មណ្ឌលគិរីៈ ក្រសួង​វប្បធម៌ និង​វិចិត្រសិល្បៈ​កំពុង​រៀបចំ​ចុះបញ្ជី​សារពើ​ភណ្ឌ និង​ចងក្រង​ឯកសារ​មរតក​វប្បធម៌​អរូបី​ដោយមាន​ការចូលរួម​ពី​សហគមន៍ ដើម្បី​បំផុស​ឱ្យ​ប្រជាពលរដ្ឋ​នៅតាម​តំបន់​នានា ចូលរួម​ថែរក្សា​មរតក​វប្បធម៌​អរូបី​បន្តទៅទៀត ខណៈ​ក្រសួង​វប្បធម៌​ធ្លាប់បាន​ធ្វើបញ្ជី​សារពើភណ្ឌ​ជា​បន្តបន្ទាប់​រួចមកហើយ​។

លោក ស៊ីយ៉ុន សុភារិទ្ធ អគ្គនាយក​នៃ​អគ្គនាយកដ្ឋាន​បច្ចេកទេស​វប្បធម៌​នៃ​ក្រសួង​វប្បធម៌ និង​វិចិត្រសិល្បៈ​ថ្លែង​នៅ​ថ្ងៃទី ១០ ខែមីនា​ថា ការរៀបចំ​ចងក្រង​ឯកសារ​មរតក​វប្បធម៌​អរូបី ដោយមាន​ការចូលរួម​ពី​សហគមន៍​នេះ​គោលបំណង​សំខាន់​គឺ​ដើម្បី​ថែរក្សា​បេតិកភណ្ឌ​វប្បធម៌​អរូបី​។

លោក​ថា កន្លងមក​ក្រសួង​ធ្លាប់ធ្វើ​បញ្ជី​សារពើ​ភណ្ឌ​ជា​បន្តបន្ទាប់​រួចមកហើយ ដែល​ក្នុង​ឆ្នាំ​ ២០១៧ មាន​បោះពុម្ព​ជា​សៀវភៅ​ផងដែរ​។ ប៉ុន្តែ​ពេលនេះ​ក្រសួង​កំពុងតែ​រៀបចំ​យន្តការ​ផ្ទៀងផ្ទាត់​ឡើងវិញ ដើម្បី​ដឹងថា បេតិកភណ្ឌ​អរូបី​ណាខ្លះ​បាន​បាត់បង់ និង​មាន​បេតិកភណ្ឌ​ណាខ្លះ​នៅ​មិនទាន់​បាត់បង់​ហើយ​ពិនិត្យមើល​បេតិកភណ្ឌ​អរូបី​ណា​ដែល​ត្រូវ​មើលថែទាំ ឬ​ត្រូវ​ជួយ​បន្ទាន់ ឬមួយ​ក៏ត្រូវ​លើក​ទឹកចិត្ត​ដល់​សហគមន៍​ឱ្យបាន​ដឹង និង​ខិតខំ​អភិរក្ស​ការពារ​ឱ្យនៅ​គង់វង្ស​តទៅទៀត​។

លោក​ថ្លែងថា​៖ «​យើង​ចង់ឱ្យ​ការរៀបចំ​ចុះបញ្ជី​ហ្នឹង មាន​ការចូលរួម​ពី​អ្នកភូមិ​ឱ្យ​អ្នកភូមិ​គាត់​ដឹង​ព្រោះ​ការចុះបញ្ជី​សារពើ​ភណ្ឌ​បេតិកភណ្ឌ​វប្បធម៌​អរូបី ខុសពី​បញ្ជី​សារពើ​ភណ្ឌរូបី ដូចជា​ប្រាសាទ​អី គឺ​តួនាទី​របស់​រដ្ឋ​សំខាន់​ក្នុង​ការអភិរក្ស ប៉ុន្តែ​បេតិកភណ្ឌ​អរូបី គឺ​នៅ​នឹង​មនុស្ស​នៅ​នឹង​សហគមន៍​ហ្នឹង រដ្ឋ​យើង​មិនអាច​បង្ខំ​ឱ្យ​អ្នកភូមិ​ធ្វើ​នេះ​ធ្វើ​នោះ​តាមចិត្ត​បានទេ អ៊ីចឹង​មាន​ការចូលរួម​ពី​អ្នកភូមិ​បាន​របស់របរ​ទាំងអស់​ហ្នឹង​នៅ​គង់វង្ស​» ។

