ភ្នំពេញៈ ក្រុមការងារ គណៈកម្មាធិការសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា (CHRC) បានចុះផ្សព្វផ្សាយច្បាប់ស្តីពីសិទ្ធិមនុស្ស និងសិទ្ធិអ្នកជាប់ឃុំដល់មន្ត្រីពន្ធនាគារ និងមន្ត្រីអនុវត្តច្បាប់ ក៏ដូចជាចុះទៅពិនិត្យពីស្ថានភាពជនជាប់ឃុំជាក់ស្តែងនៅមណ្ឌលអប់រំកែប្រែទី ១- ម១ ហើយនឹងបន្តចុះពិនិត្យនៅតាមមណ្ឌលអប់រំកែប្រែទូទាំងប្រទេស ដើម្បីលើកស្ទួយ និងកិច្ចការពារសិទ្ធិជនជាប់ឃុំឱ្យកាន់តែប្រសើរឡើង។
អនុប្រធាន CHRC លោក ជិន ម៉ាលីន កាលពីថ្ងៃទី ២៦ ខែមេសា បានដឹកនាំក្រុមការងារ CHRC ជួបពិភាក្សាការងារជាមួយអគ្គនាយកដ្ឋានពន្ធនាគារក្នុងគោលដៅពង្រឹងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការក្នុងកិច្ចការលើកស្ទួយ និងការពារសិទ្ធិជនជាប់ឃុំ ព្រមទាំងបានធ្វើការពិនិត្យដោយផ្ទាល់ អំពីស្ថានភាព និងការរស់នៅរបស់ជនជាប់ឃុំក្នុងមណ្ឌលអប់រំកែប្រែទី ១- ម១។
លោក ជិន ម៉ាលីន បានប្រាប់ភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍នៅថ្ងៃទី ២៧ មេសាថា បេសកកម្មរបស់ CHRC គឺត្រូវលើកស្ទួយ និងការពារសិទ្ធិសេរីភាពរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ និងការត្រួតពិនិត្យស្ថានភាពសិទ្ធិមនុស្សរបស់អ្នកជាប់ឃុំ។
CHRC មានយន្តការចំនួន ២ ទី ១ ត្រួតពិនិត្យស្ថានភាពសិទ្ធិមនុស្សនៅពន្ធនាគារ និងមណ្ឌលអប់រំកែប្រែ ដែលត្រូវធ្វើជាប្រចាំជារៀងរាល់ឆ្នាំ និងយន្តការទី ២ ចុះធ្វើការអង្កេតត្រួតពិនិត្យ និងដោះស្រាយតាមពាក្យបណ្តឹងនៅតាមពន្ធនាគារ។ លោកថា៖ «យើងចុះទៅត្រួតពិនិត្យ គ្រប់ពន្ធនាគារនៅមណ្ឌលអប់រំកែប្រែទាំងអស់ គ្រប់រាជធានីខេត្ត តាមកាលកំណត់ ក្នុង ១ ឆ្នាំម្តង ឬលើសពីនេះ ដើម្បីពិនិត្យស្ថានភាពផ្ទាល់ ការរស់នៅរបស់អ្នកជាប់ឃុំ ធ្វើការអប់រំ ផ្សព្វផ្សាយអំពីច្បាប់សិទ្ធិមនុស្ស និងសិទ្ធិអ្នកជាប់ឃុំដល់មន្ត្រីពន្ធនាគារ និងមន្ត្រីអនុវត្តច្បាប់ដែលពាក់ព័ន្ធ និងពិនិត្យមើលបញ្ហាមួយចំនួន ក្រែងមានការរំលោភសិទ្ធិអ្នកជាប់ឃុំ ឬអំពើទារុណកម្មអ្វីមួយ ដើម្បីធ្វើការដោះស្រាយ»។
លោកបន្តថា ចំណែកយន្តការមួយទៀត គឺការចុះត្រួតពិនិត្យឆ្លើយតបតាមពាក្យបណ្តឹងនៅពេលដែល CHRC ទទួលបានពាក្យបណ្តឹងពីជនជាប់ឃុំពីសាច់ញាតិជនជាប់ឃុំ ពីអង្គការសង្គមស៊ីវិល ឬអង្គការសហប្រជាជាតិ អង្គការអន្តរជាតិដែលធ្វើការពាក់ព័ន្ធសិទ្ធិអ្នកជាប់ឃុំ។ លោកបញ្ជាក់ថា៖ «បើក្នុងករណីចាំបាច់ យើងនឹងចុះធ្វើការអង្កេតផ្ទាល់ និងស្វែងរកការពិតថាតើមានបញ្ហាកើតឡើងដូចការលើកឡើងក្នុងបណ្តឹងឬអត់? បើមានគឺយើងនឹងធ្វើការដោះស្រាយការពារ លើកស្ទួយសិទ្ធិអ្នកជាប់ឃុំ»។
