ភ្នំពេញៈ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បញ្ជាក់ប្រាប់ប្រធានាធិបតីសហរដ្ឋអាមេរិក លោក Joe Biden ពីបំណងប្រាថ្នារបស់កម្ពុជាក្នុងការខិតខំពង្រីកកិច្ចសហប្រតិបត្តិការអាស៊ាន-សហរដ្ឋអាមេរិកលើគ្រប់វិស័យ ដោយលោកជឿជាក់ថា កិច្ចប្រជុំកំពូលពិសេសអាស៊ាន-សហរដ្ឋអាមេរិក ដែលគ្រោងធ្វើនៅខែក្រោយនេះ គឺជាឱកាសដ៏ប្រសើរក្នុងការជជែកគ្នាអំពីបញ្ហា និងប្រយោជន៍រួមរបស់អាស៊ាន និងសហរដ្ឋអាមេរិក។
លោក ហ៊ុន សែន បញ្ជាក់ដូច្នេះ គឺជាការឆ្លើយតបទៅនឹងលិខិតរបស់លោក Joe Biden ដែលបានផ្ញើលិខិតអញ្ជើញលោក ចូលរួមកិច្ចប្រជុំកំពូលពិសេស អាស៊ាន-សហរដ្ឋអាមេរិក ដែលនឹងប្រព្រឹត្តទៅនៅរដ្ឋធានីវ៉ាស៊ីនតោន សហរដ្ឋអាមេរិក នាថ្ងៃទី ១២-១៣ ខែឧសភា។
ក្នុងលិខិតចុះថ្ងៃទី ២៨ មេសា លោក ហ៊ុន សែន បានអរគុណដល់លោក Joe Biden ចំពោះការអញ្ជើញនេះ ដោយលោកបញ្ជាក់ថា លោកមានសេចក្តីសោមនស្សរីករាយនឹងចូលរួមកិច្ចប្រជុំនេះ។ លោក ហ៊ុន សែន ថ្លែងក្នុងលិខិតនេះ ដោយជឿជាក់ថា ការបញ្ជាក់ជាថ្មីនូវការប្ដេជ្ញាចិត្តរបស់លោក Joe Biden ដើម្បីពង្រឹងថែមទៀតនូវទំនាក់ទំនងរវាងសហរដ្ឋអាមេរិក និងអាស៊ាន ជាពិសេសក្នុងឱកាស រំឭកខួបអនុស្សាវរីយ៍លើកទី ៤៥ នៃទំនាក់ទំនងដៃគូសន្ទនាអាស៊ានសហរដ្ឋអាមេរិក នឹងជាជំហានឆ្ពោះទៅមុខមួយ ឈានទៅរកការដំឡើងភាពជាដៃគូរបស់អាស៊ាន-សហរដ្ឋអាមេរិកឱ្យឡើងដល់កម្រិតខ្ពស់មួយថ្មីទៀត។
លោកបញ្ជាក់ថា កម្ពុជាគាំទ្រយ៉ាងពេញទំហឹងលើការលើកកម្ពស់ទំនាក់ទំនងអាស៊ាន-សហរដ្ឋអាមេរិកពីដៃគូយុទ្ធសាស្ត្រទៅជាដៃគូយុទ្ធសាស្ត្រគ្រប់ជ្រុងជ្រោយ។ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីថ្លែងថា៖ «ក្នុងនាមកម្ពុជាជាប្រធានអាស៊ានឆ្នាំ ២០២២ ខ្ញុំសូមបញ្ជាក់សាជាថ្មីអំពីបំណងប្រាថ្នាដ៏មុតមាំរបស់កម្ពុជា ក្នុងការខិតខំស្វែងរកកាលានុវត្តភាពបន្ថែមទៀត ដើម្បីពង្រីកកិច្ចសហប្រតិបត្តិការអាស៊ាន-សហរដ្ឋ- អាមេរិកលើគ្រប់វិស័យ»។