លោក សី ទូច ប្រធាន​មន្ទីរ​វប្បធម៌ និង​វិចិត្រសិល្បៈ ខេត្ត​មណ្ឌលគិរី​បាន​ឱ្យដឹង​នៅ​ថ្ងៃទី ១០ ខែមីនា​ថា ក្រសួង​វប្បធម៌ និង​វិចិត្រសិល្បៈ​កំពុង​ធ្វើការ​សង្គ្រោះ​បេតិកភណ្ឌ​វប្បធម៌​អរូបី តាមរយៈ​ការ​ចងក្រង​ឯកសារ​។ ជាក់ស្តែង​នៅ​ថ្ងៃទី ​៩ ខែមីនា ក្រសួង​វប្បធម៌​សហការ​ជាមួយ​អង្គការ​យូនីស្កូ​រៀបចំ​សិក្ខា​សាលា​ស្តីពី​ការរៀបចំ​បញ្ជី​សារពើភណ្ឌ និង​ចងក្រង​ឯកសារ​មរតក​វប្បធម៌​អរូបី​ដោយមាន​ការចូលរួម​ពី​សហគមន៍​នៅ​សាលប្រជុំ​សណ្ឋាគារ​ពេជ្រាដា ក្រុង​សែនមនោរម្យ ខេត្តមណ្ឌលគិរី​។

លោក​បន្តថា សិក្ខាសាលា​នេះ​ធ្វើឡើង​ក្នុង​គោលបំណង​ដើម្បី​រួមគ្នា​ការពារ​ថែរក្សា​មរតក​វប្បធម៌​អរូបី ដែល​កំពុងតែ​ប្រឈម​ខ្លាំង​ដោយ​កត្តា​ផ្សេងៗ ដូចជា​សកលភាវូនីយកម្ម រំហូរ​នៃ​វប្បធម៌​បរទេស ការរីកសាយ​នៃ​ទីក្រុង ឬ​ប្រជុំជន និង​ការធ្វើ​ចំណាកស្រុក​ជាដើម​។

លោក​បន្តទៀតថា តាមរយៈ​សិក្ខាសាលា​នោះ គឺ​ក្រសួង និង​មន្ទីរ​ចង់ឱ្យ​មាន​ការចូលរួម​ពី​បងប្អូន​ពូមីង​ដែលជា​ម្ចាស់​មរតក​វប្បធម៌ ក្នុងការ​រួមចំណែក​ការពារ​ថែរក្សា​មរតក​របស់ខ្លួន ព្រោះ​មរតក​​វប្បធម៌​អរូបី អាច​បន្ត​និរន្តភាព​ទៅបាន ដរាបណា​អ្នកភូមិ​មានចិត្ត និង​ឆន្ទៈ មោះមុត​ក្នុង​ការអភិរក្ស​។ ចំណែក​រដ្ឋ និង​អាជ្ញា​ធរមាន​សមត្ថកិច្ច​បាន​ត្រឹមតែ​បង្ក​ឱកាស គាំទ្រ​ និង​ជួយ​ជ្រោមជ្រែង​សហគមន៍​ធ្វើយ៉ាងណា​ឱ្យ​មរតក​វប្បធម៌​អាច​នៅ​គង់វង្ស​ត​ទៅមុខទៀត​ប៉ុណ្ណោះ​។

លោក​ សី ទូច ​បាន​ឱ្យដឹងទៀតថា នៅ​ថ្ងៃទី​ ១០ ខែ​មិនា​នេះ​ក្រុមការងារ​ក្រសួង​វប្បធម៌ និង​មន្ទីរវប្បធម៌​ទូទាំងប្រទេស​បាន​កំពុង​បន្ត​ចុះទៅ​តាម​ភូមិ​នៅក្នុង​ភូមិសាស្ត្រ​ខេត្ត​មណ្ឌលគិរី ដើម្បី​សាកល្បង​ទម្រង់​នៃ​ការចងក្រង​បេតិកភណ្ឌ​វប្បធម៌​អរូបី​ដោយ​ធ្វើការ​សម្ភាស​ផ្ទាល់ ជាមួយ​ប្រជាពលរដ្ឋ​ជា​អ្នកភូមិ​។

លោក​ថ្លែងថា​៖ «​យើង​សាកល្បង​តើ​ថា​ទម្រង់​យើង​ផ្តល់ឱ្យ​សិក្ខាកាម​ទាំង​អស់ហ្នឹង​ប្រើប្រាស់​ទៅ​វា​ខ្វះ​ត្រង់ណា​អី​ត្រង់ណា អ៊ីចឹង​ថ្ងៃស្អែក​ [​ថ្ងៃទី​ ១២ ​មីនា​] ​គាត់​នឹង​ត្រឡប់មកវិញ ធ្វើ​បទបង្ហាញ​ដែលមាន​ទាំង​វីដេអូ​។ ​ឧទាហរណ៍ មេដំបែ​ស្រា​ពាង តើ​គាត់​បេះ​ស្លឹកឈើ​ពី​ណា​មក ហើយ​ការបិត​ធ្វើ​ហ្នឹង​យ៉ាងម៉េច បើ​ធ្វើ​សម្ល​ព្រោង​តើ​គ្រឿងផ្សំ​ហ្នឹង​ឈ្មោះ​អី​ខ្លះ កាប់​ឫស្សី​យ៉ាងម៉េច​»​។ លោក​ថា ក្រសួង​នឹង​ពិនិត្យមើល​ទម្រង់​ដែល​បាន​សាកល្បង​ប្រមូល​ព័ត៌មាន​អំពី​បេតិកភណ្ឌ​អរូបី​នៅក្នុង​ខេត្ត​មណ្ឌលគិរី ធ្វើការ​កែសម្រួល​ហើយនឹង​ដាក់ឱ្យ​ប្រើប្រាស់​សម្រាប់ ២៥ ​រាជធានី​ខេត្ត ដើម្បី​ចុះ​ចងក្រង​បេតិកភណ្ឌ​អរូបី​។

