ភ្នំពេញៈ ក្រសួងបរិស្ថានព្រមានចាត់វិធានការច្បាប់ចំពោះជនណា ដែលរំលោភបំពាន ទន្ទ្រានយកដីដោយខុសច្បាប់ នៅតំបន់ការពារទេសភាពបឹងព្រែកល្ពៅ ក្នុងខេត្តតាកែវ ខណៈក្រសួង និងអង្គការដៃគូបាននិងកំពុងអនុវត្តគម្រោងក្នុងគោលបំណងធ្វើឱ្យប្រសើរឡើងនូវការអភិរក្សជីវចម្រុះ និងលើកកម្ពស់ជីវភាពសហគមន៍ក្នុងតំបន់នេះ។
ក្រសួងបរិស្ថានដែលកំពុងអនុវត្តគម្រោងជាមួយអង្គការដៃគូ រួមមាន អង្គការជីវិតធម្មជាតិនៅកម្ពុជា អង្គការជីវិតសត្វស្លាបអន្តរជាតិ និងអង្គការ The Wildfowl & Wetlands Trust។ តំបន់ការពារទេសភាពបឹងព្រែកល្ពៅ ស្ថិតក្នុងស្រុកបុរីជលសា និងស្រុកកោះអណ្តែត ខេត្តតាកែវ មានផ្ទៃដីទំហំ ៨ ៣០៥ ហិកតា និងសម្បូរទៅដោយជីវចម្រុះជាច្រើនប្រភេទ ក្នុងនោះមានសត្វស្លាបចំនួន ១៣២ ប្រភេទ មច្ឆជាតិចំនួន ១៣៨ ប្រភេទ និងរុក្ខជាតិទឹក ៣០ ប្រភេទ។
អំឡុងពេលដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់ប្រតិភូក្រសួងបរិស្ថានក្នុងការស្វែងយល់អំពីវឌ្ឍនភាពគម្រោងអភិរក្សតំបន់ដីសើមនៅតំបន់ការពារទេសភាពបឹងព្រែកល្ពៅ នាថ្ងៃទី ១៦ ខែមករា លោក នេត្រ ភក្ត្រា រដ្ឋលេខាធិការ និងជាមន្ត្រីនាំពាក្យក្រសួងបរិស្ថានលើកឡើងថា ក្រសួង និងអង្គការដៃគូប្តេជ្ញាធ្វើឱ្យប្រសើរឡើងនូវការអភិរក្សជីវចម្រុះ និងជីវភាពសហគមន៍នៅក្នុងតំបន់នេះ។
លោកថ្លែងថា៖ «បច្ចុប្បន្ន យើងបាននិងកំពុងអនុវត្តសកម្មភាពសំខាន់ៗចំនួន ៤ គឺការអភិរក្សជីវចម្រុះ ការលើកកម្ពស់ជីវភាពសហគមន៍ ការអប់រំផ្សព្វផ្សាយ និងការសិក្សាស្រាវជ្រាវ»។
ទាក់ទងនឹងការអភិរក្សជីវចម្រុះ ក្រុមការងារបានសាងសង់ស្នាក់ការរង ១ កន្លែងសម្រាប់ពង្រឹងការល្បាតក្នុងតំបន់ សាងសង់អាងទឹកទំហំ ១៦ ហិកតា ដើម្បីរក្សាទឹកទុកជាអចិន្រៃ្តយ៍ សម្រាប់ទ្រទ្រង់ដល់ពពួកសត្វស្លាបទឹកជាពិសេស សត្វក្រៀល។ ដាំព្រៃលិចទឹកទំហំ ៥ ហិកតា និងដាំមើមផ្លុងទំហំ ២៥ ហិកតា ដែលជាចំណីរបស់សត្វក្រៀល និងបានគ្រប់គ្រងរុក្ខជាតិប្រភេទរាតត្បាត ដូចជាប្រខ្លបយក្ស (Mimosa pigra) វល្លិរាតត្បាត និងកំប្លោក ជាដើម។
ទន្ទឹមនឹងនោះដែរ លោក នេត្រ ភក្ត្រា ព្រមានថា ក្រសួងនឹងចាត់វិធានការច្បាប់ចំពោះជនទាំងឡាយណា ដែលរំលោភបំពាន ទន្ទ្រានយកដីដោយខុសច្បាប់នៅតំបន់ការពារទេសភាពបឹងព្រែកល្ពៅ។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «គ្មានជនណាម្នាក់មានសិទ្ធិទិញលក់ដូរដីក្នុងតំបន់អភិរក្សបានឡើយ ហើយក្រសួងបរិស្ថានបដិសេធទទួលស្គាល់នូវលិខិតទិញដូរខុសច្បាប់ទាំងអស់»។
លោក នេត្រ ភក្ត្រា បន្ថែមថា៖ «រីឯសកម្មភាពលើកកម្ពស់ជីវភាពសហគមន៍វិញ យើងបានបង្កើតធនាគារក្របី ដោយធ្វើការប្រវាស់ក្របីជាមួយប្រជាសហគមន៍មូលដ្ឋានក្នុងតំបន់ការពារទេសភាពបឹងព្រែកល្ពៅ។ ចំណែកឯ ការអប់រំផ្សព្វផ្សាយ យើងបានបញ្ចូលកម្មវិធីអប់រំបរិស្ថាន និងសត្វក្រៀលជាមួយសាលារៀនគោលដៅចំនួន ៣ ផងដែរ»។
សាលាទាំងនោះមានសាលាបឋមសិក្សាសង្គមមានជ័យ សាលាបឋមសិក្សាក្ដុលជ្រុំ និងសាលាបឋមសិក្សាបន្ទាយធ្លាយ ដើម្បីលើកកម្ពស់ការយល់ដឹងរបស់សិស្សានុសិស្សអំពីសារៈសំខាន់ ជីវចម្រុះ ជាពិសេសសត្វក្រៀលនៅតំបន់ការពារទេសភាពបឹងព្រែកល្ពៅ។ នេះបើតាមលោក ភក្ត្រា។
