ភ្នំពេញៈ មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ក្រសួងបរិស្ថានបានចាត់ទុករបាយការណ៍អំពីការកាប់ឈើខុសច្បាប់នៅក្នុងដែនជម្រកសត្វព្រៃឡង់ និងព្រៃព្រះរការបស់អង្គការលើកលែងទោសអន្តរជាតិ ថាជាយុទ្ធនាការបំផ្លាញមុខមាត់កម្ពុជានៅលើឆាកអន្តរជាតិ និងបំផ្លើសការពិតដើម្បីទទួលបានផលប្រយោជន៍ផ្ទាល់ខ្លួនដែលជាកញ្ចប់ថវិកាពីម្ចាស់ជំនួយរបស់ពួកគេ។
លោក នេត្រ ភក្ត្រា រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងបរិស្ថានបានចាត់ទុកការចេញរបាយការណ៍របស់ក្រុមសមាគម និងអង្គការទាំង ៣ នេះ គឺជាផែនការដ៏អសោចក្នុងការបំផ្លាញកេរ្តិ៍ឈ្មោះកម្ពុជា និងចាត់ទុកក្រុមសកម្មជន និងអង្គការក្នុងស្រុកថាស៊ីជោរតាមការបញ្ចើចបញ្ចើរបស់បរទេស និងត្រូវបានគេប្រើប្រាស់តាមរយៈការផ្តល់ថវិកាគាំទ្រគម្រោងបំផ្លាញប្រទេសខ្លួនឯងដោយមិនដឹងខ្លួន។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «វាមិនមែនជារឿងចម្លែកទេ សម្រាប់សមាគម និងអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលមួយចំនួន ប្រសិនបើមិនសរសេររបាយការណ៍អាក្រក់ពីកម្ពុជានោះពួកគេនឹងមិនទទួលបានជំនួយបន្តពីម្ចាស់ជំនួយឡើយ»។ «អ្វីដែលអង្គការគ្មានវិជ្ជាជីវៈ និងអង្គការមានចរិតនយោបាយ Amnesty International និងសហគមន៍ និងអង្គការសម្ព័ន្ធមិត្តរបស់ពួកគេធ្វើគឺបង្ហាញយ៉ាងច្បាស់ជាយុទ្ធនាការប្រឆាំងនឹងកម្ពុជា។ ប៉ុន្តែគោលបំណង ទុច្ចរិតរបស់ពួកគេមិនបានជោគជ័យឡើយ ព្រោះស្ថានភាពជាក់ស្តែងមិនដូចអ្វីដែលពួកគេលើកឡើងបំភ្លៃក្នុងរបាយការណ៍»។
ក្នុង ១ សបា្តហ៍កន្លងមកនេះ ក្រុមសមាគម និងអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលជាតិ និងអង្គការអន្តរជាតិមួយចំនួនបានចេញរបាយការណ៍ជាបន្តបន្ទាប់ទាក់ទងនឹងស្ថានភាពនៃការការពារ និងអភិរក្សធនធានធម្មជាតិនៅកម្ពុជា ដែលរួមមានរបាយការណ៍ពីសាកលវិទ្យាល័យ Copenhagen និងក្រុមបណ្តាញសហគមន៍ក្នុងស្រុកពីគម្រោងយុត្តិធម៌បរិស្ថាន។
ហើយនៅថ្ងៃទី ២៨ ខែមករា ឆ្នាំ ២០២២ នេះ អង្គការលើកលែងទោសអន្តរជាតិ (Amnesty International) បានផ្សាយចេញរបាយការណ៍មួយក្រោមចំណងជើងថា «ការកាប់ឈើខុសច្បាប់ធ្វើឱ្យអន្តរាយដល់សិទ្ធិ និងវប្បធម៌របស់ជនជាតិ-ដើមភាគតិច» ទាក់ទងនឹងដែនជម្រកសត្វព្រៃចំនួន ២ គឺ ដែនជម្រកសត្វព្រៃព្រៃឡង់ និងព្រៃព្រះរកា។
ការចេញរបាយការណ៍ជាបន្តបន្ទាប់របស់ក្រុមអង្គការទាំងនោះត្រូវបានមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ក្រសួងបរិស្ថានអះអាង ថា មានការសម្របសម្រួលរៀបចំជាលក្ខណៈប្រព័ន្ធក្នុងយុទ្ធនាការបំផ្លាញមុខមាត់កម្ពុជានៅលើឆាកអន្តរជាតិ និងព្យាយាមបង្កើតការយល់ច្រឡំរបស់ពលរដ្ឋលើកិច្ចការអភិរក្ស ខណៈកម្ពុជាត្រូវបានពិភពលោកកោតសរសើរថាជាប្រជាជាតិដំបូងគេនៅអាស៊ីអាគ្នេយ៍ដែលបានដាក់ចេញនូវផែនការ ដើម្បីសម្រេចឱ្យបាននូវអព្យាក្រឹកាបូននៅឆ្នាំ ២០៥០ និងការដែលកម្ពុជាទទួលជោគជ័យជាបន្តបន្ទាប់លក់ឥណទានកាបូននៅលើទីផ្សារអន្តរជាតិ។
