.jpg)
មជ្ឈមណ្ឌលជាតិ កម្ចាត់ជំងឺរបេង នៅថ្ងៃទី ២៥ ខែមីនា។ ហេង ជីវ័ន
ភ្នំពេញៈ អត្រាឈឺ និងស្លាប់ដោយសារជំងឺរបេងក្នុងប្រទេសកម្ពុជាមានការធ្លាក់ចុះយ៉ាងខ្លាំងច្រើនជាងប្រទេសដទៃក្នុងនោះអត្រាស្លាប់បានថយចុះពី ៤២ ករណី ក្នុងចំណោមប្រជាជន ១០ ម៉ឺននាក់ នៅឆ្នាំ ២០០០ មកត្រឹម ២០ ករណី ក្នុងចំណោមប្រជាជន ១០ ម៉ឺននាក់ ក្នុងឆ្នាំ ២០២០ ដែលមានអត្រាធ្លាក់ចុះស្មើនឹង ៥២%។
រីឯអត្រាកើតមានជំងឺថ្មី (អាំងស៊ីដង់) បានធ្លាក់ចុះ ពី ៥៧៩ ករណី ក្នុងចំណោមប្រជាជន ១០ ម៉ឺននាក់ នៅឆ្នាំ ២០០០ មកដល់ ២៧៤ ករណី ក្នុងចំណោម ប្រជាជន ១០ ម៉ឺននាក់ នៅឆ្នាំ ២០២០ ដែលស្មើនឹង ៥៣%។
នេះជាការលើកឡើងរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន តាមរយៈសារលិខិតក្នុងការប្រារព្ធទិវាពិភពលោកកម្ចាត់រោគរបេង ថ្ងៃទី ២៤ ខែមីនា ឆ្នាំ ២០២២ ក្រោមប្រធានបទ «វិនិយោគដើម្បីបញ្ចប់ការរាតត្បាតជំងឺរបេងគឺសង្គ្រោះជីវិត” (Invest to End TB. Save Lives)។ លោកបានបន្ថែមថា កម្ពុជាបានសម្រេចគោលដៅអភិវឌ្ឍន៍ សហស្សវត្សរ៍ពាក់ព័ន្ធនឹងការកាត់បន្ថយអត្រាឈឺ និងស្លាប់ដោយសារជំងឺរបេងនេះរួចហើយ នៅមុនកាលកំណត់ ៤ ឆ្នាំ។ ជោគជ័យរបស់កម្ពុជាក្នុងការកំចាត់ជំងឺរបេងគឺជាស្នាដៃមួយដែលមានប្រទេសក្នុងចំនួនតិចតួចប៉ុណ្ណោះ អាចសម្រេចបាន។
លោក ហ៊ុន សែន បញ្ជាក់ថា៖ «បើទោះបីជាយើងទទួលបានជោគជ័យយ៉ាងនេះក៏ដោយ ខ្ញុំយល់ថា ប្រទេសកម្ពុជាយើងនៅមានអត្រាឈឺ និងស្លាប់ដោយសារជំងឺរបេងនៅខ្ពស់នៅឡើយបើប្រៀបធៀបនឹងបណ្តាប្រទេសមួយចំនួនទៀត និងនៅមានមនុស្សច្រើននៅឡើយ ដែលនៅពុំទាន់បានទទួលសេវា។ បញ្ហានេះតម្រូវឱ្យយើងត្រូវបង្កើនល្បឿននៃកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងបំពេញកិច្ចការបន្ថែមទៀតដើម្បីកាត់បន្ថយឱ្យបានកាន់តែច្រើនថែមទៀតនូវអត្រាឈឺ និងស្លាប់ដោយសារជំងឺរបេង»។
ការរៀបចំប្រារព្ធទិវានេះគឺនៅក្នុងគោលបំណងបន្តជំរុញ និងយកចិត្តទុកដាក់បន្ថែមទៀត ក្នុងការលើកកម្ពស់សុខភាពរបស់ប្រជាជនឱ្យបានកាន់តែទូលំទូលាយ និងបំផុសការយល់ដឹង ការយកចិត្តទុកដាក់ក្នុងការប្រយុទ្ធនឹងជំងឺរបេង ផ្សព្វផ្សាយជូនដល់ប្រជាពលរដ្ឋឱ្យបានយល់អំពីទំហំនៃបញ្ហា និងផលវិបាកនៃជំងឺរបេង សំដៅចូលរួមចំណែកលើកកម្ពស់សុខុមាលភាពសង្គម ព្រមទាំងលើកកម្ពស់តម្លៃ និងសេចក្តីថ្លៃថ្នូររបស់សង្គមជាតិទាំងមូល។
លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីបន្តថា កម្ពុជាបានសម្រេចសមិទ្ធផលគួរជាទីមោទនៈ ក្នុងការប្រយុទ្ធនឹងជំងឺរបេងក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំកន្លងមកនេះ ខណៈដែលកាលពី ២០ ឆ្នាំមុន ប្រទេសកម្ពុជាស្ថិតក្នុងចំណោមប្រទេសដែលមានអត្រាអ្នកកើតជំងឺរបេងខ្ពស់ជាងគេក្នុងពិភពលោក តែក្នុងរយៈពេលយ៉ាងខ្លីកម្ពុជាបានក្លាយជាប្រទេសគំរូមួយសម្រាប់ពិភពលោកចំពោះការងារកម្ចាត់ជំងឺរបេងយ៉ាងសកម្ម និងប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាព។
