.jpg)
ទីតាំងដីសម្បទានសង្គមកិច្ចនៅឃុំប៊ូស្រា កំពុងត្រូវបានគេកាប់ដុតរុករាន។ រូបថត សហការី
មណ្ឌលគិរីៈ ដីសម្បទានសង្គមកិច្ចនៅក្នុងស្រុកពេជ្រាដា ខេត្តមណ្ឌលគិរីចំនួន ២ ៤០០ ហិកតា ដែលមិនទាន់បានធ្វើការបែងចែកច្បាស់លាស់កំពុងត្រូវបានកាប់រានទន្ទ្រានជាបន្តបន្ទាប់ ព្រមទាំងមានការទិញលក់ជាលក្ខណៈឯកជនទៀតផង។ អាជ្ញាធរខេត្តបញ្ជាក់ថា នឹងចាត់ឱ្យមន្ត្រីចុះពិនិត្យជាក់ស្តែងសិន មុននឹងចាត់វិធានការណាមួយចំពោះអ្នកប្រព្រឹត្តបទល្មើស។
លោក វ៉ាង ផូ តំណាងសហគមន៍ជនជាតិដើមភាគតិចព្នងភូមិពូលុ ថ្លែងនៅថ្ងៃទី ២ ខែកុម្ភៈថា ដីសម្បទានសង្គមកិច្ចនេះមានទំហំ ៣ ពាន់ហិកតាស្ថិតក្នុងភូមិសាស្ត្រ ភូមិវ៉ាលយោង ឃុំប៊ូស្រា ស្រុកពេជ្រាដា ដែលអាជ្ញាធរខេត្តមណ្ឌលគិរី ស្នើសុំទៅថ្នាក់ជាតិកាលពីឆ្នាំ ២០០៩។ ដោយសារកត្តាភូមិសាស្ត្រត្រូវកាត់ផលប៉ះពាល់ចេញ ៦០០ ហិកតា នៅសល់ ២ ៤០០ ហិកតា ពុំទាន់មានការបែងចែកនៅឡើយ ប៉ុន្តែមានការកាប់រានទន្រានជាបន្តបន្ទាប់ ធ្វើលំនៅឋាន ស្នាក់នៅដាំដំណាំ ដែលអ្នកទាំងនោះមើលទៅជាអ្នកមានធនធានគ្រាន់បើ មិនមានអ្នកក្រឡើយ។
លោកបន្តថា ទីតាំងតំបន់ដីសម្បទានសង្គមកិច្ចនេះដើមឡើយ ជនជាតិដើមភាគតិចព្នងប្រមាណ ១៦០ នាក់បានធ្វើការអាស្រ័យផលដោយធ្វើជាចម្ការវិលជុំនៅទីនោះ ប៉ុន្តែក្រោយមកបានក្លាយជាដីសម្បទានសង្គមកិច្ច និងមានអ្នកធ្វើការលក់ដូរ ដោយអះអាងថា ខ្លួនជាម្ចាស់ដី។ លោកថ្លែងថា៖ «ខ្ញុំធ្លាប់ជួបមនុស្សដែលអះអាងថា ខ្លួនជាម្ចាស់ដី នៅពេលខ្ញុំដើរល្បាតសហគមន៍។ ប៉ុន្តែនៅពេលសួរជាក់ស្តែងគេថា គេបានទិញដីព្រៃនេះក្នុងតម្លៃ ៥០០ ដុល្លារក្នុង ១ ហិកតា»។
លោក វ៉ាង ផូ ឱ្យដឹងទៀតថា ការលក់ដូរដីសម្បទានសង្គមកិច្ច និងចូលទៅកាប់រាន ដុតបំផ្លាញ ព្រៃឈើយ៉ាងអនាធិបតេយ្យនេះ អាជ្ញាធរមូលដ្ឋានធ្លាប់ធ្វើការណែនាំហាមឃាត់ ប៉ុន្តែក្រោយមកបែរជាស្ងាត់ការទប់ស្កាត់ពីអាជ្ញាធរមូលដ្ឋានទៅវិញ។ ទីតាំងដីស្ទើរតែទាំងស្រុងត្រូវបានគេកាប់ព្រៃឈើរាបដល់ដី សម្រាប់ធ្វើការដាំដំណាំ និងលក់ដូរ។
លោក ស៊ន សារុន នាយករដ្ឋបាលខេត្តមណ្ឌលគិរីថ្លែងនៅថ្ងៃទី ២ ខែកុម្ភៈថា ចំពោះរឿងនេះលោកនឹងប្រាប់ទៅមន្ត្រីស្រុកពេជ្រាដា ដើម្បីចុះពិនិត្យជាក់ស្តែងសិនមុននឹងមានវិធានការយ៉ាងណា ចំពោះអ្នកប្រព្រឹត្តកាប់រានទន្ទ្រានដីព្រៃរដ្ឋនោះ។
លោក យឺត សារីន មេឃុំប៊ូស្រា ថ្លែងនៅថ្ងៃទី ២ ខែកុម្ភៈថា មួយរយៈពេលចុងក្រោយនេះ លោកមិនបានដឹងពីរឿងកាប់រានទន្ទ្រានដីសម្បទានសង្គមកិច្ចនេះទេ ព្រោះមិនបានចុះពិនិត្យជាក់ស្តែងដល់ទីតាំង។ ប៉ុន្តែយ៉ាណាលោកបញ្ជាក់ថាដីនៅទីតាំងនោះគ្មានអ្វីត្រូវពិនិត្យទៀតទេ ព្រោះមានអ្នកចូលកាប់រានទន្ទ្រានរស់នៅធ្វើចម្ការដាំដំឡូង លែងមានព្រៃទៀតហើយ។
