.jpg)
លោក ឈឹម សេរីភួន លើកបង្ហាញសៀវភៅរបស់លោក។ រូបថត ហ្វេសប៊ុក
លោក ឈឹម សេរីភួន វ័យ ៦៨ ឆ្នាំ ជាអ្នកសារព័ត៌មាន ១ រូប ដែលបានប្រឡូកក្នុងវិស័យនេះតាំងពីសម័យសាធារណរដ្ឋខ្មែរ គឺចាប់តាំងពីលោកមានវ័យ ១៨ ឆ្នាំមកម្ល៉េះ ដោយលោកបានចំណាយពេលក្នុងការសិក្សាបណ្តើរ និងឆ្លៀតពេលសរសេរជាអត្ថបទព័ត៌មានបណ្តើរ បើទោះបីជាលោកមិនបានទទួលកម្រៃអ្វីពីការចុះផ្សាយលើទំព័រកាសែត «ខ្មែរអង្គរ» ក៏ដោយ។
ព័ត៌មានដែលលោក ឈឹម សេរីភួន ចូលចិត្តសរសេរ និងផ្តោតសំខាន់ គឺការវិភាគនយោបាយ និងប្រវត្តិរបស់មនុស្សសំខាន់ៗក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រកម្ពុជា ដែលលោកត្រូវបានអ្នកអាន និងអ្នកនយោបាយខ្មែរស្គាល់រូបលោកច្បាស់ផងដែរពីស្នាដៃនិងកេរ្តិ៍ឈ្មោះរបស់លោក។
លោក ឈឹម សេរីភួន បានប្រឡូកក្នុងវិស័យសារព័ត៌មានពីឆ្នាំ ១៩៧២ ដល់ឆ្នាំ ២០២១ ហើយស្នាដៃចុងក្រោយបំផុតដែលលោកបាននិងកំពុងផលិត គឺសៀវភៅដ៏សំខាន់មួយក្បាលដែលមានចំណងជើងថា «របត់នយោបាយ សីហនុ-លន់ នល់-ប៉ុល ពត-ហ៊ុន សែន» ដែលលោកបានចំណាយពេលរហូតដល់ ២០ ឆ្នាំដើម្បីចេញជាស្នាដៃមួយនេះ។ តទៅនេះ ជាបទសម្ភាសលោក ឈឹម សេរីភួន អំពីការខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់លោកក្នុងការសរសេរសៀវភៅ ១ ក្បាលនេះ ដែលលោកថា អាចនឹងមានដល់ជិត ១០ ភាគ៖
ហេតុអ្វីបានជាលោកចាប់អារម្មណ៍មកសរសេរសៀវភៅទាក់ទងនឹងនយោបាយនេះ?
មុនពេលបោះពុម្ពចេញជាសៀវភៅនេះ ខ្ញុំបានចុះផ្សាយអត្ថបទ និយាយពីរបត់នយោបាយ «សីហនុ-លន់ នល់-ប៉ុល ពត-ហ៊ុន សែន» នៅលើទំព័រនៃកាសែតនគរធំម្តង ១ លេខៗ ក្នុងអំឡុងឆ្នាំ ២០១២-២០១៣ ដែលឯកសារទាំងអស់នេះ ខ្ញុំបានប្រមូលតាំងពីឆ្នាំ ២០០០ មកម្ល៉េះ។ ពេលនោះ គឺអត្ថបទនេះល្បីណាស់ អ្នកណាក៏ចង់មើល ចង់តាមដានដែរជាពិសេសអ្នកធ្វើនយោបាយតែម្តង ដោយមិនអាចរំលងបានឡើយរហូតមានអ្នកមករកអត្ថបទរបស់ខ្ញុំនេះដល់កន្លែងធ្វើការតែម្តង។ ការផលិតជាសៀវភៅនេះឡើង គឺដោយសារខ្ញុំចង់ឱ្យប្រជាពលរដ្ឋ-ខ្មែរ ពិសេសអ្នកសម័យនេះបានយល់ដឹងច្បាស់ពីប្រវត្តិសាស្ត្រ និងនយោបាយរបស់ប្រទេសរបស់ខ្លួន ដោយសាររឿងប្រវត្តិសាស្ត្រខ្លះទាក់ទងនឹងខ្មែរយើងត្រូវបានប្រឌិតឡើងដោយអ្នកនយោបាយមួយចំនួនផងដែរ។
លោកចំណាយពេល ២០ ឆ្នាំ ក្នុងការនិពន្ធចេញសៀវភៅ ១ ក្បាលនេះ ហេតុអ្វីបានជាលោកចំណាយពេលយូរដូចនេះ?