លទ្ធផលដ៏គាប់ប្រសើរនេះបានកើតចេញពីកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងរួមគ្នា ដែលក្នុងនោះរាជរដ្ឋាភិបាលបានពង្រីកសេវាពិនិត្យ និងព្យាបាលជំងឺរបេងតាមយុទ្ធសាស្ត្រដូតស៍នៅគ្រប់មន្ទីរពេទ្យបង្អែក មណ្ឌលសុខភាព និងប៉ុស្តិ៍សុខភាពទាំងអស់ រួមទាំងថ្នាក់សហគមន៍ផងដែរនៅទូទាំងប្រទេស។
លោក ហ៊ុន សែនបានបន្ថែមថា៖ «ការធ្វើសកម្មភាពរួមគ្នា ដើម្បីឱ្យអ្នកសង្ស័យកើតជំងឺរបេងគ្រប់គ្នាទទួលបាននូវការធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យទាន់ពេលវេលានិងព្យាបាលជាសះស្បើយហើយនៅថ្ងៃអនាគត យើងនឹងឃើញពិភពលោកមួយដែលគ្មានជំងឺរបេង និងគ្មានអ្នកស្លាប់ដោយសារជំងឺរបេងទៀតទេ»។
អ្នកជំងឺរបេង ១ រូបដែលបានព្យាយាមលេបថ្នាំ ដើម្បីព្យាបាលជំងឺរបេងរបស់គាត់អស់រយៈពេល ៦ ខែបានប្រាប់ឱ្យដឹងថា បើសិនជាចង់ជាសះស្បើយពីជំងឺរបេង ត្រូវខំតស៊ូព្យាបាលដោយការលេបថ្នាំ ដោយថ្នាំនេះមានការធ្វើទុក្ខបន្តិចពេលលេបថ្នាំនេះ។ អ្នកស្រីបានបញ្ជាក់ថា៖ «ត្រូវប្រឹងលេបថ្នាំទើបជាសះស្បើយពីជំងឺរបេងនេះ ខ្ញុំព្យាយាមលេបតាមការណែនាំរបស់គ្រូពេទ្យទើបខ្ញុំជារហូតមកដល់ពេលនេះ»។
តាមការប៉ាន់ស្មានក្នុងពិភពលោកក្នុង ១ ឆ្នាំៗមានប្រជាជនប្រមាណ ១០ លាននាក់ កើតជំងឺរបេង ប៉ុន្តែអ្នកជំងឺប្រហែល ៣ លាននាក់ក្នុង ១ ឆ្នាំៗពុំទាន់បានទទួលសេវាថែទាំ និងព្យាបាលនៅឡើយ។ លើសពីនេះទៀត ជំងឺរបេងនៅតែឆក់យកអាយុជីវិតមនុស្សក្នុង ១ ឆ្នាំៗប្រមាណ ១,៤ លាននាក់ផងដែរ។
យោងតាមរបាយការណ៍របស់មណ្ឌលជាតិកម្ចាត់រោគរបេង និងហង់សិនបានឱ្យដឹងថា កម្មវិធីជាតិកំចាត់រោគរបេងគ្របដណ្តប់សេវារបស់ខ្លួនបាន ១០០% នៅគ្រប់មន្ទីរពេទ្យបង្អែក និងមណ្ឌលសុខភាពទូទាំងប្រទេស។ តាមសហគមន៍ត្រូវបានពង្រីកពី ៥០៦ មណ្ឌលសុខភាពនៅឆ្នាំ ២០០៨ ដល់ ៦៤៤ មណ្ឌលសុខភាពនៅ ឆ្នាំ ២០១៨ ហើយកម្មវិធីជាតិក៏បានបន្តពង្រីកបានដល់ ១ ១៤៧ មណ្ឌលសុខភាព នៅក្នុងស្រុកប្រតិបត្តិចំនួន ៨៩ នៅឆ្នាំ ២០២១ កន្លងទៅ។
លោក ហួត ចាន់យុដា ប្រធានមណ្ឌលជាតិកម្ចាត់រោគរបេង និងហង់សិនបានឱ្យដឹងថា ជំងឺរបេងជាជំងឺដែលអាចព្យាបាលបាន ១០០% ហើយលោកបានអំពាវនាវកុំឱ្យមានការរើសអើងចំពោះអ្នកជំងឺរបេង ដោយសារវាអាចធ្វើឱ្យមានហានិភ័យច្រើនទាក់ទងនឹងការព្យាបាល និងការតាមដានជំងឺរបេងនេះ។
លោកបញ្ជាក់ថា ការព្យាបាលជំងឺរបេង មិនមានការតម្រូវឱ្យបង់ប្រាក់ឡើយ៕
