ភ្នំពេញៈ ការចូលរួមលើកកម្ពស់សុខុមាលភាពមនុស្សវ័យចាស់ក្នុងបរិបទជំងឺកូវីដ ១៩ តំណាងសមាគមមនុស្សចាស់ចំនួន ៤០ សហគមន៍ក្នុង ៥ រាជធានី-ត្ត រៀបចំធ្វើយុទ្ធនាការស្វែងរកការគាំទ្រដល់មនុស្សចាស់ ដោយផ្តោតទៅលើ «ការចូលរួមលើកកម្ពស់សុខុមាលភាពមនុស្សវ័យចាស់ក្នុងបរិបទជំងឺកូវីដ ១៩» ដែលចាប់ផ្តើមពីដើមខែរហូតដល់ចុងខែមេសានេះ។
សេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានរបស់អង្គការមនុស្សចាស់កម្ពុជាកាលពី ថ្ងៃទី ៥ មេសា ឱ្យដឹងថា តំណាងសមាគមមនុស្សចាស់ក្នុង ៥ រាជធានី-ខេត្ត ដែលនឹងចូលរួមក្នុងយុទ្ធនាការនេះរួមមាន ខេត្តបាត់ដំបង បន្ទាយមានជ័យ សៀមរាប កំពង់ធំ និងរាជធានីភ្នំពេញ។ យុទ្ធនាការនេះរៀបចំឡើងដើម្បីស្វែងរកការគាំទ្រទៅដល់មនុស្សចាស់ប្រមាណ ២ ១៥៦ នាក់ នៅតាមសហគមន៍របស់ពួកគាត់។
អង្គការមនុស្សចាស់កម្ពុជាលើកឡើងថា យុទ្ឋនាការនេះ ដឹកនាំ និងរៀបចំឡើងដោយមនុស្សវ័យចាស់ ដែលជាតំណាងនៅតាមសហគមន៍នីមួយៗ ដែលមានគោលបំណងស្វែងរកការគាំទ្រសម្រាប់មនុស្សវ័យចាស់ ព្រមទាំងលើកកម្ពស់ការយល់ដឹង និងបង្កើនការយកចិត្តទុកដាក់ទៅលើបញ្ហាសុខភាពរបស់មនុស្សវ័យចាស់ ជាពិសេសក្នុងអំឡុងផលប៉ះពាល់នៃការរាតត្បាតជំងឺកូវីដ ១៩នេះ។
យុទ្ធនាការនឹងមានការសហការផងដែរជាមួយមណ្ឌលសុខភាព និងអាជ្ញាធរមូលដ្ឋាននៅតាមតំបន់នីមួយៗ ដើម្បីផ្តល់សេវាអប់រំសុខភាព និងពិនិត្យសុខភាពបឋមជូនដល់មនុស្សចាស់នៅតាមសហគមន៍ ការជូនមនុស្សចាស់ដែលមានបញ្ហាសុខភាព ឬមានវ័យជរាពិបាកក្នុងការធ្វើដំណើរទៅទទួលការព្យាបាល និងចាក់វ៉ាក់សាំងបង្ការជំងឺកូវីដ ១៩ ផងដែរ។
យោងតាមរបាយការណ៍សិក្សាស្រាវជ្រាវរបស់វិទ្យាស្ថានជាតិ-សង្គមកិច្ច កាលពីចុងឆ្នាំ ២០១៨ ស្ដីពី«តម្រូវការ និងបញ្ហាប្រឈមរបស់មនុស្សចាស់នៅកម្ពុជា» មនុស្សដែលមានវ័យចាស់ភាគច្រើនចាប់ពីអាយុ ៦០ ឆ្នាំឡើងទៅ ជាពិសេសមនុស្សវ័យចាស់ដែលជាស្ត្រី និងមនុស្សវ័យចាស់ដែលមានពិការភាព ងាយប្រឈម និងមានហានិភ័យ ខ្ពស់ទៅនឹងបញ្ហាជំងឺមិនឆ្លងដែលមាន ដូចជា ឈឺសន្លាក់ លើសឈាម ទឹកនោមផ្អែមជាដើម ដែលធ្វើឱ្យពួកគាត់មានការលំបាកក្នុងសកម្មភាពប្រចាំថ្ងៃ។
របាយការណ៍ដដែលបញ្ជាក់ថា ក្នុងនោះ មានប្រមាណ ២២% នៃពួកគាត់ប្រឈមទៅនឹងបញ្ហាជំងឺលើសឈាម និងមានរហូតទៅដល់ ៥៩% ដែលបញ្ហាសុខភាពនេះអាចនាំទៅដល់ពិការភាព ជាពិសេសនៅចន្លោះវ័យ ៦០ ឆ្នាំ ដល់ ៨០ ឆ្នាំ។
