្ឋមន្ត្រី​កម្ពុជា​​បានប្រកាស​បើក​ប្រទេស​លើ​​គ្រប់​វិស័យ​ឡើងវិញ​គិត​ចាប់ពី​​ថ្ងៃទី​ ១ ខែវិច្ឆិកា​មក បន្ទាប់ពី​តួលេខ​នៃ​ការឆ្លង​ជំងឺ​កូវីដ​ ១៩ និង​​ករណី​ស្លាប់ ដោយសារ​ជំងឺ​នេះ​បាន​ថយចុះ​ជា​បន្តបន្ទាប់​ក្រោយ​​មាន​ការរឹតបន្ដឹង​វិធានការ​សុខាភិបាល និង​វិធានការ​រដ្ឋបាល ព្រមទាំង​ការចាក់​វ៉ាក់សាំង​បាន​គ្របដណ្ដប់​នៅ​ទូទាំងប្រទេស​។

បើតាម​លោក ហ៊ុន សែន ​ការសម្រេច​បើក​ប្រទេស​វិញ​នេះ ​គឺ​ផ្អែកលើ​កត្តា​សំខាន់​ចំនួន​ ៤ រួមមាន ការសម្រេច​បាន​លទ្ធផល​នៃ​ការចាក់​វ៉ាក់សាំង​កូវីដ-១៩, រាជរដ្ឋាភិបាល​បាន​ពង្រឹង​ និង​ពង្រីក​សមត្ថកិច្ច​ក្នុង​ការព្យាបាល​ជំងឺ​កូវីដ​,​ឆ្លងកាត់​បទពិសោធ​នៃ​ការគ្រប់គ្រង ទប់ស្កាត់​ការឆ្លង​រាលដាល​នៃ​ជំងឺ​កូវីដ​ ១៩ និង​របៀប​គ្រប់គ្រង​ទប់ស្កាត់​នៃ​ជំងឺ​នេះ​ក្នុង​ទ្រង់ទ្រាយ​​ធំ និង​ការយល់ដឹង​របស់​ពលរដ្ឋ​​ក្នុង​ការការពារ​ខ្លួន និង​ការព្យាបាល​ជំងឺ​កូវីដ​ ១៩​។

ពិធី​សម្ពោធ​វិមាន​កីឡដ្ឋាន​កាលពី​ថ្ងៃ​ ១៨ ធ្នូ ឆ្នាំមុន ។ ហ៊ាន រង្សី

កម្ពុជា​ធ្វើ​ប្រធាន​នៃ​កិច្ចប្រជុំ ASEP11 ​និង​ ASEM

ប្រទេស​កម្ពុជា​នៅក្នុង​ខែ​​វិច្ឆិកា បាន​ធ្វើជា​ម្ចាស់ផ្ទះ​នៃ​កិច្ចប្រជុំ​ថ្នាក់​អន្តរជាតិ​ចំនួន​ ២ គឺ​កិច្ចប្រជុំ​ភាពជា​ដៃគូ​សភា​អាស៊ីអឺរ៉ុប​លើក​ទី​ ១១ (ASEP11) ​នៅ​ថ្ងៃទី​ ១៦ វិច្ឆិកា និង​កិច្ចប្រជុំ​កំពូល​អាស៊ី-អឺរ៉ុប​ (ASEM13) ​នៅ​ថ្ងៃទី​ ២៥-២៦ ​វិច្ឆិកា​។

កិច្ចប្រជុំ​ (ASEP11) ​បាន​ធ្វើឡើង​ជា​លើកដំបូង​តាម​ប្រព័ន្ធនិម្មិត​ (Zoom) ​ក្រោម​មូលបទ​ «​ការពង្រឹង​ភាពជា​ដៃគូ​សភា​​ដើម្បី​សន្តិភាព និង​ការអភិវឌ្ឍ​ប្រកបដោយ​ចីរភាព​ក្នុង​សម័យ​ និង​ក្រោយ​វិបត្តិ​កូវីដ​ ១៩» ​ដែល​ដឹកនាំ​ដោយ​សហប្រធាន​​លោក ហេង សំរិន ប្រធាន​​រដ្ឋសភា និង​លោក​ សាយ ឈុំ ​ប្រធាន​ព្រឹទ្ធសភា​កម្ពុជា ដោយមាន​សមាជិកសភា​មកពី​ប្រទេស​ចំនួន​ ៣១ ​ក្នុង​តំបន់​អឺរ៉ុប​ និង​​អាស៊ី​ចូលរួម និង​អង្គការ​ដៃគូ​​ចំនួន​ ២ គឺ​សភា​អឺរ៉ុប និង​លេខាធិការដ្ឋាន​អាស៊ាន​ក្នុងនោះ​ក៏មាន​​លោកជំទាវ ហេឌី ហូតាឡា ​អនុប្រធាន​សភា​អឺរ៉ុប​ផងដែរ​។