លោក ជិន ម៉ាលីន បានឱ្យដឹងថា ក្នុងជំនួបនោះ លោកក៏បានលើកឡើងពីបញ្ហាដែលបានរកឃើញពាក់ព័ន្ធបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្ស តាមរយៈការចុះត្រួតពិនិត្យជាប្រក្រតីតាមការកំណត់ និងការចុះទៅពិនិត្យតាមបណ្តឹង ដើម្បីធ្វើការបង្ហាញនូវបញ្ហាទាំងអស់នោះជូនដល់អគ្គនាយកដ្ឋានពន្ធនាគារ ដើម្បីឱ្យគាត់រៀបចំជាយន្តការ ក្នុងការកែសម្រួល និងត្រូវការដោះស្រាយបញ្ហាទាំងអស់នោះ។ លោកបន្តថា៖ «ហើយការជួបនេះក៏បានពិភាក្សារៀបចំយន្តការធ្វើម៉េចឱ្យកិច្ចសហប្រតិបត្តិការយើងវាកាន់តែប្រសើរ ដើម្បីធានាបាននូវប្រសិទ្ធភាពការងាររបស់ពន្ធនាគារផង និងធានាបាននូវការលើកស្ទួយ និងការពារសិទ្ធិអ្នកជាប់ឃុំ ធ្វើម៉េចឱ្យសិទ្ធិអ្នកជាប់ឃុំមានភាពប្រសើរឡើង។
នាយករងអង្គការសិទ្ធិមនុស្សលីកាដូលោក អំ សំអាត ជំរុញឱ្យមានយន្តការដោះស្រាយបញ្ហាជនជាប់ឃុំដែលមានភាពចង្អៀតណែន និងស្ថានភាពរស់នៅរបស់ជនជាប់ឃុំឱ្យមានប្រសិទ្ធភាព។
លោកថា៖ «អ្វីដែលសំខាន់គឺនៅត្រង់យន្តការក្នុងការដោះស្រាយទៅលើបញ្ហាដែលបានកើនឡើងនៅក្នុងពន្ធនាគារដូចជា ស្ថានភាពចង្អៀតណែនក្នុងពន្ធនាគារ និងស្ថានភាពផ្សេងទៀតដែលជាផលលំបាករបស់ពន្ធនាគារដូចជា បញ្ហាអនាម័យ សុខភាព ខ្វះទឹក ម្ហូបអាហារ ថ្នាំសង្កូវ នេះជាបញ្ហាដែលត្រូវដោះស្រាយកាន់តែប្រសើរ»។ លោកបន្តថា ព្រោះកន្លងមកជនជាប់ឃុំ ឬអតីតជនជាប់ឃុំ ដែលគាត់ចេញមកក្រៅបានលើកឡើងពីបញ្ហានៅពន្ធនាគារទាំងនោះ ដូច្នេះភាគីពាក់ព័ន្ធគួរត្រូវពិចារណា។ អ្វីដែលសំខាន់ទៀតនោះ គឺទាក់ទងនឹងច្បាប់ស្តីពីយុត្តិធម៌អនីតិជន ដែលលោកសង្កេតឃើញថា ពន្ធនាគារទូទាំងប្រទេស មិនទាន់មានការដោះស្រាយបាននូវបញ្ហាអនីតិជនដែលកំពុងជាប់ឃុំ លាយឡំជាមួយមនុស្សពេញវ័យ។
យ៉ាងណាមិញលោក ជិន ម៉ាលីន ថ្លែងថា គោលបំណងនៃជំនួបនោះ ក្រៅពីលើកបញ្ហាដែលបានរកឃើញ ក៏ដើម្បីទទួលយកពីវឌ្ឍនភាពថ្មីៗពីការកែទម្រង់ពន្ធនាគារពាក់ព័ន្ធអ្នកជាប់ឃុំដើម្បីជាមូលដ្ឋាន សម្រាប់គណៈកម្មាធិការសិទ្ធិមនុស្សធ្វើការឆ្លើយតបទៅគ្រប់ភាគីពាក់ព័ន្ធ ដៃគូជាតិ អន្តរជាតិ សង្គមស៊ីវិល និងអង្គការសហប្រជាជាតិដែលតែងធ្វើការចោទប្រកាន់ខុសពីការពិតជាក់ស្តែងមួយចំនួន និងទទួលព័ត៌មានខុសមិនត្រឹមត្រូវពីអង្គការសង្គមស៊ីវិលមួយចំនួនដែលធ្វើការមាននិន្នាការនយោបាយនាពេលកន្លងមក។
ភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍មិនអាចសុំអត្ថាធិប្បាយបន្ថែមជុំវិញបញ្ហានេះពីលោក នុត សវនា អ្នកនាំពាក្យអគ្គនាយកដ្ឋានពន្ធនាគារបានទេដោយលោកថា ជាប់រវល់៕