ភ្នំពេញៈ លោកនាយក​រដ្ឋមន្ត្រី​ ហ៊ុន សែន ថ្លែងថា សង្គ្រាម​នៅ​ប្រទេស​អ៊ុយក្រែន​ដែល​កើតឡើង​រវាង​កងទ័ព​រុស្ស៊ី​ និង​កងទ័ព​អ៊ុយក្រែន​គឺ​មិនអាច​យក​សង្គ្រាម បញ្ចប់សង្គ្រាម​បាន​នោះទេ តែ​មានតែ​ការចរចា​ដោះស្រាយ​ដោយ​សន្តិវិធី​ប៉ុណ្ណោះ ដើម្បី​បញ្ចប់សង្គ្រាម​។

លោក ហ៊ុន សែន ថ្លែងថា​៖ «​តាម​ទស្សនៈ​ផ្ទាល់​របស់ខ្ញុំ កងទ័ព​របស់​ប្រទេស​រុស្ស៊ី ប្រហែល​ជា​មិនអាច​ផ្តួលរំលំ​ប្រទេស​អ៊ុយក្រែន​តាមរយៈ​ការប្រើប្រាស់​កម្លាំងយោធា​បានទេ ចំណែកឯ​យោធា​របស់​អ៊ុយក្រែន​ក៏​មិនអាច​កម្ទេច​កម្លាំងយោធា​របស់​រុស្ស៊ី​បានដែរ ពោលគឺ​មិនអាច​យក​សង្ក្រាម​បញ្ចប់សង្គ្រាម​បាន​នោះទេ នៅសល់​ច្រកចេញ​តែមួយគត់ គឺ​ការចរចា​ដោះស្រាយ​ដោយ​​សន្តិវិធី​»​។

លោក​បង្ហោះ​សារ​តាម​ហ្វេសប៊ុក​នា​ថ្ងៃទី​ ២៧ ខែកុម្ភៈ បន្ទាប់ពី​ផ្តល់​កិច្ចសម្ភាសន៍​ផ្តាច់មុខ​ដល់​សារព័ត៌មាន​ Fresh News ថា ការ​វាយ​ប្រយុទ្ធ​គ្នា​យ៉ាងខ្លាំង​ក្លា​រវាង​កងទ័ព​អ៊ុយក្រែន និង​កងទ័ព​រុស្ស៊ី​ក្នុង​រយៈពេល​ប៉ុន្មាន​ថ្ងៃ​កន្លងមកនេះ កងទ័ព​រុស្ស៊ី​សម្លាប់​កងទ័ព​របស់​អ៊ុយក្រែន​មិន​ដល់​ ១ ០០០ ​នាក់​នោះទេ​។

លោក​ចោទ​ជា​សំណួរ​ថា បើទោះបីជា​រុស្ស៊ី​ចូលកាន់​កាប់​ទីក្រុង​អ៊ុយក្រែន​មួយចំនួន​ក៏ដោយ តើ​ប្រទេស​នេះ​ត្រូវការ​រយៈពេល​ប៉ុន្មាន​ថ្ងៃ និង​កម្លាំងយោធា​ប៉ុន្មាន​នាក់ ដើម្បី​អាច​ឈ្នះ​សង្គ្រាម ឬ​បញ្ចប់សង្គ្រាម​នេះ​? ប្រហែលជា​មិនអាច​នោះទេ​។

លោក ហ៊ុន សែន ចោទ​ជា​សំណួរ​បន្តថា​បើទោះបី​រុស្ស៊ី​ចូលកាន់​កាប់​ប្រទេស​អ៊ុយក្រែន​ទាំងមូល​ក៏ដោយ​ហើយ​ប្រធានាធិបតី​ប្រទេស​អ៊ុយក្រែន​ត្រូវបាន​សម្លាប់ ឬ​ត្រូវ​ចាប់ខ្លួន​តើ​ប្រជាជន​អ៊ុយក្រែន​សុខចិត្ត​នៅ​ស្ងៀម​ដែរឬទេ​?

