ភ្នំពេញៈ នៅក្នុងត្រីមាសទី១ ឆ្នាំ ២០២២ នេះមានមនុស្សប្រមាណជាង ២០០ នាក់ បានស្លាប់ដោយសារករណីធ្វើអត្តឃាតនៅទូទាំងប្រទេសកម្ពុជាក្នុងនោះរាជធានីភ្នំពេញត្រូវបានកត់ត្រានូវចំនួនអ្នកស្លាប់ក្នុងករណីនេះច្រើនជាងគេ។ នេះបើយោងតាមទិន្នន័យ ដែលភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍ទទួលបានពីអគ្គស្នងការនគរបាលជាតិ កាលពីថ្ងៃទី ១៩ ខែមេសា ឆ្នាំ ២០២២។ ទិន្នន័យនោះបានបង្ហាញថា៖ «ករណីអត្តឃាតបានកើតឡើងចំនួន២៤៧លើក បណ្ដាលឱ្យមនុស្សចំនួន២៤២នាក់ស្លាប់ និង៥នាក់ទៀតរងរបួសនៅក្នុងរាជធានីខេត្តទូទាំងប្រទេស លើកលែងតែខេត្តកែប និងខេត្តប៉ៃលិនប៉ុណ្ណោះដែលគ្មានករណីនេះកើតឡើង»។
តាមរយៈទិន្នន័យដដែលនោះ រាជធានីភ្នំពេញជាប់ចំណាត់ថ្នាក់ លេខរៀងទី១ ដែលមានករណីធ្វើអត្តឃាតចំនួន ៣១ លើក បណ្ដាលឱ្យមនុស្ស ៣០ នាក់ស្លាប់ និងម្នាក់ទៀតរងរបួស ខណៈខេត្តបន្ទាយមានជ័យជាប់ចំណាត់ថ្នាក់ទី២ ដែលមានមនុស្ស ២៩ នាក់ស្លាប់ដោយករណីធ្វើអត្តឃាត។ បន្ទាប់មកគឺខេត្តកំពង់ចាមជាប់ក្នុងលំដាប់លេខរៀងទី៣ ដែលមានមនុស្ស ២៥ នាក់ស្លាប់ដោយការធ្វើអត្តឃាត និង ខេត្តបាត់ដំបងជាប់លេខរៀងទី៤ ដែលមានមនុស្សស្លាប់ ១៨ នាក់ និង ៣ នាក់ទៀតរងរបួស។ កាលពីរសៀលថ្ងៃទី ១៩ ខែមេសា ឆ្នាំ ២០២២ បុរសវ័យ ៣០ ម្នាក់ ឈ្មោះ ឆន ចាន់ មានលំនៅភូមិដើមស្រល់ សង្កាត់មនោរម្យ ក្រុងសែនមនោរម្យ ខេត្តមណ្ឌលគិរី បានធ្វើអត្តឃាតខ្លួន ដោយយកកាំបិតចិតបន្លែមកអារករបស់ខ្លួនរហូតដល់ស្លាប់។ នេះបើតាមការប្រាប់ឱ្យដឹងពីអាជ្ញាធរមូលដ្ឋាន។
លោក ស៊ុត ឆៃយ៉ា នាយនគរបាលប៉ុស្តិ៍សង្កាត់មនោរម្យ ថា៖ «ជនរងគ្រោះ ជាមនុស្សវិលកលចរិត ដោយសារកន្លងមកជនរងគ្រោះបានលួចប្រើប្រាស់គ្រឿងញៀន និងផឹកស្រាច្រើនហួសប្រមាណ»។
បើតាមលោក ឆៃយ៉ា ជនរងគ្រោះបានប៉ុនប៉ងធ្វើអត្តឃាតខ្លួនជាច្រើនដងមកហើយដោយចងក ប៉ុន្តែមិនបានសម្រេចដោយក្រុមគ្រួសាររបស់គេ បានឃើញ និងជួយសង្គ្រោះទាន់ពេល។
