ភ្នំពេញៈ ក្រសួងសុខាភិបាល និងស្ថាប័នដែលធ្វើការងារផ្នែកអាហារូបត្ថម្ភនៅកម្ពុជា មានការបារម្ភពីការធ្លាក់ចុះនៃការបំបៅដោះកូនដោយទឹកដោះម្ដាយដោយសារស្ត្រីជិត ៨០ ភាគរយ មានការងារធ្វើនៅក្នុងប្រព័ន្ធការងារផ្លូវការ ដោយមន្ត្រីពាក់ព័ន្ធទាំងនេះបានជំរុញ និងលើកទឹកចិត្តឱ្យតាមស្ថាប័នបង្កើតបន្ទប់បំបៅដោះកូន និងទារកដ្ឋានឱ្យបានច្រើនផងដែរ។
នេះជាការលើកឡើងពីសំណាក់រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងសុខាភិបាល លោកស្រី ប្រាក់ សោភ័ណនារី កាលពីថ្ងៃទី ៣ ខែឧសភាក្នុងពិធីប្រកាសដាក់ឱ្យប្រើប្រាស់ជាផ្លូវការបន្ទប់បំបៅដោះកូនក្នុងរោងចក្រកែច្នៃជ័រកៅស៊ូរបស់ក្រុមហ៊ុនតានបៀនក្នុងខេត្តកំពង់ធំដែលជារោងចក្រដំបូងគេនៅកម្ពុជាដែលបង្កើតបន្ទប់បំបៅដោះកូនមានលក្ខណ:ស្តង់ដា។
រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានប្តេជ្ញាចិត្តថា នឹងបង្កើនអត្រាការបំបៅកូនដោយទឹកដោះម្តាយតែ ១ មុខគត់សម្រាប់ទារក និងកុមារអាយុពីសូន្យ ដល់ ៦ ខែឱ្យបានដល់ ៨៥ ភាគរយនៅឆ្នាំ ២០៣០ ដែលការប្តេជ្ញាចិត្តនេះបានធ្វើឡើង ដោយសារតែអត្រាការបំបៅកូនដោយទឹកដោះម្តាយបានធ្លាក់ចុះនាប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះ។
របាយការណ៍អង្កេតសុខភាព និងប្រជាសាស្ត្រកម្ពុជាឆ្នាំ ២០១៤ បានបង្ហាញថា អត្រានៃការបំបៅកូនដោយទឹកដោះម្តាយតែ ១ មុខគត់នៅកម្ពុជា មាននិន្នាការធ្លាក់ចុះគួរឱ្យបារម្ភពីអត្រា ៧៤ ភាគរយនៅឆ្នាំ ២០១០ ទៅ ៦៥ ភាគរយនៅឆ្នាំ ២០១៤ ដោយក្នុងនោះមានការធ្លាក់ចុះខ្លាំងនៅតំបន់ទីប្រជុំជនពីអត្រា ៦៤ ភាគរយទៅ ៣៤ ភាគរយ។
ទាក់ទងនឹងបញ្ហានេះ លោកស្រី ប្រាក់ សោភ័ណនារី បានថ្លែងថា៖ «នេះជាការព្រួយបារម្ភមួយយ៉ាងខ្លាំងពីសំណាក់ស្ថាប័នដែលធ្វើការងារផ្នែកអាហារូបត្ថម្ភទាំងអស់នៅកម្ពុជា ព្រោះថានៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាមានស្ត្រីដល់ទៅចំនួន ៧៦ ភាគរយមានការងារធ្វើនៅក្នុងប្រព័ន្ធការងារផ្លូវការ»។
«ប្រសិនបើមិនមានដំណោះស្រាយសមស្របក្នុងការលើកកម្ពស់ការបំបៅដោះកូនសម្រាប់ស្ត្រីបម្រើការងារនៅតាមរោងចក្រសហគ្រាស និងកន្លែងធ្វើការទេនោះនឹងធ្វើឱ្យអត្រាការបំបៅកូនដោយទឹកដោះម្តាយបន្តធ្លាក់ចុះថែមទៀត...»។ នេះបើតាមការបញ្ជាក់បន្ថែមពីលោកស្រី ប្រាក់ សោភ័ណនារី។
លោកស្រីបានបន្តថា តាមការស្រាវជ្រាវបែបវិទ្យាសាស្ត្របានបង្ហាញថា ការបង្កបរិយាកាសសមស្របដូចជា ការបង្កើតបន្ទប់បំបៅដោះកូនផ្តល់ពេលវេលាសម្រាកក្នុងការបំបៅដោះកូន ជាមួយនឹងការបំពាក់សម្ភារគ្រប់គ្រាន់នឹងធ្វើឱ្យស្ត្រីមានការពេញចិត្ត អារម្មណ៍ល្អនៅកន្លែងធ្វើការ ទទួលបានសុខភាពល្អប្រសើរទាំងខ្លួនគាត់ផ្ទាល់ កូន និងក្រុមគ្រួសារ ព្រមទាំងកាត់បន្ថយអវត្តមានបុគ្គលិក បន្ថយការចំណាយលើការធានារ៉ាប់រងសុខភាពបុគ្គលិកផងដែរ។
