ស្វាយរៀងៈ ស្វាយរៀងក្លាយជាខេត្តបញ្ឈប់ការបន្ទោបង់ពាសវាលពាសកាលដំបូងគេនៅកម្ពុជា ដោយសារការប្ដេជ្ញារបស់អាជ្ញាធរខេត្ត និងអាជ្ញាធរមូលដ្ឋានបញ្ជ្រាបការយល់ដឹងដល់ប្រជាពលរដ្ឋ ដែលជោគជ័យនេះមានការឧបត្ថម្ភពីអង្គការដៃគូផងដែរ។ នេះបើតាម ប្រធានមន្ទីរអភិវឌ្ឍន៍ជនបទខេត្ត។
លោក សំ នីតូ ប្រធានមន្ទីរអភិវឌ្ឍន៍ជនបទខេត្តស្វាយរៀងថ្លែងនៅថ្ងៃទី ២០ មករាថា ខេត្តស្វាយរៀងបានទទួលជោគជ័យជាខេត្តដំបូងគេបង្អស់ដែលបញ្ឈប់ការបន្ទោរបង់ពាសវាលពាសកាល។ ជោគជ័យនេះកើតឡើងដោយសារ ការប្តេជ្ញាពីអាជ្ញាធរគ្រប់លំដាប់ថ្នាក់ ព្រមទាំងអង្គការដៃគូចូលរួមគាំទ្រផងដែរ ពិសេសគឺការចូលរួមពីសំណាក់ប្រជាពលរដ្ឋ។
លោកថ្លែងថា៖ «សំខាន់យើងចុះពន្យល់ពលរដ្ឋឱ្យយល់ពីអនាម័យជនបទ ជាពិសេសការសង់បង្គន់ឱ្យគាត់ផ្លាស់ប្តូរទម្លាប់ការកាន់ចបចូលក្នុងព្រៃ បត់ដៃបត់ជើង ផ្តេសផ្តាស មកយល់ដឹងពីសុខភាព អនាម័យ។ អ៊ីចឹងពលរដ្ឋយល់ដឹងច្រើន ហើយភាគច្រើនគឺគាត់សង់បង្គន់ខ្លួនឯង»។ លោកប្រាប់ថា ទីភ្នាក់ងារជំនួយអាមេរិក USAID បានផ្តល់ជំនួយតាមរយៈអង្គការ IDE ដែលផ្តល់ការឧបត្ថម្ភធនធានដល់គ្រួសារក្រីក្រក្នុងការធ្វើបង្គន់អនាម័យ។ អាជ្ញាធរបានចុះពន្យល់ ប្រជាជនឱ្យផ្លាស់ប្តូរទម្លាប់បន្ទោបង់ពាសវាលពាសកាល។
លោកថ្លែងថា៖ «IDE គាត់ជួយដល់គ្រួសារក្រីក្រប្រភេទក្រ ១ ១០ ម៉ឺនរៀលក្នុង ១ គ្រួសារ និងគ្រួសារក្រ ២ ចំនួន ៨ ម៉ឺនរៀលក្នុង ១ គ្រួសារ សម្រាប់ធ្វើបង្គន់អនាម័យ»។
លោក សំ នីតូ ប្រាប់ថា មិនមែនតែទីភ្នាក់ងារជំនួយអាមេរិក USAID ទេដែលជួយដល់ខេត្តស្វាយរៀង គឺមានប្រភពជំនួយផ្សេងៗជាច្រើន ទៀតដែលធ្វើឱ្យការងារនេះជោគជ័យ។ ក្នុងនោះមាន UNICEF, WATERAID, Plan International CAMBODIA, ICC, IDE, CLEAR CAMBODIA, សន្តិសេនា (SSO), CHILD FUND CAMBODIA, ជនពិការកម្ពុជា, ទឹកស្អាត 1001 និងអង្គការមេគង្គផ្លាសកម្ពុជា។
លោកប្រធានមន្ទីរឱ្យដឹងថា តាមផែនការថ្នាក់ជាតិ នៅឆ្នាំ ២០២៥ ត្រូវសម្រេចឱ្យបានជោគជ័យក្នុងកិច្ចការងារនេះ។
លោកថា៖ «កូវីដ ១៩ មិនមែនជាការរាំងស្ទះនូវបញ្ហាអនាម័យជនបទហ្នឹងទេ។ វាទៅជាឱកាសដែលវាជំរុញយើងឱ្យធ្វើបានកាន់តែខ្លាំងក្លា ជាពិសេសអនាម័យលាងសម្អាតដៃ និងការចុះណែនាំឱ្យពលរដ្ឋបានយល់ពីប្រយោជន៍នៃការប្រើប្រាស់បង្គន់អនាម័យ»។
ក្រុមការងារថ្នាក់ជាតិ មានក្រសួងអភិវឌ្ឍន៍ជនបទ នាយកដ្ឋានថែទាំសុខភាពជនបទ និងអង្គការដៃគូបានបង្កើតគណៈកម្មការមួយចុះមកផ្ទៀងផ្ទាត់ខេត្តស្វាយរៀង បន្ទាប់ពីខេត្តនេះអះអាងថា ជាខេត្តបញ្ឈប់ការបន្ទោបង់ពាសវាលពាសកាលបាន ១០០ ភាគរយនៅថ្ងៃទី ៣០ តុលា ឆ្នាំ ២០២១។ នេះបើតាមលោក សំ នីតូ។
