.jpg)
ប្រាសាទបុរាណខ្មែរ ដែលត្រូវបានសាងសង់នៅក្រុងដាណាង ប្រទេសវៀតណាម។ រូបថត VTV
ភ្នំពេញៈ ក្រសួងវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈបានស្នើទៅឯកអគ្គរាជទូតកម្ពុជាប្រចាំប្រទេសវៀតណាមដើម្បីចាត់មន្ត្រីជំនាញចុះប្រមូលទិន្នន័យបឋម ចំពោះការលួចសាងសង់សំណង់ប្រាសាទអង្គរវត្តរបស់ខ្មែរដែលជាសម្បត្តិបេតិភណ្ឌពិភពលោកនៅវៀតណាម ដោយមិនបានស្នើសុំការអនុញ្ញាតពីកម្ពុជា។
ក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានថ្ងៃនេះមានការផ្ទុះប្រតិកម្មជាច្រើនពីសំណាក់ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ បន្ទាប់ពីបានឃើញសំណង់ប្រាសាទអង្គររបស់ខ្មែរត្រូវបានវៀតណាម សាងសង់នៅតំបន់ទេសចរណ៍ក្នុងទីក្រុងដាណាង ដែលជាតំបន់ទេសចរណ៍ដ៏ល្បីមួយរបស់វៀតណាម ហៅឈ្មោះថា «សួនទេសចរណ៍អាស៊ី»។ យោងតាមគេហទំព័រផ្នែកទេសចរណ៍របស់វៀតណាម សំណង់ប្រាសាទរបស់ខ្មែរ ត្រូវបានគេសង់ឡើងចម្រុះជាមួយសំណង់តំបន់ទេសចរណ៍របស់ប្រទេសដទៃទៀតក្នុងតំបន់អាស៊ី។
ពាក់ព័ន្ធករណីនេះ អ្នកនាំពាក្យក្រសួងវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈ លោក ឡុង ប៉ុណ្ណាស៊ីរីវត្ថ ប្រាប់ភ្នំពេញនៅថ្ងៃទី ៦ ខែកុម្ភៈថា ក្រសួងបានធ្វើការមួយជំហានហើយ ដោយបានធ្វើការទំនាក់ទំនងទៅខាងអគ្គរាជទូតកម្ពុជាប្រចាំវៀតណាម ដើម្បីឱ្យគាត់រកលទ្ធភាពចុះទៅដល់ទីតាំងប្រមូលទិន្នន័យបឋម។ ចំណាត់ការនេះ ធ្វើឡើងបន្ទាប់ក្រសួងបានធ្វើការស្រាវជ្រាវជាមួយជំនាញពាក់ព័ន្ធទាំងអាជ្ញាធរជាតិអប្សរា រកឃើញថា ការសាងសង់នោះមិនមានការសុំច្បាប់ ឬសុំការអនុញ្ញាតពីស្ថាប័នរាជរដ្ឋាភិបាលខ្មែរទេ។
លោកបន្តថា៖ «អ៊ីចឹងទោះជាលទ្ធផល ឬព័ត៌មានណាមួយដែលប្រមូលបានបឋមផ្លូវការហើយ យើងនឹងអាចធ្វើតាមរយៈក្រសួងការបរទេសកម្ពុជាធ្វើការជាមួយស្ថានទូតវៀតណាមប្រចាំកម្ពុជាអន្តរាគមន៍លើរឿងនេះឱ្យគាត់បំភ្លឺ ឬអាចសួរនាំដើម្បីបញ្ជាក់ច្បាស់លាស់»។
លោកបានគូសបញ្ជាក់ថា ជាធម្មតាកម្ពុជាមិនលើកទឹកចិត្តឱ្យមានការចម្លងប្រាសាទបេតិកភណ្ឌពិភពលោកទេ ប៉ុន្តែក្នុងករណីមានការស្នើសុំនោះយើងផ្តល់កិច្ចសហការ ដើម្បីរៀបចំឱ្យបានត្រឹមត្រូវ។
លោកថា៖ ព្រោះប្រទេសខ្លះ គេមានការស្នើសុំយើង ដើម្បីរៀបចំពិព័រណ៍ក្នុងសួនឧទ្យានណាមួយ ដើម្បីផ្សព្វផ្សាយ និងលើកកម្ពស់កិត្យានុភាពបេតិកភណ្ឌដែលជាតម្លៃសកល ហើយប្រទេសទាំងអស់លើពិភពលោកមានកាតព្វកិច្ច ការចូលរួមលើកកម្ពស់លើកស្ទួយ និងផ្តល់កិច្ចសហការ» ។