យោងតាមការសិក្សារបស់អង្គការសុខភាពពិភពលោកហៅកាត់ថា WHO ករណីធ្វើអត្តឃាតបានកើនឡើងជាបន្តបន្ទាប់ ចាប់តាំងពីឆ្នាំ ២០១៦ មក។ ដោយឡែកនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ករណីនេះបានផ្ទុះឡើងខ្លាំងចាប់តាំងពីឆ្នាំ ២០១៨ ដោយមានអ្នកស្លាប់ក្នុងករណីធ្វើអត្តឃាតចំនួន ៨៣៦ នាក់ ស្មើនឹង ១,០២ ភាគរយនៃចំនួនអ្នកស្លាប់ដោយជំងឺមិនឆ្លង ១ សែននាក់ ប៉ុន្តែបច្ចុប្បន្នចំនួនអ្នកស្លាប់ដោយករណីអត្តឃាតបានកើនឡើងដល់ ៥,៨៧ ភាគរយ។ ភាគច្រើនអ្នកធ្វើអត្តឃាត គឺជាយុវជនដែលមានអាយុចន្លោះពី ១៥ ឆ្នាំ ទៅ ១៩ ឆ្នាំ។
បញ្ហានេះមិនត្រឹមជាបញ្ហារបស់ប្រទេសអ្នកមាននោះឡើយ។ WHO បានប៉ាន់ប្រមាណថា ករណីធ្វើអត្តឃាតរបស់ក្មេងជំទង់ជាង ៩០ ភាគរយក្នុងឆ្នាំ ២០១៦ កើតឡើងក្នុងប្រទេសមានចំណូលទាប និងមធ្យមខណៈពេលដែលមនុស្សវ័យក្មេងដែលមានបញ្ហាជំងឺផ្លូវចិត្តធ្ងន់ធ្ងរនៅក្នុងប្រទេសមានចំណូលទាបជារឿយៗខកខានពុំបានទទួលការព្យាបាល និងការគាំទ្រនានាពីសហគមន៍។ ទន្ទឹមនឹងនេះ គេក៏ពុំឃើញមានប្រទេសណាមួយនៅក្នុងពិភពលោកអះអាងថា បានដោះស្រាយបញ្ហានេះដោយជោគជ័យនៅឡើយ។
បើតាមសម្ដីរបស់លោក Shekhar Saxena អ្នកជំនាញផ្នែកសុខភាពផ្លូវចិត្តរបស់ WHO បានឱ្យដឹងថា «បើយើងនិយាយដល់បញ្ហាសុខភាពផ្លូវចិត្តប្រទេសទាំងអស់សុទ្ធតែជាប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍន៍។ ខណៈពេលប្រទេសមានចំណូលទាប និងចំណូលមធ្យមភាគច្រើនចំណាយប្រាក់មិនដល់ ១ ភាគរយនៃថវិកាសម្រាប់វិស័យសុខាភិបាលសរុបរបស់ខ្លួនលើបញ្ហាសុខភាពផ្លូវចិត្តប្រទេសមានចំណូលមធ្យមចំណាយត្រឹមតែចន្លោះពី ៤-៥ ភាគរយតែប៉ុណ្ណោះហើយនេះបង្ហាញកាន់តែជាក់ច្បាស់ថាបញ្ហាសុខភាពផ្លូវចិត្តនេះត្រូវការផ្ដល់អាទិភាពបន្ថែមទៀតនៅទូទាំងសកលលោក»។