លោកបន្តថា៖ «ខ្ញុំជឿជាក់ថា កិច្ចប្រជុំកំពូលពិសេសនេះ ជាឱកាសដ៏ប្រសើរសម្រាប់យើង ពិភាក្សាពីការជំរុញកិច្ចសហប្រតិបតិ្តការ ព្រមទាំងផ្លាស់ប្តូរ យោបល់គ្នាលើបញ្ហានានា ដែលជាក្តីបារម្ភ និងជាប្រយោជន៍រួមរបស់អាស៊ាន និងសហរដ្ឋ អាមេរិក»។ លោកបន្ថែមថា លោកទន្ទឹងជួបជាមួយលោក Joe Biden ដោយផ្ទាល់នៅរដ្ឋធានីវ៉ាស៊ីនតោន និងត្រៀមធ្វើការជិតស្និទ្ធជាមួយលោក។
លោក Joe Biden បញ្ជាក់ក្នុងលិខិតអញ្ជើញលោក ហ៊ុន សែន ចុះថ្ងៃទី ២០ ខែមេសា ដែលផ្សព្វផ្សាយដោយក្រសួងការបរទេសកម្ពុជា នាថ្ងៃទី ២៨ មេសា ថា លោកមានសេចក្ដីសោមនស្សរីករាយ ដែលលោក និងលោក ហ៊ុន សែន មានឱកាសចែករំលែកទស្សនៈគ្នានៅក្នុងកិច្ចប្រជុំកំពូលប្រចាំឆ្នាំអាស៊ាន-សហរដ្ឋអាមេរិក និងកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ីបូព៌ាកាលពីឆ្នាំមុន។
លោកបញ្ជាក់ថា នៅចំពោះមុខនៃការប្រឈមដែលពុំធ្លាប់មានពីមុនមក និងកាលានុវត្តភាពដ៏ចម្បងដែលកើតចេញពីការប្រឈមនេះ សហរដ្ឋអាមេរិក និងអាស៊ានបានរួបរួមគ្នាប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងជំងឺកូវីដ ១៩ និងពង្រឹងប្រព័ន្ធសុខាភិបាលតំបន់ បង្កើនមហិច្ឆតារបស់ភាគីទាំងពីរក្នុងការដោះស្រាយបញ្ហាអាកាសធាតុលើកកម្ពស់ខ្សែចង្វាក់ផ្គត់ផ្គង់ដែលមានភាពធន់ពន្លឿននវានុវត្តន៍ និងរឹតចំណងមិត្តភាពឱ្យកាន់តែស៊ីជម្រៅថែមទៀតរវាងប្រជាជនទាំងពីរដែលបូករួមគ្នាមានចំនួន ១ ប៊ីលាននាក់។
លោក Joe Biden បញ្ជាក់ថា៖ «ការធ្វើបែបនេះ អាស៊ាន និងសហរដ្ឋអាមេរិកបានលើកកម្ពស់ចក្ខុវិស័យរួម សម្រាប់តំបន់មួយ ដែលសេរី និងបើកចំហដូចដែលបានគូសបញ្ជាក់រួចហើយនៅក្នុងទស្សនវិស័យអាស៊ានស្ដីពីឥណ្ឌូប៉ាស៊ីហ្វិក និងយុទ្ធសាស្ត្រឥណ្ឌូប៉ាស៊ីហ្វិករបស់សហរដ្ឋអាមេរិក»។ លោកបន្តថា ក្នុងកិច្ចប្រជុំកំពូលពិសេសខាងមុខនេះ អាស៊ាន និងសហរដ្ឋអាមេរិកនឹងប្រារព្ធខួបលើកទី ៤៥ នៃភាពជាដៃគូយូរអង្វែង និងលើកឡើងអំពីមហិច្ឆតារួមរវាងភាគីទាំងពីរ សម្រាប់សករាជថ្មីនៃទំនាក់ទំនងដៃគូសន្ទនាអាស៊ាន-សហរដ្ឋអាមេរិក។ យោងតាមលិខិតដដែល លោក Joe Biden ទន្ទឹងរង់ចាំជួបលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន និងថ្នាក់ដឹកនាំអាស៊ានដទៃទៀត នៅសេតវិមាននៅសហរដ្ឋអាមេរិក។
