ភ្នំពេញៈ គណៈកម្មការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត (គ.ជ.ប) បើកកិច្ចប្រជុំផ្សព្វផ្សាយជាមួយភាគីពាក់ព័ន្ធ ស្តីពីការបិទផ្សាយបញ្ជីបេក្ខជនដំបូងនៅគណៈកម្មការឃុំសង្កាត់រៀបចំការបោះឆ្នោត (គឃ.សប) និង ការដាក់ ការទទួល និងការដោះស្រាយពាក្យបណ្តឹងជំទាស់លើបញ្ជីបេក្ខជនដំបូង សម្រាប់ការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំ សង្កាត់អាណត្តិទី ៥ ដែលនឹងប្រព្រឹត្តទៅនៅថ្ងៃទី ៥ ខែមិថុនា ឆ្នាំ ២០២២។
លោក មាន សទិ សមាជិក គ.ជ.ប ថ្លែងនៅក្នុងកិច្ចប្រជុំផ្សព្វផ្សាយនៅថ្ងៃទី ១៧ ខែមីនា ថា បន្ទាប់ពីបញ្ចប់រយៈពេលចុះបញ្ជីបេក្ខជននៃគណបក្សនយោបាយហើយ ការប្ដឹងតវ៉ាទាំងអស់ត្រូវបានដោះស្រាយ រួចរាល់ គ.ជ.ប ត្រូវចាត់ឱ្យ គឃ.សប បិទផ្សាយជាសាធារណៈនៅទីស្នាក់ការរបស់ខ្លួននូវបញ្ជីបេក្ខជនដំបូង ក្នុងរយៈពេលយ៉ាងយូរ ៣ ថ្ងៃ។ គោលបំណងនៃការបិទផ្សាយនេះ គឺដើម្បីឱ្យប្រជាពលរដ្ឋដែលមានសិទ្ធិបោះឆ្នោតក្នុងឃុំ សង្កាត់ មាន សិទ្ធិប្ដឹងជំទាស់ជាលាយលក្ខណ៍ អក្សរទៅ គ.ជ.ប អំពីបេក្ខជន ឬ បញ្ជីបេក្ខជនដំបូង ក្នុងរយៈពេលយ៉ាងយូរ ៣ ថ្ងៃ បន្ទាប់ពីថ្ងៃបិទផ្សាយជាសាធារណៈ។
លោកបន្តថា ការបិទផ្សាយបញ្ជីបេក្ខជនដំបូងត្រូវធ្វើទៅតាមករណីនៃឃុំ សង្កាត់នីមួយៗ គឺមិនធ្វើព្រមគ្នាទូទាំងប្រទេសនៅថ្ងៃតែមួយដូចជាការបិទផ្សាយ បញ្ជីបោះឆ្នោតដំបូងនោះឡើយ។ នេះមានន័យថា បើឃុំ- សង្កាត់ណាដោះស្រាយចប់សព្វគ្រប់ ចំពោះគ្រប់គណបក្សនយោបាយ ដែលបានដាក់ពាក្យសុំចុះបញ្ជីបេក្ខជនឈរឈ្មោះបោះឆ្នោត ឃុំ សង្កាត់នោះត្រូវបិទផ្សាយបញ្ជីបេក្ខជនដំបូងនៃឃុំ សង្កាត់ របស់ខ្លួនក្នុងរយៈពេលយ៉ាងយូរ ៣ ថ្ងៃបន្ទាប់ពីថ្ងៃបានបញ្ចប់ដំណោះស្រាយរួចរាល់។
ចំណុចនេះ លោកបញ្ជាក់ថា បើឃុំ សង្កាត់ណាបានដោះស្រាយបញ្ហាចប់សព្វគ្រប់នៅថ្ងៃទី ១៥ ខែមីនា ឆ្នាំ ២០២២ ឃុំ សង្កាត់នោះអាចបិទផ្សាយបញ្ជីបោះឆ្នោតដំបូងនៅថ្ងៃទី ១៦ ឬ ១៧ ខែមីនា ឆ្នាំ ២០២២ និងយ៉ាងយូរនៅថ្ងៃទី ១៨ ខែមីនា ឆ្នាំ ២០២២។
លោកបន្តថា ប្រជាពលរដ្ឋដែលមានសិទ្ធិបោះឆ្នោតនៅក្នុង ឃុំ សង្កាត់ មានសិទ្ធិប្ដឹងជំទាស់ជាលាយលក្ខណ៍អក្សរទៅ គ.ជ.ប អំពីបេក្ខជន ឬបញ្ជីបេក្ខជនដំបូង ក្នុងរយៈពេលយ៉ាងយូរ ៣ ថ្ងៃ បន្ទាប់ពីថ្ងៃបិទផ្សាយជាសាធារណៈ។ បើឃុំ សង្កាត់ណាបិទផ្សាយ នៅថ្ងៃទី ១៦ ខែមីនា ឆ្នាំ ២០២២ នោះប្រជាពលរដ្ឋអាចប្ដឹងជំទាស់យ៉ាងយូរត្រឹមថ្ងៃទី ១៩ ខែមីនា ឆ្នាំ ២០២២ ហើយបើឃុំ សង្កាត់ បានបិទផ្សាយនៅថ្ងៃទី ១៨ ខែមីនា ឆ្នាំ ២០២២ វិញនោះ បណ្ដឹងជំទាស់អាចធ្វើបានយ៉ាងយូរត្រឹមថ្ងៃទី ២១ ខែមីនា ឆ្នាំ ២០២២។ បណ្ដឹងជំទាស់ត្រូវចោទប្រកាន់ទៅលើបេក្ខជន ឬបញ្ជីបេក្ខជននៃគណបក្សនយោបាយណាមួយ ដែលបំពេញមិនបានតាមលក្ខខណ្ឌដូចមានចែងក្នុងមាត្រា ៣៥ ៣៦ ៣៧ ៣៩ ៤០ ៤១ និង៤២ នៃច្បាប់ស្ដីពីការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំ សង្កាត់។
