.jpg)
ក្រុមអង្កេតជីវចម្រុះផ្សោត ចុះប្រមូលទិន្នន័យសត្វកម្រ។ រូប NatureLife Cambodia
កំពង់ធំៈ ក្រុមអង្កេតតាមដានជីវចម្រុះផ្សោតត្រៀមចុះប្រមូលទិន្នន័យប្រភេទសត្វស្លាប ប្រភេទត្រីកម្រ និងប្រភេទសត្វងាយរងគ្រោះនៅតំបន់រ៉ាមសារស្ទឹងសែន ដើម្បីជួយសង្គ្រោះ និងចងក្រងទិន្នន័យនៃប្រភេទសត្វកម្រ។
អង្គការ ជីវិតសត្វស្លាប អន្តរជាតិ (BirdLife International) សហការជាមួយអង្គការជីវិតធម្មជាតិនៅកម្ពុជា (NatureLife Cambodia) ក្រោមជំនួយថវិកា និងបច្ចេកទេសពីគម្រោង Critical Ecosystem Partnership Fund (CEPF)បានរៀបចំគម្រោងចុះប្រមូលទិន្នន័យនេះ នៅក្នុងតំបន់ផ្សោតនៃតំបន់រ៉ាមសារស្ទឹងសែនចាប់ពីខែមេសា ដល់ខែធ្នូ ឆ្នាំ ២០២២។
ដើម្បីសម្រួលដល់ការប្រមូលទិន្នន័យឱ្យមានប្រសិទ្ធភាពតាមរយៈគម្រោងនេះ បានជ្រើសរើសតំណាងប្រជាពលរដ្ឋរស់នៅក្នុងតំបន់ផ្សោតចំនួន ២ រូប សម្រាប់ចុះអនុវត្តលើទីវាលផ្ទាល់ និងអង្កេតតាមដានជីវចម្រុះជាប្រចាំ។ បន្ថែមពីនេះ ដើម្បីសម្រួលដល់ការអនុវត្ដរបស់ក្រុមអង្កេតផ្សោត អង្គការជីវិតធម្មជាតិនៅកម្ពុជា បានរៀបចំវគ្គបណ្ដុះបណ្ដាលខ្លីមួយពីការប្រើប្រាស់ GPS វិធីសាស្ត្រល្បាតតាមដានជីវចម្រុះ និងរបៀបសសេររបាយការណ៍ល្បាតប្រចាំខែដល់ប្រជាពលរដ្ឋតំណាងចំនួន ៤ រូប កាលពីថ្ងៃទី ១ ខែឧសភា ឆ្នាំ ២០២២ ។
ជាមួយគ្នានេះដែរ ក្រុមអង្កេតតាមដានជីវចម្រុះផ្សោតត្រូវល្បាតយ៉ាងតិចចំនួន ២ ដង ក្នុង ១ ខែ ដើម្បីប្រមូលទិន្នន័យសត្វស្លាប ប្រភេទត្រីកម្រ ប្រភេទសត្វងាយរងគ្រោះ ស្ថានភាពទីជម្រក និងស្ថានភាពទឹក និងកត់ត្រាបទល្មើសខុសច្បាប់ រួចរាយការណ៍បន្ដមកកាន់មន្ដ្រីឧទ្យានុរក្សប្រចាំតំបន់រ៉ាមសារស្ទឹងសែន។
ក្រុមអង្កេតតាមដានជីវចម្រុះផ្សោតនឹងត្រៀមចុះអនុវត្ដនៅទីតាំងសំខាន់ៗមួយចំនួន ដូចជា ចំណុចទ្រុងជ្រូក និងកំពង់រទេះនៃតំបន់រ៉ាមសារស្ទឹងសែន ចាប់ពីខែឧសភា ឆ្នាំ ២០២២ នេះតទៅ។
លោក មួង ប៊ុនម៉ាត មន្ត្រីអង្គការ ជីវិតសត្វស្លាបអន្តរជាតិប្រចាំនៅដែនជម្រកសត្វព្រៃលំផាត់ ខេត្តរតនគិរី បានថ្លែងថា ក្នុងនាមជាអ្នកអនុវត្តន៍ផ្ទាល់ឃើញថា គម្រោងនេះពិតជាល្អ ដែលអាចជួយដល់ការអភិរក្សសត្វ និងជីវចម្រុះនៅកម្ពុជា។