លោក ភក្ត្រា ថ្លែងថា នៅរៀងរាល់ដើមឆ្នាំនីមួយៗគឺជារដូវកាលដែលសមាគម និងអង្គការសង្គមស៊ីវិលចេញរបាយការណ៍ដើម្បីធ្វើអាជីវកម្ម និងទាញចំណេញផលប្រយោជន៍ពីបញ្ហាបរិស្ថាន និងធនធានធម្មជាតិក្នុងគោលដៅដើម្បីធ្វើរបាយការណ៍ប្រចាំឆ្នាំដែលពួកគេចាយលុយម្ចាស់ជំនួយផង និងដើម្បីស្វែងរកការគាំទ្រថវិកាបន្ថែមទៀតសម្រាប់ឆ្នាំទៅមុខ។
លោកបន្តថា៖ «ម្ចាស់ជំនួយគួរពិចារណាបន្ថែមផ្តល់ការគាំទ្រចំពោះសមាគម និងអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាលដែលបម្រើឧត្តមប្រយោជន៍ពិតប្រាកដជាជាងគាំទ្រចំពោះក្រុមអ្នកតាំងខ្លួនជាអ្នកស្រឡាញ់ និងបង្កើតសមាគម និងអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាលដើម្បីធ្វើមុខជំនួញ ទាញចំណេញផលប្រយោជន៍ផ្ទាល់ខ្លួន និងពោរពេញដោយជំងឺតួឯក គិតថាមានតែខ្លួន និងបក្ខពួកខ្លួនប៉ុណ្ណោះដែលស្រឡាញ់ និងការពារធនធានធម្មជាតិ។ ចំណែកមន្ត្រីឧទ្យានុរក្សនៃក្រសួងបរិស្ថាន អង្គការក្រៅរដ្ឋាបាលភាគច្រើនដែលបានសហការជាមួយរដ្ឋាភិបាល និងប្រជាសហគមន៍តំបន់ការពារធម្មជាតិដែលលះបង់សព្វបែបយ៉ាងដើម្បីបុព្វហេតុបរិស្ថាន និងធនធានធម្មជាតិ បែរជាត្រូវបានចោទប្រកាន់ថាជាអ្នកបំផ្លាញធនធានធម្មជាតិទៅវិញ»។
ពាក់ព័ន្ធនឹងការចោទប្រកាន់ពីបញ្ហាពុករលួយលោក នេត្រ ភក្ត្រា ឱ្យអង្គការ Amnesty International បង្ហាញភ័ស្តុតាងឱ្យច្បាស់លាស់ ថាតើបុគ្គលណាម្នាក់ពិតប្រាកដដែលបានប្រព្រឹត្តនោះចៀសវាងការនិយាយចោទប្រកាន់ដោយគ្មានភ័ស្តុតាងជាទូទៅក្នុងចេតនាបង្ខូចកេរ្តិ៍ឈ្មោះរបស់មន្ត្រីក្រសួងបរិស្ថានទាំងមូល។
លោកបញ្ជាក់ថា ប្រសិនមានភ័ស្តុតាងច្បាស់លាស់មែន ក្រសួងបរិស្ថានសូមស្វាគមន៍ និងបើកការស៊ើបអង្កេតលើករណីចោទប្រកាន់ទាំងនោះ។ ប៉ុន្តែបើត្រឹមលើកឡើងបែបអនាមិកនោះបង្ហាញថា អង្គការ Amnesty International គ្រាន់តែជាអង្គការប្រឌិតរបាយការណ៍ឡើងដើម្បីបង្ខូចកេរ្តិ៍ឈ្មោះកម្ពុជា និងសងសឹកជំនួសឱ្យបក្ខពួកខ្លួននៅក្នុងស្រុកដែលកំពុងតែបំពានច្បាប់ និងធ្វើសកម្មភាពវិទ្ធង្សនាប្រឆាំងកម្ពុជា ជ្រកក្រោមស្លាកអ្នកស្រឡាញ់បរិស្ថាន និងធនធានធម្មជាតិតែប៉ុណ្ណោះ។ ការចោទប្រកាន់ដោយគ្មានមូលដ្ឋានច្បាស់លាស់នេះពួកគេបានធ្វើជាច្រើនដងរួចមកហើយ និងគ្មានតម្លៃទៀតទេ។
លោកថ្លែងថា៖ «ខ្ញុំសូមគូសបញ្ជាក់ថា មន្ត្រីឧទ្យានុរក្សនៃក្រសួងបរិស្ថានដែលបាននិងកំពុងបំពេញតួនាទីប្រកបដោយការទទួលខុសត្រូវ និងវិជ្ជាជីវៈក្នុងការការពារ និងអភិរក្សធនធានធម្មជាតិ»។