បើ​យោងតាម​ហ្វេសប៊ុក​នាយករដ្ឋមន្ត្រី​លោក​បញ្ជាក់ថា​៖ «​ប្រជាជន [​អ៊ុយក្រែន​] ​អាច​នឹង​ក្រោក​ឡើង​តស៊ូ ដើម្បី​ប្រទេស​របស់​ពួកគេ ចូរ​ក្រឡេកមើល​ប្រទេសមួយ​ចំនួន​ដូចជា​អ៊ីរ៉ាក់ ស៊ីរី លីប៊ី តើ​រហូតមក​ដល់ពេលនេះ​បានបញ្ចប់​សង្គ្រាម​ទទួលបាន​សន្តិភាព​ហើយ​ឬ​នៅ​?»​។

លោកនាយក​រដ្ឋមន្ត្រី​បន្តថា​រុស្ស៊ី​អាច​នឹង​ផុងខ្លួន​នៅក្នុង​ប្រទេស​អ៊ុយក្រែន ប្រសិន​រុស្ស៊ី​ត្រូវ​ទុក​កងទ័ព​រយៈពេល​យូរ​ក្នុងប្រទេស​អ៊ុយក្រែន ដែលមាន​ជា​បទពិសោធ​រួចហើយ​សម្រាប់​កងទ័ព​រុស្ស៊ី​នៅ​ប្រទេស​អាហ្វហ្គានីស្ថាន​នា​ទសវត្សរ៍​ឆ្នាំ​ ១៩៨០ និង​កងទ័ព​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​ និង​អង្គការ​ណាតូ (NATO) នៅ​អាហ្វហ្គានីស្ថាន​ក្នុង​សតវត្សរ៍​ទី​ ២១​។

លោក​ជំរុញ​ឱ្យ​ភាគី​ទាំង​ ២​ ធ្វើការ​ចរចា​គ្នា​ដោយ​សន្តិវិធី ដោយ​ផ្តល់នូវ​ប្រយោជន៍​គ្នា​ទៅវិញទៅមក ដើម្បី​ឈានដល់​ការបញ្ចប់​សង្គ្រាម និង​រកឃើញ​សន្តិភាព «​យ៉ាងពិត​ប្រាកដ​»​។

លោក​ ហ៊ុន សែន បញ្ជាក់ថា​៖ «​ដូចដែល​ខ្ញុំ​ធ្លាប់​លើកឡើង​ជាច្រើន​ដង​រួចហើយ​ថា ខ្ញុំ​គ្មាន​ជំនឿ​ថា​យក​សង្គ្រាម​ ដើម្បី​បញ្ចប់សង្គ្រាម​បាន​នោះទេ​។ ទីកន្លែង និង​ពេលវេលា​ចរចា​មិនគួរ​ក្លាយជា​ឧបសគ្គ​សម្រាប់​ការចរចា​នោះឡើយ ព្រោះ​វា​នាំ​ដល់​ពន្យារ​ការឈឺចាប់​សម្រាប់​ប្រជាជន​ដែល​ពេលនេះ​កំពុង​រត់ភៀសខ្លួន និង​ជ្រក​ក្រោម​ជម្រក​សុវត្ថិភាព​គួរឱ្យ​អាណិត​»​។

លោក​បាន​លើកយក​បទពិសោធ​នៅ​ប្រទេស​កម្ពុជា​ដែល​លោក​អះអាងថា កម្ពុជា​បាន​ទទួល​នូវ​សន្តិភាព​ពេញលេញ​សព្វថ្ងៃនេះ ហើយ​ប្រជាជន​រស់នៅ​ប្រកបដោយ​ភាពសុខសាន្ត​ពោរពេញ​ និង​ដោយ​សេចក្តីសុខ ក៏​ដោយសារ​ការចរចា​ដោយ​សន្តិវិធី​ជាមួយ​នឹង​នយោបាយ​ឈ្នះ​ឈ្នះ កាលពី​ឆ្នាំ​ ១៩៩៨​។

លោក​ ហ៊ុន សែន បញ្ជាក់ថា​៖ «​បើ​មិនមាន​ការចរចា​សន្តិវិធី​រក​សន្តិភាព​នោះទេ ប្រហែលជា​ពេលនេះ​កម្ពុជា​អាច​ និង​កំពុង​ស្ថិតនៅក្នុង​សង្គ្រាម​ក៏​អាច​ថា​បានដែរ ហើយ​នៅពេលនេះ​ខ្ញុំ​ក៏​សូម​អំពាវនាវ​ឱ្យមាន​កិច្ចសន្ទនា និង​ដំណោះស្រាយ​ដោយ​សន្តិវិធី​សម្រាប់​បញ្ហា​រុស្សី​ និង​អ៊ុយក្រែន​»​។

