ភ្នំពេញៈ លោកទេសរដ្ឋមន្ត្រី លី ធុជ អនុប្រធានទី ១ អាជ្ញាធរមីនបានលើកឡើងថា ទោះបីជាមានការខិតខំប្រឹងប្រែងយ៉ាងណា ក៏ប្រទេសកម្ពុជានៅតែមានបញ្ហាប្រឈមដ៏ធំធេងលើផ្ទៃដី ២ ០១៧ គីឡូម៉ែត្រក្រឡា ដែលក្នុងនោះ ៧៨៨ គីឡូម៉ែត្រក្រឡារងផលប៉ះពាល់ដោយគ្រាប់មីន។
លោក លី ធុជ បានថ្លែងបែបនេះក្នុងពេលអនុញ្ញាតឱ្យលោក Juan Carlos Ruan នាយកអង្គភាពគាំទ្រការអនុវត្ត (Implementation Support Unit_ISU) នៃអនុសញ្ញាស្តីពីការហាមប្រាម ការប្រើប្រាស់ ការរក្សាទុក ការផលិត និងការផ្ទេរគ្រាប់មីនប្រឆាំងមនុស្ស និងការបំផ្លាញគ្រាប់មីនចោល (អនុសញ្ញាអូតាវ៉ា-APMBC) ដែលមានទីស្នាក់នៅប្រទេសស្វ៊ីសចូលជួបពិភាក្សាការងារស្តីពីការពង្រឹងភាពជាដៃគូ និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការលើការងារបោសសម្អាតមីននៅកម្ពុជានៅទីស្នាក់ការអាជ្ញាធរមីនកាលពីថ្ងៃទី ៧ ខែកុម្ភៈ។
លោក លី ធុជ បានទទួលស្វាគមន៍យ៉ាងកក់ក្តៅចំពោះបេសកកម្មរបស់គណៈប្រតិភូ ISU-APMBC នៅកម្ពុជាព្រមទាំងបានថ្លែងអំណរគុណយ៉ាងជ្រាលជ្រៅជូនចំពោះអង្គភាព ISU-APMBC ដែលបានជួយគាំទ្រដល់កម្ពុជាក្នុងការផ្តល់ប្រឹក្សាយោបល់ និងជំនួយបច្ចេកទេសដល់ការងារបោសសម្អាតមីន ក្នុងនាមកម្ពុជាជារដ្ឋភាគីនៃអនុសញ្ញាអូតាវ៉ា ជាពិសេសលើសំណើសុំពន្យារពេលបោសសម្អាតមីនរបស់កម្ពុជាលើកទី ១ និងលើកទី ២។
លោកថ្លែងថា ក្នុងនាមជារដ្ឋភាគីនៃអនុសញ្ញាអូតាវ៉ាកម្ពុជាធ្លាប់បានស្នើសុំពន្យារពេលបោសសម្អាតមីនលើកទី ១ រយៈពេល ១០ ឆ្នាំ ចាប់ពីឆ្នាំ ២០១០ ដល់ឆ្នាំ ២០១៩ ដើម្បីធ្វើការបោសសម្អាតផ្ទៃដីដែលដឹងថា មានគ្រាប់មីនទាំងអស់ឱ្យរួចរាល់ត្រឹមឆ្នាំ ២០១៩។ ក្នុងរយៈពេល ១០ ឆ្នាំនោះ ផ្ទៃដីប្រមាណជាង ៥៧៧ គីឡូម៉ែត្រក្រឡា សរុបចំនួន ៨ ២៩០ ចម្ការមីនបានបោសសម្អាតរួច មីនប្រឆាំងមនុស្ស ១០១ ៤២៤ គ្រាប់ មីនប្រឆាំងរថក្រោះ ១ ៥៦០ គ្រាប់ និងសំណល់ជាតិផ្ទុះពីសង្គ្រាម ៧៣ ២៣១ គ្រាប់ ប៉ុន្តែផ្អែកតាមការវាយតម្លៃលទ្ធភាពកម្ពុជានៅតែមិនអាចសម្រេចបានតាមគោលដៅឆ្នាំ ២០១៩។