បើតាមលោក ភក្ត្រា បច្ចុប្បន្ននេះស្ថានភាពនៃការការពារ និងអភិរក្សធនធានធម្មជាតិមានភាពល្អប្រសើរ កម្រិតនៃភាពរេចរឹលនៃព្រៃឈើមានការធ្លាក់ចុះ ហើយកម្ពុជាបាននិងកំពុងការពារ និងអភិរក្សព្រៃធម្មជាតិដែលនៅសស់ និងបានលក់ឥណទានកាបូននៅលើទីផ្សារស្ម័គ្រចិត្តថែមទៀតផងចាប់តាំងពីឆ្នាំ ២០១៦ មក ក្រោមពាក្យស្លោក «ថែររក្សាឈើឈរ ដើម្បីរកចំណូល»។
លោកបានឱ្យដឹងថា ប្រទេសកម្ពុជា បានប្តេជ្ញាដាក់ឱ្យដំណើរការនូវប្រព័ន្ធត្រួតពិនិត្យព្រៃឈើជាតិ និងប្រព័ន្ធព័ត៌មានសុវត្ថិភាពបរិស្ថាន និងសង្គម សម្រាប់ការអនុវត្តគម្រោងកាត់បន្ថយការបញ្ចេញឧស្ម័នផ្ទះកញ្ចក់ពីការបាត់បង់ និងរេចរឹលព្រៃឈើ (REDD+) និងកំណត់គោលដៅកាត់បន្ថយអត្រានៃការបាត់បង់ព្រៃឈើមកត្រឹមពាក់កណ្តាលនៅត្រឹមឆ្នាំ ២០៣០ ក្នុងវិស័យព្រៃឈើ និងការប្រើប្រាស់ដី (FOLU) ស្របតាមយុទ្ធសាស្ត្ររ៉េដបូកជាតិកម្ពុជា។
ក្រសួងបរិស្ថានមានការប្តេជ្ញាចិត្តខ្ពស់ក្នុងការការពារ និងគោរពសិទ្ធិរបស់ជនជាតិដើមភាគតិចគួយដែលរស់នៅក្នុងតំបន់ការពារធម្មជាតិ ដោយបានចែករំលែកការទទួលខុសត្រូវដល់ពួកគេក្នុងកិច្ចការការពារ និងអភិរក្សធនធានធម្មជាតិ តាមរយៈការបង្កើតសហគមន៍ តំបន់ការពារធម្មជាតិ និងទទួលស្គាល់ពួកគេតាមផ្លូវច្បាប់។ ក្នុងចំណោមសហគមន៍តំបន់ការពារធម្មជាតិទាំង ១៨២ នៅក្នុងតំបន់ការពារធម្មជាតិ មានសហគមន៍របស់ជនជាតិដើមភាគតិចចំនួន ៥២ ក្នុងនោះរាប់ទាំងសហគមន៍ជនជាតិដើមភាគតិចគួយក្នុងខេត្តព្រះវិហារចំនួន ៨ ដែលកំពុងតែធ្វើកិច្ចសហការជាមួយក្រសួងបរិស្ថានក្នុងតំបន់ដែនជម្រកសត្វព្រៃព្រៃឡង់។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «ពួកគេមានសិទ្ធិសេរីភាពពេញលេញក្នុងការចុះល្បាតព្រៃដែលអនុញ្ញាតដោយច្បាប់ និងទទួលបានកិច្ចសហការល្អពីក្រសួងបរិស្ថាន ព្រមទាំងទទួលបានអត្ថប្រយោជន៍ជាច្រើនពីក្រសួងបរិស្ថានក្នុងការលើកកម្ពស់ជីវភាពរស់នៅរបស់ពួកគាត់តាមរយៈការបង្កើតមុខរបរ បង្កើតសេដ្ឋកិច្ចនៅមូលដ្ឋាន»។
លោក ភក្ត្រា ថា អ្វីដែលអង្គការ Amnesty International លើកឡើងលើករណីជនជាតិដើមភាគតិចគួយក្នុងរបាយការណ៍ពួកគេ គឺជាការភូត កុហក និងបង្កប់ចរិតនយោបាយក្នុងការចោទប្រកាន់គ្មានមូលដ្ឋានប្រឆាំងនឹងកម្ពុជា។ អង្គការនេះបានព្យាយាមក្នុងការការពារក្រុមជនខិលខូចមួយចំនួន ដែលជ្រកក្រោមស្លាកអ្នកស្រឡាញ់ធនធានធម្មជាតិ និងបរិស្ថាន និងពេលនេះបានយកករណីជនជាតិដើមភាគតិចមកកេងចំណេញនយោបាយ។ ពួកគេមិនមែនជាអ្នកតំណាងសហគមន៍ជនជាតិដើមភាគតិចស្របច្បាប់ឡើយ តែជាសកម្មជននយោបាយជ្រកក្រោមស្លាកបរិស្ថាន និងធនធានធម្មជាតិច្រើនជាង៕
វីដេអូ៖