សៀមរាបៈ ពលរដ្ឋនៅតំបន់អង្គរនាំគ្នាប្រារព្ធពិធីឡើងមាឃសុំសេចក្តីសុខដើម្បីរក្សាប្រពៃណីពីបុរាណដែលបានបន្សល់ទុកតាំងពីជំនាន់ដូនតាមកទល់បច្ចុប្បន្ន។ អ្នកភូមិជឿថា ការធ្វើពិធីនេះ គឺនាំឱ្យកូនចៅសុខសប្បាយ ធ្វើស្រែចម្ការទទួលបានភោគផលច្រើន និងចៀសផុតពីជំងឺផ្សេងៗ។
ពលរដ្ឋនៅតំបន់អង្គរបានទៅជួបជុំគ្នានៅមុខប្រាសាទអង្គរវត្តកាលពីថ្ងៃទី ៤ ខែមករា ដើម្បីរៀបចំប្រារព្ធពិធីឡើងមាឃ ឬឡើងអ្នកតាដែលអ្នកភូមិជឿថា ពិធីនេះនឹងនាំឱ្យកូនចៅសុខសប្បាយ ធ្វើកសិកម្មទទួលបានផលច្រើន និងចៀសផុតពីជំងឺទៀតផង។ នេះបើតាមអាជ្ញាធរជាតិអប្សរា។
អាជ្ញាធរជាតិអប្សរាបានឱ្យដឹងថា នៅក្នុងឆ្នាំ ២០២២ នេះក៏មិនខុសប្លែកពីឆ្នាំមុនៗប៉ុន្មានដែរ អ្នកស្រុកក្នុងតំបន់អង្គរមានក្មេង ចាស់ ប្រុសស្រីបានមកជួបជុំគ្នានៅបរិវេណខាងមុខប្រាសាទអង្គរ ប្រាសាទវត្តអធ្វា អ្នកតាបាក់រទេះក្នុងភូមិនគរក្រៅ និងទីតាំងសំខាន់ៗផ្សេងទៀតក្នុងតំបន់អង្គរដើម្បីប្រារព្ធពិធីនេះសុំសេចក្តីសុខចម្រើន។ ទាំងនេះសបញ្ជាក់ឱ្យឃើញថា អ្នកស្រុកអង្គរនៅតែបន្តថែរក្សាប្រពៃណីពីបុរាណកាលដែលបានបន្សល់ទុកពីដូនតាមកទល់បច្ចុប្បន្ន។
អាជ្ញាធរជាតិអប្សរាបញ្ជាក់ថា «អ្នកភូមិជឿថាការធ្វើពិធីឡើងអ្នកតាគឺនាំឱ្យកូនចៅសុខសប្បាយ ធ្វើស្រែចម្ការ ទទួលបានភោគផលច្រើន ចៀសផុតពីជំងឺ។ ដូច្នេះហើយ ទើបពួកគាត់ត្រូវរៀបចំពិធីនេះ មិនដែលអាក់ខានទៅតាមលទ្ធភាព ព្រោះអ្នកតាគឺជាវត្ថុស័ក្ដិសិទ្ធិអ្នកថែរក្សាស្រុក ជាអ្នកឃុំគ្រងកូនចៅឱ្យបានសុខសប្បាយ គួរឱ្យគោរពបូជា មិនអាចមើលងាយ ឬលេងសើចបានទេ»។
បើតាមអាជ្ញាធរជាតិអប្សរា ពិធីឡើងមាឃ ឬឡើងអ្នកតា ប្រារព្ធឡើងតាមបែបព្រះពុទ្ធសាសនាផង និងតាមជំនឿបែប ព្រហ្មញ្ញសាសនាផង ដោយពេលព្រឹកព្រលឹម មានពិធីនិមន្តព្រះសង្ឃសូត្រមន្តចម្រើនព្រះបរិត្ត និងវេរភត្តាហារប្រគេនព្រះសង្ឃ និងពេលរសៀលមានរៀបចំជាគ្រឿងសក្ការៈ តង្វាយបូជា ការប្រគំភ្លេងពិណពាទ្យ និងមានពិធីបួងសួងសុំសេចក្តីសុខចម្រើនផងដែរ។