លោក ទុំ វីរ៉ា នាយកប្រតិបត្តិ អង្គការមនុស្សចាស់កម្ពុជាប្រាប់ភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍ នៅថ្ងៃទី ៥ ខែមេសា ថា គោលបំណងចម្បងរបស់យុទ្ធនាការនេះ ចង់បង្ហាញពីតម្រូវការរបស់មនុស្សចាស់ដែលពាក់ព័ន្ធនឹងសុខភាពរបស់ពួកគេតែម្តង។ ពួកគាត់ចង់ឱ្យរាជរដ្ឋាភិបាល ក្រសួងសុខាភិបាល និងអាជ្ញាធរពិចារណា និងផ្តល់បណ្ណ-សមធម៌ដល់ពួកគាត់ក្នុងការប្រើប្រាស់សម្រាប់ថែទាំសុខភាព ឬព្យាបាលដោយមិនគិតថ្លៃ។
លោកថ្លែងថា៖ «ក្នុងយុទ្ធនាការនេះដែរ អ្វីដែលខ្ញុំរំពឹងទុកមាន ២ កម្រិត ដែលក្នុងនោះសម្រាប់សហគមន៍ គឺមនុស្សចាស់អាចនឹងទទួលនូវសេវាការពារ ថែទាំសុខភាព ក៏ដូចជាការយល់ដឹងពីការថែទាំសុខភាពក្នុងវ័យចាស់របស់ពួកគាត់ និងទទួលបាននូវការជួយគាំទ្រពីអាជ្ញាធរមូលដ្ឋាន ពិសេសមន្ត្រីសុខាភិបាល»។
លោក ទុំ វីរ៉ា បញ្ជាក់ទៀតថា មួយវិញទៀតលោកសង្ឃឹមថា រាជរដ្ឋាភិបាលនឹងទទួលបានពីតម្រូវការរបស់មនុស្សចាស់ទាំងអស់នេះ ដែលពួកគាត់ចង់បាននូវបណ្ណសមធម៌ ហើយរាជរដ្ឋាភិបាលនឹងធ្វើការគិតគូរ ឬសិក្សាបន្ថែមពីតម្រូវការរបស់មនុស្សចាស់ថា តើពួកគាត់ជាក្រុមអាទិភាពឬយ៉ាងណា?
លោកបន្តថា៖ «យើងជាសង្គមស៊ីវិល និងបានធ្វើការជាមួយនឹងមនុស្សចាស់ យើងដឹងច្បាស់ថា នៅប្រព័ន្ធគាំពារនៅស្រុកខ្មែរ ដើម្បីជួយដល់មនុស្សចាស់ ឬជរាភាព គឺមិនទាន់មាននូវកម្មវិធីជាតិនៅឡើយទេ។ ដូចនេះ ខ្ញុំគិតថា ប្រសិនបើយើងមានជាបណ្ណសមធម៌ សម្រាប់មនុស្សចាស់ នោះវានឹងជាកម្មវិធីដំបូងមួយដែលកម្ពុជាយើងធ្វើសម្រាប់មនុស្សចាស់»។
កម្មវិធីដែលមានរាជរដ្ឋាភិបាលអនុវត្តជាការផ្តល់នូវកម្មវិធីផ្តល់សាច់ប្រាក់ដល់ប្រជាពលរដ្ឋ នោះគឺជាកម្មវិធីជួយជនក្រីក្រដែលមានមនុស្សចាស់។ ប៉ុន្តែមិនមែនជាកម្មវិធី ដែលបង្កើតឡើង សម្រាប់តែជនជរាភាពនោះឡើយ។ នេះបើតាមការបញ្ជាក់បន្ថែមពីលោក ទុំ វីរ៉ា។
កាលពីចុងឆ្នាំ ២០១៧ រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានដាក់ឱ្យអនុវត្តនូវផែនការសកម្មភាព ២០១៨-២០២០ នៃគោលនយោបាយជាតិស្តីពីមនុស្សវ័យចាស់ ២០១៧-២០៣០ ដើម្បីបន្តលើកកម្ពស់សុខុមាលភាពរបស់មនុស្សវ័យចាស់នៅកម្ពុជា។ ក្នុងផែនការសកម្មភាពនេះ រាជរដ្ឋាភិបាលបានប្តេជ្ញាយ៉ាងមុតមាំក្នុងការអនុវត្តគោលនយោបាយជាតិស្តីពីមនុស្សវ័យចាស់ ២០១៧-២០៣០ សំដៅលើកកម្ពស់គុណភាពជីវិតមនុស្សចាស់នៅកម្ពុជា។
បើតាមក្រសួងសង្គមកិច្ច និងអតីតយុទ្ធជន គណៈកម្មាធិការជាតិកម្ពុជាដើម្បីមនុស្សចាស់ (គ.ម.ច.) បានធ្វើការពិគ្រោះយោបល់អន្ដរក្រសួងលើកទី ៣ ស្ដីពីការរៀបចំផែនការសកម្មភាព ដំណាក់កាលទី ២ (២០២១-២០២៥) នៃគោលនយោបាយជាតិស្ដីពីមនុស្សវ័យចាស់កាលពីពេលថ្មីៗកន្លងទៅផងដែរ។
បើយោងតាមជំរឿនឆ្នាំ ២០១៩ ចំនួនមនុស្សចាស់ក្នុងប្រទេសកម្ពុជាមានជាង ១,៣ លាននាក់ ឬស្មើនឹងប្រមាណជា ៨,៩% នៃចំនួនប្រជាពលរដ្ឋសរុប៕