.jpg)
លោក សោម សូរីដា អគ្គលេខាធិការរង គណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត។ ហេង ជីវ័ន
គណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត (គ.ជ.ប) បានប្រកាសចាប់ផ្តើមដំណើរការរៀបចំការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំ-សង្កាត់អាណត្តិទី ៥ កាលពីថ្ងៃទី ១៥ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ ២០២២ ដែលការបោះឆ្នោតនេះ នឹងប្រព្រឹត្តទៅនៅថ្ងៃទី ៥ ខែមិថុនា ឆ្នាំ ២០២២។ តាមរយៈការបោះឆ្នោតនេះ មានគណបក្ស នយោបាយចំនួន ១៧ បានដាក់ពាក្យសុំចុះបញ្ជីបេក្ខជនសរុបចំនួន ៨៤ ២០៨ រូប ក្នុងនោះស្ត្រីសរុបចំនួន ២៦ ៥៨៤ រូបចូលរួមប្រកួតប្រជែង។ លោក សោម សូរីដា អគ្គលេខាធិការរង និងជាអ្នកនាំពាក្យ គ.ជ.ប បានផ្តល់កិច្ចសម្ភាសន៍ឱ្យភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍ ពាក់ព័ន្ធនឹងដំណើរការរៀបចំការបោះឆ្នោត ដែលមានខ្លឹមសារដូចតទៅ៖
តើអ្វីទៅជាការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំ-សង្កាត់ ?
ការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំ សង្កាត់ គឺជាការបោះឆ្នោតដោយប្រជាពលរដ្ឋ ដែលមានឈ្មោះក្នុងបញ្ជីបោះឆ្នោតឃុំ សង្កាត់ ដែលត្រូវធ្វើរៀងរាល់ ៥ ឆ្នាំម្ដង ជាទូទៅជាសកល ដោយសេរីត្រឹមត្រូវ និងយុត្តិធម៌ ដោយស្មើភាព ដោយចំពោះ និងដោយសម្ងាត់ ស្របតាមនីតិវិធី ដូចមានចែងក្នុងច្បាប់ស្ដីពីការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំ សង្កាត់ បទបញ្ជា និងនីតិវិធី សម្រាប់ការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំ សង្កាត់។
តើការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំ-សង្កាត់ មានសារៈសំខាន់យ៉ាងណាដែរ?
ការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំ សង្កាត់ គឺពិតជាមានសារៈសំខាន់ណាស់ដើម្បីជ្រើសរើសអង្គការតំណាងប្រជាពលរដ្ឋក្នុងឃុំ សង្កាត់ ដែលមានបេសកកម្មបម្រើផលប្រយោជន៍ទូទៅក្នុងឃុំ សង្កាត់របស់ខ្លួន និងគាំទ្រដល់ការអនុវត្តនយោបាយវិមជ្ឈការ សំដៅជំរុញការអភិវឌ្ឍ ដើម្បីឆ្លើយតបតម្រូវការជាក់ស្តែងនៅតាមមូលដ្ឋាន។
តើ គ.ជ.ប បានរៀបចំការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សា-ឃុំ-សង្កាត់នេះ បានប៉ុន្មានអាណត្តិមកហើយ?
ការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំ សង្កាត់ ត្រូវបានរៀបចំជាលើកដំបូង សម្រាប់អាណត្តិទី ១ នៅថ្ងៃទី ៣ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ ២០០២ និងបានបន្តរៀបចំជាទៀងទាត់ រៀងរាល់ ៥ ឆ្នាំម្តង តាមគោលការណ៍នៃលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ សេរី ពហុបក្ស។ គិតមកដល់ឆ្នាំ ២០២២ នេះ គឺជាអាណត្តិទី ៥ នៃការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំ សង្កាត់ ហើយ។ សូមបញ្ជាក់ថា ការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំ សង្កាត់ អាណត្តិទី ៥ ឆ្នាំ ២០២២ នឹងប្រព្រឹត្តទៅនៅថ្ងៃអាទិត្យ ទី ៥ ខែមិថុនា ឆ្នាំ ២០២២។
តើ គជប បានរៀនសូត្របទពិសោធអ្វីខ្លះពីការបោះឆ្នោតជាបន្តបន្ទាប់នាពេលកន្លងមក?