កិច្ចប្រជុំ​នេះ​បាន​ពិភាក្សា​​គ្នា​បញ្ហា​ប្រឈម​សំខាន់ៗ​ដែល​​កំពុង​កើតមាន​ក្នុង​តំបន់​ទាំង​ ២ ​ក៏​ដូច​ក្នុង​ពិភពលោក​រួមមាន​​បញ្ហា​ជំងឺ​រាតត្បាត​ជា​សកល សន្តិភាព និង​សន្តិសុខ ការស្ដារ​​សេដ្ឋកិច្ច​ឡើងវិញ ក្រោយ​វិបត្តិ​ជំងឺ​កូវីដ​ ១៩ ការប្រែប្រួល​អាកាសធាតុ និង​ការប្រើប្រាស់​ធនធាន​ជាតិ​ប្រកបដោយ​និរន្តរភាព​ជាដើម​។

ក្នុង​នាម​សភា​កម្ពុជា លោក សាយ ឈុំ បានចាត់ទុក​មូលបទ​នោះ​ថា មាន​សារៈសំខាន់​ដែល​ឆ្លុះបញ្ចាំង​ពី​ស្ថានភាព​​បច្ចុប្បន្ន និង​ចក្ខុវិស័យ​ទៅ​អនាគត ខណៈដែល​ទាំងអស់​គ្នា​​កំពុង​ធ្វើ​ដំណើរ​ឆ្លងកាត់​វិបត្តិ​​កូវីដ​ ១៩ និង​ខិតខំ​ស្ដារ​សង្គម សេដ្ឋកិច្ច​ឡើងវិញ​។ រីឯ​លោក ហេង សំរិន បានចាត់ទុក​កិច្ចប្រជុំ​នេះ​ថា សមស្រប​បំផុត​ទៅនឹង​បរិបទ​បច្ចុបុ្បន្ន​ដែល​មិនគ្រាន់តែ​ពង្រឹង និង​ពង្រីក​ទំនាក់ទំនង និង​កិច្ចសហប្រតិបត្តិការ​ព្រម​ទាំង​ការយល់ដឹង​ពីគ្នា​ប៉ុណ្ណោះ​​ទេ តែ​ថែមទាំង​ផ្ដល់នូវ​កាលានុវត្តភាព​ដ៏ប្រសើរ ដើម្បី​រក​ដំណោះស្រាយ​កង្វល់​ក្នុង​តំបន់​ទាំង ២ ​ក៏​ដូច​សកលលោក​ទាំងមូល​ផងដែរ​។

ដោយឡែក​នៅ​ថ្ងៃទី​ ២៥-២៦ ​វិច្ឆិកា​ប្រទេស​កម្ពុជា​ក៏បាន​ធ្វើជា​ម្ចាស់ផ្ទះ​នៃ​កិច្ចប្រជុំ​កំពូល​អាស៊ី-អឺរ៉ុប​លើក​ទី​ ១៣ (ASEM13) ​តាម​ប្រព័ន្ធ​អនឡាញ​ផងដែរ​ក្រោម​មូលបទ​ «​ការពង្រឹង​ពហុភាគី​និយម ដើម្បី​កំណើន​​រួម​» ​ដឹកនាំ​ដោយ​លោក ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រី​កម្ពុជា​ដោយមាន​ការចូលរួម​ពី​ប្រមុខរដ្ឋ ប្រមុខ​រដ្ឋាភិបាល​ចំនួន​ ៥១ ​ប្រទេស​មកពី​ទ្វីប​ទាំង​ ២ ប្រធាន​សហគមន៍​អឺរ៉ុប និង​ប្រធាន​ក្រុមប្រឹក្សា​អឺរ៉ុប ព្រមទាំង​អគ្គលេខាធិការ​អាស៊ាន​។