លោកបន្តថា៖ «បន្ទាប់ពីការពិនិត្យឡើងវិញ និងស្របតាមស្មារតីនៃ «សេចក្តីថ្លែងការណ៍ម៉ាពុយតូ+១៥» កាលពីឆ្នាំ ២០១៤ កម្ពុជាបានស្នើសុំពន្យារពេលបោសសម្អាតមីនលើកទី ២ រយៈពេល ៦ ឆ្នាំបន្ថែមទៀតចាប់ពីឆ្នាំ ២០២០ ដល់ឆ្នាំ ២០២៥ សំដៅធ្វើការបោសសម្អាតមីនឱ្យអស់ត្រឹមឆ្នាំ ២០២៥»។
លោក លី ធុជ បានជម្រាបដល់គណៈប្រតិភូអំពីបញ្ហាមីននៅកម្ពុជាថា៖ «ប្រទេសកម្ពុជាប្រឈមនឹងបញ្ហាជាច្រើនពាក់ព័ន្ធនឹងមីន និងសំណល់ជាតិផ្ទុះពីសង្គ្រាម ដែលជាលទ្ធផលនៃសង្គ្រាមរ៉ាំរ៉ៃអូសបន្លាយនៅក្នុងប្រទេសចាប់តាំងពីដើមទសវត្សរ៍ឆ្នាំ ១៩៦០ រហូតមកដល់ចុងឆ្នាំ ១៩៩៨»។ លោកបញ្ជាក់ថា៖ «ក្រោមនយោបាយ ឈ្នះ‑ឈ្នះរបស់សម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ចុងឆ្នាំ ១៩៩៨ កម្ពុជាទទួលបានសន្តិភាពពេញលេញទូទាំងប្រទេស ដែលអនុញ្ញាតឱ្យរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាមានលទ្ធភាពគ្រប់គ្រាន់ដោះស្រាយការគំរាមកំហែងដោយសារមីន និងយុទ្ធភណ្ឌមិនទាន់ផ្ទុះទាំងនោះ ប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាព និងគ្មានការភ័យខ្លាច»។
លោកលើកឡើងថា រយៈពេលជិត ៣០ ឆ្នាំនៃការងារបោសសម្អាតមីនមនុស្សធម៌នៅកម្ពុជា ចាប់ពីឆ្នាំ ១៩៩២ ក្រោមការដឹកនាំរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី និងមានការចូលរួមគាំទ្រពីដៃគូអភិវឌ្ឍន៍ ប្រទេសជាមិត្ត និងភាគីពាក់ព័ន្ធដទៃទៀតដោយគិតត្រឹមខែធ្នូ ឆ្នាំ ២០២១ កម្ពុជា បានបោសសម្អាតផ្ទៃដី ២ ៣២៨ គីឡូម៉ែត្រក្រឡាបានបំផ្លាញគ្រាប់មីនប្រឆាំងមនុស្ស ១ ១១៨ ៨១០ គ្រាប់ មីនប្រឆាំងរថក្រោះ ២៥ ៩៥២ គ្រាប់ និងសំណល់ជាតិផ្ទុះពីសង្គ្រាមរាប់ទាំងគ្រាប់បែកចង្កោម ២ ៩៨៣ ៤១៦ គ្រាប់ដោយមានអ្នកទទួលផល ៧ ៧៣២ ៥៣៦ នាក់។
លោកថ្លែងថា៖ «ទោះបីជាមានការខិតខំប្រឹងប្រែងយ៉ាងណាក៏ដោយប្រទេសកម្ពុជានៅតែមានបញ្ហាប្រឈមដ៏ធំធេងលើផ្ទៃដី ២ ០១៧ គីឡូម៉ែត្រក្រឡាដែលក្នុងនោះ ៧៨៨ គីឡូម៉ែត្រក្រឡារងផលប៉ះពាល់ដោយគ្រាប់មីន»។
បើតាមអាជ្ញាធរមីន លោក Juan Carlos Ruan បានបម្រើការងារជានាយក ISU តាំងពីឆ្នាំ ២០១៦ និងបានជួយគាំទ្រដល់ការអនុវត្តខ្លឹមសារអនុសញ្ញាអូតាវ៉ាទៅគ្រប់សមាជិករដ្ឋភាគីទាំងអស់។ គណៈប្រតិភូ ISU-APMBC បំពេញបេសកកម្មនៅកម្ពុជារយៈពេល ៥ ថ្ងៃចាប់ពីថ្ងៃទី ៦-១០ ខែកុម្ភៈក្នុងគោលបំណងតាមដានការអនុវត្តការងារបោសសម្អាតមីនរបស់កម្ពុជាឱ្យស្របទៅនឹងផែនការដែលបានអនុម័តឱ្យកម្ពុជាពន្យារពេលលើកទី ២ នៅទីក្រុងអូស្លូប្រទេសន័រវេស និងជួយគាំទ្រកម្ពុជាក្នុងការរៀបចំផែនការបោសសម្អាតមីនឱ្យសម្រេចទៅតាមមាត្រា ៥ នៃអនុសញ្ញាអូតាវ៉ា។
