ភ្នំពេញៈ ក្នុងឱកាស “​ទិវា​ឆ្មប​ជាតិ ៥ ឧសភា​” ដែល​នឹង​ប្រារព្ធ​ឡើង​នៅ​ខាងមុខ​នេះ កាកបាទ​ក្រហម​កម្ពុជា​អំពាវនាវ​ដល់​បុគ្គលិក​សុខាភិបាល​ផ្តល់​សេវា​ថែទាំ សម្រាប់​ស្ត្រី​អំឡុងពេល​មាន​ផ្ទៃពោះ ខណៈ​អត្រា​មរណភាព​មាតា​បន្ត​ធ្លាក់ចុះ រីឯ​អត្រា​នៃ​ការ​សម្រាលកូន​ដោយ​បុគ្គលិក​សុខាភិបាល​ជំនាញ​មាន​ការ​កើនឡើង​។

ប្រធាន​កាកបាទ​ក្រហម​កម្ពុជា និង​ក្នុងនាម​ឥស្សរជន​ឆ្នើម​ថ្នាក់ជាតិ​នៃ​ផែនការ​សកម្មភាព​រួម អគ្គលេខាធិការ​អង្គការ​សហប្រជាជាតិ ដើម្បី​សុខភាព​ស្ត្រី និង​កុមារ លោកស្រី ប៊ុន រ៉ានី បានចេញ​សារលិខិត​ជូន​បងប្អូន​ជនរួមជាតិ​ក្នុង​ទិវា​ឆ្មប​ជាតិ-​អន្តរជាតិ ថ្ងៃទី​ ៥ ខែឧសភា ឆ្នាំ​ ២០២២ ក្រោម​ប្រធានបទ “​វិនិយោគ​លើ​ឆ្មប​ ដើម្បី​ពង្រឹង​ការថែទាំ​សុខភាព​បឋម​សំដៅ​ឈាន​ទៅដល់​ការ​គ្របដណ្តប់​សុខភាព​ជាសកល​”​។

លិខិត​បញ្ជាក់ថា​៖ «​ថ្ងៃនេះ​យើង​ប្រារព្ធ​ទិវា​ឆ្មប​ជាតិ ដើម្បី​ឆ្លុះបញ្ចាំង​ឱ្យឃើញ​ពី​វឌ្ឍនភាព និង​ស្នាដៃ​របស់​ក្រសួង​សុខាភិបាល​ក្នុង​កិច្ចខិតខំ​ប្រឹងប្រែង​តាំងពី​បាតដៃ​ទទេ ប្រមូលផ្ដុំ​កម្លាំង​ឆ្មប​កម្ពុជា ដែល​នៅ​សេសសល់​រស់រាន​មានជីវិត ក្រោយ​របប​កម្ពុជា​ប្រជាធិបតេយ្យ បាន​ពុះពារ​គ្រប់​ឧបសគ្គ ជម្នះ​រាល់​ការលំបាក​ជួយ​ស្ត្រី​ក្នុង​ការថែទាំ​ផ្ទៃពោះ ការ​សម្រាល និង​ការថែទាំ​ក្រោយ​សម្រាល​រហូត​សម្រេច​បានជា​ជំហានៗ​នូវ​កម្រិត​អភិវឌ្ឍ​សព្វថ្ងៃនេះ​»​។

លិខិត​បន្តថា​៖ «​ដែលជា​រួម សមាគម​ឆ្មប​កម្ពុជា គណៈឆ្មប​កម្ពុជា​បាននិង​កំពុង​តែ​សកម្ម​ក្នុង​ការជួយ​តម្រង់ទិស​ការងារ​ឆ្មប និង​ការពារ​វិជ្ជាជីវៈ​ឆ្មប​។ សាកលវិទ្យាល័យ វិទ្យាស្ថាន​បណ្តុះបណ្តាល​ជាច្រើន​កំពុង​ដំណើរការ​បណ្ដុះបណ្ដាល​ឆ្មប ហើយ​មូលដ្ឋាន​សុខាភិបាល​មួយចំនួន​ទៀត​ក៏​ចូលរួម​យ៉ាងសកម្ម​ក្នុងការ​បង្វឹក​ឆ្មប​នេះ​ផងដែរ​»​។