ក្នុងពិធីសំណេះសំណាលជាមួយកីឡាករ កីឡាការិនី និងអត្តពលិក មុនចេញទៅប្រកួតស៊ីហ្គេម (SEA Games) នៅប្រទេសវៀតណាម នាថ្ងៃទី ២៨ ខែមេសា លោក ហ៊ុន សែន ថ្លែងថានៅមុនកិច្ចប្រជុំកំពូលពិសេសនេះ ១ ថ្ងៃ គឺនៅថ្ងៃទី ១១ ខែឧសភា លោកគ្រោងនឹងជួបសំណេះសំណាលជាមួយប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរនៅសហរដ្ឋអាមេរិកក្នុងទ្រង់ទ្រាយធំចំនួនប្រមាណ ១ ០០០ នាក់ ហើយលោកគ្រោងមកដល់កម្ពុជាវិញ នៅថ្ងៃទី ១៥ ខែឧសភា។ លោកបន្តថា នៅយប់ថ្ងៃទី ២០ ខែឧសភា លោកគ្រោងចាកចេញពីកម្ពុជា ដើម្បីទៅបំពេញទស្សនកិច្ចនៅប្រទេសស្វ៊ីស ហើយលោកត្រៀមជួបប្រជាជនខ្មែរនៅទីនោះនៅថ្ងៃទី ២១ ខែឧសភា ដោយមានការផ្សាយបន្តផ្ទាល់ផងដែរ ដែលចំថ្ងៃបើកយុទ្ធនាការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំ សង្កាត់ តែលោកប្រកាសថា នឹងមិនធ្វើការឃោសនាបោះឆ្នោតនោះទេ។
លោក គិន ភា ប្រធានវិទ្យាស្ថានទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិនៃរាជបណិ្ឌត្យសភាកម្ពុជាប្រាប់ភ្នំពេញ-ប៉ុស្តិ៍នាថ្ងៃទី ២៨ ខែមេសា ថា អ្វីដែលលោក ហ៊ុន សែន លើកឡើងទៅកាន់ លោក Joe Biden គឺឆ្លើយតបទៅនឹងស្ថានភាពជាក់ស្តែងនៃទំនាក់ទំនងរវាងអាស៊ាន និងសហរដ្ឋអាមេរិកដែលភាគីទាំងពីរសុទ្ធតែបានបង្ហាញនូវសុច្ឆន្ទៈក្នុងការពង្រឹង និងពង្រីកភាពជាដៃគូ និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការរវាងគ្នាទៅវិញទៅមក។ លោកថ្លែងថា៖ «យើងឃើញហើយថា ថ្មីៗនេះគឺសហរដ្ឋអាមេរិកកំពុងតែកៀរគររកការគាំទ្ររបស់អាស៊ានយ៉ាងខ្លាំងជុំវិញបញ្ហានៅអ៊ុយក្រែន ដែលយើងឃើញថា អាស៊ានក៏កំពុងតែពង្រឹងនូវជំហររបស់ខ្លួនផងដែរ ស្របពេលដែលប្រទេសមហាអំណាចមានបញ្ហានឹងគ្នា ហ្នឹងគឺធ្វើឱ្យ Bargaining power របស់អាស៊ានហ្នឹងកាន់តែមានលក្ខណៈស៊ីជម្រៅខ្ពស់ឡើង»។ លោក ភា ជឿជាក់ថា កិច្ចប្រជុំកំពូលនេះគឺជាឱកាសដែលធ្វើឱ្យភាពជាដៃគូអាស៊ាន-សហរដ្ឋអាមេរិកត្រូវបានលើកកម្ពស់ ពីព្រោះកន្លងមកសហរដ្ឋអាមេរិកក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់ប្រធានាធិបតីសហរដ្ឋអាមេរិក លោក Donald Trump ហាក់ដូចជា «ព្រងើយកន្តើយ» ចំពោះអាស៊ាន ដែលខកខានក្នុងការចូលរួមកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ាន «ម្តងជា ២ ដង» រួចមកហើយ៕