ភ្នំពេញៈ មន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលបានចាត់ទុករបាយការណ៍របស់អង្គការតម្លាភាពអន្តរជាតិ (TI) ដែលបានចាត់ចំណាត់ថ្នាក់ប្រទេសកម្ពុជាថា នៅតែទទួលបានពិន្ទុទាបជាងគេក្នុងតំបន់អាស៊ានពីអំពើពុករលួយគឺមិនឆ្លុះបញ្ចាំងពីតថភាពនៅកម្ពុជាទេ ខណៈរដ្ឋាភិបាលបានប្រឹងប្រែងធ្វើកំណែទម្រង់បានប្រសើរជាងមុន។
អង្គការតម្លាភាពអន្តរជាតិដែលមានការិយាល័យនៅទីក្រុងប៊ែរឡាំងប្រទេសអាល្លឺម៉ង់នៅថ្ងៃទី ២៥ ខែមករាបានចេញផ្សាយនូវរបាយការណ៍លទ្ធផលសន្ទស្សន៍នៃការយល់ឃើញពីអំពើពុករលួយឆ្នាំ ២០២១ ហើយបានបង្ហាញថា ប្រទេសកម្ពុជាទទួលបាន ២៣ ពិន្ទុលើពិន្ទុអតិបរមា ១០០ ដែលបានកើន ២ ពិន្ទុ បើធៀបនឹងឆ្នាំ ២០២០ ដែលមានត្រឹម ២១ ពិន្ទុ។
នៅក្នុងសន្ទស្សន៍នៃការយល់ឃើញពីអំពើពុករលួយ CPI ប្រចាំឆ្នាំដែលចេញផ្សាយដោយ TI នេះបានឱ្យដឹងថា ជាមួយនឹងពិន្ទុនេះ កម្ពុជាជាប់ចំណាត់ថ្នាក់ទី ១៥៧ ក្នុងចំណោម ១៨០ ប្រទេស និងដែនដីដែលត្រូវបានដាក់បញ្ចូលក្នុងការសិក្សា។
TI បន្តថា «នៅកម្រិតតំបន់ ប្រទេសកម្ពុជាបន្តស្ថិតក្នុងចំណោមប្រទេសមានពិន្ទុទាបជាងគេទី ៣ នៅតំបន់អាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិកនៅលើតែប្រទេសអាហ្វហ្គានីស្ថាន និងកូរ៉េខាងជើងតែប៉ុណ្ណោះ ហើយក៏ជាប្រទេសមានពិន្ទុទាបជាងគេបំផុតក្នុងតំបន់អាស៊ានផងដែរ។
TI បន្តថា ប្រទេសសិង្ហបុរីបានបន្តជាប់ចំណាត់ថ្នាក់ក្នុងចំណោមប្រទេសស្អាតស្អំបំផុតទាំង ១០ លើពិភពលោកដោយរក្សាពិន្ទុដដែល (៨៥) និងជាប់ចំណាត់ថ្នាក់លេខ ៤។
ប្រទេសមួយចំនួនក្នុងតំបន់អាស៊ានទទួលបានពិន្ទុទាបជាងឆ្នាំមុនមានដូចជា ម៉ាឡេស៊ី (ធ្លាក់ចុះពី ៥១ មក ៤៨) ថៃ (៣៦ មក ៣៥) និងហ្វីលីពីន (៣៤ មក ៣៣)។ រីឯប្រទេសផ្សេងទៀតទទួលបានពិន្ទុប្រសើរជាងឆ្នាំមុន រួមមានវៀតណាម (កើនឡើងពី ៣៦ ដល់ ៣៩) ឥណ្ឌូនេស៊ី (៣៧ ដល់ ៣៨) និងឡាវ (២៩ ដល់ ៣០) និងកម្ពុជា (២១ ដល់ ២៣)។ មានតែមីយ៉ាន់ម៉ាប៉ុណ្ណោះដែលរក្សាពិន្ទុដដែល (២៨)។
ទាក់ទងនឹងលទ្ធផលសន្ទស្សន៍សម្រាប់កម្ពុជានេះ លោក ប៉ិច ពិសី នាយកប្រតិបត្តិអង្គការតម្លាភាពកម្ពុជាមានថ្លែងថា ពិន្ទុនៃសន្ទស្សន៍ពុករលួយនេះមានភាពវិជ្ជមានក្នុងការកែទម្រង់របស់រដ្ឋាភិបាលក្នុងការជំរុញវិស័យធុរកិច្ចឱ្យមានភាពប្រសើរជាងមុន ជាពិសេសការកាត់បន្ថយអំពើពុករលួយនៅក្នុងការផ្តល់សេវាសាធារណៈល្អជាងមុន។
លោកបន្តថា ក្នុងន័យនេះអង្គការតម្លាភាពកម្ពុជា សាទរចំពោះកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងជាបន្តបន្ទាប់របស់រដ្ឋាភិបាលក្នុងកិច្ចគាំពារសុខភាពសាធារណៈ ការកាត់បន្ថយផលប៉ះពាល់សង្គម និងសេដ្ឋកិច្ចពីវិបត្តិជំងឺកូរីដ ១៩ និងការធ្វើឱ្យប្រសើរនូវសេវាសាធារណៈតាមរយៈការកាត់បន្ថយអំពើពុករលួយខ្នាតតូច។ យ៉ាងណាក្ដីលោកថា ពិន្ទុ CPI របស់កម្ពុជានៅមានទាបបែបនេះ បង្ហាញជារួមថា អភិបាលកិច្ច ជាពិសេសស្ថាប័នសាធារណៈនៅតែបន្តរងការប៉ះពាល់យ៉ាងខ្លាំង ខណៈអំពើពុករលួយទ្រង់ទ្រាយធំនៅតែជាឧបសគ្គធំបំផុត។