លោកស្រី Sanne Sigh តំណាងគម្រោង MUSEFO នៃអង្គការ GIZ បានលើកឡើងដែរថា សព្វថ្ងៃនេះ ស្ត្រី និងនិយោជិត បានចំណាយពេលភាគច្រើនរបស់ពួកគេនៅកន្លែងធ្វើការ។
ហេតុនេះកន្លែងធ្វើការបានក្លាយជាតួអង្គសំខាន់សម្រាប់អាហារូបត្ថម្ភ និងសុខភាពរបស់មាតា និងកុមារក៏ដូចសុខភាពរបស់និយោជិតទូទៅ។
លោកស្រីថ្លែងថា៖ «ទោះយ៉ាងណាក៏ដោយ យើងត្រូវការអ្នកនាំមុខចាប់ផ្តើមដើម្បីបង្ហាញពីសារៈសំខាន់នៃការគាំទ្រដល់ស្ត្រីថាគេអាចធ្វើបាន និងមានអត្ថប្រយោជន៍សម្រាប់មនុស្សគ្រប់រូប។
បន្ទប់សម្រាប់បំបៅដោះកូនពុំមែនផ្តល់ប្រយោជន៍សម្រាប់តែបុគ្គលិកជាស្ត្រី ឬម្តាយប៉ុណ្ណោះទេ វាថែមទាំងផ្តល់សុខភាព និងការអភិវឌ្ឍសម្រាប់កុមារផងដែរ»។
បើតាមការឱ្យដឹងពីលោក ហ៊ូ ក្រើន នាយករងអង្គការ Helen Keller ថា អង្គការលោក បានសហការជាមួយភាគីពាក់ព័ន្ធបាននិងកំពុងអនុវត្តនូវគម្រោងសាកល្បងមួយឈ្មោះថា “គម្រោងលើកកម្ពស់អាហារូបត្ថម្ភ និងការចិញ្ចឹមទារក និងកុមារនៅតាមរោងចក្រសហគ្រាស និងកន្លែងធ្វើការ” ដែលមានទីតាំងគោលដៅចំនួន ២៧ កន្លែង។
លោកថា៖ «ខ្ញុំសូមបញ្ជាក់ថានេះគឺជាគម្រោងសាកល្បងដំបូងបង្អស់នៅកម្ពុជាដែលបានបង្កើតបន្ទប់បំបៅដោះកូនមានលក្ខណ:ស្តង់ដា មានសម្ភារ និងឧបករណ៍គ្រប់គ្រាន់ប្រកបដោយផាសុកភាពសម្រាប់ស្ត្រីបំបៅដោះកូន។ គម្រោងនេះនឹងរួមចំណែកយ៉ាងសំខាន់ក្នុងការបង្កើនអត្រាការបំបៅដោះកូនពីព្រោះថា មានស្ត្រីចំនួនជាង ៣៧ ម៉ឺននាក់កំពុងតែបំបៅដោះកូននៅកម្ពុជា ហើយដែលភាគច្រើនបំផុតកំពុងបម្រើការងារក្នុងប្រព័ន្ធ»។
អ្នកស្រី ចាន់ ផល្គុណ បានប្តូរពីការបំបៅកូនដោយម្សៅទឹកដោះគោ មកការបំបៅដោយទឹកដោះម្តាយវិញ បន្ទាប់ពីកូនប្រុសច្បងរបស់អ្នកស្រីបានប៉ះពាល់សុខភាព ដោយសារការប្រើប្រាស់ម្សៅទឹកដោះគោដែលគ្មានគុណភាព។
អ្នកស្រីបានប្រាប់ភ្នំពេញ-ប៉ុស្តិ៍ថា អ្នកស្រីកត់សម្គាល់ឃើញថា ការលូតលាស់របស់កូនទាំង ២ គឺខុសគ្នាទាំងស្រុង ទោះបីជាសុខភាពរបស់កូនទាំង ២ ក្រោយពីសម្រាលភ្លាម មានលក្ខណៈគ្រប់ប្រក្រតី និងសុខភាពមាំមួនក្ដី។
អ្នកស្រីថា៖ «ការបំបៅកូនដោយទឹកដោះម្ដាយគឺជាការពិតកូនរបស់ខ្ញុំមានសុខភាពល្អ ការលូតលាស់លឿនសាច់របស់គាត់ណែនហាប់ល្អម្យ៉ាងវិញទៀត ការជុះរបស់គាត់មានលក្ខណៈទៀងទាត់ និងប្រក្រតី។ វាខុសគ្នាយ៉ាងខ្លាំងពីការបំបៅកូនដោយម្សៅទឹកដោះគោរូបមន្តដែលជាផលិតផលហានិភ័យសម្រាប់ទារក។ កូនប្រុសខ្ញុំបានក្លាយជាជនរងគ្រោះពីការផលិតម្សៅទឹកដោះគោខុសស្តង់ដា និងធ្លាក់ខ្លួនឈឺជាដំណំ។ ការលូតលាស់មិនលឿនដូចទារកដែលបៅទឹកដោះម្ដាយនោះទេ»។