បើតាមលោក មាន សាទិ គ.ជ.ប ត្រូវ បើកសវនាការជាសាធារណៈក្នុងរយៈពេលយ៉ាងយូរ ៣ ថ្ងៃ ក្រោយពីបានទទួលពាក្យបណ្ដឹង ដោយ គ.ជ.ប ត្រូវផ្តល់ព័ត៌មានដល់គណបក្សនយោបាយ ដែលបានដាក់ស្នើបញ្ជីបេក្ខជនមានការប្ដឹងជំទាស់ ឬតំណាង និងផ្តល់ព័ត៌មានដល់ អ្នកប្ដឹង ជំទាស់ ហើយនិងផ្សព្វផ្សាយជាសាធារណៈអំពីកាលបរិច្ឆេទ ពេលវេលា និងទីកន្លែងដែលត្រូវបើកសវនាការនោះ។
លោកថ្លែងថា៖«ក្នុងករណី គ.ជ.ប យល់ព្រមតាមបណ្ដឹងជំទាស់ចំពោះបេក្ខជននោះ គឃ.សប ត្រូវបដិសេធបេក្ខភាព ដោយលុបបេក្ខភាពរបស់បេក្ខជន ដែលត្រូវបានប្ដឹងជំទាស់ តែរក្សាការយល់ព្រមចុះបញ្ជីបេក្ខជនរបស់គណបក្ស នយោបាយ។ តែបើ គ.ជ.ប យល់ព្រមតាមបណ្ដឹងជំទាស់ចំពោះបញ្ជីបេក្ខជនវិញនោះ គឃ.សប ត្រូវបដិសេធបញ្ជីបេក្ខជននៃគណបក្សនយោបាយ ដែលមានការប្ដឹងជំទាស់នោះ រួចហើយលុបបញ្ជីបេក្ខជន និងបដិសេធលិខិតបញ្ជាក់ការចុះបញ្ជីបេក្ខជនរបស់គណបក្សនយោបាយនោះ»។
លោក ហង់ ពុទ្ធា អ្នកនាំពាក្យ គ.ជ.ប ប្រាប់ភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍នៅថ្ងៃទី ១៧ ខែមីនានេះ ថា បញ្ជីបេក្ខជនឈរឈ្មោះដែលគណបក្សនយោបាយ ដែលបានដាក់នៅគណៈកម្មការឃុំសង្កាត់រៀបចំការបោះឆ្នោត ជាទូទៅមានត្រឹមត្រូវរហូតដល់ ៦០%។
ចំពោះគណៈកម្មការឃុំ សង្កាត់រៀបចំការបោះឆ្នោតណាមួយដែលរកឃើញថា បញ្ជីបេក្ខជនរបស់គណបក្សនយោបាយដាក់បានត្រឹមត្រូវហើយ គឺអាចប្រកាសចេញជាបញ្ជីបោះឆ្នោតដំបូងយ៉ាងយូររយៈពេល ៣ ថ្ងៃដែលក្នុងអំឡុងពេលនេះ ភាគីពាក់ព័ន្ធអាចធ្វើការប្តឹងជំទាស់បាន ដើម្បីទាមទារការកែតម្រូវ បន្ទាប់ពីពិនិត្យឃើញមានភាពមិនប្រក្រតីណាមួយ។
លោក ខឺយ ស៊ីនឿន អនុប្រធានគណបក្សខ្មែរស្រឡាញ់ជាតិប្រាប់ភ្នំពេញ-ប៉ុស្តិ៍នៅថ្ងៃទី ១៧ ខែមីនា នេះ ថា ចំពោះបេក្ខជនឈរឈ្មោះ ដែលមិនគ្រប់លក្ខខណ្ឌច្បាប់តម្រូវ ហើយត្រូវបានលុបចេញពីបញ្ជី គឺ លោកគាំទ្រ ព្រោះជាអ្វីដែលផ្ទុយពីច្បាប់បានកំណត់ ក្នុងអំឡុងពេលនៃការបិទបញ្ជីបេក្ខជនដំបូង។
លោកថ្លែងថា៖ «ចំពោះការអនុវត្តបទបញ្ជានីតិវិធី តាមប្រតិទិនរបស់ គ.ជ.ប ក្នុងការបិទការបិទផ្សាយបញ្ជីបេក្ខជនដំបូងនៅគណៈកម្មការឃុំសង្កាត់រៀបចំការបោះឆ្នោត (គឃ.សប) និងការដាក់ ការទទួល និងការដោះស្រាយពាក្យបណ្តឹងជំទាស់លើបញ្ជីបេក្ខជនដំបូង គឺជាការត្រឹមត្រូវ ដើម្បីឱ្យប្រជាពលរដ្ឋផ្តល់ជាមតិ និងមានការប្តឹងជំទាស់តវ៉ា អ្វីដែលប្រជាពលរដ្ឋ មើលឃើញភាពមិនប្រក្រតី និងមានសិទ្ធិក្នុងការតវ៉ា»៕