លោកថ្លែងថា៖ «មើលយ៉ាងម៉េច បើឥឡូវគេដាំដំឡូងឡើងវាលអស់ហើយមានអី មើលទៅដូចទឹករលកហ្នឹង។ គេកាប់រានបន្តបន្ទាប់តាំងពីឆ្នាំ ២០១៤ មកដល់ឥឡូវឡើងវាលគ្មានព្រៃមួយទេ សុទ្ធតែដើមដំឡូងហ្មង» ។
លោក វណ្ណា ម៉ាប់ អភិបាលស្រុកពេជ្រាដា ថ្លែងនៅថ្ងៃទី ២ ខែមករាថា ចំពោះករណីទិញលក់ដីសម្បទានសង្គកិច្ចនេះ អាជ្ញាធរស្រុកមិនបានដឹងនោះទេ។ លោកថា រហូតមកដល់ពេលនេះតាមក្រឹត្យក្រមនីតិវីធីរបស់ក្រសួងដែនដី ក៏ដូចជាមន្ទីរជំនាញមិនទាន់មានធ្វើការបែងចែកច្បាស់លាស់នៅឡើយ។ កន្លងមកខាងស្រុកក៏បានធ្វើការទប់ស្កាត់រហូតដែរចំពោះការកាប់រានទន្ទ្រានដីព្រៃ ប៉ុន្តែប្រជាជនពេលខ្លះលួចធ្វើពេលយប់។
លោកថ្លែងថា៖ «ការងារនេះពាក់ព័ន្ធនឹងជំនាញ បើចង់ដឹងយ៉ាងម៉េច ហេតុអ្វីពេលនេះមិនទាន់បែងចែក? អាហ្នឹងទាល់តែខាងមន្ទីរដែនដី ក៏ដូចក្រសួងដែនដីបានគាត់ច្បាស់ ព្រោះអីរាល់ការធ្វើសម្បទានទាំងអស់ វាមិនមែនជាជំនាញរបស់រដ្ឋបាលស្រុកទេ ប៉ុន្តែយើងបានត្រឹមតែអ្នកចូលរួមសហការតែប៉ុណ្ណោះ» ។
លោក គ្រើង តុលា អ្នកប្រឹក្សាយោបល់ក្រុមបណ្តាញសហគមន៍ជនជាតិដើមភាគតិចព្នង ខេត្តមណ្ឌលគិរីថ្លែងនៅថ្ងៃទី ២ ខែកុម្ភៈ ថា តាមព័ត៌មានដែលលោកទទួលបានពិតជាមានការទិញលក់ដីសង្គមកិច្ចនោះប្រាកដមែន ប៉ុន្តែជាការទិញលក់លក្ខណបុគ្គលគ្នាឯង មិនមានការទទួលស្គាល់ពីសំណាក់អាជ្ញាធរមានសមត្ថកិច្ចនោះទេ។
លោកថ្លែងថា៖ «ការលក់ការដូរហ្នឹងអត់មានឯកសារទេ ការលក់ហ្នឹងគ្រាន់តែចង្អុលលក់ចង្អុលលក់ អ៊ីចឹងទៅ»។ បើតាមលោក តុលា អាជ្ញាធរមានសមត្ថកិច្ចគួរមានវិធានការទប់ស្កាត់ ភាពអនាធិបតេយ្យនៅទីតាំងដីសង្គមកិច្ចនេះ និងស្វែងរកអ្នកដែលអះអាងថា ជាម្ចាស់ដីដើម្បីសួរនាំ និងដោះស្រាយតាមនីតិវិធី។ មិនគួរបណ្តែតបណ្តោយ រហូតដល់មានការទិញលក់ និងកាប់រានទន្ទ្រានព្រៃអស់ ហើយឆ្លើយថាមិនដឹងនោះទេ។
លោក លឹម ចាន់សូភី ប្រធានមន្ទីររៀបចំដែនដី នគរូបនីយកម្ម សំណង់ និងសុរិយោដីខេត្តមណ្ឌលគិរីថ្លែងនៅថ្ងៃទី ២ កុម្ភៈ នេះថា ដីសម្បទានសង្គមកិច្ចគឺមិនតម្រូវឱ្យមានការកាប់រាន ឬទិញលក់នោះទេ ហេតុនេះបើមានបុគ្គលចូលទៅទន្ទ្រានទិញលក់នៅទីនោះអាជ្ញាធរមានសមត្ថកិច្ចនឹងចាត់វិធានការទៅតាមជាក់ស្តែង។ ប៉ុន្តែលោកថា ដីសង្គមកិច្ចនៅស្រុកពេជ្រាដា បើពិនិត្យតាមរបាយការណ៍ក្នុងពេលកន្លងមកបញ្ជាក់ថា មិនទាន់មានការបែងចែកនៅឡើយ។
លោកថ្លែងថា៖ «យើងថ្នាក់ខេត្ត គ្រាន់តែអាចចូលរួមសម្របសម្រួលវាយតម្លៃថា ដីហ្នឹងវាលែងមានលទ្ធភាពប្រើប្រាស់ជាអ្វីអ៊ីចឹងទៅ វាតាមជាក់ស្តែងតាមស្ថានភាពជាមួយក្រុមការងារចម្រុះ ប៉ុន្តែខាងស្រុកពេជ្រាដា បើតាមរបាយការណ៍កន្លងមក គឺអត់ទាន់មានការបែងចែក អត់ទាន់មានគម្រោងធ្វើអ្វីទេនៅទីនោះ»៕
វីដេអូ៖