ក្នុង​សារលិខិត​របស់​ប្រធាន​កាកបាទ​ក្រហម​កម្ពុជា​បាន​អំពាវនាវ​បុគ្គលិក​សុខាភិបាល​ផ្តល់​ប្រឹក្សា អប់រំ​ដល់​បុរស នារី ដែល​ជិត​រៀបការ​អំពី​សុខភាព​បន្ត​ពូជ ការបង្ការ​ជំងឺឆ្លង ពិសេស​ទប់ស្កាត់​ជំងឺឆ្លង​នានា​ពី​ម្តាយ​ទៅ​កូន​។ ផ្តល់​សេវា​ថែទាំ​ក្នុងពេល​មាន​ផ្ទៃពោះ បង្ការ និង​រកឃើញ​ទាន់ពេល​នូវ​ផលវិបាក​នានា និង​ផ្តល់​សេវា​ថែទាំ​ក្នុង​ពេល​ឈឺពោះ​សម្រាលកូន និង​ការថែទាំ​ក្រោយ​សម្រាល ក៏ដូចជា​ផ្តល់​សេវា​ពន្យារកំណើត និង​សេវា​ចាំបាច់​ដទៃទៀត ដែល​ពាក់ព័ន្ធ​នឹង​ការងារ​ឆ្មប​។

លិខិត​បន្តថា បើទោះបីជា ស្ថានភាព​ជំងឺ​កូវីដ ​១៩ បានដាក់​សម្ពាធ​មកលើ​សុខភាព​សាធារណៈ និង​ប្រព័ន្ធ​សុខាភិបាល​ក៏ដោយ ក៏​ប្រព័ន្ធ​ផ្តល់​សេវា​ថែទាំ​សុខភាព​នៅ​បន្ត​ដំណើរការ​ជាប្រចាំ​នៅ​ទូទាំង​ប្រទេស និង​សម្រេចបាន​លទ្ធផល ទៅតាម​គោលដៅ ដូចជា អត្រា​មរណភាព​មាតា​បាន​បន្ត​ធ្លាក់ចុះ​ពី​ ១៧០​ ក្នុង​ចំនួន​ទារក​កើត​រស់ ១០០ ០០០ ​នាក់ នៅ​ឆ្នាំ​ ២០១៤ មក​នៅត្រឹម​ ១៤១ ​នាក់ ក្នុង​ទារក​កើត​រស់​ចំនួន​ ១០០ ០០០ ​នាក់ នៅ​ឆ្នាំ​ ២០១៩​។

ជាមួយ​គ្នានេះ អត្រា​នៃ​ការ​សម្រាល​កូន​ដោយ​បុគ្គលិក​សុខាភិបាល​ជំនាញ​បាន​កើន​ពី ៨៥% នៅ​ឆ្នាំ​ ២០១៦ ទៅដល់​ ៨៩% នៅ​ឆ្នាំ​ ២០២០​។ រីឯ​អត្រា​នៃ​ការ​សម្រាលកូន​នៅ​មូលដ្ឋាន​សុខាភិបាល​ក៏បាន​កើន​ពី​ ៨០% ទៅ ៨៩% ក្នុង​អំឡុងពេល​ដូចគ្នានេះ​។

ប្រធាន​មន្ទីរ​សុខាភិបាល​ខេត្តកំពង់ធំ​លោក ស្រី ស៊ិន ប្រាប់​ភ្នំពេញ​ប៉ុស្តិ៍​ថា ជាទូទៅ​ការសម្រាល​កូន​នៅ​មន្ទីរ​សុខាភិបាល​ក៏ដូចជា​ការយល់ដឹង​របស់​ប្រជាពលរដ្ឋ​មក​ទទួល​សេវា​ពិនិត្យ និង​ពិគ្រោះ​យោបល់​ពេល​មាន​ផ្ទៃពោះ​មានការ​កើនឡើង​។

លោក​ថ្លែងថា​៖ «​ដោយសារ​មានការ​ផ្សព្វផ្សាយ ហើយ​យើង​បង្កើន​នូវ​គុណភាព​នៃ​ការផ្តល់សេវា​នៅ​មូលដ្ឋាន អ៊ីចឹង​យើង​ឃើញថា នៅ​កំពង់ធំ ការសម្រាល​កូន​ដោយ​ឆ្មប​បុរាណ​លែងមាន​ទៀតហើយ ដោយសារ​គាត់​ជឿទុកចិត្ត​មកលើ​ឆ្មប​ជំនាញ​របស់​យើង ដែល​ធានាបាន​នូវ​សុវត្ថិភាព​របស់​ពួកគាត់​»​។