ក្រោយពេល​បញ្ចប់ កិច្ចប្រជុំ​នោះបាន​អនុម័ត​ឯកសារ​ចំនួន​ ៣ រួមមាន សេចក្តី​ថ្លែងការណ៍​ប្រធាន​អង្គប្រជុំ ASEM13 សេចក្តី​ថ្លែងការណ៍​ទីក្រុង​ភ្នំពេញ​ស្តីពី​ការស្តារ​សង្គម-សេដ្ឋកិច្ច​​ឡើងវិញ ក្រោយ​ជំងឺ​កូវីដ​ ១៩ ​និង​ឯកសារ​សកម្មភាព​អនាគត​​ស្តីពី​ការតភ្ជាប់ ASEM​។

លោកនាយក​រដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុនសែន បានចាត់ទុក​កិច្ចប្រជុំ​ ASEM13 ជា​សញ្ញា​ថា ប្រទេស​​អាស៊ី និង​អឺរ៉ុប​ប្ដេជ្ញាចិត្ត​ធ្វើការ​រួមគ្នា និង​បាន​អំពាវនាវ​ឱ្យ​មេដឹកនាំ​នៃ​ទ្វីប​ទាំង​ ២ ​សហប្រតិបត្តិការ​ឱ្យ​កាន់តែ​ជិតស្និទ្ធ​ថែមទៀត ខណៈ​មេដឹកនាំ​ទ្វីប​ទាំង​ ២ ប្ដេជ្ញា​ការពារ​សន្ដិភាព​សន្ដិសុខ ការអភិវឌ្ឍ​ប្រកប​ដោយ​ចីរភាព និង​កំណើន​ប្រកប​ដោយ​បរិយាប័ន្ន​ដោយ​ផ្អែកលើ​ការគោរព​ច្បាប់​អន្តរជាតិ​។

សម្ដេចក្រុមព្រះ នរោត្តម រណឫទ្ធិ សោយ​ទិវង្គត

សម្ដេចក្រុមព្រះ​នរោត្តម រណឫទ្ធិ ព្រះប្រធាន​ឧត្ដម​ក្រុមប្រឹក្សា​ព្រះមហាក្សត្រ និង​ជា​ប្រធាន​គណបក្ស​ហ៊្វុនស៊ីនប៉ិច​បាន​សោយ​ទិវង្គត​នៅ​ប្រទេស​បារាំង​កាលពី​ថ្ងៃទី​ ២៨ វិច្ឆិកា ឆ្នាំ​ ២០២១ ក្នុង​ព្រះ​ជន្មាយុ​ ៧៧ ​ព្រះវស្សា​ដោយ​រោគាពាធ​។

បន្ទាប់ពី​សោយ​ទិវង្គត ព្រះសព អតីត​នាយករដ្ឋមន្ត្រី​ទី​ ១ ​និង​អតីត​ប្រធានរដ្ឋសភា​ដែល​ប្រសូត​នៅ​ថ្ងៃទី​ ២ មករា ឆ្នាំ​ ១៩៤៤ ​អង្គ​នេះ ត្រូវបាន​ដឹក​​តាម​ជើងយន្តហោះ​មកកាន់​កម្ពុជា​នៅ​ថ្ងៃទី​ ៥ ​ធ្នូ មុនពេល​ថ្វាយ​ព្រះភ្លើង​ព្រះសព​ដោយ​ព្រះមហាក្សត្រ​ព្រះបាទ នរោត្តម សីហមុនី នៅ​ថ្ងៃទី​ ៨ ​ធ្នូ នៅ​ព្រះមេរុ ខាងមុខ​វត្តបទុមវតី រាជធានី​ភ្នំពេញ​។

ទាក់ទិន​នឹង​ការរៀបចំ​ពិធី​បុណ្យ​ព្រះសព​សម្ដេចក្រុម​ព្រះរាជ​រដ្ឋាភិបាល​បាន​បង្កើត​គណៈកម្មការ​រៀបចំ​ពិធីបុណ្យ និង​​បានចេញ​សារាចរ​ណែនាំ​បង្ហូតទង់ជាតិ​ត្រឹម​ពាក់កណ្ដាល​ហើយ​បានឱ្យ​តាម​ស្ថានីយ​វិទ្យុ​ និង​ទូរទស្សន៍​ជាតិ និង​ឯកជន​ផ្អាក​សម្ដែង និង​ចាក់ផ្សាយ​នូវ​​ទស្សនីយភាព​ដែល​សប្បាយៗ​ផ្សេងៗ​ ដើម្បី​ថ្វាយ​ព្រះ​កុសល​ និង​គោរព​ព្រះ​វិញ្ញាណក្ខន្ធ​ព្រះអង្គ​ជា​លើកចុងក្រោយ​។

