សៀមរាបៈ អាជ្ញាធរជាតិអប្សរាកំពុងដំណើរការជួសជុលព្រះពុទ្ធបដិមាចំនួន ៣ អង្គបន្ថែមទៀត នៅរួតបាកាណនៃប្រាសាទអង្គរវត្ត បន្ទាប់ពី ១ អង្គបានធ្វើការជួសជុលរួចរាល់កាលពីអំឡុងខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ ២០២០។ អ្នកជំនាញបច្ចេកទេសនាយកដ្ឋានអភិរក្សប្រាសាទក្នុងឧទ្យានអង្គរបញ្ជាក់ថា ការជួសជុលនេះអាចនឹងប្រើពេល ៥ ខែ ឬលើសពីនេះ។
លោក សយ សុភារិន្ទ មន្ត្រីបច្ចេកទេសនាយកដ្ឋានអភិរក្សប្រាសាទក្នុងឧទ្យានអង្គរ និងបុរាណវិទ្យាបង្ការនៃអាជ្ញាធរជាតិអប្សរាបានឱ្យដឹងថា មន្ត្រីជំនាញកំពុងដំណើរការជួសជុលព្រះពុទ្ធបដិមាចំនួន ៣ អង្គបន្ថែមទៀត នៅរួតបាកាណនៃប្រាសាទអង្គរវត្ត។ ដំណើរការជួសជុលព្រះពុទ្ធបដិមាចាប់ផ្តើមនៅដើមខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ ២០២២ ហើយគ្រោងប្រើពេលវេលាជួសជុលចំនួន ៥ ខែ។
អាជ្ញាធរជាតិអប្សរាឱ្យដឹងថា គម្រោងជួសជុលព្រះពុទ្ធបដិមាខាងលើមានការសហការគាំទ្រគំនិតផ្តួចផ្តើម និងឧបត្ថម្ភថវិកាពីលោកស្រី សៀង ចាន់ហេង អគ្គនាយិកាក្រុមហ៊ុនហេងអភិវឌ្ឍន៍។ កាលពីអំឡុងខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ ២០២០ អ្នកជំនាញអភិរក្សចម្លាក់នៃអាជ្ញាធរជាតិអប្សរា បានធ្វើការជួសជុលរួចរាល់ជាស្ថាពរនូវព្រះពុទ្ធបដិមា ១ អង្គនៅទិសខាងត្បូងនៃរួតបាកាណដែលមានការខូចខាតទ្រុឌទ្រោម។
លោក សយ សុភារិន្ទ បញ្ជាក់ថា មូលហេតុនាំឱ្យព្រះពុទ្ធបដិមានៅរួតបាកាណ រងការខូចខាតទ្រុឌទ្រោម ដោយសារកត្តាធម្មជាតិ ទីកន្លែងមានជ្រាបទឹក ទឹកហូរច្រោះ មានទឹកនោម និងលាមកសត្វប្រចៀវច្រើន។ ដូច្នេះក្រុមការងារធ្វើការរើសំណាញ់ចាស់ចោល ដើម្បីជំនួសនូវសំណាញ់ថ្មីដែលសង្ឃឹមថា ប្រចៀវនឹងមិនអាចចូលទៅទំនៅទីតាំងខាងលើបានទៀតឡើយ។
លោកថា ព្រះពុទ្ធរូបទាំង ៣ អង្គនោះ គឺជាថ្មភក់ ដែលចាស់បុរាណបានយកទៅបិទភ្ជាប់តាមទ្វារទាំង ៤ ទិសនៃប្រាសាទអង្គរវត្ត មានកាយវិការជាអភ័យមុទ្រៈ។ ព្រះពុទ្ធរូបទាំងនោះមានហានិភ័យខ្ពស់ ដែលអ្នកជំនាញគិតអំពីម្រាក់ ដោយសារតែផ្ទាំងម្រាក់ផ្ទាត់របកចេញពីផ្ទៃថ្មដែលគ្របលើព្រះពុទ្ធរូបនោះ។