អ្នកម្តាយរូបនេះបានបញ្ជាក់ថា ការរៀនពីបទពិសោធនៃការចិញ្ចឹមកូនលើកទី ១ អ្នកស្រី អាចសន្និដ្ឋានបានថា ពុំមានផលិតផលណាល្អជាងទឹកដោះម្ដាយនោះឡើយ។ ទោះទឹកដោះម្ដាយខាប់ រាវ ហូរលឿន ហូរយឺតយ៉ាងណា ក៏គួរកុំបោះបង់ សូមបន្តលើកទឹកចិត្តខ្លួនឯងដើម្បីកូនៗមានសុខភាពល្អ។
ដោយឡែកកាលពីព្រឹក ថ្ងៃទី ៤ ខែឧសភា ថ្នាក់ដឹកនាំក្រសួងការងារ និងបណ្តុះបណ្តាលវិជ្ជាជីវៈបានចុះហត្ថលេខាលើអនុស្សរណៈនៃការយោគយល់គ្នា (MOU) ជាមួយអង្គការ ហេទ្បែន ខេលល័រ អន្តរជាតិ និងទីភ្នាក់ងារកិច្ចសហប្រតិបត្តិការអាល្លឺម៉ង់លើការអនុវត្តគម្រោងសាកល្បង «លើកកម្ពស់សុខភាពអាហារូបត្ថម្ភ និងការចិញ្ចឹមទារក និងកុមារនៅតាមរោងចក្រសហគ្រាស»។
យោងតាមក្រសួងការងារបានឱ្យដឹងថា MoUនេះមានសុពលភាពរយៈពេល ១៥ ខែ ដែលត្រូវបានចុះហត្ថលេខារវាងលោក អ៊ិត សំហេង រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការងារ និងបណ្តុះបណ្តាលវិជ្ជាជីវៈជាមួយលោកស្រី ហ្គ្វីណេត ខុតស៍ (Gwyneth Cotes) នាយិកាប្រចាំប្រទេស អង្គការ Helen Keller និងលោក ហ្វារីដ ស៊ែលមី (Farid Selmi) នាយកគម្រោង MUSEFO។
គម្រោងសាកល្បងនេះធ្វើឡើងក្នុងបំណងបង្កើតនូវក្របខ័ណ្ឌសហប្រតិបត្តិការបច្ចេកទេសរវាងអង្គការ និងក្រសួងស្របតាមយុទ្ធសាស្ត្រចតុកោណក្នុងការរួមចំណែកលើកកម្ពស់សុខុមាលភាពកម្មករ-កម្មការិនី ផលិតភាពការងារ និងសេដ្ឋកិច្ច-កម្ពុជា។
ក្រសួងការងារបានបញ្ជាក់ថាគម្រោងនេះផ្ដោតលើរោងចក្រចំនួន ១៨ កន្លែងដែលមានអ្នកធ្វើការសរុបចំនួន ២១ ១៦៦ នាក់ ដោយផ្តល់ការបណ្តុះបណ្តាលស្តីពីសារៈសំខាន់នៃការលើកកម្ពស់សុខភាព អាហារូបត្ថម្ភ និងការចិញ្ចឹមទារក និងកុមារដល់និយោជក ឬតំណាងរបស់ខ្លួន កម្មករ កម្មការិនីក្នុងវ័យបន្តពូជ និងកម្មការិនីកំពុងមានផ្ទៃពោះ និងបំបៅដោះកូន។
លោក អ៊ិត សំហេង បានថ្លែងថា៖ «គម្រោងនេះនឹងបានរួមចំណែកយ៉ាងសំខាន់នៅក្នុងការជំរុញបន្ថែមនូវការថែទាំសុខភាព អនាម័យស្ត្រី និងកុមារឱ្យមានភាពកាន់តែប្រសើរ ស្របពេលដែលក្រសួងការងារបានកំពុងអភិវឌ្ឍនូវសេវា និងចេញលិខិតបទដ្ឋានថ្មីៗរបស់ខ្លួនឱ្យកាន់តែមានប្រសិទ្ធភាពបន្ថែមទៀត»។
លោកជឿជាក់ថា តាមរយៈគម្រោងនេះក៏កាន់តែធ្វើឱ្យនិយោជកអនុវត្តបានប្រសើរព្រមទាំងលើកទឹកចិត្តទៅដល់កម្មករនិយោជិត ត្រូវយកចិត្តទុកដាក់ពីបញ្ហាអនាម័យ អាហារូបត្ថម្ភ និងផលិតភាពការងារផងដែរ៕