សម្ពោធ​ឱ្យប្រើ​ «​វិមាន​កីឡដ្ឋាន​» ​នៃ​ពហុកីឡដ្ឋាន​ជាតិ​ថ្មី​

«​វិមាន​កីឡដ្ឋាន​» ​នៃ​ពហុកីឡដ្ឋាន​ជាតិ​មរតក​តេជោ​ដែលជា​ជំនួយឥតសំណង​របស់​ប្រទេស​ចិន​ស្ថិតនៅក្នុង​សង្កាត់​ព្រែកតាសេក ខណ្ឌ​ជ្រោយចង្វារ រាជធានី​ភ្នំពេញ ត្រូវបាន​លោកនាយក​រដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន សម្ពោធ​ដាក់ឱ្យ​ប្រើប្រាស់​ជា​ផ្លូវការ កាលពី​ថ្ងៃទី​ ១៨ ​ធ្នូ បន្ទាប់ពី​ធ្វើ​ពិធី​ប្រគល់​ដោយ​លោក​រដ្ឋមន្ត្រី​ការបរទេស​ចិន​លោក វ៉ាង យី កាលពី​ថ្ងៃ​ទី​ ១២ កញ្ញា ឆ្នាំ​ ២០២១ ក្រោយ​ប្រើពេល​សាងសង់​អស់​ប្រមាណ​ ៨ ​ឆ្នាំ គិត​ចាប់តាំងពី​​ខែមេសា ឆ្នាំ​ ២០១៣ មក​។

ថ្លែង​នៅក្នុង​ពិធី​នោះ លោកនាយក​រដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានចាត់ទុក​ពហុកីឡដ្ឋាន​ខ្នាត​អន្តរជាតិ​ថ្មី​ដែល​ចំណាយ​ទឹកប្រាក់​សាងសង់​អស់​ជិត​ ១៦០ ​លាន​ដុល្លារ និង​អាចដាក់​អ្នកទស្សនា​បាន​ ៦ ​ម៉ឺន​នាក់​នេះ​ថា​ «​នេះ​ជា​សមិទ្ធផល​របស់​ជាតិ​»​។

នៅ​ចំពោះមុខ​លោក វ៉ាង វិនធាន ឯកអគ្គរដ្ឋទូត​ចិន​ប្រចាំ​កម្ពុជា​ដែល​បាន​ចូលរួម​សម្ពោធ​​ដែរនោះ លោក ហ៊ុន សែន បាន​ថ្លែងអំណរគុណ​ដល់​រដ្ឋាភិបាល​ក្រុង​ប៉េកាំង និង​ប្រជាជន​ចិន ចំពោះ​ទឹកចិត្ត​ដ៏ធំធេង​ក្នុង​ការផ្ដល់​ជំនួយ​សន្ធឹកសន្ធាប់​ដល់​កម្ពុជា​។

ការបិទ​បញ្ចប់​ព្រឹត្តិការណ៍​សហគមន៍​ ២០ ​កុម្ភៈ

លោកនាយក​រដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានប្រកាស​តាម​សារពិសេស​មួយ​ពីថ្ងៃ​ ២០ ធ្នូ ដោយ​សម្រេច​បិទបញ្ចប់​ជា​ផ្លូវការ​នូវ​ «​ព្រឹត្តិការណ៍​សហគមន៍​ ២០ ​កុម្ភៈ​» ​ដែល​រដ្ឋាភិបាល​ចាត់ទុកថា ជា​សោកនាដកម្ម​ដែល​បានអូសបន្លាយ​​ពេល​អស់​ ១០ ​ខែ និង​បានធ្វើឱ្យ​​មាន​ការឆ្លង និង​ស្លាប់​ដោយសារ​​ជំងឺ​កូវីដ​ ១៩ ជាច្រើន​នាក់​។