លោកថា៖ «ដោយសាររាល់ថ្ងៃនេះសត្វនៅកម្ពុជាយើងបានបាត់បង់អស់ហើយដូចជាគោព្រៃមានតែនៅមណ្ឌលគិរីសល់ ២ ក្បាលរាល់ថ្ងៃជាសត្វតំណាងជាតិយើង ប៉ុន្តែវាបាត់បង់បន្តិចម្តងៗ។ អ៊ីចឹងគម្រោងនេះវាល្អសម្រាប់ការអភិរក្សពីព្រោះកម្ពុជាយើង ជាប្រទេសដែលសម្បូរផ្នែកធនធានធម្មជាតិហើយសម្បូរសត្វ ប៉ុន្តែសព្វថ្ងៃនេះការបំផ្លាញព្រៃឈើពីសំណាក់ឈ្មួញ ឬអ្នកបរបាញ់សត្វ ឃើញថា ទាំងព្រៃ និងសត្វបន្តបាត់បង់អស់ហើយ អ៊ីចឹងបើសិនជាមានការអភិរក្សពិតជាល្អអាចជួយដល់សត្វទុកដល់កូនចៅជំនាន់ក្រោយបានឃើញ»។
លោកបានឱ្យដឹងថា ដោយសារកត្តាខ្វះចំណេះដឹងព្រានព្រៃនៅបន្តដាក់អន្ទាក់សត្វទោះនៅក្នុងដែនជម្រកសត្វព្រៃក៏ដោយ ដែលបញ្ហានេះគឺជាកត្តាប្រឈមធ្វើឱ្យបាត់បង់សត្វព្រៃ។ យ៉ាងណាមិញលោកសង្ឃឹមថា តាមរយៈគម្រោងនេះ នឹងជាផ្នែកមួយជួយដល់ការអភិរក្សសត្វ និងជីវចម្រុះនៅកម្ពុជាឱ្យកាន់តែមានប្រសិទ្ធភាពបន្ថែមទៀត។
បច្ចុប្បន្នប្រទេសកម្ពុជាមានតំបន់រ៉ាមសារ (តំបន់ដីសើម) ចំនួន ៥ ដែលស្ថិតក្នុងខេត្តផ្សេងៗ ក្នុងនោះរួមមាន តំបន់រ៉ាមសារបឹងទន្លេឆ្មារ តំបន់រ៉ាមសារកោះកាពិ តំបន់រ៉ាមសារស្ទឹងត្រែង តំបន់រ៉ាមសារព្រែកទាល់ និងតំបន់រ៉ាមសារស្ទឹងសែន។
សម្រាប់ តំបន់រ៉ាមសារស្ទឹងសែនស្ថិតក្នុងខេត្តកំពង់ធំជាតំបន់មានសក្តានុពល ដែលមានផ្ទៃដីទំហំ ៩ ២៩៣ ហិកតា និងត្រូវបានចុះបញ្ជីកាលពីថ្ងៃទី ២ វិច្ឆិកា ឆ្នាំ ២០១៨។ តំបន់រ៉ាមស្ទឹងសែន មានព្រៃលិចទឹកដែលផ្ដល់ទីជម្រកសម្រាប់ពពួកសត្វស្លាបជាង ៧៩ ប្រភេទ ដូចជាស្មោញ ត្រដក់តូច ត្រដក់ធំ ទុងប្រផេះ អង្កត់ខ្មៅ អកត្រីក្បាលប្រផេះ និងថនិកសត្វប្រមាណ ៩ ប្រភេទ។
សូមបញ្ជាក់ថា តំបន់រ៉ាមសារ គឺជាតំបន់ដីសើមដែលត្រូវនឹងលក្ខណវិនិច្ឆ័យនៃតំបន់ដីសើមដែលមានសារៈសំខាន់ជាអន្តរជាតិ ដូចជា វត្តមានប្រភេទសត្វកម្រ និងកំពុងរងគ្រោះ ជីវចម្រុះវដ្តនៃជីវិត និងជម្រក ជាដើម។ អនុសញ្ញាតំបន់ដីសើម ឬអនុសញ្ញារ៉ាមសារត្រូវបានបង្កើតឡើងនៅក្រុងរ៉ាមសារ ប្រទេសអ៊ីរ៉ង់ ក្នុងឆ្នាំ ១៩៧១ ហើយកម្ពុជាបានអនុម័តយល់ព្រមលើអនុសញ្ញានេះ កាលពីថ្ងៃទី ២៤ ខែធ្នូ ឆ្នាំ ១៩៩៦ និងបានចូលជាសមាជិកពេញសិទ្ធិនៅថ្ងៃទី ២៣ ខែតុលា ឆ្នាំ ១៩៩៩៕