លោក គិន ភា ប្រធាន​វិទ្យាស្ថាន​ទំនាក់ទំនង​អន្តរជាតិ​នៃ​រាជបណិ្ឌត្យ​សភា​កម្ពុជា​ប្រាប់​ភ្នំពេញ​-​ប៉ុស្តិ៍​នា​ថ្ងៃទី​ ២៨ ខែកុម្ភៈ ថា​សង្គ្រាម​រវាង​រុស្ស៊ី​ និង​អ៊ុយក្រែន​គឺ​មិន​ងាយ​នឹង​ចាញ់-​ឈ្នះ​នោះទេ ដោយសារ​វា​មិនមែន​គ្រាន់តែ​សង្គ្រាម​រវាង​អ៊ុយក្រែន​ និង​រុស្ស៊ី​នោះទេ តែ​ឥឡូវ​វា​ក្លាយទៅជា​សង្គ្រាម​ខ្ចីដៃ គឺ​ប្រទេស​លោក​ខាងលិច​បាន​ចូលខ្លួន​មកហើយ​បាន​ «​ខ្ចីដៃ​» ​អ៊ុយក្រែន​ ដើម្បី​ធ្វើសង្គ្រាម​ជាមួយ​រុស្ស៊ី​តាមរយៈ​ការផ្តល់​សព្វាវុធ និង​ជំនួយ​អាវុធយុទ្ធភណ្ឌ​ផ្សេងៗ​មកឱ្យ​អ៊ុយក្រែន​។

លោក​ថ្លែងថា​៖ «​យើង​ឃើញថា ភាព​ចាញ់​-​ឈ្នះ​នៃ​សង្គ្រាម​ហ្នឹង​វា​ពិបាក ហើយ​ប្រសិនបើ​រុស្ស៊ី​យកឈ្នះ​លើ​អ៊ុយក្រែន​ក៏​មិនអាច​ត្រួត​ប្រជាពលរដ្ឋ​អ៊ុយក្រែន​បានដែរ​។ អាហ្នឹង​ដូច​យើង​ឃើញ​ហើយ ភាព​ប្តូរផ្តាច់​របស់​ប្រជាជន​អ៊ុយក្រែន​ ៣០​ លាន​នាក់​ប្លាយ​នេះ​មិន​ងាយ​នឹង​បោះបង់​ការតស៊ូ​របស់ខ្លួន​ ដើម្បី​ទឹកដី​របស់គេ​ទេ ពីព្រោះ​គេ​សុខចិត្ត​អាច​អត់​មាន​ឪពុកម្តាយ ប៉ុន្តែ​គេ​មិនអាច​អត់​មាន​ប្រទេស​របស់គេ​បានទេ​»​។

លោក​ថា បើសិនជា​គ្មាន​ដំណោះស្រាយ​ដោយ​ការចរចា​ដោយ​សន្តិវិធី​ទេ​គឺ​នឹង​មិនមាន​សន្តិភាព​យូរអង្វែង​ទេ​។ ការប្រឈមមុខ​ដាក់គ្នា​មិនមែន​ត្រឹមតែ​រវាង​អ៊ុយក្រែន និង​រុស្ស៊ី​នោះទេ តែ​អាច​នឹង​មាន​ការប្រឈមមុខ​ដាក់គ្នា​រវាង​រុស្ស៊ី​ជាមួយ​ប្រទេស​បស្ចិម​លោក និង​បក្សសម្ព័ន្ធ​ណា​តូ​។ វា​នឹង​អាចធ្វើឱ្យ​រង្គោះរង្គើ​ដល់​សន្តិសុខ​ពិភពលោក​ទាំងមូល​តែម្តង​។

«​យើង​ឃើញថា ម្សិលមិញ​នេះ​លោក ពូទីន​ [​ប្រធានាធិបតី​រុស្ស៊ី​] បានប្រកាស​ឱ្យ​ប្រមុខ​ការពារជាតិ​រុស្ស៊ី​ប្រុង​ជើងការ​ខ្ពស់​ទៅលើ​អាវុធ​នុយក្លេអ៊ែរ​។ អ៊ីចឹង​យើង​ឃើញថា ការ​រុញ​សភាពការណ៍​កាន់តែ​ធ្ងន់ធ្ងរ ហើយ​ប្រទេស​មួយចំនួន​គឺ​ចាប់ផ្តើម​មានគំនិត​ចង់​មាន​នុយក្លេអ៊ែរ​ដូចជា​បេឡារុស ក៏ដូចជា​នាយករដ្ឋមន្ត្រី​ជប៉ុន​ថ្មី ថ្ងៃមិញ​ហ្នឹង​ប្រកាស​សុំឱ្យ​យោធា​អាមេរិក​ហ្នឹង​ដាក់​មូលដ្ឋាន​នុយក្លេអ៊ែរ​នៅ​ប្រទេស​របស់ខ្លួន​ ដើម្បី​ទប់ទល់​ជាមួយនឹង​រុស្ស៊ី​។ អ៊ីចឹង​ការរត់​ប្រណាំង​អាវុធ​នុយក្លេអ៊ែរ​នឹង​ចាប់ផ្តើម​កក្រើក​ឡើងជា​ថ្មី​»៕

វីដេអូ៖