លោក​បន្តថា បន្ថែម​ពីនេះ​គួបផ្សំ​ជាមួយ​គោលនយោបាយ​របស់​រាជរដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា ដែល​យកចិត្ត​ទុកដាក់​លើ​ស្រី្ត​មាន​ផ្ទៃពោះ​ផង​នោះ ទើប​ធ្វើឱ្យ​អត្រា​មរណភាព មាតា​មាន​ការ​ធ្លាក់ចុះ​ជា​បន្តបន្ទាប់​។

លោក​ថា​៖ «​ដោយសារ​ស្ត្រី​មាន​ផ្ទៃពោះ ដែលមាន​បណ្ណ​ក្រីក្រ​ក៏​ទទួល​បាន​ប្រាក់​ឧបត្ថម្ភ​ពី​រាជរដ្ឋាភិបាល គឺ​ផ្តល់ជូន​តាំងពី​មាន​ផ្ទៃពោះ ហើយ​ក្រោយពី​សម្រាល​ដល់​កូន​អាយុ​ ២ ​ឆ្នាំ គាត់​មកចាក់​វ៉ាក់សាំង និង​ពិនិត្យ​ផ្ទៃពោះ ក្រោយ​សម្រាល ថែមទាំង​ទទទួល​បាន​ប្រាក់ឧបត្ថម្ភ​ពី​រដ្ឋាភិបាល​ទៀត​»​។

ទោះយ៉ាងណា លោកស្រី​ប្រធាន​កាកបាទ​ក្រហម​ក៏បាន​អំពាវនាវ​ដល់​ស្ត្រី​មាន​ផ្ទៃពោះ​ទាំងអស់​សូម​ទៅពិនិត្យ​សុខភាព​តាម​កាលកំណត់​របស់​គ្រូពេទ្យ​ទៅ​សម្រាលកូន​នៅ​មណ្ឌល​សុខភាព ឬ​មន្ទីរពេទ្យបង្អែក​។ ត្រូវ​ពិនិត្យ​តាមដាន​សុខភាព ក្រោយ​សម្រាល និង​យក​ទារក​ទៅ​ចាក់​ថ្នាំ​បង្ការ​ ១១​ មុខ តាម​កាលកំណត់ និង​យក​កូន​ទៅ​មន្ទីរពេទ្យ​ជិត​បំផុត​ឱ្យបាន​ឆាប់​នៅពេល​ទារក ឬ​កូនតូច​គ្រុនក្តៅ ឬ​មាន​អាការ​ខុស​ប្រក្រតី ឬ​ពិបាក​ដកដង្ហើម​។

លិខិត​បញ្ជាក់ថា កាកបាទក្រហម​កម្ពុជា​នឹង​បន្ត​ចូលរួម​យ៉ាងសកម្ម​ជាមួយ​ក្រសួង​សុខាភិបាល​ក្នុង​ការចុះ​អប់រំ​ផ្សព្វផ្សាយ​ដោយផ្ទាល់ និង​ដោយ​ប្រយោល តាម​បណ្ដាញ​ព័ត៌មាន ដោយ​ពាំនាំ​នូវ​សារ​គន្លឹះ​សំខាន់ៗ​លើកកម្ពស់​ការយល់​ដឹង​របស់​ស្ត្រី​ជា​មាតា​។ ស្ត្រី​ក្នុង​វ័យ​បន្ត​ពូជ និង​ស្ត្រី​មាន​ផ្ទៃពោះ​ស្តីពី​សារប្រយោជន៍​នៃ​ការពិនិត្យ​ផ្ទៃពោះ ការទៅ​សម្រាលកូន​នៅ​មណ្ឌល​សុខភាព ឬ​មន្ទីរពេទ្យ​ដែលមាន​ឆ្មប​ជំនាញ​។ ការថែទាំ​ក្រោយ​សម្រាល ការលុបបំបាត់​ការចម្លង​មេរោគ​អេដស៍​ និង​ស្វាយ​ពី​ម្ដាយ​ទៅ​កូន ការ​បំបៅកូន​ដោយ​ទឹកដោះ​ម្តាយ ការផ្តល់​អាហារូបត្ថម្ភ​មាន​ជីវជាតិ​ដល់​កុមារ និង​ការ​ដោះស្រាយ​ផ្តល់​ស្បៀង​សម្រាល​ការលំបាក​ដល់​ស្ត្រី​រាប់ពាន់​គ្រួសារ​ក្នុង​ ១ ​ឆ្នាំៗ​៕