តាមរយៈបេសកកម្មនេះ គណៈប្រតិភូ ISU-APMBC គ្រោងនឹងជួបពិភាក្សាជាមួយថ្នាក់ដឹកនាំអាជ្ញាធរមីន គណៈកម្មការ JBC កម្ពុជា-ថៃ, មន្ត្រី UNDP នៃគម្រោងបោសសម្អាតមីន ដើម្បីលទ្ធផល CMAC NPA Halo Trust MAG មជ្ឈមណ្ឌលតំបន់អាស៊ាន សម្រាប់សកម្មភាពមីន (ARMAC) និងភាគីពាក់ព័ន្ធដទៃទៀត។
ឆ្នាំ ២០២២ នេះកម្ពុជាមានបំណងរៀបចំពិធីអបអរសាទរ រំឭកខួបទី ៣០ ឆ្នាំនៃការងារបោសសម្អាតមីនមនុស្សធម៌នៅកម្ពុជា (១៩៩២-២០២២) ក្នុងនាមរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា លោកទេសរដ្ឋមន្ត្រីបានស្នើសុំឱ្យអង្គភាព ISU-APMBC ជួយគាំទ្រដល់ការងារបច្ចេកទេស សម្រាប់ការរៀបចំព្រឹត្តិការណ៍នេះ ព្រមទាំងបានស្នើសុំអង្គភាព ISU-APMBC ជួយកៀរគរធនធានបន្ថែមពីសហគមន៍ផ្តល់ជំនួយគាំទ្រដល់ការងារបោសសម្អាតមីននៅកម្ពុជាឱ្យអស់ទាំងស្រុងនៅត្រឹមឆ្នាំ ២០២៥។
លោក Juan Carlos Ruan បានអបអរ និងកោតសរសើរដល់រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាដែលបានយកចិត្តទុកដាក់ចាត់ចែង និងរៀបចំឱ្យមានរចនាសម្ព័ន្ធយ៉ាងច្បាស់លាស់ សម្រាប់ការងារសម្របសម្រួល និងគ្រប់គ្រងវិស័យសកម្មភាពមីនកម្ពុជា ព្រមទាំងបានវាយតម្លៃខ្ពស់ចំពោះសមិទ្ធផលសម្រេចបានលើការងារបោសសម្អាតមីននាពេលកន្លងមកទោះបីមានការរីករាលជាសកលនៃជំងឺកូវីដ ១៩ ក៏ដោយ។
លោក Juan Carlos Ruan បានស្នើសុំឱ្យកម្ពុជាធ្វើជាម្ចាស់ផ្ទះនៃការរៀបចំសន្និសីទសកល ស្តីពីការជួយសង្គ្រោះជនរងគ្រោះដោយសារមីន និងសំណល់ជាតិផ្ទុះពីសង្គ្រាម និងសិទ្ធិរបស់ជនមានពិការភាព ដែលគ្រោងនឹងរៀបចំឡើងនៅក្នុងឆ្នាំ ២០២៣ ដោយមានការឧបត្ថម្ភគាំទ្រពីសហគមន៍អ៊ឺរ៉ុប និងមានប្រទេសប្រមាណ ២០០ ចូលរួម។ ជាការឆ្លើយតប លោក លី ធុជ នឹងស្នើសុំការអនុញ្ញាតពីលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីលើសំណើរៀបចំសន្និសីទសកលនេះ៕