ខ្ញុំបានចំណាយពេលក្នុងស្រាវជ្រាវប្រវត្តិសាស្ត្រទាំងអស់នេះរួមផ្សំនឹងការចងចាំផងដែរដែលយើងបានចូលរួមផ្ទាល់ក្នុងព្រឹត្តិការណ៍ដែលបានកើតឡើងកាលពីខ្ញុំនៅក្មេង នៅជាសិស្សមកម្ល៉េះ ហើយគួបផ្សំនឹងការចូលចិត្តអានកាសែត សៀវភៅផងដែរ។ ខ្ញុំបានចាប់ផ្តើមធ្វើការស្រាវជ្រាវតាំងពីឆ្នាំ ២០០០ មក ហើយម្យ៉ាងខ្ញុំ ជាអ្នកដែលចូលចិត្ត និងបានសរសេរនូវអត្ថបទវិភាគនយោបាយច្រើន ដែលខ្ញុំបានអាន និងស្រាវជ្រាវបានច្រើនពីប្រវត្តិសាស្ត្រនយោបាយស្រុក-ខ្មែរពីសម័យ លន់ នល់ ប៉ុល ពត និងសម្តេចឪ ដើម្បីងាយស្រួលសរសេរ។ រហូតមកដល់ឆ្នាំ ២០២០-២០២១ នេះ គឺរយៈពេលជាង ២០ ឆ្នាំហើយទម្រាំចេញបានជាសៀវភៅនេះ។
តើលោកមានអំណះអំណាងអ្វីខ្លះ ដើម្បីឱ្យអ្នកអានជឿលើសំណេររបស់លោក?
ខ្ញុំមិនអាចហ៊ានថា សៀវភៅនេះល្អឥតខ្ចោះឬយ៉ាងណានោះទេ ប៉ុន្តែក្រោយពីចេញសៀវភៅនេះមក ឬខ្ញុំអាចនិយាយថា តាំងពីមានអត្ថបទចេញនៅតាមទំព័រកាសែតពីប្រវត្តិសាស្ត្រនយោបាយទាំងនេះគឺមានអ្នកអានគាំទ្រច្រើនណាស់ ហើយនៅពេលដែលបោះពុម្ពចេញជាសៀវភៅដូចនេះទៀត គឺមានតាំងពីថ្នាក់ដឹកនាំដែលបានមើលហើយគឺជក់ចិត្តតែម្តង។ ខ្ញុំសុំបញ្ជាក់ផងដែរថា សៀវភៅនេះ បានបោះពុម្ពបានភាគ ១ កាលពីចុងឆ្នាំ ២០២១ និងភាគ ២ កំពុងធ្វើការបោះពុម្ព ដោយមានការគាំទ្រពីសម្តេចក្រឡាហោម ស ខេង ហើយខ្ញុំក៏មានគម្រោងរៀបចំបន្តទៀត ដែលអាចនឹងមានរហូតដល់ជិត ១០ ភាគឯណោះ។ មកដល់ពេលនេះ ខ្ញុំបានសរសេរទើបតែបាន ២ ភាគ ដែលមាន ៦០០ ទំព័រ និងទើបតែដល់សម័យឆ្នាំ ១៩៥៨។ ខ្ញុំជឿជាក់ថា អ្នកដែលបានអានសៀវភៅទាំងនេះហើយប្រាកដជាជក់ចិត្ត។
មានបងប្អូនខ្មែរយើង ដែលរស់នៅប្រទេសអូស្ត្រាលី និងសហរដ្ឋអាមេរិកបានសំណូមពរមកខ្ញុំឱ្យផ្ញើសៀវភៅនេះ ដល់ពួកគាត់ដែរ ដោយសារគាត់ចូលចិត្ត និងចង់អានសៀវភៅនេះណាស់។ ខ្ញុំពិតជាសប្បាយចិត្តខ្លាំងមែនទែនដែលអ្នកអានផ្តល់តម្លៃដល់សៀវភៅរបស់ខ្ញុំ។
ខ្ញុំហ៊ានអះអាងថា អ្នកដែលបានអានសៀវភៅខ្ញុំហើយនឹងយល់ពីប្រវត្តិសាស្ត្រដែលពិត និងជឿទាំងស្រុង ដោយសារខ្ញុំមានអំណះអំណាងច្បាស់ មានភាពប្រទាក់ក្រឡាគ្នា មានហេតុផលច្បាស់លាស់ និងមានឯកសារយោងត្រឹមត្រូវ ហើយសៀវភៅនេះ ចេញមកក៏មិនមានអ្នកណាប្រតិកម្មដែរ សូម្បីតែខាងព្រះបរមរាជវាំង។
តើមានការពិបាកបែបណាខ្លះក្នុងការស្វែងរកឯកសារ រូបភាព និងអំណះអំណាងផ្សេងៗ?