បើតាម​លោក​ប្រធាន​មន្ទីរ បេតិកភណ្ឌ​អរូបី​មានការ​បាត់បង់​ដោយសារតែ ទី​ ១ ក្មេងៗ​ជំនាន់​ក្រោយ​មិនសូវ​ចាប់​អារម្មណ៍ ទី​ ២ មិនសូវមាន​ឯកសារ ប្រសិនបើ​អ្នកចេះ​ស្លាប់បាត់ នោះ​វប្បធម៌​នោះ ក៏​នឹង​ទៅជាមួយ​ផងដែរ​។ ហេតុនេះ​ទើប​ក្រសួង​វប្បធម៌​ត្រូវធ្វើ​សៀវភៅ និង​បង្កើតជា​វីដេអូ​ទុក សម្រាប់​អ្នកសិក្សា ឬ​អ្នកជំនាន់ក្រោយ​បានឃើញ​ហើយ​អាច​គាស់​កកាយ​ឡើងវិញ​បាន​នៅពេល​អនាគត​។

លោក​ថ្លែងថា​៖ «​យើង​ត្រូវធ្វើ​សៀវភៅ ធ្វើ​វីដេអូ​ឃ្លីប សម្រាប់​អ្នកសិក្សា អ្នក​អី​ផ្សេងៗ បើសិន​គាត់​ឃើញ​អាហ្នឹង​គាត់​ចង់​កសាង​ឡើងវិញ គាត់​មាន​វីដេអូ​មើល​មាន​ឯកសារ​ភ្ជាប់ ប្រហែល​ជា​អាច​ត្រូវ​សង្គ្រោះបាន​ខ្លះ​នូវ​ប្រពៃណី​វប្បធម៌​សិល្បៈ​អី​ផ្សេងៗ ដែល​នៅក្នុង​ព្រះរាជាណាចក្រ​កម្ពុជា​យើង​ហ្នឹង​» ។

លោក គ្រើង តុលា អ្នក​ប្រឹក្សាយោបល់ ក្រុមការងារ​បណ្តាញ​សហគមន៍​ជនជាតិដើម​ភាគតិចព្នង ខេត្ត​មណ្ឌលគិរី ថ្លែង​នៅ​ថ្ងៃទី​ ១០ ​មីនា​ថា ការចងក្រង​ឯកសារ​មរតក​វប្បធម៌​អរូបី​ជា​រឿង​ល្អ ព្រោះ​កាលណា​មិនបាន​ធ្វើការ​ចងក្រង​ទុក​ទេ មរតក​ទាំងនោះ​នឹង​បាត់បង់​ទៅ​ដែល​អ្នកជំនាន់ក្រោយ​មិនអាច​ស្រាវជ្រាវ​ដឹងថា ប្រទេសជាតិ​របស់ខ្លួន​ធ្លាប់មាន​នោះដែរ​។ មួយវិញ​ទៀត អ្នកភូមិ គួរតែ​បន្ត​ថែរក្សា​វប្បធម៌​ទាំងនោះ ដោយ​ការធ្វើ​ជាប្រចាំ ព្រមទាំង​ក្រើនរំឭក​ដល់​ក្មេង​ជំនាន់​ថ្មី​ឱ្យ​ចូលរួម​ចងចាំ និង​ថែរក្សា​ចាត់ទុក​ជា​អត្តសញ្ញាណ​សំខាន់​មួយ​របស់ខ្លួន កុំ​គិតតែ​ទទួលយក​ការហូរចូល​នៃ​វប្បធម៌​ដទៃ​។

លោក​បញ្ជាក់ថា​៖ «​អ្វីដែល​សំខាន់​បើ​យើង​មាន​ឯកសារ​វា​មិនអាច​បាត់​បានទេ ព្រោះ​កាលណា​បាត់​យើង​នៅមាន​ជា​សៀវភៅ ហើយ​បើសិនជា​អាច​ទេ​យើង​ស្នើសុំ​ឱ្យមាន​ការដាក់​បញ្ជូល​ក្នុង​កម្មវិធី​អប់រំ​ជាច្រើន​ទៅ វា​កាន់តែ​ល្អ​»៕