ការប្រកាស​បិទ​បញ្ចប់​ព្រឹត្តិការណ៍​នេះ បន្ទាប់ពី​ក្រសួង​សុខាភិបាល​ប្រកាស​កាលថ្ងៃ​ទី​ ២០ ​ធ្នូ​ពី​ការរក​មិនឃើញ​អ្នកស្លាប់​ប្រចាំ​ថ្ងៃជា​លើកដំបូង ចាប់ពី​ខែមីនា​មក ខណៈ​អ្នក​ឆ្លង​ថ្មី​មាន​កាន់តែ​តិច​ទៅ​។

លោក ហ៊ុន សែន បាន​ចាត់ទុក​លទ្ធផល​នេះ​ថា ជា​ជោគជ័យ​មួយ​ក្នុង​ការទប់ស្កាត់​មិន​​ឱ្យ​យើង​ធ្លាក់​ក្នុង​ជ្រោះ​មរណៈ​ ឬ​អាច​ថា ជាការ​កាត់បន្ថយ​នៃ​​បរាជ័យ​ដោយសារ​កូវីដ​ ១៩​។

យ៉ាងណាក្ដី​លោក​ថា នេះ​គ្រាន់តែ​ជា​ការបញ្ចប់​ព្រឹត្តិការណ៍​ ២០ ​កុម្ភៈ​ប៉ុណ្ណោះ ប៉ុន្តែ​ការប្រយុទ្ធ​ជាមួយនឹង​កូវីដ​ ១៩ នៅតែ​​បន្ដ​តទៅទៀត​។

ការកំណត់​តំបន់​ក្រហម​នៅ​ខណ្ឌមានជ័យ រាជធានី​ភ្នំពេញ​កាលពី​ខែឧសភា ឆ្នាំ​ ២០២១ ។ហុង មិនា

CPP អនុម័ត​គាំទ្រ​លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ជា​បេក្ខជន​នាយករដ្ឋមន្ត្រី​អនាគត

លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត កូនប្រុស​ច្បង​លោកនាយក​រដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ត្រូវបាន​អង្គសន្និបាត​គណ:កម្មាធិការ​កណ្តាល​លើក​ទី​ ៤៣ នៃ​គណបក្ស​នេះ​​បានអនុម័ត​ជា​ឯកច្ឆន្ទ​កាលពី​ថ្ងៃទី​ ២៤ ខែធ្នូ ឆ្នាំ​ ២០២១ ​គាំទ្រ​​ជា​បេក្ខភាព​នាយករដ្ឋមន្ត្រី​សម្រាប់​អ្នក​បន្តវេន​នាពេល​អនាគត​។

លោក សុខ ឥសាន អ្នកនាំពាក្យ​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា​បាន​បញ្ជាក់ថា ការសម្រេច​ជ្រើសរើស​លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត គឺ​បន្ទាប់ពី​គណៈអចិន្រៃ្តយ៍​គណបក្ស​បាន​ឧទ្ទេសនាម​បេក្ខជន​មួយចំនួន​រួច ហើយ​លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ជា​មុខសញ្ញា​បេក្ខភាព​នាយករដ្ឋមន្ត្រី​។

លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ដែល​បាន​រៀន​ចប់​នៅ​បណ្ឌិត្យសភា​យោធា​អាមេរិក និង​ជាប់​ថ្នាក់បណ្ឌិត​សេដ្ឋកិច្ច​នៅ​ប្រទេស​អង់គ្លេស បច្ចុប្បន្ន​គឺជា​អគ្គមេបញ្ជាការរង​កងយោធពល​ខេមរភូមិន្ទ និង​ជា​មេបញ្ជាការ​កងទ័ព​ជើងគោក ហើយ​លោក​ក៏​ជា​សមាជិក​អចិន្រៃ្តយ៍​នៃ​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា​មួយរូប​ផងដែរ​។

នៅក្នុង​សន្និបាត​នោះ គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា​ក៏បាន​​បោះឆ្នោត​ជ្រើសតាំង​លោក​ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី ទៀ បាញ់ និង​លោកស្រី ម៉ែន សំអន ឱ្យធ្វើជា​អនុប្រធាន​គណបក្ស​ផងដែរ ដែល​ធ្វើឱ្យ​គណបក្ស​កំពុង​​កាន់អំណាច​នេះ មាន​អនុប្រធាន​រហូតដល់ ៤ ​រូប​៕