ពិតជាមិនងាយស្រួលទេ ជួនកាលខ្លឹមសារតែ ២ ទៅ ៣ បន្ទាត់សោះ ខ្ញុំត្រូវចំណាយពេលជាច្រើនថ្ងៃក្នុងការរកវាហើយជួនកាលយើងតាមរកប្រភពដើម្បីដាក់ក្នុងអត្ថបទយើង ក៏ត្រូវចំណាយពេល និងថវិកាក្នុងការស្រាវជ្រាវរុករកដែរ។ សៀវភៅនេះចេញដំបូង មិនមានអ្នកតូចតាចបានមើលទេ ដោយសារពេលបោះពុម្ពហើយគឺត្រូវបានចែកចាយទៅដល់មន្ត្រីធំៗក្នុងជួររាជរដ្ឋាភិបាល និងអ្នកនយោបាយ។ សម្តេចក្រឡាហោម ស ខេង បានវាយតម្លៃថា សៀវភៅនេះល្អ និងចង់ឱ្យថ្នាក់ដឹកនាំ និងមន្ត្រីផ្សេងៗ បានអាន និងស្វែងយល់បន្ថែមទៀត ទើបលោកបានចែកជូនដល់ពួកគាត់។
តើលោកចង់ឱ្យអ្នកសារព័ត៌មានគ្រប់រូប ឬភាគច្រើន គួរតែមានស្នាដៃសរសេរជាសៀវភៅ ឬជាឯកសារអ្វីមួយមុននឹងឈានជើងចេញពីអាជីពមួយនេះដែរឬដែរ?
ខ្ញុំយល់ថា ក្នុងនាមយើងជាអ្នកសារព័ត៌មានមួយរូប គួរតែមានអ្វីមួយទុកជាស្នាដៃជាសៀវភៅ ឬជាការស្រាវជ្រាវ អីមួយទុកសម្រាប់ក្មេងៗជំនាន់ក្រោយ ឬចងក្រងនូវអត្ថបទព័ត៌មានដែលយើងបានសរសេរទាំងអស់ បោះពុម្ពជាសៀវភៅ ទុកជាស្នាដៃរបស់ខ្លួនឯង។ ខ្ញុំសរសេរអត្ថបទច្រើនណាស់ ប៉ុន្តែមិនបានប្រមូលទុក ហើយណាមួយសន្លឹកកាសែតទុកយូរវារេចរិលអស់។ ដូចនេះហើយបានជាខ្ញុំមានការចងក្រងជាសៀវភៅនេះឡើង និងមានអត្ថប្រយោជន៍សម្រាប់កូនខ្មែរជំនាន់ក្រោយៗទៀត។
តើលោកមានមោទនភាពទេ ដែលអាចសរសេរជាសៀវភៅដែលមានការទទួលស្គាល់ និងឱ្យតម្លៃពីអ្នកអាន និងថ្នាក់ដឹកនាំជាន់ខ្ពស់ដូចនេះ?
ខ្ញុំសប្បាយចិត្តខ្លាំង ប៉ុន្តែខ្ញុំមិនមានមោទនភាពអីខ្លាំងក្លានោះទេ បើប្រៀបធៀបជាមួយនឹងអ្នកនិពន្ធផ្សេងៗ ឬបណ្ឌិតៗដែលរៀនសូត្របានច្រើន។ ខ្ញុំរៀនបានតិចតួច ខ្ញុំបានបញ្ចប់ការសិក្សា តាំងពីឆ្នាំ ១៩៧៥ មកម្ល៉េះ តែយ៉ាងណាក៏ដោយ មានមនុស្សជាច្រើនបានបង្ហាញពីការពេញចិត្ត ចូលចិត្តសៀវភៅរបស់ខ្ញុំ៕