លោកថា៖ «ឆន្ទៈនយោបាយកាន់តែខ្លាំង និងកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងកាន់តែមោះមុតគឺចាំបាច់ខ្លាំងណាស់ ដើម្បីធ្វើឱ្យស្ថានភាពនេះមានភាពប្រសើរឡើងបន្ថែមពីនេះទៀតជារឿយៗ សន្ទស្សន៍ CPI ត្រូវបានប្រើប្រាស់ដោយវិនិយោគិនបរទេសក្នុងការសម្រេចចិត្តវិនិយោគក្នុងប្រទេសណាមួយ ហើយវាកាន់តែសំខាន់ថែមទៀតនៅក្នុងបរិបទនៃការស្ដារសេដ្ឋកិច្ចឡើងវិញ បន្ទាប់ពីវិបត្តិកូវីដ ១៩»។
បន្ថែមពីនេះលោកថា ប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌នៅតែជាបញ្ហាជោគជាំដោយអំពើពុករលួយដែលត្រូវការយកចិត្តទុកដាក់ខ្ពស់។
ទោះជាយ៉ាងណា លោក ផៃ ស៊ីផាន អ្នកនាំពាក្យរដ្ឋាភិបាលបានថ្លែងថា ចំណាត់ថ្នាក់នេះមិនឆ្លុះបញ្ចាំងពីតថភាពនៅកម្ពុជា និងការខិតខំប្រែងរបស់រដ្ឋាភិបាលឡើយ។ លោកថា៖ «ខ្ញុំមិនដឹងឱ្យតម្លៃរបាយការណ៍នោះយ៉ាងម៉េចទេ ព្រោះយើងមិនដឹងពីវិធីសាស្ត្រក្នុងការវាយតម្លៃដើម្បីជាតម្លាភាពគាត់ត្រូវប្រាប់ថា គេវាយតម្លៃយ៉ាងម៉េចដើម្បីអង្គភាពប្រឆាំងអំពើពុករលួយ ឬមន្ត្រីទទួលបន្ទុកផ្នែកនេះគេអាចពិចារណាបាន ហើយគាត់ (TI) អត់ដឹងថា កម្ពុជាមានកម្មវិធីគណនេយ្យភាពសង្គមនៅថ្នាក់ក្រោមជាតិ ដើម្បីប្រឆាំងអំពើពុករលួយ ដូច្នេះគេអត់យល់ខ្មែរផង»។
លោកថា រដ្ឋាភិបាលក៏បានប្រឹងប្រែងក្នុងការប្រយុទ្ធប្រឆាំងអំពើពុករលួយដោយបង្កើតច្បាប់នានា និងបានបង្កើនកិច្ចសហការជាមួយអង្គការសហប្រជាជាតិធ្វើលើការងារនេះផងដែរ»។
លោកបានបញ្ជាក់ថា៖ «ការប្រឹងប្រែងរបស់កម្ពុជាយើងគឺការប្រឹងប្រែងដាច់ដោយឡែកយើងធ្វើកិច្ចសហការជាមួយអង្គការសហប្រជាជាតិហើយយើងពង្រាយការិយាល័យនៃអង្គភាពប្រឆាំងអំពើពុករលួយទៅតាមតំបន់»។
បន្ថែមពីនេះលោកថា កម្ពុជាក៏បានបង្កើតឱ្យមានច្បាប់ប្រឆាំងអំពើពុករលួយ និងកំពុងធ្វើសេចក្តីព្រាងច្បាប់ស្តីពីសិទ្ធិទទួលបានព័ត៌មានផងដែរដោយលោកថា ច្បាប់ ២ នេះគឺជាគ្រឹះសំខាន់ណាស់ ដើម្បីការពារនូវសិទ្ធិសេរីភាពពលរដ្ឋប្រឆាំងអំពើពុករលួយ»។
ជាថ្មីម្តងទៀត ដើម្បីកាត់បន្ថយអំពើពុករលួយអង្គការតម្លាភាពកម្ពុជាបានអំពាវនាវដល់រដ្ឋាភិបាលពន្លឿនរបៀបវារៈកំណែទម្រង់តាមរយៈការស្តារ និងពង្រឹងយន្តការត្រួតពិនិត្យស្ថាប័ន/បុគ្គលដែលមានតួនាទី និងអំណាច។ ស្ថាប័នសាធារណៈដែលទទួលបន្ទុកជាអ្នកត្រួតពិនិត្យមានដូចជាភ្នាក់ងារប្រឆាំងអំពើពុករលួយ និងស្ថាប័នសវនកម្មត្រូវតែមានឯករាជភាពមានធនធានគ្រប់គ្រាន់ និងត្រូវបានផ្ដល់សិទ្ធិអំណាចដើម្បីស្វែងរក និងផ្តន្ទាទោសចំពោះអំពើខុសឆ្គង៕
វីដេអូ៖