ស្ត្រីចំណាស់ម្នាក់ឈ្មោះ កែវ ចន្ថូ រស់នៅភូមិវាល សង្កាត់គោកចក បានឱ្យដឹងថា តាមទំនៀមប្រពៃណីពីបុរាណកាលមក មិនដែលខកខានឡើយឱ្យតែដល់ថ្ងៃ ៣ កើត ខែមាឃ ប្រជាពលរដ្ឋតែងតែមានការជួបជុំគ្នា ប្រារព្ធពិធីឡើងមាឃ ឬឡើងអ្នកតា ដើម្បីសុំសេចក្តីចម្រើនទៅតាមជំនឿរបស់ខ្លួន។
ចំណែកអ្នកស្រី ម៉ុន រស្មី ប្រជាពលរដ្ឋនៅភូមិវាល សង្កាត់គោកចក ក្រុងសៀមរាបបានថ្លែងនៅថ្ងៃទី ៦ ខែកុម្ភៈថា ជារៀងរាល់ឆ្នាំឱ្យតែដល់ថ្ងៃ ៣ កើតខែមាឃ គាត់ និងអ្នកភូមិជុំវិញអង្គរតែងតែជួបជុំគ្នាដើម្បីធ្វើពិធីឡើងមាឃមិនដែលខានឡើយ ព្រោះនេះជាទម្លាប់ពីបរមបុរាណចាស់ៗបានផ្តែថា កុំឱ្យបំភ្លេចចោល ហេតុនេះហើយទើបទាំងអស់គ្នាបានបន្តខិតខំធ្វើទៅតាមលទ្ធភាពដែលខ្លួនមាន ពិសេសក្នុងពិធីនេះគឺសុំឱ្យកូនចៅបានសុខសប្បាយ រកស៊ីមានបាន និងអាចថែរក្សាប្រពៃណីពីបុរាណឱ្យនៅស្ថិតស្ថេរតទៅ ។
អ្នកស្រីថ្លែងថា៖ «ប្រាសាទអង្គរមិនត្រឹមតែជាកន្លែងសម្រាប់អ្នកទេសចរទស្សនាកម្សាន្តទេ តែជាកន្លែងដ៏ស័ក្តិសិទ្ធិក្នុងការគោរពបូជារបស់យើង។ យើងរួមគ្នាប្ដេជ្ញាបន្តធ្វើពិធីនេះ និងណែនាំឱ្យកូនចៅជំនាន់ក្រោយទៀតត្រូវតែធ្វើពិធីបន្តទៅទៀតជារៀងរាល់ឆ្នាំជារៀងរហូត ដើម្បីឱ្យទំនៀមទម្លាប់ប្រពៃណីខ្មែរយើងរស់រវើកនៅក្នុងជីវភាពរស់នៅប្រចាំថ្ងៃ» ។
អ្នកស្រី ប្រាប់ថា ចំពោះការរៀបចំគ្រឿងរណ្តាប់នៅក្នុងពិធីនេះគេអាចរៀបចំឱ្យមានស្លាធម៌ បាយសី គ្រឿងសំណែនមាន់ស្ងោរ ក្បាលជ្រូក បាយសម្ល បង្អែម ផ្លែឈើ ផ្កាភ្ញី ស្រាស និង ទឹកក្រូចជាដើម ពិសេសគឺនំបញ្ចុកគឺធ្វើសម្រាប់ចែកជូនអ្នកចូលរួមពិសា។ ពិធីនេះទៀតសោតចាប់ផ្តើមដោយការសូត្រនមស្ការ រំឭកគុណព្រះពុទ្ធ ព្រះធម៌ ព្រះសង្ឃ និងឆាកហ៊ោ បួងសួងដល់វត្ថុស័ក្តិសិទ្ធិ អញ្ជើញដល់អ្នកតា ម្ចាស់ទឹកម្ចាស់ដីឱ្យចូលមកកាន់ទីកន្លែងដែលអ្នកភូមិបានរៀបចំជូន ព្រមទាំងមានអ្នកដែលត្រូវចូលរូបស្នងឱ្យអ្នកតាថែរក្សានៅទីស័ក្តិសិទ្ធិទាំងនោះ អមដោយភ្លេងបុរាណខ្មែរ ដែលមិនអាចខ្វះបានទៀតផង៕