លោកបន្ថែមថា ក្រុមការងារក៏មានកម្មវិធីផ្សព្វផ្សាយតាមទម្រង់ផ្សេងៗទៀត ដូចជាការចាក់បញ្ចាំងខ្សែភាពយន្តអប់រំ និងការចាក់សំឡេងចល័តនៅតាមភូមិជាប់នឹងតំបន់ការពារទេសភាពនេះផងដែរ។
ជាមួយគ្នានោះដែរ អគ្គនាយករងនៃអគ្គនាយកដ្ឋានតំបន់ការពារធម្មជាតិនៃក្រសួងបរិស្ថាន លោកស្រី ស៊ុនលាង លើកឡើងថា ក្នុងនាមជាប្រទេសហត្ថលេខីនៃអនុសញ្ញារ៉ាមសារ ក្រសួងបរិស្ថានតែងតែចូលរួមអនុវត្តនូវសសរស្តម្ភទាំង ៣ របស់អនុសញ្ញារ៉ាមសារ។ ក្នុងនោះមានការប្រើប្រាស់តំបន់ដីសើមដោយឈ្លាសវៃ ការកំណត់ និងបង្កើតតំបន់រ៉ាមសារថ្មីៗ និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការអន្តរជាតិ ជាពិសេសការគ្រប់គ្រងតំបន់ដីសើមឆ្លងដែន។
លោក ប៊ូ វរសក្ស តំណាងឱ្យអង្គការជីវិតធម្មជាតិនៅកម្ពុជា អង្គការជីវិតសត្វស្លាបអន្តរជាតិ និងអង្គការ The Wildfowl & Wetlands Trust បានលើកឡើងដែរថា៖ «យើងពិតជាមានមោទនភាពណាស់ដែលបានចូលរួមជាមួយក្រសួងបរិស្ថានក្នុងការការពារ និងអភិរក្សជីវចម្រុះនៅក្នុងតំបន់ការពារទេសភាពបឹងព្រែកល្ពៅនេះ»។
លោកបន្ថែមថា ក្រុមការងារទាំងអស់នឹងបន្តគាំទ្រការងារអភិរក្សតំបន់ដីសើមដ៏មានសក្តានុពលនេះឱ្យកាន់តែមានប្រសិទ្ធភាពបន្ថែមទៀត។ ជាមួយគ្នានេះ លោកបានស្នើសុំឱ្យក្រសួងបរិស្ថាន និងអាជ្ញាធរថ្នាក់ក្រោមជាតិបន្តពង្រឹងការអនុវត្តច្បាប់ និងពន្លឿននីតិវិធីក្នុងការបែងចែកតំបន់គ្រប់គ្រងក្នុងតំបន់នេះ។
ដោយសារកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងទាំងអស់គ្នា ទើបធ្វើឱ្យតំបន់នេះមានការកើនឡើងនូវប្រភេទជីវចម្រុះមួយចំនួន ជាពិសេសសត្វចង្កៀលខ្យង ដែលកើនឡើងរហូតដល់រាប់ពាន់ក្បាល និងមានសម្បុកពងកូនយ៉ាងតិច ២ ១៨៦ ក្នុងឆ្នាំ ២០២០ ខណៈពួកវាមានជាង ១០០ ក្បាលប៉ុណ្ណោះ កាលពីឆ្នាំ ២០០៣។ លើសពីនេះទៀតក៏មានវត្តមានប្រភេទសត្វស្លាបជិតផុតពូជដូចជាសត្វចាបព្រៃវែង និងត្រដក់ធំ។ នេះបើតាមលោក នេត្រ ភក្ត្រា។
អនុប្រធានមន្ទីរបរិស្ថានខេត្តតាកែវ លោក ហុង ភារៈ ឱ្យដឹងដែរថា មន្ទីរបរិស្ថានខេត្តតាកែវបានយកចិត្តទុកដាក់ក្នុងកិច្ចការពារថែរក្សាអភិរក្សជីវចម្រុះនៅតំបន់ការពារទេសភាពបឹងព្រែកល្ពៅនេះ។
លោកថ្លែងថា៖ «យើងមានមន្ត្រីឧទ្យានុរក្សប្រចាំការ និងចូលរួមសហការជាមួយអាជ្ញាធរមូលដ្ឋាន និងអង្គការដៃគូនានាក្នុងការការពារ អភិរក្ស និងអប់រំផ្សព្វផ្សាយដល់ប្រជាពលរដ្ឋអំពីច្បាប់ និងតម្លៃនៃប្រព័ន្ធអេកូឡូស៊ីរបស់តំបន់ការពារទេសភាពបឹងព្រែកល្ពៅ»។
ដោយឡែកនៅយប់ថ្ងៃទី ១៤ ខែមករា ក្រុមការងារសិក្សាស្រាវជ្រាវសត្វព្រៃនៃមន្ទីរបរិស្ថានខេត្តមណ្ឌលគិរីបានអង្កេតឃើញសត្វក្រពើភ្នំចំនួន ៩ ក្បាល និងមេក្រពើ ១ ក្បាលផងដែរ។ ការរកឃើញនេះក្នុងពេលដែលក្រុមការងារសិក្សាស្រាវជ្រាវសត្វព្រៃបានចុះអង្កេត និងឃ្លាំមើលសត្វក្រពើភ្នំនៅតាមដងទន្លេស្រែពកក្នុងភូមិសាស្ត្រដែនជម្រកសត្វព្រៃស្រែពក៕