លោកថ្លែងថា៖ «ម្រាក់ហ្នឹងមិនមែនមានតែនៅលើដងខ្លួនរបស់ព្រះពុទ្ធរូបទេ គឺមានផ្ទៃសងខាងទៀតដែលរាបស្មើជុំវិញព្រះអង្គហ្នឹង ហើយម្រាក់ហ្នឹងចាប់ផ្តើមផ្ទាត់ចេញ។ អ៊ីចឹង ខ្លះរបកជ្រុះមកក្រោមអ៊ីចឹងទៅ។ ឥឡូវហ្នឹង ការជួសជុល គឺ ទប់ស្កាត់ ហានិភ័យរបស់ម្រាក់ ដែលរបកចេញពីផ្ទៃថ្ម ផ្ទៃខ្លួនព្រះអង្គ»។
លោកថា ការជួសជុលនេះគឺត្រូវធ្វើយ៉ាងណាដើម្បីកុំឱ្យម្រាក់ផ្ទាត់របកចេញពីថ្មបន្ថែមទៀត។ ចំណែកកន្លែងដែលរបេះរបកចេញហើយនោះត្រូវរកវិធីសាស្ត្រយ៉ាងណាដើម្បីសង្កត់ផ្តិតផ្ទាំងម្រាក់នោះឱ្យដិតជាប់ទៅនឹងផ្ទៃថ្មវិញ។ ម្រាក់នោះក៏ត្រូវបានគេលាបលើកំបោរបាយអដែលកំពុងចាប់ផ្តើមពុកផុយជ្រុះផងដែរ។ ដូច្នេះ អ្នកជំនាញត្រូវការពារដោយរកវិធីធ្វើយ៉ាងណាទប់ស្កាត់កុំឱ្យកំបោរបាយអបន្តរបេះពុកផុយតទៅទៀត។
លោកប្រាប់ថា ម្រាក់មាន ២ ប្រភេទ ដែលជាន់ទី ១ គឺជាម្រាក់ពណ៌ខ្មៅ។ នៅពីលើម្រាក់ពណ៌ខ្មៅនោះមានម្រាក់ពណ៌ក្រហមមួយទៀត។ មានកន្លែងខ្លះត្រូវបានគេបិទទឹកមាសពីលើ ប៉ុន្តែកន្លែងទឹកមាសបានរបកជ្រុះអស់នៅសល់តែកន្លែងមួយចំនួន។ ឥឡូវក្រុមការងារកំពុងសម្អាតកន្លែងដែលមានស្នឹមផ្សែងទៀនធូប និងទឹកនោមប្រចៀវហូរជ្រាប។
លោកថ្លែងថា៖ «នៅលើម្រាក់ពណ៌ខ្មៅមានស្នឹម ដូចជាស្នឹមផ្សែងធូបផ្សែងទៀន មានក្តាំងធូលី ក្តាំងដី កំណកអំបិល អាចម៍ប្រចៀវ ទឹកនោមប្រចៀវ វាហូរដានជាប់នៅលើផ្ទាំងម្រាក់ហ្នឹង។ អ៊ីចឹងយើងសម្អាតស្នឹមខ្មៅដែលបង្កឡើងដោយផ្សែងធូបទៀន ហើយនិងអាចម៍ប្រចៀវ ទឹកនោមប្រចៀវអី ដែលហូរជ្រាបកាត់មកលើម្រាក់ហ្នឹង យើងកាត់ចេញ សម្អាតចេញឱ្យអស់»។
បើតាមមន្ត្រីបច្ចេកទេសរូបនេះ ការជួសជុលអាចនឹងមិនចប់ទៅតាមពេលវេលាកំណត់នោះទេ។ ព្រោះការធ្វើនេះទាមទារការយកចិត្តទុកដាក់ខ្ពស់ និងត្រូវធ្វើតេស្តសាកល្បងអំពីសារធាតុដែលត្រូវយកមកធ្វើផង ដើម្បីកុំឱ្យមានផលប៉ះពាល់ដល់ពណ៌ដើមនៃព្រះពុទ្ធរូប។
លោកថ្លែងថា៖ «ការធ្វើហ្នឹងយើងកំណត់ពេលវេលាមិនបានទេ ព្រោះនេះជាការងារមួយត្រូវប្រុងប្រយ័ត្នណាស់។ អានេះយើងគិតមើលតាំងពីសតវត្សរ៍ទី ១៥ មក យើងប្រហែសមិនបានទេ តែធ្វើខុសមិនបានទេ។ អ៊ីចឹងយើងទាមទារពេលវេលា ព្យាយាម និងមានការអត់ធ្មត់ខ្ពស់»៕