ជាការពិតរាល់ការបោះឆ្នោតម្តងៗ គ.ជ.ប តែងតែកត់ត្រានូវបញ្ហាប្រឈមនានា ដែលកើតឡើងក្នុងដំណាក់កាលសំខាន់ៗនៃដំណើរការរៀបចំការបោះឆ្នោត ជាអាទិ៍ ដំណាក់កាលរៀបចំបញ្ជីបោះឆ្នោត ដំណាក់កាលចុះបញ្ជីបេក្ខជន គណបក្សនយោបាយឈរឈ្មោះបោះឆ្នោត និងដំណាក់កាលការបោះឆ្នោតរាប់សន្លឹកឆ្នោត និងបូកសរុបលទ្ធផលនៃការបោះឆ្នោត ។
ផ្អែកលើមតិយោបល់ក្នុងសន្និបាតបូកសរុបលទ្ធផលនៃការបោះឆ្នោតលើដំណោះស្រាយនៃបញ្ហាប្រឈមទាំងនោះ គ.ជ.ប បានធ្វើការកែលម្អបទបញ្ជា និងនីតិវិធីសម្រាប់ការបោះឆ្នោត សំដៅកែសម្រួលរំហូរការងារ ព្រមទាំងលក្ខខណ្ឌបច្ចេកទេសពីការបោះឆ្នោតមួយទៅការបោះឆ្នោតមួយឱ្យកាន់តែល្អប្រសើរ។
សម្រាប់ការបោះឆ្នោតឃុំ-សង្កាត់អាណត្តិទី ៥ ដែលជិតចូលមកដល់នេះ តើ គជប បានធ្វើទំនើបកម្មអ្វីខ្លះ?
សម្រាប់ការបោះឆ្នោតឆ្នាំ ២០២២ គ.ជ.ប បានធ្វើទំនើបកម្មលើលក្ខខណ្ឌបច្ចេកទេស ដោយប្រើប្រាស់ប្រព័ន្ធបច្ចេកវិទ្យាព័ត៌មានជាជំនួយដល់ដំណើរការអនុវត្តកិច្ចប្រតិបត្តិការបោះឆ្នោតដែលរួមមាន ១- ការដាក់ឱ្យប្រើប្រាស់កម្មវិធីរៀបចំ និងផ្ទៀងផ្ទាត់បញ្ជីបេក្ខជននៃគណបក្សនយោបាយឈរឈ្មោះបោះឆ្នោត។ ២- កម្មវិធីចេញឯកសារបញ្ជាក់អត្តសញ្ញាណបម្រើឱ្យការបោះឆ្នោត និង ៣- កម្មវិធីត្រួតពិនិត្យ ផ្ទៀងផ្ទាត់ និងបូកសរុបលទ្ធផលនៃការបោះឆ្នោត ដើម្បីបង្កើនទំនុកចិត្តលើការបោះឆ្នោត និងធានានូវប្រសិទ្ធភាព ប្រសិទ្ធផល និងតម្លាភាពថែមមួយកម្រិតទៀត។
នៅរាល់ការបោះឆ្នោតម្តងៗ គជប តែងតែទទួលរងនូវការរិះគន់ផង និងការសរសើរផងពីគណបក្សនយោបាយ និងអង្គការសង្គមស៊ីវិលលើចំណុចមួយចំនួនពាក់ព័ន្ធនឹងការគ្មានតម្លាភាព និងសុក្រឹតភាព។ តើលោក មានអ្វីបកស្រាយត្រង់ចំណុចនេះ ?
ជាការពិត នៅរៀងរាល់ការបោះឆ្នោតនីមួយៗ គ.ជ.ប តែងទទួលរងនូវមតិរិះគន់ ឬការចោទប្រកាន់ពីមជ្ឈដ្ឋានមួយចំនួនថា មិនឯករាជ្យ និងអព្យាក្រឹត ដែលនាំទៅដល់ការមិនទទួលស្គាល់លទ្ធផលនៃការបោះឆ្នោត ក៏ប៉ុន្តែទន្ទឹមនឹងនេះដែរក៏មានមតិភាគច្រើនលើសលប់បានសាទរ និងវាយតម្លៃខ្ពស់ចំពោះ គ.ជ.ប ថា ជាស្ថាប័នបោះឆ្នោតមួយដែលមានវិជ្ជាជីវៈហើយលទ្ធផលនៃការបោះឆ្នោតត្រូវបានរៀបចំឡើងបានត្រឹមត្រូវទាំងលើទិដ្ឋភាពច្បាប់ ទាំងលើទិដ្ឋភាពបច្ចេកទេស។
ទោះជាយ៉ាងណា គ.ជ.ប នៅតែបន្តអនុវត្តតួនាទី និងភារកិច្ចរបស់ខ្លួនក្នុងការរៀបចំ ចាត់ចែង និងគ្រប់គ្រងការបោះឆ្នោតតាមការកំណត់នៃរដ្ឋធម្មនុញ្ញនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ច្បាប់ស្ដីពីការរៀបចំ និងការប្រព្រឹត្តទៅនៃគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត ច្បាប់ស្ដីពីការបោះឆ្នោត បទបញ្ជា និងនីតិវិធីសម្រាប់ការបោះឆ្នោត រួមនឹងលិខិតបទដ្ឋានគតិយុត្តជាធរមានផ្សេងទៀត ព្រោះអ្វីៗដែលបានជម្រាបជូនខាងលើនេះ គឺជាសូចនាករដ៏សំខាន់ សម្រាប់វាស់វែងឱ្យឃើញពីឯករាជភាព អព្យាក្រឹតភាពតម្លាភាព របស់ គ.ជ.ប រួមនឹងភាពត្រឹមត្រូវ និងនីត្យានុកូលភាពនៃលទ្ធផលបោះឆ្នោត។
សម្រាប់ការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំ-សង្កាត់អាណត្តិនេះ និងការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសតំណាងរាស្ត្រ ឆ្នាំ ២០២៣ តើ គ.ជ.ប មានការប្តេជ្ញារៀបចំយ៉ាងដូចម្តេច ដើម្បីធ្វើឱ្យអាចទទួលយកបានពីគ្រប់គណបក្សនយោបាយ?
ចំពោះការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំ សង្កាត់ អាណត្តិទី ៥ ឆ្នាំ ២០២២ និងការបោះឆ្នោតជ្រើសតាំងតំណាងរាស្ត្រ នីតិកាលទី ៧ ឆ្នាំ ២០២៣ ទោះត្រូវរៀបចំក្នុងបរិបទនៃការឆ្លងរាលដាលនៃជំងឺកូវីដ ១៩ ឬក្នុងស្ថានភាពសង្គម សេដ្ឋកិច្ច និងនយោបាយមានការវិវឌ្ឍបែបណាក្តី គ.ជ.ប នៅតែបន្តបេសកកម្មរបស់ខ្លួនតាមការកំណត់នៃច្បាប់ ពិសេសគឺការពង្រឹងភាពជាដៃគូ និងកិច្ចសហការល្អតាមតួនាទីជាមួយគ្រប់ភាគីពាក់ព័ន្ធដោយជំរុញ និងលើកទឹកចិត្តឱ្យមានការចូលរួមប្រកបដោយសុចរិតភាពនៅក្នុងដំណើរការរៀបចំការបោះឆ្នោតពីគណបក្សនយោបាយ សមាគម អង្គការសង្គមស៊ីវិល អាជ្ញាធរមានសមត្ថកិច្ចគ្រប់លំដាប់ថ្នាក់ និងគ្រប់វិស័យដែលពាក់ព័ន្ធ។
ចុងក្រោយ តើលោកមានពាក្យអ្វីផ្តាំផ្ញើទៅប្រជាពលរដ្ឋ គណបក្សនយោបាយ និងភាគីពាក់ព័ន្ធនានាពីដំណើរការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំ-សង្កាត់នេះ?
ដើម្បីអាចចូលរួមបោះឆ្នោតបាន ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរត្រូវមានឈ្មោះក្នុងបញ្ជីបោះឆ្នោតផ្លូវការឆ្នាំ ២០២១ និងមានអត្តសញ្ញាណប័ណ្ណសញ្ជាតិខ្មែរ ដែលមានសុពលភាព ឬឯកសារបញ្ជាក់អត្តសញ្ញាណ បម្រើឱ្យការបោះឆ្នោត ដូច្នេះសូមប្រជាពលរដ្ឋដែលមានសិទ្ធិបោះឆ្នោតមេត្តាចូលរួមបោះឆ្នោតទាំងអស់គ្នា ដើម្បីជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំ សង្កាត់របស់ខ្លួន និងដើម្បីជំរុញការអភិវឌ្ឍក្នុងមូលដ្ឋានឃុំ សង្កាត់របស់ខ្លួន។
ទន្ទឹមនឹងនេះ គ.ជ.ប សូមអំពាវនាវដល់គ្រប់ភាគីពាក់ព័ន្ធចូលរួមសហការអនុវត្តតាមតួនាទីរៀងៗខ្លួនប្រកបដោយស្មារតីទទួលខុសត្រូវខ្ពស់ ព្រោះថាការពង្រឹងកិច្ចសហការ ការចូលរួមសហការ និងការគាំទ្រប្រកបដោយសុចរិតភាពពីគ្រប់ភាគីពាក់ព័ន្ធ ដែលរួមមាន គណបក្សនយោបាយ អង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាល អ្នកសារព័ត៌មានជាតិ អន្តរជាតិ ព្រមទាំងសាធារណជនទូទៅ គឺជាកត្តាមិនអាចខ្វះបានក្នុងការកំណត់ជោគជ័យនៃការអនុវត្តលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ សេរីពហុបក្សនៅកម្ពុជា និងការពង្រឹងទំនាក់ទំនង និងកិច្ចសហការល្អជាមួយអាជ្ញាធរដែនដី និងកងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធគ្រប់លំដាប់ថ្នាក់ ធ្វើឱ្យដំណើរការនៃការរៀបចំការបោះឆ្នោតធានាបាននូវសុខសន្តិភាព សុវត្ថិភាពសណ្ដាប់ធ្នាប់សាធារណៈល្អ និងគ្មានអំពើហិង្សា៕