យ៉ាងណាក៏ដោយ លោកវេជ្ជបណ្ឌិត យឹម សុបុត្រា អ្នកឯកទេសវិកលវិទ្យានៅមន្ទីរពេទ្យមិត្តភាពខ្មែរសូវៀត បានប្រាប់ភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍ថា ក្រោមឥទ្ធិពលនៃគ្រឿងស្រវឹង និងគ្រឿងញៀនបានធ្វើឱ្យមនុស្សមួយចំនួន ជាពិសេសមនុស្សវ័យជំទង់បានធ្លាក់ខ្លួនចូលទៅក្នុងស្ថានភាពធ្ងន់ធ្ងរនៃជំងឺរ៉ាំរ៉ៃ ឬ វិកលចរិត ហើយបានជំរុញឱ្យពួកគេហ៊ានធ្វើអត្តឃាត។
លោកបានបន្តថា៖ «ប៉ុន្តែអ្នកជំងឺវិកលចរិតរ៉ាំរ៉ៃ និងជំងឺបាក់ទឹកចិត្តធ្ងន់ធ្ងរ ដោយសារកង្វះការលើកទឹកចិត្ត ភាពក្រីក្រ ឬការទទួលរងនូវអំពើហិង្សានានា ច្រើនហួសប្រមាណ និងការរើសអើងក៏ជាកត្តាជំរុញឱ្យអ្នកជំងឺងាយនឹងប្រព្រឹត្តអំពើអត្តឃាតផងដែរ»។
ចំណែកលោកបណ្ឌិត ឈត ប៊ុនថង សាស្ត្រាចារ្យទស្សនវិជ្ជានៃវិទ្យាស្ថានទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិនៃកម្ពុជាបានលើកឡើងថា អ្នកធ្វើអត្តឃាតជាមនុស្សគិតខ្លី ខ្វះការពិចារណារកខុស និងត្រូវឱ្យបានច្បាស់លាស់។ តាមរយៈសារព័ត៌មាន កាសែត ទូរទស្សន៍ និង បណ្ដាញសង្គម ពេលខ្លះរឿងតូចតាចសោះ ប៉ុន្តែពួកគេគ្មានដំណោះស្រាយ ហើយបង្កើតភាពតានតឹងនៅក្នុងចិត្តឱ្យរឹតតែស្មុគស្មាញ ថែមបន្ទុកពីលើអ្វីដែលខ្លួនកំពុងជួបប្រទះរហូតដល់ហ៊ានទៅធ្វើអត្តឃាត ដោយចងក លេបថ្នាំ លោតទឹក និងលោតទម្លាក់ខ្លួនពីលើអគារជាដើម។
ទន្ទឹមនឹងនេះ លោកចាត់ទុកអ្នកធ្វើអត្តឃាតដោយចងក លេបថ្នាំ លោតទឹក និងលោតទម្លាក់ខ្លួនពីលើអគារ ថា ជាមនុស្ស «អាត្មានិយម»។
ដោយឡែក លោក វ៉ាយ វិបុល អ្នកវិភាគសង្គម និងសាសនាបាននិយាយថា តណ្ហា បង្កើតនូវទោសៈ មោហៈ និង លោភៈ ហើយវាជាប្រធាននៃសេចក្ដីវិនាស។ មនុស្សដែលមានតណ្ហាក្រាស់ រមែងវង្វេង ភ្លេចពីគុណធម៌ និងសីលធម៌ ហើយហ៊ានប្រព្រឹត្តនូវអំពើទាំងឡាយ ដោយមិនខ្វល់ពីសេចក្ដីវិនាសនៅចំពោះមុខនោះទេ។
លោកថ្លែងថា៖ «អ្នកខ្វះសន្តិភាពផ្លូវចិត្ត រមែងវង្វេង ភ្លេចពីគុណធម៌ និងសីលធម៌ ហើយហ៊ានប្រព្រឹត្តនូវអំពើទាំងឡាយ ដើម្បីឱ្យបានដូចដែលខ្លួនប៉ងចង់បាន។ លុះមិនបានសម្រេចក៏ធ្លាក់ខ្លួនឈឺរ៉ាំរ៉ៃបាក់ទឹកចិត្តរហូតធ្វើអត្តឃាតខ្លួនឯង»៕
វីដេអូ៖