លោកបន្តទៀតថា នៅពេលមានការស្នើសុំនោះកម្ពុជានឹងអាចបញ្ជូនអ្នកជំនាញត្រឹមត្រូវ ដើម្បីរៀបចំឱ្យស្របតាមរចនាប័ទ្មខ្មែរចៀសវាងការធ្វើខុស ដែលធ្វើឱ្យបាត់បង់តម្លៃបេតិកភណ្ឌសកល។
លោកថា៖ «ឧទាហរណ៍គេស្នើសុំផ្នែកណាមួយនៃខ្លោងទ្វារអង្គរវត្តយើងទៅជួយមើលក្បាច់ផ្តល់ការណែនាំជាមតិយោបល់ថាត្រូវធ្វើយ៉ាងម៉េចតាមរចនាប័ទ្ម ប៉ុន្តែដល់ពេលអត់មានការស្នើសុំបែបនេះជាគោលការណ៍មួយរំលោភលើសិទ្ធិជាម្ចាស់ដើម»។
អ្នកនាំពាក្យអាជ្ញាធរជាតិអប្សរា លោក ឡុង កុសល បានថ្លែងថា ករណីចម្លងប្រាសាទខ្មែរនេះមិនមែនជាលើកទី ១ ទេ គឺមានតាំងពី ឆ្នាំ ១៩៣១ ដែលកម្ពុជាស្ថិតនៅក្រោមអាណានិគមបារាំងមកម្ល៉េះ ដោយប្រទេសខ្លះសុំការអនុញ្ញាត ខណៈប្រទេសខ្លះទៀតមិនសុំការអនុញ្ញាត។ លោកថា៖ «ចំពោះការចម្លងដោយគ្មានការអនុញ្ញាតបែបនេះទី ១ ខ្វះក្រមសីលធម៌ ទី ២ ធ្វើឱ្យមានការយល់ឃើញថា នេះជាការកេងចំណេញពីវប្បធម៌បេតិកភណ្ឌខ្មែរការប្រកួតប្រជែងមិនស្មោះត្រង់ ព្រោះការកេងចំណេញនេះតាមរយៈរូបភាពទាក់ទាញនូវវិស័យទេសចរណ៍ ប៉ុន្តែអត់ស្មោះត្រង់»។
លោកបន្តថា ការលួចចម្លងបែបនេះ វាអាចនឹងបង្កឱ្យមានការភាន់ច្រឡំមកលើប្រាសាទខ្មែរ ដោយសារការសាងសង់នោះខ្វះព័ត៌មានគ្រប់ជ្រុងជ្រោយ។ លោកថា៖ «វាធ្វើឱ្យរូបភាពដែលគាត់យកទៅចម្លងនោះ ខ្លះជាព័ត៌មាន មិនត្រឹមត្រូវ មិនច្បាស់លាស់ ដែលធ្វើឱ្យជះឥទ្ធិពលខ្លះៗដែរ មកលើយើងជាម្ចាស់បេតិកភណ្ឌដើម»។
យ៉ាងណាក្តីលោកថា អាជ្ញាធរជាតិអប្សរាបានពិនិត្យលក្ខណៈបច្ចេកទេសនៃការចម្លងរបស់វៀតណាមតាំងពីរចនាប័ទ្ម ទាំងទ្រង់ទ្រាយ និងបានធ្វើរបាយការណ៍បច្ចេកទេសមួយជូនទៅក្រសួងវប្បធម៌រួចហើយ។
បន្ថែមពីនេះលោកថា ក្នុងករណីមិនមានការបំភ្លឺច្បាស់លាស់ណាមួយពីភាគីវៀតណាម កម្ពុជានឹងធ្វើការជាមួយ អង្គការទេសចរណ៍ពិភពលោក ដើម្បីពិនិត្យមើល និងវាយតម្លៃលើករណីនេះ ដោយសារការចម្លងនោះស្ថិតនៅតំបន់សួនទេសចរណ៍អាស៊ី។
លោកបន្តថា កម្ពុជាក៏នឹងពិភាក្សាជាមួយអង្គការទេសចរណ៍ពិភពលោកធ្វើយ៉ាងណាកុំឱ្យមានករណីចម្លងប្រាសាទខ្មែរដែលជាសម្បត្តិបេតិកភណ្ឌសកល នៅតំបន់ទេសចរណ៍ប្រទេសដទៃទៀតដោយគ្មានការអនុញ្ញាតនៅថ្ងៃអនាគត ព្រោះមិនមែនជារឿងល្អទេ ក្នុងការចម្លងពីកន្លែង ១ ទៅកន្លែង១៕
វីដេអូ៖
