មណ្ឌលគិរីៈ ក្រុមការងារជំនាញនាយកដ្ឋានជីវចម្រុះនៃក្រសួងបរិស្ថានសហការជាមួយមន្ទីរបរិស្ថានខេត្តមណ្ឌលគិរី ក្រោមការគាំទ្រថវិកាពីគម្រោងកាមប៉ាស (CAMPAS) កំពុងចុះធ្វើការសិក្សាស្រាវជ្រាវ និងវាយតម្លៃពីស្ថានភាពជីវចម្រុះនៅក្នុងដែនជម្រកសត្វព្រៃភ្នំណាមលៀរ ក្នុងគោលបំណង ដើម្បីរៀបចំចងក្រងជាឯកសារដាក់ភ្នំណាមលៀរជាតំបន់ភូគព្ភសាស្ត្រ (Geopark) នៃអង្គការ UNESCO។
លោក កែវ សុភគ៌ ប្រធានមន្ទីរបរិស្ថានខេត្តមណ្ឌលគិរីប្រាប់ភ្នំពេញប៉ុស្ដិ៍កាលពីថ្ងៃទី ១១ មេសាថា ការសិក្សាស្រាវជ្រាវ និងវាយតម្លៃពីស្ថានភាពជីវចម្រុះនៅក្នុងដែនជម្រកសត្វព្រៃភ្នំណាមលៀរគឺមានក្រុមការងាររបស់ក្រសួងបរិស្ថានក្នុងនោះក្រុមការងាររបស់មន្ទីរបរិស្ថាន ក៏បានបង្កើតក្រុមការងារមួយដើម្បីចូលរួមសហការលើការងារសិក្សាស្រាវជ្រាវនេះដែរ។ លោកថ្លែងថា៖ «ជាគោលដៅរួមរបស់យើងនៃការសិក្សាស្រាវជ្រាវនេះ គឺធ្វើយ៉ាងណា ដើម្បីជំរុញលើការដាក់ភ្នំណាមលៀរ ជាតំបន់ភូគព្ភសាស្ត្រ (Geopark) នៃអង្គការ UNESCO»។
លោកបានឱ្យដឹងថា ភ្នំណាមលៀរមានដុំថ្មដុះឡើងពីធម្មជាតិមានទំហំប្រមាណ ២៦ ហិកតា និងមានកម្ពស់ប្រមាណ ៣០០ ម៉ែត្រ លាតសន្ធឹងកណ្ដាលព្រៃឈើ នៃដែនជម្រកសត្វព្រៃភ្នំណាមលៀរ ស្ថិតក្នុងភូមិទី ១ ឃុំប៊ូស្រា ស្រុកពេជ្រាដា។ ភ្នំនេះមានចម្ងាយប្រមាណ ៤៨ គីឡូម៉ែត្រ ពីក្រុងសែនមនោរម្យ និងត្រឹម ៤ គីឡូម៉ែត្រពីព្រំដែនកម្ពុជា-វៀតណាម ។
ក្រសួងបរិស្ថានឱ្យដឹងកាលពីថ្ងៃទី ១០ មេសាថា៖ «ការសិក្សានេះយើងបែងចែកជាក្រុមរួមមាន ក្រុមថនិកសត្វធំ ក្រុមប្រចៀវ និងជ្រឹង ក្រុមសត្វស្លាប ក្រុមល្មូន និងថលជលិក ក្រុមសត្វល្អិតក្នុងទឹក ពពួកសប្បីសត្វ (Mollusc) និងក្រុមរុក្ខជាតិ»។ ក្រុមនីមួយៗបានប្រើប្រាស់វិធីសាស្ត្រសិក្សាទៅតាមជំនាញរៀងៗខ្លួនដូចជា ការដាក់កាមេរ៉ាថតរូបស្វ័យប្រវត្តិ ខ្សែបន្ទាត់ត្រង់ស៊ិក ការដាក់អន្ទាក់មង (Mist nets) និងអន្ទាក់ចាប់តាមផ្លូវ (Harp-traps) នៅពេលយប់ ការស្តាប់សំឡេង ការមើលដោយកែវឆ្លុះ (binoculars) ការប្រើប្រាស់សំណាញ់ដួសដោយដៃ ការដាក់ជម្រកសិប្បនិមិ្មត (Artificial method) និងការជួបសម្ភាសផ្ទាល់ជាមួយប្រជាជននៅតំបន់នោះ។ ក្នុងការសិក្សានេះ ក្រុមជំនាញក៏បានធ្វើការប្រមូលនូវសំណាកសត្វ និងរុក្ខជាតិមួយចំនួន សម្រាប់រក្សាទុក និងបំពេញបន្ថែមសម្រាប់ការកំណត់អត្តសញ្ញាណរបស់ប្រភេទនីមួយៗផងដែរ។ ការសិក្សានេះ នឹងត្រូវបន្តធ្វើរហូតដល់ដំណាច់ខែមេសា ឆ្នាំ ២០២២។
ក្រសួងបរិស្ថានបញ្ជាក់ថា ចំពោះលទ្ធផលបឋមពីការសិក្សាគឺបានរកឃើញនូវថនិកសត្វធំចំនួន ៧ ប្រភេទ ពពួកប្រចៀវ ១៤ ប្រភេទ បក្សី ៩៧ ប្រភេទ ល្មូន ថលជលិក ៣៨ ប្រភេទ សត្វល្អិតក្នុងទឹកបានប្រមូលសំណាកចំនួន ១៨ កែវ និង ៥៤ បំពង់តូចៗ។ ក្នុងចំណោមនោះ ក៏មានប្រភេទសត្វមួយចំនួនស្ថិតនៅក្នុងការសង្ស័យអាចជាប្រភេទថ្មីសម្រាប់ពិភពលោកកំណត់ត្រាថ្មីសម្រាប់ប្រទេសកម្ពុជា និងប្រភេទដែលទើបមានសំណាកដំបូងសម្រាប់ប្រទេសកម្ពុជា។
បើតាមអង្គការ UNESCO ឧទ្យានភូគព្ភសាស្ដ្រសកលលោកយូណេស្កូ គឺជាកេរ្តិ៍ឈ្មោះដ៏ថ្លៃថ្នូសម្រាប់តំបន់ធម្មជាតិដែលមានព្រំដែន ភូមិសាស្ត្ររដ្ឋបាលយ៉ាងច្បាស់លាស់ ដែលមានផ្ទុកនូវបេតិកភណ្ឌភូគព្ភសាស្ដ្រភូមិសាស្ត្រ លំដាប់អន្តរជាតិដែលមានតម្លៃខាងវិទ្យាសាស្ត្រ អប់រំ និងសោភណភាព រួមជាមួយគុណតម្លៃដទៃទៀតនៃជីវចម្រុះបុរាណវិទ្យាប្រវត្តិសាស្ត្រ និងវប្បធម៌សង្គមជាដើម។ តាមអង្គការ UNESCO ក្នុងឆ្នាំ ២០២១ គឺមានឧទ្យានភូគព្ភសាស្ត្រសកលចំនួន ១៦៩ ក្នុងចំណោមប្រទេសចំនួន ៤៤ ដែលបានដាក់ចូលជា ឧទ្យានភូគព្ភសាស្ត្រ នៃអង្គការ UNESCO៕