លោកថា ក្រោយគណៈកម្មការធ្វើការផ្ទៀងផ្ទាត់នៅថ្ងៃទី ១៤ មករា ឆ្នាំ ២០២២ គណៈកម្មការបានប្រកាសទទួលស្គាល់ខេត្តស្វាយរៀងពិតជាស័ក្តិសមទទួលជោគជ័យជាខេត្តដំបូងគេ ដែលបញ្ឈប់ការបន្ទោបង់ពាសវាលពាសកាល។
លោកស្រី ងួន សាត មេឃុំកណ្តៀងរាយថ្លែងនាថ្ងៃទី ២០ មករា ថា តាមការពិនិត្យជាក់ស្តែងឃើញពលរដ្ឋមានចំនួនតិចតួចបន្ទោបង់រួមគ្នា។ ក្រោយមក ដោយសារមានការផ្សព្វផ្សាយបន្តបន្ទាប់ ពលរដ្ឋមួយចំនួនបាននិងកំពុងដំណើរការសាងសង់បង្គន់អនាម័យរៀងៗខ្លួន។ ចំពោះការបន្ទោបង់ក្រៅបង្គន់ គឺលែងមានទៀតហើយ។
លោកស្រីថ្លែងថា៖ «ឥឡូវដើរតាមផ្លូវ ដើរតាមភូមិអីឯណាហ្នឹងអត់មានធំក្លិនអីទេ ឥឡូវសូម្បីតែកុមារអាយុ ២ ឆ្នាំ ក៏មិនបន្ទោបង់ក្រៅបង្គន់ដែរ»។
រីឯស្រុកខ្សាច់កណ្ដាល ខេត្តកណ្តាលក៏សម្រេចបានការបញ្ឈប់ការបន្ទោរបង់ពាសវាលពាសកាល ១០០ ភាគរយផងដែរ ព្រោះប្រជាពលរដ្ឋមានការយល់ដឹងពីសុខភាព និងអនាម័យខ្ពស់ ហើយងាកមកប្រើប្រាស់បង្គន់អនាម័យវិញ។ ថ្លែងក្នុងពិធីចុះពិនិត្យផ្ទាល់ រួមនឹងការវាយតម្លៃស្ដីពីការបញ្ឈប់ការបន្ទោបង់ពាសវាលពាសកាលថ្នាក់ស្រុក ក្នុងស្រុកខ្សាច់កណ្ដាល នាថ្ងៃទី ២១ មករា លោក នុត ពុធតារា អភិបាលរងខេត្តកណ្តាលថ្លែងថា៖ «ប្រជាពលរដ្ឋក្នុងស្រុកខ្សាច់កណ្ដាល មានការយល់ដឹងពីសុខភាពអនាម័យខ្ពស់ និងបានបញ្ឈប់ការបន្ទោបង់ពាសវាលពាសកាល ឬតាមទីសាធារណៈផ្សេងៗងាកមកការប្រើប្រាស់បង្គន់អនាម័យបាន ១០០ ភាគរយ»។
លោកជំរុញអាជ្ញាធរឱ្យពិនិត្យបន្ថែមទៀតលើបញ្ហាប្រជាពលរដ្ឋរស់នៅតាមផ្ទះលើទឹក និងប្រជាពលរដ្ឋក្រីក្រគ្មានលទ្ធភាពសាងសង់បង្គន់អនាម័យ ដោយត្រូវរកជំនួយពីអង្គការនានា ដើម្បីចូលរួមកសាងបង្គន់ជូនពួកគាត់។
លោក ប៊ុន ផេង អភិបាលស្រុកខ្សាច់កណ្ដាលថ្លែងក្នុងពិធីនោះថា ស្រុកខ្សាច់កណ្ដាលដែលសម្រេចបាននូវការបញ្ឈប់ការបន្ទោបង់ពាសវាលពាសកាល ១០០% នេះ គឺមានជាង ៣ ម៉ឺនខ្នងផ្ទះ។ ក្នុងភូមិចំនួន ៩៣ ភូមិដែលប្រើប្រាស់បង្គន់ផ្ទាល់ខ្លួនជិត ៣ ម៉ឺនបង្គន់ និង បង្គន់រួមគ្នាជាង ៦០០ បង្គន់។
លោក ឈន ប៉េង ប្រជាពលរដ្ឋនៅឃុំស្វាយចេក ស្រុករំដួល ខេត្តស្វាយរៀង ថ្លែងនាថ្ងៃទី ២៣ មករា ថា ឃុំដែលលោកកំពុងរស់នៅមិនមានអ្នកណាបន្ទោបង់ពាសវាលពាសកាលទៀតទេ ព្រោះគ្រប់ផ្ទះមានបង្គន់អនាម័យគ្រប់ៗគ្នា ប៉ុន្តែមួយចំនួនដោយសារការជំរុញពីកូនៗដែលបានទៅធ្វើការងាររោងចក្រនៅរាជធានីភ្នំពេញផងដែរ។
លោកថា៖ «ក្មេងៗឥឡូវគេទៅធ្វើការរោងចក្រនៅភ្នំពេញ ហើយគេមិនធ្លាប់បន្ទោបង់តាមព្រៃ តាមវាលស្រែទេ។ អ៊ីចឹងពេលគេរកលុយបានត្រឡប់មកស្រុកវិញ គេតឿនឱ្យម៉ែឪ បងប្អូន ធ្វើបង្គន់ប្រើប្រាស់គ្រប់ៗគ្នាអ៊ីចឹងទៅ ទាំងកូនខ្ញុំ កូនគេ អីហ្នឹង។ កាលពីមុនអត់ទេ មើលតែ កន្លែងណាទំនង មានព្រៃបាំងតិចៗ ទៅជុះហើយ»៕